فهرست مطالب

تحقیقات دامپزشکی - سال شصتم شماره 4 (زمستان 1384)

مجله تحقیقات دامپزشکی
سال شصتم شماره 4 (زمستان 1384)

  • 105 صفحه، بهای روی جلد: 30,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/03/29
  • تعداد عناوین: 18
|
  • مهرداد مدیر صانعی، سیدمحمدمهدی کیایی، صادق رهبری، زهره خاکی، سعیده نوریخواه، فرهاد امینی صفحه 305
    هدف
    بررسی اثر استفاده از بتایین بر میزان کارایی داروی ضد کوکسیدی سالینومایسین در جوجه های گوشتی در آلودگی تجربی به کوکسیدیوزماکیان.
    طرح آزمایشی: طرح آماری کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل 2×2.
    حیوانات: 480 قطعه جوجه گوشتی یک روزه جنس نر از سویه تجاری Ross 308.
    روش
    جوجه های مورد آزمایش به طور تصادفی به چهار تیمار تقسیم شدند و با جیره های غذایی حاوی دو سطح سالینومایسین)صفر و (66 ppm و دو سطح بتایین (صفر و 0.15 درصد) تغذیه شده، در سن 15 روزگی از راه دهانی با سوسپانسیون حاوی کشت مخلوط ااسیست های ایمریایی آلوده شدند. از یک هفته پس از ایجاد آلودگی تجربی و به مدت پنج روز، نمونه های مدفوع جمع آوری و تعداد ااسیست های دفع شده در هر گرم مدفوع شمارش گردید. غلظت بتاکاروتنوییدهای موجود در پلاسما با اخذ نمونه های خون، قبل و بعد از ایجاد آلودگی کوکسیدیایی تجربی تعیین گردید.
    شاخص های تولید نیز در سنین 14، 28، 42، و 49 روزگی محاسبه شدند.
    تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از روش General Linear Model و آزمون تکمیلی Duncan.
    نتایج
    نتایج به دست آمده نشان دادند که افزودن 66 ppm سالینومایسین به جیره غذایی تاثیر معنی داری بر بهبود عملکرد تولید و افزایش غلظت کاروتنوییدهای پلاسما داشته (P>0.05) و موجب کاهش تعداد ااسیست ها در هر گرم مدفوع گردید. اضافه نمودن 0.15 درصد بتایین به تنهایی تاثیر معنی داری بر عملکرد تولید، تعداد ااسیست های دفع شده در مدفوع و غلظت کاروتنوییدهای پلاسما نداشت (P>0.05). افزودن بتایین به جیره غذایی حاوی سالینومایسین سبب افزایش معنی دار وزن بدن، شاخص بازدهی، و غلظت کاروتنوییدهای پلاسما گردیده، ضریب تبدیل غذایی و تعداد ااسیست ها در هر گرم مدفوع را کاهش داد (P>0.05).
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از این بررسی تجربی نشان داد که استفاده از بتایین همراه با سالینومایسین می تواند تا حدی در افزایش کارایی این داروی ضد کوکسیدی یونوفوره در پیشگیری از کوکسیدیوز در جوجه های گوشتی موثر باشد.
    کلیدواژگان: کوکسیدیوز، بتایین، سالینومایسین، کاروتنوئیدها، اسیست ها، جوجه های گوشتی
  • یوسف دوستار، رضا نقشینه، رضا طروقی، مهرداد هاشمی، رضا رهبر قاضی جهانی صفحه 313
    هدف
    ارزیابی ارتباط میزان حدت ویروس عامل بیماری بورس عفونی با شدت تغییرات آپوپتوزیس لنفوسیت های B نابالغ دریافت بورس فابریسیوس و سلول های لنفوییدی طحال.
    طرح: مطالعه تجربی.
    حیوانات: خروس های 21 روزه SPF لگهورن.
