فهرست مطالب

چغندر قند - سال بیستم شماره 2 (پاییز و زمستان 1383)

مجله چغندر قند
سال بیستم شماره 2 (پاییز و زمستان 1383)

  • 90 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1383/12/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی جلیلیان، داریوش مظاهری، رضا توکل افشاری، حمید رحیمیان، محمد عبدالهیان نوقابی، جواد گوهری صفحه 97
    برای تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت و پیش بینی زمان جوانه زنی و سبز شدن در شرایط مزرعه، اطلاعاتی از جمله درجه حرارت پایه و واحدهای گرمایی لازم برای ارقام مختلف چغندرقند مورد نیاز می باشد. بر این اساس در این تحقیق روند جوانه زنی بذر هفت رقم منوژرم چغندرقند ایرانی در دماهای مختلف از صفر تا 36 درجه سانتی گراد، به فواصل سه درجه در آزمایشگاه و همچنین روند سبز شدن این ارقام در شرایط مزرعه طی دو سال زراعی (83-1382) و در هر سال با دو تاریخ کاشت مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایشگاه درجه حرارت پایه برای جوانه زنی چغندرقند، اپتیمم جوانه زنی، زمان رسیدن به 50 درصد جوانه زنی و واحدهای گرمایی برای رسیدن به این زمان تعیین شد. در شرایط مزرعه نیز روند سبز شدن و واحدهای گرمایی مورد نیاز در هر تاریخ کاشت محاسبه و تعیین گردید. نتایح نشان داد که درجه حرارت پایه برای جوانه زنی در ارقام مختلف بین دو تا سه با میانگین 2.6 درجه سانتی گراد می باشد. درصد جوانه زنی بذر چغندرقند در دمای 12 تا 27 درجه سانتی گراد بیشترین مقدار بود، اما دمای اپتیمم جوانه زنی دامنه ایی از 24 تا 27 درجه می باشد که بیشترین سرعت جوانه زنی وجود دارد. ارقام چغندرقند مورد بررسی به طور متوسط تا زمان 50 درصد جوانه زنی به حدود 51 درجه – روز و برای سبز شدن در شرایط مزرعه به 154 درجه – روز واحد گرمایی نیز دارند.
    کلیدواژگان: بذر، جوانه زنی، چغندرقند، درجه حرارت پایه، مونوژرم، واحدهای گرمائی
  • فرانک روزبه، داریوش داودی، محمود مصباح صفحه 113
    ریزازدیادی در سطح وسیع یا در حد تجاری عل رغم دارا بودن مزایای فراوان نسبت به روش های کلاسیک تکثیر با مشکلات متعددی از جمله هزینه های بالای تولید همراه است. کاربرد بیوراکتورهای گیاهی در ریزازدیادی گیاهان می تواند این هزینه ها را کاهش داده و آنرا از نظر اقتصادی توجیه پذیر نماید. بر این اساس، هدف از اجرای این تحقیق بررسی امکان استفاده از بیوراکتور در ریزازدیادی چغندرقند و بهینه سازی کشت بافت آن بود. ابتدا با استفاده از یک پمپ هواساز، زمان سنج، فیلترهای یکبار مصرف 0.2 میکرون و شلنگ های قابل اتوکلاو، بیوراکتور تناوبی ساده ساخته شد. گیاهچه های حاصل از کشت بذر در شرایط درون شیشه در بیوراکتور کشت گردیدند. محیط غذایی پایه MS حاوی 1.5 میلی گرم در لیتر BAP، 0.2 میلی گرم در لیترNAA، 0.5 میلی گرم در لیترGA3 و 3 درصد ساکارز به صورت مایع برای تکثیر در بیوراکتور مورد استفاده قرار گرفت و تغذیه تناوبی ریز نمونه ها در هر 6 ساعت به مدت 10 دقیقه بر قرار گردید. برای القا ریشه زایی در بیوراکتور، محیط کشت پایه MS با 3 میلی گرم در لیترIBA بدون دستکاری سیستم به کار برده شد. مقایسه نرخ تکثیر در مرحله پر آوری شاخه در بیوراکتور و ظروف 100 میلی لیتری با چهار تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که تکثیر در بیوراکتور از حیث تعداد شاخه، وزن تر، وزن خشک، وزن تک شاخه و نرخ تکثیر در مقایسه با ظروف ثابت 100 میلی لیتری تفاوت معنی داری دارد اما درصد ریشه زایی در تیمار اعمال شده بسیار پایین بوده و نیاز به مطالعه بیشتر جهت القا مطلوب ریشه زایی در بیوراکتور دارد.
