فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)
پیاپی 43-44 (پاییز و زمستان 1383)

مدیریت گرایی یا مدیریت دولتی جدید با بهره گیری از ساز و کارهای مدیریت بخش خصوصی کوشیده است تا اصلاحاتی را در مدیریت دولتی سازمان های بخش عمومی تحقق بخشد و با استدلال هایی که مصادیق آنها سازمان های بخش خصوصی بوده است توانسته است نظر سیاستگذاران عمومی را در کشور به خود جلب کند و این نکته مهم را نهفته بدارد که بخش دولتی ماهیتا متفاوت از بخش خصوصی بوده و نمی توان بی مهابا از شیوه های مرسوم آن در سازمان های دولتی بهره برد. در این میان ارزیابی عملکرد سازمان های دولتی نیز در پرتو اندیشه مدیریت گرایی دچار تناقضاتی گردیده است که ناشی از توجه صرف به نتایج و آثار عملکردی سازمان های مذکور بوده است...

صادرات غیرنفتی ایران از مباحث مهم و قابل توجه در سطح کلان کشور بوده و همواره در محافل دانشگاهی و حوزه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و همگی بر لزوم توسعه آن اتفاق نظر دارند. با توجه به اهمیت خاص صادرات غیرنفتی، این مقوله از دیدگاه ها و زوایای متفاوت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بخش اعظم این مطالعات، صادرات غیر نفتی ایران را از دو دیدگاه ساختاری و یا عرضه مورد مطالعه قرار داده اند. این پژوهش صادرات غیرنفتی ایران را از دیدگاه تقاضا مورد بررسی قرار داده و بر آن است تا براساس نظریه لیندر، تغییرات درآمد سرانه در ایران را بر صادرات غیرنفتی مورد بررسی قرار دهد...

این مقاله به منظور بررسی تاثیر بکارگیری متغیرهای کنترل استراتژیک بر اثر بخشی شرکتهای نمونه فعال در بازار بورس تهران (برای فاصله زمانی، 79-1372) تدوین شده است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد، که همه شرکتهای نمونه فعال در بازار بورس، متغیرهای مذکور را بکار برده اند، هر چند سطح آن مطلوب نیست. به علاوه اثربخشی شرکتهایی که متغیرهای کنترل استراتژیک را بیشتر بکار برده اند، بیشتر است. به عبارت دیگر طبق نتیجه این پژوهش، متغیر ملاک اثربخشی رابطه مستقیمی با متغیرهای پیش بین کنترل استراتژیک دارد...

رویکرد نظام ملی نوآوری نگاهی نو به تعامل میان اجزا درگیر در تولید، و اشاعه نوآوری ها در هر کشور دارد. کشورهای مختلف برای افزایش نوآوری و اقتصادی تر کردن روابط نظام نوآوری خود به طراحی نظام ملی نوآوری روی آورده اند. ایران نیز در یکی دو سال اخیر به سمت پایه گذاری این نظام به حرکاتی چند دست یازیده است. دست اندرکاران این حرکت نیازمند اطلاعات در مورد نحوه ی فعالیت این نظام در سایر کشورها هستند، در این مقاله با مبنا قرار دادن یکی از محورهای نظام ملی نوآوری، یعنی چارچوب های نهادی آن نظام، نگاهی تطبیقی به چارچوب های نهادی شش کشور قبرس، جمهوری چک، استونی، مجارستان، لهستان و اسلونی می پردازیم که همانند ایران در گامهای اولیه طراحی نظام ملی نوآوری خود هستند...

نقش موثر مدیران و رهبران در تغییر و تحولات بنیادی در سازمان اجتناب ناپذیر است. نظریه های جدید رهبری سازمان هر روز افق های جدیدی را در نحوه ی اداره ی سازمانها و حرکت آنها در مسیر رشد و توسعه می گشایند و به مدیران و رهبران آگاهی لازم را جهت رویارویی با تغییر و تحولات محیطی می دهند. این مقاله با ارائه تعاریف و مفاهیم الگوی رهبری تحول آفرین به عنوان یک نظریه جدید در مبحث رفتار سازمانی و رهبری به بیان دیدگاه های مختلف و پژوهش های انجام شده در این زمینه پرداخته و ابعاد مختلف و عوامل الگوی رهبری تحول آفرین را مورد بررسی قرار می دهد...