    روش
    جوجه ها به 2 گروه مطالعاتی اول و دوم تقسیم شدند و با روش قطره چشمی- بینی تلقیح گردیدند. در گروه اول 3 زیرگروه TEST- IBDV (n=30), TEST-VAC (n=30) و Control (n=30) مورد مطالعه قرار گرفت. زیرگروه ها به ترتیب با ویروس خیلی حاد عامل بیماری بورس عفونی)سویه 499 (IR-، واکسن اینترمدیت D 78 و سرم نمکی تلقیح شدند. در گروه مطالعاتی دوم جوجه ها تحت تلقیح با سویه IR-499 (n=10) و سرم نمکی (n=10) قرار گرفتند. سه روز پس از تلقیح و با بروز علایم بالینی از هر دو گروه به ترتیب از بورس فابریسیوس و طحال نمونه برداری به عمل آمد. نمونه ها با رنگ آمیزی هماتوکسیلن- ائوزین و روش تانل مورد مطالعه قرار گرفتند.
    نتایج
    مطالعات رنگ آمیزی و تانل حاکی از تغییرات آپوپتوزیس در سلول های لنفوسیستی بورس فابریسیوس و طحال در هر دو گروه در مقایسه با کنترل است. آزمون های غیر پارامتری اسمیرنوف کولموگروف و کروسکال والیس و آزمون های پارامتری تحلیل واریانس آنوا و تعقیبی اختلاف معنی داری را در میانگین تعداد سلول های آپوپتوتیک زیرگروه های درمانی گروه اول در مقایسه با کنترل نشان می دهد (P<0.05). به علاوه در گروه دوم آزمون ناپارامتری من- ویتنی اختلاف رتبه ای تعداد سلول ها را در مقایسه با کنترل نشان می دهد (P<0.001).
    نتیجه گیری
    در شرایط in vivo بین میزان حدت ویروس و شدت تغییرات آپوپتوزیس در بافت های بورس فابریسیوس و طحال ارتباط معنی داری وجود دارد.
    کلیدواژگان: آپوپتوزیس، بیماری گامبورو، بیماری بورس عفونی جوجه
  • مهدی صائب، سعید نظیفی، عبدالله میرزایی، جعفر جلایی صفحه 321
    هدف
    بررسی تاثیر پودر پسته وحشی (بنه) بر روی چربی ها و لیپوپروتیین های سرم خون خرگوش (به عنوان مدل حیوانی برای انسان).
    طرح: بررسی تجربی.
    حیوانات: 30 قطعه خرگوش ماده سالم.
    روش
    سی قطعه خرگوش ماده سالم انتخاب و به طور تصادفی به 6 گروه مختلف تقسیم شدند. به هر گروه آزمایشی (شامل 5 قطعه خرگوش) درصدهای متفاوتی از پودر پسته وحشی 10) درصد و 100 درصد(، کلسترول، روغن نباتی و روغن دنبه داده شد. چربی ها و لیپوپروتیین های سرم خون به روش های متداول آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفتند.
    تجزیه و تحلیل آماری: آنالیزواریانس (ANOVA) و آزمون چند دامنه ای دانکن.
    نتایج
    نتایج به دست آمده نشان داد که پس از مصرف جیره های حاوی 10 و 100 درصد پودر پسته وحشی غلظت تری گلیسیرید، کلسترول، لیپیدتام، HDL- کلسترول، VLDL- کلسترول و LDL- کلسترول سرم در دفعات مختلف نمونه گیری دارای اختلاف آماری معنی دار هستند (P<0.05) به طوری که با پیشرفت زمان مصرف جیره های حاوی 10 و 100 درصد پودر پسته وحشی، روند کاهش معنی داری در غلظت تری گلیسیرید، کلسترول، لیپیدتام، VLDL- کلسترول و LDL- کلسترول و افزایش معنی داری در غلظت HDL- کلسترول سرم دیده شد (P<0.05). مصرف جیره حاوی 10 درصد روغن نباتی در خرگوش های ماده با افزایش معنی داری در غلظت تری گلیسیرید و VLDL- کلسترول سرم همراه بود (P<0.05). مصرف جیره حاوی 10 درصد روغن دنبه در خرگوش های ماده منجر به کاهش معنی داری در غلظت HDL- کلسترول و افزایش معنی داری در غلظت کلسترول و LDL- کلسترول سرم شد (P<0.05). مصرف جیره حاوی 1 درصد کلسترول با کاهش معنی داری در غلظت HDL- کلسترول سرم و افزایش معنی داری در غلظت کلسترول، LDL- کلسترول، VLDL- کلسترول، تری گلیسیرید و لیپیدتام سرم همراه بود (P<0.05).