    کلیدواژگان: بیوراکتور تناوبی، توجه اقتصادی، چغندرقند، روش های کلاسیک، ریزازدیادی
  • بررسی تاثیر ضدعفونی بذر در کاهش خسارت شب پره های زیان آور چغندر قند (Agrotis spp.، Spodoptera exigua Hbn)
    ولی الله غدیری، محمدناصر ارجمند صفحه 127
    به منظور بررسی میزان تاثیر ضدعفونی بذر در کاهش خسارت شب پرهای زیانور چغندرقند، آزمایشی طی مدت سه سال(78-1375) در منطقه کرج اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوکای کامل تصادفی با نه تیمار و چهار تکرار انجام گردید. تیمار شماره یک به عنوان شاهد (بدون ضدعفونی)، تیمارهای دو، سه و چهار به ترتیب بذور منوژرم ضد عفونی شده با سموم ایمیداکلوپراید، فیبرونیل و اورتن، تیمار شماره پنج بذر پلت شده بدون حشرهش، تیمارهای شش، هفت و هشت بذرهای پلت شده همراه با سموم ایمیداکلوپراید، فیبرونیل و اورتن و تیمار شماره نه سماشی با عرف محل در نظر گرفته شدند. آفات مورد بررسی شامل شب پره زمستانیAgrotis spp. و کرم برگخوار چغندرقند Spodoptera exigua Hbn بود که در مورد هر کدام درصد بوتهای خسارت دیده تعیین شد و سپس میانگینا به روش دانکن مقایسه شدند. براساس محاسبات آماری انجام شده مشخص گردید که بین تیمارهای مورد آزمایش از نظر میزان خسارت وارده به بوتها در اثر فعالیت لارو شب پره زمستانی اختلاف آماری معنیار وجود نداشته ولی در مورد کرم برگخوار چغندرقند اختلاف مشاهده شده معنیار بود.
    کلیدواژگان: اورتن، ایمیداکلوپراید، پلت، چغندرقند، شب پره های زیان آور، ضد عفونی بذر، فیبرونیل، کاهش خسارت
  • مهدی شهابی فر، مهدی کوچک زاده، محسن محمدزاده، سیدمجید میرلطیفی صفحه 133
    به منظور تعیین نیاز آبی خالص (تبخیر و تعرق پتانسیل) زراعت چغندرقند با هدف مدیریت منابع آب، برنامه ریزی آبیاری، بهینه سازی مصرف آب و دستیابی به حداکثر عملکرد، از روش دو مرحله ای فائو استفاده شده است. با استفاده از داده های هواشناسی، تبخیر و تعرق مرجع به روش هارگریوز – سامانی در 38 ایستگاه هواشناسی محاسبه شده و سپس با اعمال ضریب گیاهی مناسب مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل چغندرقند محاسبه شد. با سه روش درون یابی (کوکریگینگ، کریگینگ و میانگین وزنی عکس فاصله) مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل چغندرقند برای 3045 نقطه (رئوس شبکه 5200 x 3300 متری) که از ایستگاه های هواشناسی فاصله داشته اند برآورد شده و براساس آن ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای (GIS) نقشه های توزیع مکانی تبخیز و تعرق پتانسیل چغندرقند در سطح استان تهران تهیه گردیده است. نقشه های حاصل بر اساس معیار میانگین مربع خطا (MSE) که به روش اعبار متقابل محاسبه گردیده، ارزیابی شده و بر اساس ارزیابی به عمل آمده نقشه حاصل از روش درون یابی کوکریگینگ در اولویت قرار گرفته است. بر اساس نتایج، در تیرماه در سطح استان، کمترین و بیشترین مقدار تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه چغندرقند به ترتیب برابر 5.5 و 10 میلی متر و کمترین و بیشترین مقدار نیاز آبی خالص چغندرقند در طول دوره رشد در استان به ترتیب برابر 600 و 1200 میلیمتر بدست آمده است.
