فهرست مطالب

تاریخ روابط خارجی - پیاپی 23 (تابستان 1384)

فصلنامه تاریخ روابط خارجی
پیاپی 23 (تابستان 1384)

  • 420 صفحه، بهای روی جلد: 8,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1384/10/20
  • تعداد عناوین: 13
|
  • مقاله
  • مبانی نظری مشروطه
    علی بیگدلی صفحه 1
    نویسنده مقاله معتقد است تغییر در مبانی معرفت شناسی و نظری، مبانی ساختاری و مبانی رفتاری، پیش شرطهای ورود به دایره تحویل گرایی و مدرنیسم هستند.بنابراین جنبش مشروطه ایران، جنبشی برآمده از جریان و نیازهای تاریخی ایران نبود و بیشتر معلول کنش عقلانی و احساسی در برابر استبداد داخلی و سلطه خارجی بود.
    کلیدواژگان: مشروطه، مبانی نظری، مدرنیسم، روشنفکر، ملکم خان، آخوند زاده
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقدمات جهانی شدن و انتقال نیروی کار در آستانه مشروطیت در ایران
    غلامرضا وطن دوست صفحه 21
    عوامل فشار داخلی از جمله فقر، ناامنی و استبدادی و عوامل کشش خارجی (بازارکار، درآمد بالاتر،...) سبب شد در واپسین ربع سده نوزدهم، سیلی بزرگ از مهاجران ایرانی به روسیه سرازیرشود.آشنایی ایرانیان با تحولات و دستاوردهای سیاسی، اجتماعی و صنعتی غرب و ارتباط ایرانیان ماندگار در اروپا و قفقاز با طبقه روشنفکر و بازاریان ایران سبب شد شرایط لازم را برای یک حرکت اعتراضی خواهنده مهیا شود و جنبش مشروطه به راه افتد.
    کلیدواژگان: ایران روسیه، قفقاز، نیروی کار، مهاجرت، مشروطه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاملی در ریشه های اجتماعی مشروطه
    محمدتقی حسینی صفحه 35
    جنبش مشروطه در چه زمینه اجتماعی به وقوع پیوست و کنش گران اصلی این جنبش کدامها بودند؟ این پرسشی است که نویسنده این مقاله کوشیده است با استفاده از مدل چالمرز جانسون که معتقد است انقلابها را باید در متن نظامهای اجتماعی محل وقوعشان مطالعه کرد، بدان پاسخ گوید.
    کلیدواژگان: ایران، مشروطه، استبداد، زمینه های اجتماعی، تحولات خارجی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • عبدالرحیم طالبوف: نویسنده روشنگر ایرانی و شخصیت اجتماعی داغستان
    علی بگووا، پاتی مات ماگومدونا ترجمه: نوری محمدزاده صفحه 65
    پس از مهاجرت طالبوف به داغستان در کودکی، وی منشاء ظهور کارهای روشنگرانه و خیرخواهانه بزرگی شد. افکار و آثار وی اثر چشم گیر بر شکل گیری ترتیب مشروطه خواهی در ایران و حتی شرق داشت.
    کلیدواژگان: ایران، داغستان، مشروطه، طالبوف، فعالیتهای فرهنگی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نقش عوامل خارجی در انقلاب مشروطیت ایران
    بهرام نوازنی صفحه 79
    این مقاله در صدد است تا ضمن تحلیل آرمانها و ابزار مختلفی که به خود انگیختگی یکپارچه مردم ستم کشیده برای مبارزه با استبداد و سرکوب و همچنین به دگرگون کردن نظام سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حاکم منجر گردید، به نقش دولت انگلیس در پیروزی انقلاب مشروطیت توجه ویژه ای نماید.
    کلیدواژگان: انقلاب، مشروطیت، ملی گرایی، ایران، انگلیس
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مشروطه خواهان و قزاقها: جنبش مشروطیت و مداخله روسها در آذربایجان
    جیمز کلارک ترجمه: مریم ربی صفحه 107
    در سال 1909 نیروهای روس به بهانه رساندن گندم و بازکردن راه ها، وارد آذربایجان شدند. در سال 1911 روسیه برای بار دوم تبریز را اشغال کرد. شش سال اشغال آذربایجان به دست روسها سرانجام در پی انقلاب 1917 روسیه پایان پذیرفت.
    کلیدواژگان: مشروطیت، آذربایجان، روس، محاصره تبریز، کسروی، اعدام مشروطه خواهان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نخستین انقلاب ایران، تشیع و انقلاب مشروطیت (1909 - 1905)
    منگول بیات ترجمه: خسرو مشهوری مقدم صفحه 139