    نتیجه گیری
    درمان با پودر پسته وحشی اثر معنی داری در کاهش چربی ها و لیپوپروتیین های سرم دارد.
    کلیدواژگان: پودر پسته وحشی (بنه)، چربی، لیپوپروتئین، سرم، خرگوش ماده
  • داود شریفی، علیرضا حاجی بکلو، سید مهدی قمصری، مهندس حمیدرضا تقوی صفحه 327
    هدف
    ارزیابی اثرات لیزر کم توان بر روی قدرت عضلانی پس از تخریش عصب سیاتیک در سگ.
    طرح: مطالعه تجربی با الگوی حیوانی.
    حیوانات: ده قلاده سگ نر و ماده مخلوط ایرانی 30 ±6 ماهه و با وزن 27 ±6 کیلوگرم.
    روش
    حیوانات به دو گروه مساوی 5 تایی شاهد و آزمایش تقسیم شد و تحت بیهوشی قرار گرفتند. پس از برش پوست و جداسازی عضلات ران، عصب سیاتیک در معرض دید جراح قرار گرفت سپس آزردگی و آسیب عصبی در تمام قطر عصب سیاتیک با پنس شریانی به مدت 5 ثانیه ایجاد شد. حیوانات گروه آزمایش با لیزر کم توان به مدت 10 دقیقه در روز برای مدت 2 هفته تحت درمان قرار گرفتند. این در حالی است که هیچ روش درمانی در گروه شاهد استفاده نشد. ثبت فعالیت عضلات با استفاده از الکترومیوگراف قبل، بعد از آزردگی عصب و در روزهای 14، 28، 45 از تمام حیوانات از چهار ماهیچه نیم وتری، نیم غشایی، بازکننده و خم کننده تهیه شدند.
    تجزیه و تحلیل آماری: روش آنالیز واریانس (ANOVA) و آزمایش تکمیلی (Tukey).
    نتایج
    گرام های حاصله اختلاف معنی داری را در دو ماهیچه نیم وتری و نیم غشایی بین گروه آزمایش و شاهد در P<0.05 نشان داد.
    نتیجه گیری
    ارزیابی نتایج حاصله در حیوانات نشان داد که لیزر کم توان آن قادر به جلوگیری از آتروفی ماهیچه است.
    کلیدواژگان: لیزر کم توان، عصب سیاتیک، آتروفی ماهیچه، سگ
  • حسین حسن پور، مسعود تشفام، لادن عمادی حسن نوده، مهرداد مدیر صانعی صفحه 333
    هدف
    مطالعه تاثیر آسیت تجربی با استفاده از مدل سرما بر روی امواج الکتروکاردیوگرام و محور الکتریکی قلب و میزان همبستگی با نسبت وزن بطن راست به وزن کل دو بطن (RV/TV).
    طرح: مطالعه مقایسه ای امواج الکتروکاردیوگرام و اندیس قلبی.
    حیوانات: 300 قطعه جوجه گوشتی نر یک روزه از نژاد راس 308.
    روش
    جوجه ها در دو گروه مساوی، در دو سالن مجزا به صورت گروه کنترل و گروه آزمایش تا 6 هفته بر روی بستر پرورش یافتند. در گروه آزمایش از هفته دوم درجه حرارت محیط تا پایان دوره به میزان %30 کاهش داده شد. با مجزا نمودن 5 جوجه از هر گروه در پایان هر یک از هفته های سوم تا ششم، ثبت الکتروکاردیوگرام هر یک از آن ها انجام پذیرفت. تجزیه و تحلیل آماری: تعیین اختلاف بین گروه کنترل و آزمایش به روش student-t-test و نیز تعیین همبستگی امواج الکتروکاردیوگرام با نسبت وزن بطن راست به وزن کل دو بطن (RV/TV).