    کلیدواژگان: تبخیر و تعرق، چغندرقند، روش های زمین آماری، سیستم اطلاعات جغرافیائی، نیاز آبی
  • مهیار شیخ الاسلامی، سیدمحمود اخوت، قربانعلی حجارود، عباس شریفی تهرانی، مارتین زایدل، محمد جوان نیکخواه صفحه 149
    در این مطالع 105 جدایه قارچ عامل سفیدک سطحی چغندرقند از مناطق مختلف کشور جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. استخراجDNA از آسکو کارپ ها با استفاده از محلول پنج درصد Chelex100 انجام شد. نواحی فاصله ساز بین ژن های ریبوزومی به همراه قطعه 5.8 S توسط آغازگرهای ITS1 و ITS4 از طریق واکنش زنجیره ای پلیمر از تکثیر شده و روی آگارز 1.5 درصد ارزیابی گردیدند. محصولPCR تمام جدایه ها شامل یک قطعه با بزرگی 645 جفت بازی بود. محصولات PCR به وسیله نه آنزیم برشی EcoRI، MspI، SacI، HaeIII، AluI، TagI، HindIII، CfoI و RsaI هضم و محصولات هضم روی ژل اکریلامید 7.5% تفکیک گردیدند. نتایج نشان داد که فقط چهار آنزیم برشی HaeIII، AluI، MspI CfoI، دارای محل برش روی قطعه مزبور بودند. آنزیم AluI در دفعات مختلف باندهای متغیری پدید آورد و نتایج آن لحاظ نگردید. آنزیم CfoI با دو محل تشخیص سه قطعه با طول های 185، 280 و 180 جفت باز را تولید کرد. محصول هضم آنزیم MspI چهار قطعه با بزرگی 120، 160، 325، 40 جفت باز بود. آنزیم HaeIII پس از هضم محصولات PRC پنج قطعه با اندازه های 75، 180، 325، 40 و 30 جفت باز تولید کرد. بین نقوش باندی محصولات PRC و محصولات هضم آنزیمی هر یک از آنزیم ها برای تمام جدایه های بررسی شده تفاوتی مشاهده نشد. نتایج نشان داد که جمعیت های ایرانی قارچ عامل سفیدک سطحی چغندر از یکنواختی بسیار بالایی برخوردار هستند.
    کلیدواژگان: بیماری سفیدک سطحی، تنوع ژنتیکی، جمعیت های ایرانی، چغندر قند، قارچ، rDNA، RFLP
  • مائده شهیری طبرستانی، ماهرخ فلاحتی رستگار، بهروز جعفرپور، حمید روحانی صفحه 161
    با توجه به قدرت بالای آنتا گونیستی باکتریCohn Bacillus subtilis (Ehrenberg) اثر سه جدایه B.s.Ham 204 و 202 در شرایط آزمایشگاه و گلخانه بر بیماری مرگ گیاهچه چغندرقند ناشی از Rhizoctonia solani مورد مطالعه قرار گرفت. در کشت دو طرفه روی محیط کشت PDA،کلیه جدایه ها توانستند از رشد R.solani جلوگیری کنند متابولیت های فرار جدایه های B.subtilis به خوبی رشد میسلیوم R.solani را کنترل نمودند. قابلیت بازدارندگی متابولیت های فرار جدایه های B.subtilis تحت تاثیر چند محیط کشت مطالعه شد. در این آزمایش جدایه B.s.Ham روی محیط کشت PDA با 62.22 درصد بازدارندگی، بهترین اثر را در جلوگیری از رشد میسلیوم R.solani نشان داد. اثر بازدارندگی پنج غلظت (25-15-10-5-2 درصد) ترشحات مایع خارج سلولی جدایه های باکتری در جلوگیری از رشد R.solani بررسی شد و مشخص گردید که غلظت 25 درصد ترشحات مایع خارج سلولی جدایه B.s.Ham با 73.70 درصد، بیشترین تاثیر را در جلوگیری از رشد میسلیوم R.solani دارد. در بررسی های گلخانه ای مشخص شد که پوشش دادن بذر چغندرقند با عوامل آنتا گونیست (Seed coating) و یا اضافه نمودن آن ها به خاک (Soil drenching) در کاهش مرگ و میر گیاهچه ها در فاصله 30 روز پس از کاشت، موثر بوده دارد و از این نظر بین تیمارها تفاوت معنی داری وجود داشت. در بین جدایه ها، B.s.Ham با 64.59 درصد نسبت به شاهد آلوده، بهترین تاثیر را در کنترل این بیماری نشان داد. در مجموع، اضافه نمودن باکتری های آنتاگونیست به خاک نسبت به پوشش دادن بذر در کاهش مرگ و میر گیاهچه موثرتر بوده است.