سالهاست که الگوهای مدیریت وارداتی غرب بی چون و چرا در کشورهای در حال توسعه به کار بسته می شود بی آنکه اثر بخشی مورد انتظار را داشته باشد. سؤالی که در این میان مطرح است آن است که چرا علیرغم سودمند بودن این الگوها در کشورهای مادر، جهانشمولی و انتقال پذیری آنها به دیگر کشورها با تردید و ناکامی مواجه شده است. هدف این مقاله بررسی ابعاد مختلف این پرسش و دست یافتن به پاسخ مناسب به آن است. در این راستا محدودیت ها و موانعی که خود را به عنوان مهمترین چالش های انتقال و اقتباس از الگوهای مدیریت وارداتی مطرح می کنند با رویکردی محیطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و...

اگرچه بخش قابل توجهی از پژوهشهای کشور در سالهای اخیر به مطالعه ی نقش و وظایف دولت در بستر سازی برای فعالیتهای تولیدی اختصاص داشته است، مطالعه ی سیاستها و ساز و کارهای حمایت از صنایع کشور برحسب اندازه یا حجم فعالیت، کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. پژوهش حاضر با نگاهی به رابطه ی دولت - صنعت که با بروز پدیده هایی چون: جهانی شدن تجارت و شکل گیری ائتلاف های پیچیده بین صنایع چند ملیتی، اهمیت روز افزونی یافته است، راهبردها و سازوکارهای حمایت از صنایع کوچک و ارزشیابی عملکرد سیاستهای حمایتی گذشته را به عنوان چالش اصلی خود برگزیده است...

از آنجا که آینده جهان در قرن بیست و یکم آکنده از رقابت، توسعه بازارهای نوظهور، عوامل محیطی نامطمئن، رواج فناوری های برتر، مشتری مداری و گسترش تجارت است، شرط توفیق در این میدان، بهره گیری از فرصتها و رویارویی با چالش های پیش رو است. یکی از مهمترین چالش های سازمان های امروزی مشتری مداری و جلب رضایت مشتری است. این مهم می طلبد تا مشتری مداری و جلب رضایت مشتری از زوایای مختلف بررسی گردد تا بتوان در دنیای رقابت باقی ماند. از این رو در این مقاله ابتدا مشتری مداری و جلب رضایت مشتری از زوایای مختلف بررسی و سپس مدلهای سنجش رضایت مشتری ارائه می گردد...

در این مقاله تعاریف متفاوتی از تجارت الکترونیکی مطرح می گردد و لزوم داشتن تعریفی واحد که حداقل در نهادهای متولی تجارت الکترونیکی یکسان باشد مورد توجه قرار می گیرد. دلیل واگرائی در تعاریف تجارت الکترونیکی نیز از دیدگاه های متفاوت مورد بررسی قرار می گیرد. برای پرداختن به موضوع تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه، داشتن آگاهی در مورد حجم، روند، بازیگران عمده و جایگاه فعلی کشورهای در حال توسعه در این زمینه به منظور تصمیم گیری بهتر و صحیح ضروری است. از این رو آمارهای متنوع و مفیدی در این باره ارایه شده است...

سازمان های چند ملیتی و فرا ملیتی، از پیچیده ترین سازمانها هستند که مدیریت و کنترل آنها به سازوکارهای خاصی نیاز دارد. در این سازمانها برای برقراری ارتباط میان واحدهایی که در سراسر دنیا پراکنده هستند، با توجه به ساختارهای بین المللی آنها و محیط های جهانی، شیوه های مختلف پردازش اطلاعات مورد استفاده قرار می گیرد، کنترل در این شرکتها با توجه به چندگانگی فرهنگی امری بسیار پیچیده به نظر می رسد. آنها برای ماندگاری خود در صحنه های رقابت جهانی به نوآوری و خلاقیت نیاز دارند، بنابراین باید سازمان هایی یادگیرنده باشند...

بررسی اجمالی کتابهای رفتار سازمانی نشان می دهد که موضوع اینترنت و تجارت الکترونیک در آنها کمتر یا به هیچ وجه اشاره نشده است. چرا؟ شاید پدیده های جدیدی هستند. در واقع، این مورد مثال بسیار مناسبی است برای تفهیم آنچه این روزها در کتابها و کلاسها به دانشجویان آموزش می دهیم؛ یعنی اینکه تغییر با سرعت شتابنده ای در جریان است. دو سال قبل چنانچه در یک دوره ی رفتار سازمانی از اینترنت بحث می شد، هدف ارائه ی نمونه ای از تغییرات تکنولوژیک در محل کار بود. اینترنت را بیشتر متناسب طرح در دوره های نظام اطلاعات مدیریت (MIS) می دانستیم...