فهرست مطالب

مطالعات بین المللی - سال دوم شماره 3 (پیاپی 7، زمستان 1384)

نشریه مطالعات بین المللی
سال دوم شماره 3 (پیاپی 7، زمستان 1384)

  • 300 صفحه، بهای روی جلد: 80,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/10/12
  • تعداد عناوین: 11
|
  • نوشتارها
  • کارمن آلکادا صفحه 1
    تکمیلی بودن صلاحیت دیوان کیفری بین المللی در صلاحیت ملی، مبنای اصلی اساسنامه رم محسوب می شود و با اصل کلی و کلاسیک دیگر یعنی حاکمیت کشورها مرتبط است. هدف ما در این نوشتار این است تا به طور ژرفتری به معضلات اصلی مربوط به اعمال صلاحیت تکمیلی دیوان کیفری بین المللی بپردازیم. می دانیم که برای «ورود به خانه دیوان کیفری بین المللی» باز کردن دو در لازم است: صلاحیت (ratione materiae) و قواعد مربوط به پذیرش. همچنین دو کلید برای باز کردن این دو در وجود دارد: مراحل مرتبط با صلاحیت دیوان و پذیرش یک قضیه. آیا وقتی «درهای صلاحیت دیوان کیفری بین المللی گشوده است»، نیازی به همکاری دولتها برای به کارگیری صلاحیت دیوان کیفری بین المللی باقی می ماند؟...
    کلیدواژگان: دیوان کیفری بین المللی، صلاحیت ملی، صلاحیت تکمیلی و پذیرش، موافقتنامه ماده 98
  • علیرضا موسوی زاده صفحه 45
    حزب کارگر انگلیس به عنوان یک حزب سوسیالیستی و مدافع ستمدیدگان شناخته می شود. با وجودی که تصور بر این است که گروه های محافظه کار انگلستان می بایست بیشتر به سمت امپریالیست گرایی سوق داشته باشند، با این حال، نوشتار پیش روی گواه بر این است که حزب کارگر انگلستان بیشتر به این جهت تمایل دارد. دلیل این پدیده را می توان در این دانست که از حزب انگلستان انتظار نمی رود که عملکردی خارج از منافع ملی داشته باشد. به همین روی، این حزب نیز به رویکرد امپریالیست گرایی روی آورده است. در حالی که این نوع طرز عملکرد برای حزب محافظه کار قابل پیش بینی است...
    کلیدواژگان: بریتانیا، کمکهای بشر دوستانه، دیپلماسی، حقوق بشر، روابط بین الملل، حزب کارگر
  • انیسه وان انجلند نورایی صفحه 67
    در سالهای اخیر، رفتارهای نگران کننده ای که در هنگام بازجویی افراد در عراق، افغانستان و گوآنتانامو مورد استفاده قرار می گیرد، بازتاب عینی تری در مطبوعات سطح جهان داشته است. علاوه بر این، پراکندگی و ناهمگونی فنون و ابزار اعمال شکنجه و نیز گوناگونی آنها در هنگام تحریک اجباری افراد به منظور گرفتن اطلاعات و اقرار، رو به افزایش است. بر این اساس، مرز میان ایراد شکنجه با هدف به دست آوردن اطلاعات و بازجویی اجباری با همین منظور کم رنگ شده و در این رابطه پیمان نامه های حقوق بشری و حقوق بین الملل زیر پا گذاشته می شوند...
    کلیدواژگان: حقوق بین الملل، حقوق بشر، شکنجه، بازجویی، اجبار شدید
  • باربارا جانسون صفحه 95
    با وجود گذشت 10 سال از روند مذاکرات کشورهای حوزه دریای خزر، این کشورها همچنان در زمینه بسیاری از موضوعات اساسی به توافق نرسیده اند. از جمله این اختلافات می توان به مسئله توسعه حدود حاکمیت ملی، مشکلات مرزبندی آتی آذربایجان، ایران، قزاقستان، روسیه و ترکمنستان در دریای خزر، به علاوه موارد کمتر حساس چون حق اکتشاف و بهره برداری از منابع دریای خزر از جمله نفت و گاز اشاره کرد. مهمترین مانع در روند مذاکرات در زمینه مسائل حقوقی دریای خزر می تواند برگرفته از منافع متناقض کشورهای ساحلی حوزه دریای خزر باشد...
