فصلنامه هنرنامه
پیاپی 3 (تابستان 1378)

به نظر می رسد که در یک کار هنری، نخست نطفه اولیه ای به وجود می آید و از آنجا به بعد کار هنرمند عبارت است از مراقبت کردن و اجازه دادن به رشد نطفه مطابق قواعدی که در ضمیرش پنهان است. در این فرایند هنرمند نیز طی مراتب می کند و از چیزی به چیز دیگری تبدیل می شود. جنبش نوین در هنرهای تجسمی را بیش از همه مدیون (سزان) می داننند که می خواست دنیا را از آن گونه که حقیقت وجود آن است ببیند و درباره آن مانند یک شیء تامل و اندیشه کند. سزان مایل بود که سطح اشیاء را از این فریبندگی بزداید و به حقیقت هر شیء دست یابد...

شاید تا کنون تحقیقات و مقالات با ارزشی در مورد نقاشی کودکان، خلاقیت و یا فضای آموزشی نوشته شده، ولی به نظر می رسد کمتر پژوهشی در مورد نقش امکانات و فضای آموزشی هنر بر پرورش خلاقیت کودکان صورت گرفته باشد. لذا نوشتار حاضر با توجه به اهمیت مسئله فضای آموزشی درس هنر در مدارس ابتدایی و نقش آن در اعتلای نیروی خلاقه کودکان و هم چنین ضرورت ایجاد تغییر و تحول در این فضا تهیه شده است. اهدافی که در این مقاله دنبال شده است عبارت اند از: بررسی تاثیر فضا و امکانات آموزشی هنر بر پرورش نیروی خلاقه کودکان 7 الی 10 سال...

با دیدن تصویرها، شکل ها و خطوط مختلف و با شنیدن توصیف های گوناگون، حس ها و حالت های روحی متفاوت و متناسب با آن دیده ها و شنیده ها در ذهن انسان شکل می گیرد. در این میان، تداعی ها و ذهنیت های قبلی او را یاری می کنند و در کم ترین زمان، مفاهیم و معانی زیادی، در وجودش زنده می شود. در حقیقت، این خصلت نماد و سمبل است که بار معانی را به دوش می کشد و در کوتاه ترین موقعیت زمانی و در مکان های مختلف، آن را تحویل ذهن انسان می دهد. این تحویل و تحول حالت به طر یق نماد، در بعضی وقت ها به قدری همگانی و مشترک است که احساس می شود...

در عصر حاضر که دوران فراصنعتی است، خلاقیت نه تنها یک ضروت، بلکه شرط بقاست. زمان پرداختن به این مقول امروز است زیرا فردا واقعآ دیر است. برای وارد شدن در این مبحث که ارتباط مستقیمی با دنیای هنر و طراحی دارد، ابتدا باید مباحثی از قببل: " تاریخچه و گسترع کنونی خلاقیت "، " خلاقیت و جایگاه آن در کشورهای دیگر "، " تعاریف خلاقیت و نوآوری و ریشه های ذهنی آن " و مواردی از این قبیل مورد مداقه قرار گیرد، که در نوشتار حاضر به آن پرداخته شده است...

نگارگری سنتی ایران خصوصیاتی را در بر دارد که یک کلام آن را امروزی و نوین می نماید. به این معنی که دقیقآ در زمانی که هنرمندان غربی تلاش داشتند تا با استفاده از روش های کلاسیک یونانی - رومی حدیث نفس نموده و هنری عینی، ناسوتی و فضا - مکانی خلق نمایند، نگارگران سنتی ما دقیقآ در جهت عکس آن عمل کرده و کوشش نمودند، هنری ذهنی، تفکر برانگیز و فضا - زمانی بیافرینند. نقش آفرینان ایرانی (بخوانید شرقی)، از کهن ترین زمان، تا اواخر دوره صفویه، همواره سعی داشتند تا با اتکا به عوامل فوق و نیز رویکرد به جهان بینی ایرانی - اسلامی، هنری را بیافرینند که هنرمندان معاصر در پی تبیین آنند...

