مجله پژوهش علوم انسانی
پیاپی 5-6 (پاییز و زمستان 1382)

شهرنشینی یکی از مهمترین پدیده های عصر حاضر است؛ تا جایی که در کنار انقلاب صنعتی و انقلاب کشاورزی (به معنای تغییرات بنیادین) از انقلاب شهری در دنیا صحبت می شود که در قرن بیستم رخ نموده است. در ایران تحول شهرنشینی بسیار شتابان و سریع بوده است. متوسط رشد شهرنشینی همواره بیش از رشد جمعیت کل کشور و رشد در مناطق روستائی بین 2/3 تا 5/5 در نوسان بوده است؛ شهرنشینی در ایران به مانند همه کشورهای پیرامونی خارج از قاعده و سازمان بوده و به همین دلیل پیامدهای ناخواسته بسیاری را سبب شده است الگوی توسعه شهری در ایران الگوی تسلط تک شهری، تمرکز گرایانه، ناموزون بوده است...

انعطاف پذیری مفاصل از جنبه های مختلف کلینیکی حایز اهمیت است. دامنه حرکتی کم و یا بیش از حد، فرد را در معرض آسیبهای مختلف از جمله کمردرد قرار می دهد. در زمینه میزان دامنه حرکتی مطلوب، اندازه گیری و روش افزایش آن یک توافق همه جانبه وجود ندارد و نیز روش های اجرایی استاندارد برای ابزارهای اندازه گیری ارائه نشده است. در این تحقیق ضمن مرور منابع معتبر و بیان مکانیزم انعطاف پذیری مفاصل با استفاده از یک تکنیک جدید دینامیکی دامنه حرکتی ستون مهر های کمری 15 نفر در دو سرعت آهسته و تند اندازه گیری شدند و سپس نتایج آن با گزارشهای علمی مشابه مقایسه گردید...

یکی از اکتشافات شگفت انگیزی که در جریان حفاری های باستان شناسی یک قرن گذشته در حوزه تمدن ایرانی صورت گرفته و تا حدودی بر نکات تاریک تمدن ایران روشنایی افکنده مربوط به شیئی است که در یکی از محوطه های استقرار اشکانیان واقع در نزدیکی شهر بغداد، بدست آمده است (2و1). حضور این شیء که حدس زده می شود یک پیل الکتریکی باشد، در میان آثار مربوط به دو هزار سال پیش چنان دور از انتظار و تعجب برانگیز است که در طی پنجاه سالی که از کشف آن می گذرد، تحقیقات اندکی در خصوص آن صورت گرفته است. در سالهای اخیر آقای پل. ت. کیسر از دانشگاه آلبرت ادمونتون کانادا، مقاله جامع و علمی در خصوص یافته مورد بحث منتشر ساخته که نوشته حاضر بر اساس آن تهیه شده است...

دوره سبک عراقی از دوره های پربار ادبی ایران و دوران کمال ادب دری است، در این سبک دریچه ادب فارس به جهان پر رمز و راز عرفان گشوده می گردد و نیز دیدگاه های وسیع و متنوع شاعران و نثر نویسان که حاصل سیر آفاقی و انفسی آنان بوده مطرح می شود. از چهره های برجسته سبک عراقی، بویژه در حوزه آذربایجانا، خاقانی شروانی است که از نوابغ بزرگ ادب فارسی و از استوانه های شعر دری است که از پشتوانه فرهنگی غنی و بسیار گسترده برخوردار می باشد. در سروده های خاقانی دو احساس عاطفی دینی و میهنی موازی هم استمرار می یابد. گرچه بعد دیانت در عموم شاعران سبک عراقی قوی و نیرومند است، اما بعد ملی همراه با باور دینی در خاقانی برجستگی خاصی دارد...

این نوشته به معرفی اجمالی «فرانسوا پرو»، اقتصاددان فرانسوی قرن بیستم، می پردازد. بدین منظور، در قسمت نخست «زندگی و آثار فرانسوا پر»، در قسمت دوم «تحلیل اقتصادی فرانسوا پرو» و در قسمت سوم، به طور گذرا «برخی نوآوری مفهومی فرانسوا پرو» مرور می گردند...