    کلیدواژگان: دریای خزر، وضعیت حقوقی، حقوق دریاها، ایران، حاکمیت
  • نقد و بررسی
  • نوشتارها
  • مهران کامروا صفحه 127
    تداوم اقتدار دولت از یک سو و ضعف و وابستگی نسبی سیاسی جامعه از سوی دیگر، موانع برطرف نشدنی را پیش روی روند دموکراسی در خاورمیانه قرار داده است. به همین دلیل، هیچ کدام از سه خصیصه اصلی دموکراسی سازی - دموکراسی سازی از طریق جامعه مدنی، توسط کناره گیری داوطلبانه رهبران سلطه جو و ایجاد شکاف در هسته یکپارچه نخبگان حاکم - نتوانسته اند به طور عمده در این ناحیه جلوه گر شوند. البته دو کشور لبنان و ترکیه استثناء واقع می شوند. در ایران، در دوره نخست ریاست جمهوری آقای خاتمی، به نظر می رسید که نبود هماهنگی نهادی و ایدئولوژیکی در دولت، باعث کند شدن روند دموکراسی شود...
    کلیدواژگان: ایران، دموکراسی، خاورمیانه، خاتمی، احمدی نژاد، اقتدار گرایی
  • مهدی ذاکریان صفحه 145
    ویژگی برجسته دنیای امروزی در این قرار گرفته که هم به یکسانی و هم به تمایزات نگاه شود. در همین راستا، اصول و قواعد حقوق بشر در بستر گوناگونی و گستردگی فرهنگها و ارزشها و باورهای ملتهای عضو ملل متحد نمایان می شود. پژوهش پیش روی در همین زمینه به این پرسش کلیدی می پردازد که چگونه می توان قاعد بنیادین حقوق بشر در جامعه بین المللی را همراه با احترام به باورهای بومی و دیرینه فرهنگی هر کشور - ملتی جهان شمول نمود؟ نویسنده با بهره گیری از پیمان نامه های بین المللی حقوق بشر، حق شرط کشورها بر آنها، رای دادگاه اروپایی حقوق بشر، تفسیرهای ویژه برخی کشورها از حقوق بشر، نسبت گرایی فرهنگی و گفتگوهای تئوریک و آکادمیک حقوق بشری این فرضیه را مورد آزمون قرار می دهد: همه فرهنگها و کشورهای شمال و جنوب از زمینه نسبی فراگیری و جهان شمولی قواعد بنیادین حقوق بشر بین المللی برخوردارند...
    کلیدواژگان: حقوق بشر، قواعد بنیادین، جهان شمولی، شمال، جنوب
  • سید عبدالامیر نبوی صفحه 163
    جریان رادیکالیزم اسلامی در جهان عرب، به رغم سالها مبارزه پیگیر وجدی، در دستیابی به مهمترین هدف خود یعنی ایجاد حکومت اسلامی، ناکام بوده است. نوشتار پیش روی تلاش دارد تا علل این ناکامی را با توجه به تجربه مصر مورد بررسی قرار دهد. در حالی که بیشتر کارشناسان مسایل اسلام گرایی بر اتخاذ سیاست سرکوب مستمر توسط حکومت مصر و نیز پشتیبانی گسترده باختر زمین از نخبگان سیاسی این کشور تاکید کرده اند و این دو متغیر را در ناکامی جریان یاد شده موثر دانسته اند، این نوشته فرضیه دیگری را بررسی کرده است. بر این اساس، اگر چه نقش دو عامال یاد شده انکار نمی شود، ابهامات ساده انگاری های موجود نسبت به مسایل سیاسی و اجتماعی - در اندیشه اسلام گرایان رادیکال - به عنوان مهمترین عامل در ناکامی آنان معرفی شده است...
    کلیدواژگان: اسلام سیاسی، سید قطب، محمد عبدالسلام فرج، رادیکالیسم، مصر، تروریسم
  • حسین دهشیار صفحه 191
    اگرچه شمار بازیگران داخلی و بین المللی افزایش یافته است ولی دولتها همواره ماهیت محوری و مرکزی در صحنه بین الملل دارند. همین امر به شکل گیری سیستم بین الملل در پنج دوره تاریخی انجامید. در همه این دوران، نیازهای بازیگران بین المللی تعیین کننده روش ها و فعالیتهای هر دوره بوده است. این تاثیر وابسته به ظرفیت و توانمندی مادی و معنوی بازیگران بوده است. در این زمینه پیاده سازی صلح یا همکاری و یا هر نیت دیگری نیازمند به قدرت است. بدون در دست داشتن قدرت، حرکت به سوی صلح و همکاری محدود می شود. نویسنده این فرضه را به آزمون می گذارد که نیات خوب و ساختارهای انسانی تصمیم گیری در نظام بین الملل پاسخگو نمی باشند و برای دستیابی به آرمانهای دموکراتیک و مقدس همکاری به انباشت قدرت نیازمندیم...