    نتایج
    با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد با بالا رفتن سن بیشترین تغییرات مربوط به امواج S,T از هفته چهارم به بعد بوده است. به طوری که در گروه آزمایش نسبت به کنترل افزایش موج S به صورتی معنی دار در هفته چهارم (اشتقاق های (II,III,aVR و هفته ششم (اشتقاق(III کاملا مشهود است. موج S در این مطالعه با نسبت RV/TV مقایسه گردید و مشخص شد که در هفته چهارم (اشتقاق(II و هفته پنجم (اشتقاق های II و (aVF یک همبستگی مستقیم و معنی داری بین این دو پارامتر وجود دارد. موج T نیز در هفته چهارم و پنجم (II,aVF) و ششم (شتقاق های (aVF,aVR افزایش معنی داری را نشان داد. موج R در این مطالعه به جز در هفته چهارم (اشتقاق (II در سایر گروه ها تغییرات معنی داری را نشان نداد. محور متوسط الکتریکی قلب اگر چه افزایشی را در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل نشان داد، اما این افزایش فقط در هفته چهارم بین دو گروه معنی دار بوده است. به هر حال این افزایش در گروه آزمایش حاکی از چرخش محور الکتریکی قلب به سمت راست و قدام می باشد.
    نتیجه گیری
    با ثبت و مطالعه الکتروکاردیوگرام در جوجه های گوشتی مبتلا به آسیت تجربی با استفاده از سرما، امواج S,T دچار افزایش می شوند که شاهدی بر هیپرتروفی بطنی و عوارض مربوطه می باشد.
    کلیدواژگان: جوجه های گوشتی، آسیب تجربی، امواج الکتروکاردیوگرام (R، S، T)، نسبت RV/TV
  • مطالعه اختلالات اندامهای حرکتی چند گاوداری در شهرستانهای شیراز و مرودشت
    عبدالحمید میمندی پاریزی، سیدمحمدعلی حسینی صفحه 339
    هدف
    بررسی میزان اختلالات اندام های حرکتی چند گاوداری در شهرستان های شیراز و مرودشت.
    طرح: توصیفی.
    حیوانات: تعداد 624 راس گاو در شش گاوداری در شهرستان های شیراز و مرودشت.
    روش
    گاوداری های مورد نظر بر اساس تمایل و همکاری صاحب گاوداری، نوع بهره برداری و غالب بودن نژادی انتخاب شدند. گاوها همه از نژاد هلشتاین و شیری بودند. برای هر گاوداری ابتدا یک پرسشنامه عمومی تکمیل می شد. در صورت وجود گاو مبتلا برای هر مورد یک پرسشنامه انفرادی با توجه به تاریخچه، مشاهدات ظاهری و معاینات بالینی تکمیل می گردید. گاوداری های مزبور هر 15 روز یک بار مورد بررسی و بازدید قرار می گرفتند. و این کار در طول یک سال انجام گرفت.
    تجزیه و تحلیل آماری: این مطالعه به صورت توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    نتایج
    با انجام این بررسی مشخص شد که 13.74 درصد گاوهای مورد مطالعه مبتلا به اختلالات اندام های حرکتی بودند که از این میزان 4.8 درصد در فصل زمستان، 4 درصد در فصل بهار، 2.34 درصد در فصل تابستان و 2.7 درصد در فصل پاییز بود. در این بررسی گاوهای شیروار نسبت به گاوهای خشک و گوساله ها بیشترین میزان ابتلا را نشان دادند. از نظر حساسیت سنی 2 تا 5 سال با 90.7 درصد از کل موارد ابتلا بیشترین میزان را شامل گردید. در این بررسی ناحیه انگشتان پیشین با 89.55 درصد، اندام های حرکتی پسین با 72.1 درصد، انگشتان خارجی اندام پسین با 46.48 درصد بیشترین میزان وقوع ضایعات را نشان دادند.
    نتیجه گیری
    در گاوداری های مورد مطالعه، وضعیت بستر، سن، مدیریت اصلاح سم، عدم وجود حمام پا، عدم فعالیت بدنی کافی و مرحله شیرواری فاکتورهای تعیین کننده در بروز بیماری های اندام های حرکتی ارزیابی گردید که در مجموع سو مدیریت مهم ترین علت می باشد.
    کلیدواژگان: گاو، اختلال اندام حرکتی، فصل
  • محمود بلورچی، امیر نیاسری، پرویز هورشتی، احسان صادقپور روشنی صفحه 347
    هدف
    کاهش هزینه های هورمونی در برنامه Heat-synch در گاوهای شیری.
    طرح: تجربه میدانی.
    حیوانات: تعداد 144 راس گاو شیری نژاد هلشتاین پس از اتمام دوره 50 روزه انتظار پس از زایش مورد بررسی قرار گرفتند.
