ماهنامه معرفت
سال چهاردهم شماره 11 (پیاپی 98، بهمن 1384)

آیا فاصله نسل سوم از انقلاب اسلامی یک واقعیت است یا نه؟ نسل سوم چه نسبتی با انقلاب اسلامی دارد و در رابطه با آن چه صورت بندی پیدا کرده است؟ علت این وضعیت چیست؟ چگونه می توان حرکت انقلاب اسلامی را با نسل سوم ادامه داد؟ در این نوشتار، قشر بندی چهارگانه ای درباره فاصله نسل سوم از انقلاب اسلامی ارائه و کندی دگرگونی هنجارهای نهادمند به عنوان علت آن معرفی می گردد و در نهایت، تربیت معنوی و تولید دانش به عنوان دو راهکار اساسی و پیوسته و البته ضروری برای مشارکت نسل سوم در تداوم انقلاب تشریح می شود...

انقلاب اسلامی ایران تنها برای بهبود وضع معاش مردم شکل نگرفت، بلکه فراتر از این، یک ماهیت ارزشی و دینی دارد و از این رو، اساسی ترین وصف انقلاب ایران، «اسلامی» بودن آن است. در این نوشتار به راه های جهانی سازی انقلاب اسلامی ایران برای رسیدن به یک تمدن اسلامی اشاره شده است...

تا زمان وقوع انقلاب اسلامی در ایران، نقش فرهنگ و عناصر فکری و فرهنگی، به ویژه فرهنگ مذهبی، در ایجاد تحولات انقلابی و تغییرات اجتماعی چندان مورد توجه نظریه پردازان انقلاب نبود. آنها معتقد بودند: برای ایجاد وضعیت انقلابی، باید شرایط ساختاری ویژه ای مقدم بر فشارها یا تحولات اجتماعی وجود داشته باشند. انقلاب اسلامی و نقش غیر قابل انکار مؤلفه هایی مثل فرهنگ، ایدئولوژی و رهبری در صورت بندی انقلاب و فقدان عناصر ساختاری، این نظریات را به چالش کشید. اسکاچپول، نظریه پرداز برجسته انقلاب، پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران، مقاله ای با عنوان «حکومت تحصیلدار و اسلام شیعه در انقلاب ایران» منتشر کرد و اعتراف نمود: انقلاب ایران نظریاتش را در خصوص علل انقلابات اجتماعی زیر سؤال برده است...