    کلیدواژگان: صلح، همکاری، قدرت، روابط بین الملل، واقعگرایی
  • هاجر سیاه رستمی صفحه 211
    موضوع حقوق زنان به عنوان یکی از موضوعات حقوق بشری، هم در نظام حقوق بین الملل و هم در نظامهای حقوق داخلی، موضوعی بسیار بحث برانگیز بوده و هست. جنبش بین المللی احیای حقوق زنان، نخست از طریق جامعه ملل و سپس از مجرای سازمان ملل متحد فرایند حمایت از حقوق انسانی زنان را ایجاد و تقویت کرد و تصویب «کنوانسیون ریشه کنی هرگونه نابرابری علیه زنان» در سال 1979 بزرگترین دستاورد و نقطه اوج حرکت این جنبش بود. نوشتار پیش روی با بررسی مراحل طرح، تکامل و پیشرفت حقوق زنان و معرفی اسناد و نهادهای مختلف مربوط به زنان، سیر تاریخی فعالیتهای جنبش بین المللی زنان را به خواننده می نمایاند و سپس با بررسی تفصیلی محتوای کنوانسیون ریشه کنی هرگونه نابرابری علیه زنان و تطبیق آن با قوانین و مقررات داخلی، به بررسی موضع حقوقی جمهوری اسلامی ایران نسبت به این سند می پردازد...
    کلیدواژگان: حقوق بشر، حقوق زنان، ایران، کنوانسیون حقوق زنان
  • نقد و بررسی
|
  • A., R. Moussavizadeh Page 45
    A case study in this article shows that the British Labour Party acts more imperialistically, than the British Conservative Party ever contemplated to do. This is due to the fact that one never expects the British Labour Party to act so imperialistically, however the British Conservative Party behaving in an imperialistic manner would not be surprising.In any-case, as the case study in the article shows, it can be seen that from the Second World War until the present beginning of the twenty-first century, how overtly the British Labour Party has behaved in an imperialistic mode.Although the British are not a super-power, or a first rate power, nonetheless, the British Labour Party, which is the subject of this study, has the tendency to be imperialistic. An example in this respect can be given with the fact that it uses humanitarian assistances as a means of international diplomacy, even today. The article has greatly expanded and amplified on this matter.
    Keywords: UK, Humanitarian Assistances, Diplomacy, Human Rights, Labour Party, International Relations
  • Anisseh Van Engeland, Nourai Page 67
    The international media have recently shed the light on disturbing practices of interrogation that have been used in Iraq, Afghanistan and Guantanamo. At the same time, we witness a shift of discursive techniques and language regarding torture and high coercive techniques of interrogation. The effect is that the line between high coercive interrogations and torture has been blurred, regardless of international law and human rights treaties.This paper discusses the issue whether there is a limit to the use of such techniques and whether high coercive interrogation methods are a cruel, inhumane or degrading treatment, prohibited under international law.The first of the paper presents and describes the methods used and qualified as high coercive methods of interrogations. The second part deals with the legal and moral differences between torture and high coercive interrogations. In the third part the paper looks at the way courts and commissions qualify the methods described. Eventually, the paper analyzes if a line can be drawn under international law between torture and high coercive interrogations or if both are prohibited under international law.
    Keywords: International Law, Human Rights, Torture, Interrogations, High Coercion
  • Barbara Jasnus Page 95
    After over 10 years of negotiations there still remain unresolved issues of great importance, which the Caspian coastal states could not agree upon. Unsettled are vital issues of the extension of national sovereignty and problems of the future borders of Azerbaijan, Iran, Kazakhstan, Russia and Turkmenistan in Caspian Sea, as well as not less sensitive issues of the right on the exploration and exploitation of the Caspian natural resources, especially oil and gas. The greatest obstacle to the negotiation process of the clarifying the legal status of the Caspian Sea comes from the often-conflicting interests of the Caspian littoral states. A successful interstate dialogue and legal compromise accepted by all the littoral states has been achieved only on the fragile Caspian environment through signature of Framework Convention for the Protection of the Marine Environment of the Caspian Sea. May it be the first positive sign for the future progress in the ongoing negotiations.
    Keywords: Caspian Sea, Legal Status, The Law of Seas, Iran, Sovereignty
  • Mehran Kamrava Page 127
    Continued strength on the part of the state and relative weakness and political dependence on the part of society have so far proven insurmountable obstacles to democratization in the Middle East. Consequently, none of the three broad patterns of democratization—democratization through civil society, through the deliberate retreat of authoritarian leaders, and because of the emergence of fissures within the once-cohesive ruling elite—have appeared in the region on a wide scale, with the possible exceptions of Turkey and Lebanon. In Iran, during the first term in office of President Khatami, it appeared that the state’s lack of institutional and ideological cohesion would usher in a democratization process. Such was not the case, however, and the cracks within the ruling establishment appear to have disappeared with the election to the presidency of Mahmoud Ahmadinejad. Nevertheless, if the new President makes good on his campaign promises of facilitating economic growth and development, and by doing so enhances the economic position and independence of the middle classes, he may unwittingly pave the way for turning them into agents of democratization by prompting them to demand greater economic and political accountability and representation.
    Keywords: Democratization, State, Civil Society, Middle Classes, Development