    روش
    تعداد 144 راس گاو شیری در سه گروه نیم دوزلولیبرین 40) راس- گروه اول(، دوز کامل لولیبرین 45) راس- گروه دوم) و کنترل 59) راس) تحت آزمایش قرار گرفتند. بدین ترتیب که در روز شروع برنامه (روز صفر) همه گاوهای گروه اول و دوم به ترتیب 7.5 و 15 میکروگرم آنالوگ GnRH (لولیبرین) به صورت تزریق عضلانی دریافت نمودند. هفت روز بعد به گاوهای هر دو گروه 150 میکروگرم آنالوگ پروستاگلاندین F2? (دی کلوپروستنول) تزریق شد. 24 ساعت پس از تزریق پروستاگلاندین، یک میلی گرم استرادیول بنزوات به تمام گاوها تزریق گردید. بعد از تزریق استرادیول، به مدت 48 ساعت گاوها تحت نظر قرار گرفتند و پس از مشاهده فحلی ایستا، تلقیح مصنوعی شدند، تعداد اندکی از گاوها که در این فاصله 48) ساعت) فحل نیامدند، راس 48 ساعت پس از تزریق استرادیول بدون توجه به فحل بودن یا فحل نبودن آن ها و به صورت از پیش تعیین شده، تلقیح مصنوعی گردیدند. تعداد 59 راس گاو شیری در گروه سوم (گروه کنترل)، بدون آن که هیچ گونه درمانی دریافت دارند، پس از آن که به صورت طبیعی فحل آمدند تلقیح مصنوعی شدند. 42 روز پس از تلقیح مصنوعی، آبستنی گاوها با روش توشه رکتال مشخص گردید.
    تجزیه و تحلیل آماری: آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و مربع کای.
    نتایج
    تعداد روزهای باز در گروه های آزمایشی اول، دوم و سوم به ترتیب 104.7± 7.79، 106 ±6.24 و 111.86± 2.33 روز محاسبه گردید که پس از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تفاوت معنی داری را نشان نداد (P>0.05). نرخ آبستنی بین گروه های آزمایش پس از دریافت تلقیح اول، دوم و سوم با روش آماری مربع کای با هم مقایسه گردید که تفاوت معنی داری با هم نداشتند (P>0.05). نرخ آبستنی در مجموع سه سرویس تلقیح مصنوعی برای هر سه گروه آزمایشی (گروه اول 67.5 درصد، گروه دوم 68.9 درصد و گروه سوم 66.80 درصد) مشابه بود و از نظر آماری تفاوت معنی داری با هم نداشتند (P>0.05).
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که کاهش دوز آنالوگ GnRH از 15 میکروگرم به 7.5 میکروگرم لولیبرین در برنامه Heat-synch یا فحلی یابی متراکم 48 ساعته بر روی تعداد روزهای باز و نرخ آبستنی تاثیر منفی نداشته و می توان از آن جهت کاهش هزینه های حاصل از این برنامه استفاده نمود که این امر موجب می شود تا هزینه های تمام شده این برنامه حدودا 30 درصد 2400) ریال) به ازای هر راس گاو کاهش یابد.
    کلیدواژگان: همزمانی فحلی، آنالوگ گنادوتروپین ریلیزینگ ارمون (لولیبرین)، نیم دوز، روزهای باز، نرخ آبستنی
  • شاهرخ رنجبر بهادری، رضا محمد محتشم، علی اسلامی، بهنام مشکی صفحه 353
    هدف
    بررسی میزان شیوع و تعیین گونه فیلرهای خونی موجود در سگ های شهرستان تنکابن.
    طرح: مطالعه میدانی.
    حیوانات: 80 قلاده سگ.
    روش
    پس از معاینات بالینی و ثبت اطلاعات شامل سن، جنسیت، نژاد و حرکات تنفسی سگ های مورد آزمایش، خون گیری از ورید سفالیک سگ های مورد مطالعه، به عمل آمد و پس از آزمایش به روش نات اصلاح شده، رسوب حاصله از لحاظ حضور میکروفیلرها بررسی گردید.
    تجزیه و تحلیل آماری: روش آماری آنالیز- واریانس (ANOVA).