    کلیدواژگان: کنترل بیولوژیکی، مرگ گیاهچه چغندرقند، Bacillus subtilis، Rhizoctonia solani
|
  • A. Jalilian, D. Mazaheri, H. Rahimian, R. Tavakkol Afshari, M. Abdolahian, J. Gohari Page 97
    To determine suitable planting date and predicting emergence time in field conditions of Iranian sugar beet cultivars we need some information including base temperature (t base) and heat units (HU). In this research germination tests were conducted on the seed of seven Iranian monogerm sugar beet cultivars at various temperatures (3 to 36 ºC) with 3 ºC intervals. Also field emergence was evaluated in two years (2003-2004) with two planting dates in each year. This study determined optimum temperature and tbase for germination and mean germination time (MGT) at various temperature in laboratory and also mean emergence time and HU requirement in each planting date under field condition. Results showed that t base for germination in different cultivars is varied between 2 to 3 ºC with mean 2.6 ºC. The maximum germination percentage was in temperature between 12 to 27 ºC, but optimum temperature for germination was 24 to 27 ºC that there was maximum rate of germination in this range of temperature. Required HU was 51 ºCd for germination and 154 ºCd for emergence under field condition.
  • F. Roozbeh, D. Davoodi, M. Mesbah Page 113
    Selected genotypes of sugar beet are often maintained by conventional propagation, but much faster rates of multiplication can be now obtained through micropropagation. On the other hand, plant micropropagation using bioreactors can decrease the cost of production and makes it an economical method. In this research, the possibility of using bioreactor and optimization of the tissue culture procedure in sugar beet micropropagation was studied. A simple periodical bioreactor was made by using a timer, air pump, microfilters (0.2 μ), and air and medium autoclaveable transfer pipes. In vitro stock plantlets from seeds and liquid MS basal medium supplemented with 1.5 mg.l-1 BAP, 0.2 mg.l-1 NAA, 0.5 mg.l-1 GA3, and 3% sucrose were used for inoculation and multiplication in the bioreactors. Periodical nutrition of the explants established for 10 minutes every 6 hours. The same basal medium with 3 mg.l-1 IBA was used for root induction. Bioreactor system was compared with routine in vitro procedure in tissue culture laboratory. Results showed that the bioreactor system multiplication rate, number of shoots, and biomass production was significantly different from routine in vitro culture in 100 ml jars. Rooting percentage in bioreactor was very low and needs more study to optimization.
  • Effect of seed treatment on reduction of damage caused by sugar beet harmful moths (Spodoptera exigua Hbn, Agrotis spp.)
    V.Ghadiri, M.N.Arjmand Page 127
    To study the effect of seed treatment on damage of harmful moths of sugar beet, an experiment was conducted in RCBD with nine treatments in four replications in Karaj for three years (1996-1998). The treatments were applied as follows: T1, check, T2, T3 and T4, sugar beet seeds treated with Imidacloprid, Fibronil and Orten, respectively; T5, pelleted seeds without insecticide; T6, T7 and T8, pelleted seeds with Imidacloprid, Fibronil and Orten, respectively; T9, sprayed traditionally. Each plot consisted of six rows in ten meter long. In T9 Eterimphos 50% with 0.002 dosage was used. Data were taken on harmful moths of sugar beet, including, cut worm (Agrotis spp.) and armyworm (Spodoptera exigua). Percentage of infested plants with each pest (% damaged plants) was determined separately. Statistical analysis of three years data showed no significant difference between treatments for percentage of damaged plants by cut worm, but significant difference for those of armyworm.