    با امضای قرارداد گلستان و ترکمانچای، ایران بخشهای پهناوری از خاک خود به همراه شیعیان را از دست داد.از سویی دولت مرکزی روسیه می کوشید همه نهادهای مذهبی را در آذربایجان سازماندهی نموده و زیرکنترل خود درآورد.
    کلیدواژگان: ایران، تشیع، انقلاب مشروطیت، جنبش همتی ها، تقی اف، طالب اف، آذربایجان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نخستین تعرض خارجی به ایران در عصر مشروطه و واکنش مجلس شورای ملی به آن
    رحیم رئیس نیا صفحه 177
    هنوز بیش از یک سال از صدور فرمان مشروطیت در ایران نگذشته بودن که نیروهای نظامی عثمانی با سوء استفاده از وضعیت ویژه ایران وکشمکشهای مشروطه خواهان و دوباره به تحریک عشایر مرزنشین پرداخته و بخشهایی از خاک ایران را در حوالی ارومیه و ساوجبلاغ مکری اشغال کردند.
    کلیدواژگان: مشروطه، ایران، عثمانی، کمیسیون سرحدی، محمدعلی شاه، سلطان عبدالحمید، مجلس شورای ملی، تقی زاده
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نقش بریتانیا در رویدادهای سیاسی فارس در دوران مشروطیت (30 - 1324 ه. ق / 12-1906)
    منصور نصیری طیبی صفحه 219
    در جریان حوادث مشروطیت در فارس، انگلیسی ها با کمک عوامل و مهرهای صاحب نفوذ خود، کوشیدند هدایت جریانات سیاسی را در مسیر منافع خود به دست گیرند. در اینجا کوشش شده تا با بهره گیری از گزارشهای موجود در آرشیو وزارت امور خارجه، پژوهشی مستدل از اوضاع جنوب به ویژه فارس، در دوران مزبور ارائه شود.
    کلیدواژگان: ایران، انگلیس، مشروطه، فارس، جاده های تجاری جنوب
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • جایگاه بنادر و جزایر خلیج فارس در روابط ایران و انگلیس در دوره مشروطه (با تکیه بر منطقه هرمزگان)
    غلامرضا زعیمی صفحه 251
    انگلیس به هنگام مشروطه از ضعف دولت مرکزی و آشفتگی اوضاع داخلی ایران سود برد و به تحکیم موقعیت سیاسی، تجاری و نظامی خویش در جنوب ایران و حاشیه جنوبی خلیج فارس پرداخت، اما اندیشه های مشروطه خواهی پس از مدتی از مرکز کشور به مناطق جنوبی آن نیز رسید.
    کلیدواژگان: ایران، انگلیس، مشروطه، بنادر و جزایر جنوب، خلیج فارس
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نافرجامی تحت الحمایگی ایران در نظام مشروطیت (تحلیل قرارداد 1919)
    ناصر تکمیل همایون صفحه 275
    دولت انگلیس می خواست باتوجه به تعطیلی مجلس شورای ملی و با دادن رشوه به نخست وزیر، وزیرامور خارجه و وزیر مالیه ایران، قرارداد 1919 را به تصویب و مرحله اجرا برساند. در صورت اجرای این نقشه، اختیار کامل قوای نظامی و مالی ایران در دست انگلیسی ها قرار می گرفت و استقلال ایران به طور کامل از بین می رفت.
    کلیدواژگان: ایران، انگلیس، مشروطه، قرارداد 1919، وثوق الدوله، تحت الحمایگی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • معرفی سند
  • بازتاب اخبار جنبش مشروطه خواهی ایران در برخی از روزنامه های آن زمان انگلیس و روسیه
    محسن گنج بخش زمانی صفحه 323
    روزنامه های انگلیس و روسیه اخبار جنبش ایران را به آگاهی مردم خود می رسانند و نویسندگان سیاسی با نوشتن مقالاتی سعی در واگویی رخدادهای ایران داشتند.به طوریکه عده ای از آنها مشروطیت یک سلسله شورش خیابانی بی ریشه و گذرد و یا حتی ترفند حکومت برای جلب کمکهای خارجی ارزیابی می کردند.
    کلیدواژگان: ایران، مشروطه، انگلیس، روسیه، روزنامه ها
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • معرفی و نقد کتاب
  • انقلاب اول روسیه و عصر مشروطه (تحولات ایران و آسیای میانه)
    گلناز سعیدی، امیرهوشنگ بختیاری صفحه 387
    کتاب حاضر، در اصل پایان نامه دوره دکترای سرکار خانم گلناز سعیدی است که به تصویب اعضای شورای علمی انیستیتو تاریخ آکادمی علوم تاجیکستان وابسته به آکادمی علوم روسیه رسیده و سپس نگاشته شده است. به قول نویسنده ((انقلاب سالهای 1905-1907 روسیه نخستین انقلاب متاثر از اهداف انقلاب کبیر فرانسه بود.))
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی