مجله مطالعات علوم پزشکی
سال شانزدهم شماره 4 (زمستان 1384)

فسفولیپیدها به صورت نامتقارن بین نیمه داخلی و خارجی غشای پلاسمایی سلول های زنده توزیع شده اند. طی مراحل اولیه آپوپتوز عدم تقارن غشا از بین می رود و فسفاتیدیل سرین از سطح داخلی به سطح خارجی غشای پلاسمایی جا به جا می گردد. هدف مطالعه حاضر، ارزیابی اثر انجماد سریع بر روی آپوپتوز اسپرم در مردان بارور و نابارور می باشد.
موارد و در این مطالعه نمونه های سیمن از 20 مرد نابارور الیگواسپرم و 10 مرد بارور بعد از 48 ساعت دوری از مقاربت به طریق استمنا، جمع آوری شد. بعد از آنالیز بر اساس معیارهای سازمان بهداشت جهانی نمونه ها به دو بخش مساوی تقسیم شدند. بخش اول نمونه ها، در افراد نابارور الیگواسپرم و بارور از نظر آپوپتوزیس، توسط Annexin –V-Flous Staining Kit بررسی شدند و قسمت دوم نمونه ها در هر دو گروه به طریق انجماد سریع در محیط نگهداری اسپرم انسان منجمد و بعد از دو هفته ذوب و از نظر آپوپتوزیس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج توسط Paired t-test و Independent t-test آنالیز گردید.
بعد از انجماد سریع – ذوب، درصد میانگین اسپرم های آپوپتیک در افراد نابارور حدود شش برابر و در افراد بارور حدود سه برابر افزایش یافته است. این اختلاف افزایش درصد اسپرم های آپوپتوتیک در افراد نابارور قبل و بعد از انجماد سریع از نظر آماری معنی دار است.
انجماد سریع – ذوب می تواند عدم تقارن غشا را از بین ببرد و باعث آپوپتوز گردد. بنابراین باعث کاهش تعداد اسپرم های عملکردی در دسترس برای روش های کمک باروری (ART) می گردد.

آلودگی های انگلی روده ای داروی انتشار جهانی و به عنوان مهمترین مشکل بهداشتی و اقتصادی، میلیون ها انسان در اغلب نقاط دنیا است. این آلودگی ها امروزه همچنان از مشکلات مهم بهداشتی کشورهای در حال توسعه می باشد. شناخت اپیدمیولوژیک و ارتباط آن با فاکتورهای محیطی و اجتماعی به منظور مبارزه با این عفونت ها از ضروریات هر جامعه می باشد. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی آلودگی های انگلی روده ای در بین دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه نازلوی شهرستان ارومیه در سال 1383 انجام شده است. در این مطالعه توصیفی – تحلیلی 271 نمونه جهت بررسی در دو مرحله انتخاب شدند، بدین ترتیب که ابتدا 7 مدرسه از بین مدارس منطقه نازلو پرسشنامه پر گردید، همچنین دو ظرف مدفوع دو تا عدد چسب اسکاچ داده شد. آزمایش نمونه ها با روش های مستقیم، تغلیظ فرمل – اتر و جهت یافتن تخم اکسیور و تنیا ساژیناتا از چسب اسکاچ استفاده شد. از هر نفر دو نوبت در دو روز متوالی نمونه ی مدفو.ع و چسب اسکاچ به عمل آمد. از آزمون کای اسکویر برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها استفاده گردید . شیوع کلی آلودگی به تک یاخته های روده ای %29.5 که با حدود اطمینان %95 برابر%34.4) و (%23.6 می باشد. آلودگی به اکسیور (%28.4) که با حدود اطمینان %95 برابر%33.3) و (%22.6 می باشد. هیمنولپیس نانا یک مورد (%0.4) می باشد. آلودگی های تک یاخته ای به ترتیب آلودگی ژیاردیا لامبلیا ?? مورد (%10.3)، آنتامبا کلی ?? مورد (?? ?)، ژیاردیا و آنتامبا کلی ?? مورد (%6.3)، بلاستوسیستیس هومی نیس ? مورد (0.7%)، ژیاردیا و بلاستوسیستیس هومی نیس با هم در دو مورد (0.7%)، آنتامبا کلی و بلاستوسیستیس هومی نیس با هم یک مورد (%0.4) دیده شده است. با توجه به اینکه ژیاردیا و اکسیور به عنوان انگل های روده ای بیماری زا سهم عمده ای در آلودگی های این منطقه دارند که از نظر اپیدمیولوژیکی منجر به افزایش فراوانی بیماری های انگلی می گردند.توصیه می شود با تنظیم برنامه های دقیق و منظم آگاهی های بهداشتی دانش آموزان، والدین و مربیان مدارس را افزایش داد تا در کاهش عفونت های انگلی منطقه گامی موثر برداشته شود.

سنجش و آگاهی آموزگاران در زمینه اختلال عملکرد ادراری کودکان دبستانی، نیاز به ابزار مناسب دارد. این مطالعه تهیه و توسعه و پرسشنامه مناسب این سنجش در، زبان فارسی است.
پرسشنامه استاندارد شده ی را که در مطالعات انجام شده خارجی به کار گرفته شده است، با کسب اجازه به فارسی برگردانده شده. ابتدا روایی آن تایید شد. برای بررسی پایایی پرسشنامه، این ابزار در اختیار بیست نفر از معلمان ابتدایی در دو مقطع زمانی به فاصله چهار هفته قرار داده شد. در 2 نوبت آزمون – بازآزمون، پایایی این ابزار با استفاده از آماره ی آلفای کرونباخ مورد مطالعه قرار گرفت.
میزان آلفای کرونباخ کل پرسشنامه در آزمون – باز آزمون اول برابر با %3958 محاسبه گردید. درصورت حذف سوالات پیشنهادی بخش هایی از پرسشنامه در این مرحله میزان آلفای کرونباخ به حداکثر %6037 می رسید. به جای حذف این سوالات، با تغییر در نگارش آنها مجددا روایی و پایایی مورد بررسی قرار گرفت. در نتیجه نهایی روایی مناسب، و پایایی در حد بسیار مطلوب با آلفای کرونباخ برابر با مقدار %8523 محاسبه گردید.
در توسعه ابزارهای سنجش با استفاده از پرسشنامه های ترجمه شده، توجه مفاهیم زبانی و تفاوت های فرهنگی لازم است. در مطالعه فعلی تغییر در نحوه نگارش سوالات نتایج آلفای کرونباخ را به حد بسیار مطلوب رسانید. بنابراین پرسشنامه در شکل کنونی برای استفاده در جمعیت های بزرگتر (شهر یا شهرستان) و حتی به صورت کشوری قابل بهره برداری است.

زگیل ها ضایعات برجسته ای هستند که به زیبایی پوست لطمه زده و در برخوردهای اجتماعی بویژه دردوران مدرسه مشکلاتی را برای فرد بوجود می آورند. جهت درمان بیماری روش های متعددی با عوارض مختلف وجود دارد.، کرای سرجری از جمله آن هاست. این روش به جز در نواحی که پوست ضخیم باشد مانند کف دست و پا یا در مناطقی محصور مانند ناخن از روش های موثر و کم عارضه می باشد. در صورت عدم رعایت موارد احتیاط عوارضی مانند اسکار هیپرتروفیک،هیپرپیگمانتاسیون، هیپوپیگمانتاسیون و زخم های مرطوب یا تخریب اعصاب سطحی رخ می دهد، در این مطالعه، اثر روش کرایوسرجری برای زگیل و هم چنین عوارض درمان آن در جمعیت مورد مطاله بررسی شده است. در این پژوهش توصیفی مقطعی جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و بررسی پرونده های بیماران مراجعه کننده به درمانگاه پوست بیمارستان طالقانی ارومیه انجام شد این اطلاعات شامل سن، جنس، نوع زگیل و تعداد جلسات مراجعه به کرایو سرجری، نتایج و عوارض حاصله می باشد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که کمترین سن افراد مورد مطالعه 5 سال و بیشترین آنها 41 سال با میانگین سنی9.5 ± 18می باشد %53.3 موارد مرد و %46.7 زن بودند، تعداد زگیل های مشاهده در افراد، حداقل 1 و حداکثر 30 عدد با متوسط 6 عدد بود. تعداد جلسات کرایوتراپی کمترین یک بار و بیشترین پنج بار و به طور متوسط سه بار بود. از 30 مورد کرایوتراپی در 19 مورد (%63.3) درمان به طور کامل صورت گرفته و ضایعه ای بعدا مشاهده نشد. در مردان بهبودی کامل در %68.8 و در زنان 57.1% حاصل شد بهبودی درزگیل های نوع فیلی فورم و ژنیتال به طور کامل با نسبت %100 در زگیل های نوع صاف و کف پایی %33.2 دیده شد بیشترین موارد زگیل از نوع Common Warts بود. نتایج نشان داد که کرایوتراپی جهت معالجه وارت ها در هر سن و جنسی کاربرد دارد بهترین نتیجه درمان در نوع Filiform و ژنیتال بود ولی در انواع بسیار شدید و زیاد Common و Plantar، پیشنهاد می شود از روش های دیگر استفاده شود. اگرچه نتایج این بررسی به جهت حجم کم نمونه قابل تعمیم به جامعه نیست ولی اطلاعاتی مفید در مورد کارآیی درمان کرایو سرجی بر ضایعات زگیل ارایه می دهد.

روش های مختلفی برای اتصال حالب کلیه پیوندی به مثانه مطرح می باشد. این روش ها به دو گروه کلی اکستراوزیکال (خارج مثانه ای) و اینتراوزیکال (داخل مثانه ای) تقسیم می شوند. روش های اکستراوزیکال آناستوموز حالبی مثانه ای، در عمل پیوند کلیه برتری دارند. در این پژوهش با تلفیق دو روش اکستراوزیکال باری و تاگوچی، در بررسی شیوع رفلاکس وزیکویورترال در بیمارانی که تحت عمل آناستوموز حالبی مثانه ای با این روش قرار گرفته اند، سعی شده است که نتیجه این روش در مقایسه با روش های قبلی مورد بررسی قرار گیرد. در این مطالعه 50 بیمار پس از عمل جراحی با این روش، به طور متوسط شش ماه بعد از عمل به وسیله سونوگرافی و VCUG مورد بررسی قرار گرفتند. برابر نتایج به دست آمده میانگین سنی بیماران 34.8 سال است که 33 نفر آنها مرد و 17 نفر زن می باشند. میانگین زمان سپری شده از زمان پیوند تا هنگام بررسی از نظر وجود VUR ، 6.6 ماه است. که در دو مورد رفلاکس مثانه ای بدون علامت در این افراد یافت شد.
بحث: وجود %4 رفلاکس بدون علامت در نتایج این طرح نشانگر آن است که روش جدیدی نسبت به سایر روش ها در حد قابل قبول می باشد . به نظر می رسد که این روش، با توجه به سهولت و سرعت بیشتر می تواند جایگزین مناسبی در عمل پیوند، کلیه باشد.

عدم حضور در محل کار به هر علتی، غیبت از کار تعریف می شود. غیبت از کار شامل دو گروه تحت عنوان غیبت از کار به دلایل پزشکی قابل توجیه و غیبت های غیرموجه تقسیم می شود که شیوه بررسی هر یک از آن ها با نوع دیگر متفاوت است. غیبت های پزشکی قابل توجیه از نظر پزشکی، به مواردی اطلاق می شود که غیبت به دلایلی خارج از کنترل و اراده فرد اتفاق افتاده باشد همانند: بیماری و آسیب های جسمانی. غیبت های پزشکی می تواند علایمی از وجود مشکلات گسترده تر سلامت و حتی نشانه ای از یک هشدار زودرس از سلامت شغلی نامناسب در محل کار باشد. این مطالعه به منظور ارزیابی سیمای سلامت شغلی کارکنان یکی از صنایع ملی کشور بر اساس شاخص های اساسی غیبت از کار طراحی گردیده است.
از نوع توصیفی – تحلیلی مقطعی است و جمعیت مورد مطالعه شامل 2600 نفر از کارکنان بخش تولیدی و اداری کارخانه مورد مطالعه بودند که به صورت سرشماری انتخاب گردیدند. متغیرهای اصلی مطالعه شامل غیبت از کار، طول مدت غیبت از کار، غیبت ناشی از بیماری و غیر مرتبط با بیماری تایید شده، نوع شغل و میانگین دستمزد بودند.
در این مطالعه میزان 0.88 GAR درصد،0.35 SAR درصد، 0.52 UAR درصد، 4.4 SR روز و شاخصDR به میزان 0.78 روز بود. شاخص AFR در این مطالعه 0.69 نفر روز محاسبه گردید و فراوانی غیبت های پزشکی 1 تا 3 روز%61.7، غیبت های پزشکی 4 تا 7 روز %17.1 و غیبت های پزشکی 8 تا 14 روز %21 بودند. بیشترین فراوانی غیبت های کمتر از 4 روز در گروه سنی زیر 20 سال، غیبت های 4-7 روز در گروه سنی 40 تا 49 سال و غیبت های 8 تا 14 روز در گروه سنی بالای 50 سال بود.
بحث و پیشنهادها: دلایل غیبت های پزشکی از محل کار متعدد است، از جمله: سوانح و بیماری های جدی، وضعیت نامطلوب محیط کار، عدم رضایت از شغل، خستگی شغلی، مدیریت و نظارت نامناسب، مشکلات فردی (اقتصادی، خانوادگی و...) عدم تناسب فیزیکی بدن با شغل، مراقبت های بهداشتی نامناسب، مشکلات ایاب و ذهاب به محل کار، استرس و حجم کار خارج از توان افراد می باشد.
نیازهای سازمان و کارکنان شاغل در آن می تواند از طریق یک ساختار حمایتی ادغام یافته برآورد شود به طوری که با ایجاد تسهیلات ایمنی و دستورالعمل های مراقبتی مربوط به سلامت شغلی، علاوه بر افزایش تولید، ارتقای سلامت نیز اتفاق بیافتد.

این پژوهش در مورد نقش ایمن سازی موش ها با آنتی ژن سونیکه در حفاظت از گاستریت ناشی از هلیکوباکتر و بررسی پاسخ لنفوسیتی موش های ایمن/چالنج و مقایسه آن با موش های آلوده انجام گرفته است.
دو دسته از موش ها با 3 میلی گرم آنتی ژن محلول ھ - فلیس ایمن سازی و سپس با 5×107 باکتری زنده چالنج شدند. دو دسته موش دیگر فقط با 5×107 باکتری زنده آلوده گردیدند. یک و8 هفته پس از چالنج ضریب تکثیر اتیولنفوسیتی، شدت و نوع پاسخ سلولی التهابی شرکت کننده در گاستریت و نیز میزان Ab ضد ھ - فلیس و تولید IFN-y در موش های ایمن/چالنج و موش های آلوده به روش الایزا اندازه گیری گردید و مورد مقایسه قرار گرفت.
ضریب تحریک لنفوسیتی 8 هفته پس از چالنج، در موش های ایمن برابر 25 و در موش های آلوده برابر 48 به دست آمد. هشت هفته پس از چالنج، معده موش های ایمن چالنج التهاب ملایم و حال آن که موش های آلوده التهاب معده شدید منتشر از نوع مونولئر نشان دادند. میزان تولید IFN-? از لنفوسیت موش های ایمن/چالنج 300 پیکوگرم و در موش های آلوده 170 پیکوگرم در میلی لیتر بود. عیار آنتی بادی یک هفته پس از چالنج، در موش های ایمن 1:8000 و در موش های آلوده 1:500 به دست آمد.
یافته ها نشان داد که پاسخ سلولی موش های ایمن/چالنج که در ابتدا به طور چشمگیری (p<0.05) بالاتر از موش های آلوده بود، با گذشت زمان کاهش پیدا کرد، و حال آنکه در موش های آلوده افزایش نشان داد. از سوی دیگر تولید بیشتر IFN-? و آنتی بادی ضد ھ - فلیس درموش های ایمن/چالنج نسبت به موش های آلوده نیز بیانگر آن است که پاسخ های ایمنی سلولی اختصاصی از نوع Th1 با تولید IFN-? و Th2 (کمک به آنتی بادی سازی) بر ضد گاستریت ناشی از هلیکوباکتر نقش دارند.

کیست هیداتید جزو بیماری های مشترک بین انسان و حیوان است این بیماری از مشکلات بهداشتی جهانی، به ویژه کشورهای در حال توسعه می باشد. روش های تشخیصی مختلفی برای کیست هیداتید در دسترس است. در این مطالعه، حساسیت روش های سرولوژیک با روش های تصویر برداری در تشخیص هیداتید، مورد بررسی و مقایسه قرار می گیرد.
مطالعه به روش مقطعی، مشاهده ای بر روی 45 بیمار با تشخیص کیست هیداتید انجام گرفت. برای تمام بیماران آزمایش سرولوژیکی IHA و ELISA انجام شد نتایج آزمایش ها و بررسی های تصویر برداری، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از دو روش، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
از میان 45 بیمار مورد مطالعه، در 16 بیمار مبتلا به کیست هیداتید (اثبات شده به روش جراحی،) حساسیت آزمایش IHA و ELISA در تشخیص کیست هیداتید کبد و ریه، به ترتیب 85.7% و 55.5% محاسبه گردید که از نظر آماری معنی دار نبود (p-Value=0.11). حساسیت آزمایش IHA و ELISA در تشخیص کیست هیداتید اثبات شده به روش جراحی %100 برای کیست هیداتید ریه و %85.7 برای کیست هیداتید کبد محاسبه شد که اختلاف آماری معنی داری در مقایسه با روش های سرولوژیکی داشت (p-value=0.01).
در مجموع حساسیت روش های تصویر برداری در تشخیص کیست هیداتید، بالاتر از روش های سرولوژیکی بود. به نظر می رسد که حتی در موارد سرولوژیکی منفی، یافته های تصویر برداری می تواند کمک تشخیصی بالایی برای کیست هیداتید باشد.

بیماری ها عروقی مغز سومین علت شایع مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته است در این مورد، درگیری عروق ورتبروبازیلر در زمینه آترواسکلروز نیز شایع است. ارزیابی این عروق با روش های غیر تهاجمی MR آنژیوگرافی (MRA) و داپلرسونوگرافی ترانس کرانیال (TCD) امکان پذیر می باشد، مطالعات انجام شده بیانگر وجود هماهنگی و مطابقت یافته های MRA و TCD در ارزیابی عروق کاروتید و شاخه های اینتراکرانیال آن است ولی هنوز مطالعات دقیقی برای ارزیابی مطابقت یافته های TCD و MRA در گردش خون خلفی مغز انجام نشده است.
شرح حال: بیمار خانمی است 54 ساله که در حالت اغما و علایم درگیری تنه مغزی (نارسایی گردش خون ورتبروبازیلر) بستری گردید. CT اسکن و MRI موید انفارکت دو طرفه تالاموس و مزانسفال بود، درTCD کاهش جریان شرایین ورتبرال و عدم وجود جریان مشخص در شریان بازیلر مشهود بود این یافته ها، با نتایج MRI این عروق کاملا هماهنگی داشت.
بحث: در این بیمار یافته های TCD و MRA در عروق ورتبروبازیلر وجود تنگی شدید را مشخص کرده که با هم مطابقت کامل داشته، این موضوع می تواند، اهمیت استفاده توام این دو روش غیر تهاجمی را در بررسی عروق گردش خون خلفی مغز تایید کند. بیمار اکنون بهبودی نسبی یافته و به تنهایی قادر به همراه رفتن نیز می باشد.

کیست اپیدرمویید کانال نخاعی، کمتر از یک درصد تومورهای داخل نخاعی را تشکیل می دهد. برحسب مکان قرارگیری و آنومالی همراه با عوارض جدی از قبیل آسیب فشاری به سیستم اعصاب مجاور و عفونت راجعه در سیستم عصبی مرکزی می شود.
شرح بیماری: مورد معرفی شده کودک 33 ماهه، یک دوره 12 ماهه در ناحیه چپ کمر ارجاع داده شد. وی دچار کیست اپیدرمویید در Counus Medullaris و در سطح L1-T12 مهره ها می باشد که تابلوی بالینی با مشخصات تصویری MRI نحوه برخورد جراحی به تومور خوش خیم شرح داده می شود.
بحث: کیست اپیدرمویید ممکن است مادرزادی و یا اکتسابی باشد به خصوص بعد از پونکسیون مایع مغزی نخاعی امکان بروز دارد. از آنجایی که رشد تدریجی و کند دارد ممکن است از تشخیص زوردس غفلت شده و یکی از علل درد مزمن کمر محسوب شود لذا لازم است که در کمردرد کودکان به آن توجه خاص شود.