  • M. Shahabifar, M. Kouchakzadeh, M. Mohammadzadeh, S.M. Mirlatifi Page 133
    For the purposed water resources management, irrigation scheduling, water usage optimization and gaining maximum yield two step FAO method was applied to determine the water requirement (evapotranspiration) of sugar beet. In this paper reference evapotranspiration were computed from recorded meteorological data at 38 weather stations using the hargreaves-samani method; and then through applying proper crop coefficient the amount of sugar beet potential evapotranspiration were calculated. Sugar beet potential evapotranspiration at 3045 points (3300*5200 m) distancing from weather stations were estimated Using three interpolation methods (cokriging, kriging and inverse distance weighted) and based on derived data the spatial distribution maps for sugar beet potential evapotranspiration in Tehran province were developed through geographic information system (GIS). Evaluation of developed maps based on mean square error (MSE) which was computed by cross-validation showed that the map of cokriging interpolation method was the best. In Tehran, the minimum and maximum sugar beet evapotranspiration during July were 5.5 and 10 mm/day respectively, which equals 0.64 and 1.2 lit/sec/hectare. The acquired minimum and maximum sugar beet evapotranspiration at growth period in Tehran province were 600 and 1200 mm, respectively.
  • M.Sheikholeslami, M. Okhovvat, Gh.Hejaroude, A.Sharifi-Tehrani, M. Seidel, M.Javan-Nikkhah Page 149
    A total of 105 isolates of Erysiphe betae from different regions of Iran were investigated. For probable polymorphism of ITS-5.8S regions using PCR-based RFLP, the mentioned fragments were amplified via PCR by ITS1 and ITS4 primers and subjected to 1.5% agarose gel electrophoresis. PCR products were digested by HaeIII, AluI, TaqI, HindIII, CfoI, EcoRI, MspI, SacI and RsaI REs and the digestion products were resolved on 7.5% polyacrylamide. PCR product of all isolates was only one 645 bp fragment. Among nine REs tested AluI, CfoI, MspI and HaeIII had recognition sequences on PCR products. Because of unstability, results for AluI were ignored.Digestion products for CfoI were 280, 185 and 180bp, for MspI, 325, 160, 120 and 40bp and those of HaeIII, 325, 180, 75, 40 and 30bp fragments for all isolates. Electrophoretic patterns of PCR products and digested products were completely similar,thus no polymorphism was discernible between 105 isolates. Based on the results,Iranian populations of E.betae seems to be highly uniform.
  • M.Shahiri Tabarestani, M.Falahati Rastegar, B.Jafarpour, H.Rohani Page 161
    Due to the high antagonistic activity of bacterium, Bacillus subtilis (Ehrenberg) Cohn, three isolates (B.s.Ham, 204 and 202) were selected and their efficacy were studied in control of sugar beet damping–off caused by Rhizoctonia solani, in in vitro and in vivo conditions. In dual culture on PDA, all isolates of B.subtilis inhibited mycelial growth of R.solani. Significantly, volatile metabolites of B.subtilis isolates reduced mycelial growth of R.solani. Inhibitory ability of volatile metabolites of B.subtilis isolates were studied in different culture media. In this experiment, isolate B.s.Ham on PDA with inhibition percent of 62.22%, had the best effect in reduction of mycelial growth of R.solani. Inhibitory effect of five concentration (2%-5%-10%-15%-25%) of culture filtrates of bacterial isolates were studied and it was found that isolate B.s.Ham in 25% concentration with 73.70% was the most effective in inhibition of mycelial growth of R.solani. In green house experiments, we found that seed coating or soil drenching by antagonistic agents, 30 days after sowing, had a good effect in mortality and there were significant differences among treatments. Among isolates, B.s.Ham with 64.59% in comparison to the infected control had the best effect on control of this disease. Overall, soil drenching of antagonistic bacteria was more effective than seed coating, in reducing of sugar beet damping-off.