اضافه وزن و چاقی عارضه ای است که در بزرگسالان و کودکان مشاهده می شود. زیاد بودن چربی در کودکان اغلب نشانه ای از چاقی دائمی است. بنابراین شناسایی، درمان و پیشگیری از چاقی کودکان باید از اهداف اولیه ای باشد که در سالهای طفولیت بدان توجه شود تا بهداشت و سلامت آنان در آینده به خطر نیفتد. ترکیب بدنی می تواند به عنوان یک معیار سلامتی به کار رود. چربی بدن در ارزیابی خط توسعه چاقی، پرفشار خونی و دیابت غیر وابسته به انسولین در میان جمعیت کودکان بیمار به طور عادی به کار می رود. سن تقویمی شاخص معتبری برای بلوغ بیولوژیکی نیست. چند روش برای تشخیص بالیدگی و تعیین سن بیولوژیک وجود دارد...

آن پیک نامور که رسید از دیار دوست... کمترین تردیدی وجود ندارد که حافظ در مطاوی غزلهای خویش به شکلی پیدا و نهان تاثرات خویش را از مسایل سیاسی و اجتماعی در قالب شعر ریخته است. از میان حافظ پژوهان شادروان قاسم غنی کوشیده بود تا غرلهای سیاسی حافظ را معرفی نماید. هر چند که تلاشهای وی در این زمینه درخور توجه است ولی هنوز بسیاری از مسایل سیاسی - اجتماعی عصر حافظ را می توان از خلال غزلیات او استخراج نمود. البته به دور از افراط و تفریط. حافظ به شاه ابواسحاق از آل اینجو علاقه خاصی داشت. برخی از غرلیات حافظ در عصر وی سروده شده است و بی گمان رنگ و بوی سیاسی نیز دارد...

کشور ما سرزمین وسیعی است که بنا به شواهد و مدارک بسیار، از ثروت زیادی برخوردار است. اگر این کشور از امکانات و استعدادهای طبیعی و ظرفیتهای موجود اقتصادی و نیروی انسانی خود استفاده مناسب (و نه حتی بهینه) بنماید می تواند زندگی سرشار از امیدواری و پویایی برای چند برابر ساکنین فعلی خود فراهم سازد. از نظر اقتصادی، علاوه بر نفت، وجود منابع عظیم گاز، معادن مس، سرب و روی، آلومینیم و طلا، نشانگر ثروت بسیار در کشور ایران است. از نظر زمین و منابع طبیعی کشور با وسعت زیاد و طبیعت چهار فصل و امکان تولید انواع غلات، حبوبات و میوه های متنوع، یک سرزمین تقریبا استثنایی است...

مقاله حاضر به گونه ای تدوین شده است که در آن، عوامل موثر در دستیابی به «شهر سالم» جستجو می گردد؛ یعنی مجموعه موازین توسعه فرهنگی - اجتماعی که داشتن آنها سلامت شهری را تضمین و فقدان آنها «قهقرای شهری» را زمینه سازی می نماید. اگر چه توسعه در بسیاری از بخشهای جهان از جمله ایران در جریان است، در عین حال، فقدان سلامت شهری به علل مختلف از جمله انفجار جمعیت، رشد بی رویه شهری، الگوهای بالای مصرف، تمرکز صنایع درون و اطراف شهرها و... به چشم می خورد. در نتیجه، میلیون ها شهروند و ساکنین نقاط شهری وجود دارند که از کمبود استانداردها و معیارهای مربوط به سلامت و بهداشت، نیازها و خدمات اساسی و... رنج می برند، که این امر زمینه های شهرهای ناسالم را بنیان می گذارد...

صنعت خودروسازی یکی از مهمترین نیروهای محرکه برای رشد اقتصادی در قرن بیستم بوده است. این صنعت اهمیت چشمگیری از نظر میزان تولید، درآمدزایی و اشتغال دارد. عوامل متعدد درون بنگاهی و برون بنگاهی در میزان تولید و بهره وری عوامل تولید موثرند. واردات خودرو یکی از عوامل برون بنگاهی است. نظرات مختلفی در مورد تاثیر واردات خودرو بر بهره وری وجود دارد. عده ای بر این عقیده اند که واردات خودرو بهره وری را افزایش می دهد و عده ای نظر عکس دارند. در این مقاله اثر تجارت بین الملل (واردات) را روی بهره وری، در سطح خرد (یک بنگاه) با به کار بردن داده های مربوط به شرکت ایران خودرو آزمون می کنیم...