    نتایج
    از تعداد 80 قلاده سگ مورد آزمایش، در 14 نمونه حضور میکروفیلرهای خونی مشاهده گردید 17.5) درصد) که در دوازده نمونه میکروفیلر دیروفیلاریا ایمی تیس 15) درصد(، یک نمونه دیپتالونما رکوندیتوم 1.25) درصد) و یک نمونه آلودگی مختلط 1.25) درصد) تشخیص داده شد و وقوع آلودگی با هیچ کدام از عوامل مورد بررسی شامل جنسیت، سن، نژاد و حرکات تنفسی ارتباط معنی داری نداشت.
    نتیجه گیری
    با توجه به حضور آلودگی در شهرستان تنکابن و مشترک بودن بیماری مذکور در انسان و دام و همچنین انتقال آسان آلودگی، باید ضمن معدوم نمودن سگ های ولگرد و درمان سگ های آلوده، انگل فوق را کنترل نمود.
    کلیدواژگان: دیروفیلاریا ایمی تیس، دیپتالونما رکوندیتوم، فیلاریوزیس، تنکابن - ایران
  • سارنگ سروری، محمد مهدی دهقان، افشین رئوفی، علی اشرفی صفحه 357
    هدف
    تعیین فراوانی عوارض و بیماری های مختلف تک سمی های ارجاعی به بخش رادیولوژی، بیمارستان تخصصی دامپزشکی شهر کیان و تاثیر عوامل نژاد، سن و جنس دام بر میزان وقوع این عوارض و بیماری ها.
    طرح: مطالعه گذشته نگر.
    حیوانات: تعداد 32 راس اسب، 7 راس الاغ و 5 راس قاطر ارجاعی به بخش رادیولوژی.
    روش
    تعداد 107 رادیوگراف مربوط به تک سمی های 75) مورد اسب، 17 مورد الاغ و 15 مورد قاطر) ارجاعی به بخش رادیولوژی بیمارستان مربوط به یک دوره 4 ساله (از خرداد سال 1377 تا مرداد ماه (1381 مورد مطالعه و ارزیابی گذشته نگر قرار گرفت. رادیوگراف ها از نظر عوارض موجود و اثر عوامل نژاد، سن، جنس و محل عارضه مورد بررسی قرار گرفتند و اطلاعات در جداول خاصی به تفکیک فراوانی بیماری، سن، جنس، نژاد و محل عارضه درج گردید.
    نتایج
    بیماری ها و عواض مشاهده شده شامل شکستگی ها، برآمدگی های استخوانی (Exostosis)، عفونت استخوانی (استتومیلیت)، استئوآرتروز، آرتریت، سندرم ناویکولار، پنومونی، هیپرواسکولاریزاسیون ریوی، تورم بافت نرم، لامینایتیس، بیماری جیوب حلقی، آبسه و کلسیفیکاسیون بودند. شایع ترین عوارض مشاهده شده در اسب های ارجاعی شکستگی و برآمدگی های استخوانی هر یک به میزان 18.18 درصد بودند. بیشترین عوارض در ناحیه بندهای انگشت در اسب 31.25 درصد تشخیص داده شد. از میان عوارض اسکلتی و مفصلی در اسب، برآمدگی های استخوانی با فراوانی 25 درصد و شکستگی کامل از نوع خرد شدگی با فراوانی 18.75 درصد به ترتیب رتبه های اول و دوم را دارا بودند. در الاغ شکستگی و بیماری جیوب حلقی با فراوانی یکسان 25 درصد و در قاطر نیز سه عارضه شکستگی 60) درصد(، برآمدگی های استخوانی 20) درصد) و تورم بافت نرم 20) درصد) مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    این مطالعه قابلیت های رادیوگرافی را در تشخیص عوارض و بیماری های مختلف و همچنین درصد احتمال وقوع آن ها را بر اساس تاثیر عوامل جنس، نژاد، سن و محل عارضه در نواحی مختلف بدن تک سمی ها در محل مورد مطالعه نشان می دهد.
    کلیدواژگان: رادیوگرافی، تک سمی، بیماریها
  • اسماعیل تمدنفرد، علی مجتهدین صفحه 363
    هدف
    مطالعه اثر تزریق داخل صفاقی کلرفنیرامین (آنتاگونیست گیرنده H1 هیستامین) بر درد ناشی از فرمالین و ارتباط آن با سیستم اپیوییدی در موش های سوری.