اویل ماه فوریه سال 1918 بود ولی هوا بوی بهار داشت. در دو طرف بزرگراهی که در آن طرف گیورنی می راندم درختان نارون با بلندی 60 - 50 پا قرار داشتند که مانند چلچراغ پر از نقطه های طلایی بودند. جوانه های تازه آرایش مناسبی برای درختان بودند که نور و طراوت و تازگی را با خود به ارمغان می آوردند. گرمای مطبوع خورشید درخشان و آسمانی بی ابر و آبی و شاد و به زیبایی روز می افزود. در چنین روز درخشانی بود که من برای اولین بار کارهای عظیم و ناتمام نیلوفرهای آبی را دیدم. کارهایی که مونه سه سال بعد به دولت داد و اکنون دولت آنها را در یک فضای بی نقص و ساده در موزه اورانگرری نصب کرده است...

نیاز اهل کتاب و کتابت سبب شد تا در سده های میانه و پس از آن در عهد تیموریان و صفویان کاغذگران به جنبه های زیبایی شناختی کاغذ بیندیشند و انواع و گونه های کاغذهای الوان و هنری را فراهم آورند. یکی از روش های مورد توجه بر اساس توصیه های اساتید فن، رنگرزی کاغذ با رنگ طبیعی حنا بوده است که در دوره های متفاوت تاریخی مورد استفاده هنرمندان قرار گرفته است. در این تحقیق پس از بررسی اجمالی رنگ های مورد استفاده و روش های مختلف رنگرزی بر اساس متون تاریخی به جا مانده از دوره تیموریان و صفویان تا قاجار، به بررسی علمی اثرات میکروبیولوژیک رنگ حنا پرداخته شده است...

این شهر در جنوب استان کیانگسو و در قسمت مرکزی کشور چین واقع شده است. منطقه ای - شینگ دارای یک تاریخ پیوسته سفالینه سنگی به طول دو هزار سال است و حتی قبل از آن تاریخ نیز به طور متناوب این نوع تولیدات در این منطقه وجود داشته است. ای - شینگ شهری است که در میان کوه های پوشیده شده از درختان صنوبر با مزارع شالتوک قرار دارد. توریست هایی که بدین منطقه می آیند، معمولآ سفری کوتاه به غارهای آهکی دیدنی آن اطراف می کنند و سپس به مشاهده کارگاه های چینی سازی این شهر، که نوعی سفالینه سنگی مشهور به رنگ بنفش تولید می کنند، می پردازند...

موضوع مقاله حاضر بررسی و تحلیل مکتب سوررئالیسم در ادبیات و هنر اروپا در اوائل قرن بیستم و رابطه متقابل هنرهای (نقاشی و سینما) در این مکتب است. سورئالیسم که تاثیر آن در کلیه هنرها قابل تعمق و بررسی است، زاده بسیاری از مسائل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران خود است. بسیاری از متفکران و بانیان این نگرش هنری واژه انقلاب سوررئالیستی را درباره این نحله فکری به کار برده اند. چرا که بحث سورئالیسم، نه تنها به عنوان یک دیدگاه هنری، بلکه به عنوان یک نگرش فلسفی از سال 1919 تا پس از جنگ جهانی دوم،...

آنچه امروزه قابل انکار نیست ارتباط تنگاتنگ و مداوم علوم و فنون مختلف از جمله جغرافیا، اقتصاد، جامعه شناسی، محیط زیست، حمل و نقل، معماری و هنر با شهرسازی است. بحث پیرامون این ارتباط کم و بیش دیرزمانی است که به آن پرداخته شده و مورد توجه اندیشمندان این حرفه قرار گرفته است، در این میان کنکاش در زمینه دیدگاه هنر و اثر هنرمند مقوله ای است که کمتر بدان اشاره شده است. در این مقاله از بین مباحث متنوع موجود در خصوص ارتباط هنرهای تجسمی با شهرسازی به موضوع تاثیر نقاشی (و به خصوص نقاشی دیواری) بر طراحی و برنامه ریزی شهری پرداخته است...

بعضی از انسان ها به جای اینکه خود سخن بگویند، کسی یا موجود دیگری را انتخاب می کنند و از زبان آنان سخن می رانند و گاهی نیز به جای اینکه مخاطبشان انسان باشد، اشیاء و موجودات دیگر را مورد خطاب قرار می دهند. این شیوه کار بیشتر شاعران و نویسندگان است. مثلآ فردوسی، به رستم نقش اول را می سپارد و مولوی، شمس و حسام الدین چپلی و نظامی، خسرو و شیرین را قهرمان آثار خود قرار می دهند و سعدی در حکایات خود از افراد طبقات جامعه سخن می گوید. یعنی، در واقع سخن از جانب نویسنده یا شاعر است که از دهان شخصیت های قصه ها بیان می شود...