    طرح: مطالع تجربی.
    حیوانات: هفتاد و دو عدد موش سفید کوچک آزمایشگاهی نر با وزن بین 23-26 گرم.
    روش
    گذاشتن حیوانات در دستگاه آزمون فرمالین، تزریق کف پایی فرمالین %5 به حجم 20 میکرولیتر با سوزن تزریقی شماره 28، ثبت مدت زمان لیسیدین و گازگرفتن پنجه پای تزریق شده در بلوک های زمانی 5 دقیقه ای به مدت یک ساعت، تزریق داخل صفاقی کلرفنیرامین (5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن(، مرفین 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن(، کلرفنیرامین 20) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) بعد از مرفین 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) و تزریق زیرجلدی نالوکسان 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) و نالوکسان 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) قبل از کلرفنیرامین 20) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن(.
    تجزیه و تحلیل آماری: آزمون تی- زوج، آنالیز واریانس یک طرفه با اندازه گیری مکرر، آزمون دانکن.
    نتایج
    تزریق کف پایی سالین نرمال پاسخ ضعیفی در پنج دقیقه اول و تزریق کفپایی فرمالین پاسخ درد دو مرحله ای (مرحله اول: 0-5 و مرحله دوم: 20-40 دقیقه پس از تزریق) ایجاد کردند. تزریقات داخل صفاقی کلرفنیرامین در مقادیر 5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، بدون ایجاد اثری بر درد مرحله اول، پاسخ درد مرحله دوم را کاهش دادند. بین اثر کاهشی آن ها تفاوت معنی دار مشاهده نشد. تزریق داخل صفاقی مرفین 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) پاسخ درد را در هر دو مرحله کاهش داد. تزریق کلرفنیرامین قبل از مرفین موجب تقویت اثر کاهش دهنده درد مرفین شد. تزریق زیرجلدی نالوکسان 5) میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) موجب پایداری درد در هر دو مرحله شد و تزریق کلرفنیرامین بعد از نالوکسان بر تشدید درد ناشی از نالوکسان اثری نگذاشت.
    نتیجه گیری
    براساس نتایج می توان مطرح نمود که کلرفنیرامین موجب کاهش درد التهابی (مرحله دوم درد فرمالینی) می شود در حالی که بر درد نوروژنیک (مرحله اول درد فرمالینی) اثری ندارد. بنابراین گیرنده H1 هیستامین ممکن است در درد التهابی نقش داشته باشد و به نظر می رسد که بین گیرنده H1 و سیستم اپیوییدی احتمالا ارتباطی وجود دارد و کاهش درد توسط آنتاگونیست های گیرنده H1 شاید وابسته به سیستم اپیوییدی باشد.
    کلیدواژگان: کلرفنیرامین، هیستامین، درد ناشی از فرمالین، مرفین، نالوکسان، موشهای سوری
  • صمد لطف الله زاده، محمدرضا مخبر دزفولی، پرویز تاجیک، علیرضا عبدلی، علی شریف زاده صفحه 369
    هدف
    مطالعه فوق جهت بررسی و مشخص نمودن وقوع آبسه های کبدی و عوامل باکتریایی به وجود آورنده آن ها در گاوان کشتارشده در کشتارگاه شهرکرد به انجام رسید.
    حیوانات: تعداد 500 راس گاو کشتار شده.
    روش
    در طی این مطالعه بازرسی کشتارگاهی 500 راس گاو پس از کشتار از نظر حضور آبسه کبدی صورت پذیرفت. در صورت حضور آبسه در هر کبد مشخصات دام شامل: جنس، سن، تولید، آبستنی و مشخصات آبسه (تعداد، اندازه، محل بر روی کبد) ثبت می گردید، و آبسه به طور کامل از بافت کبد جدا گردیده و در کنار یخ به آزمایشگاه منتقل می شد. در محل آزمایشگاه کشت باکتریایی هوازی، بی هوازی و میکروآئروفیلیک به روش استاندارد از آبسه های کبدی به انجام رسید.
    نتایج
    از میان 500 راس گاو کشتار شده 33 راس 6.6) درصد) به آبسه کبدی مبتلا بودند، که 18 آبسه 54.5) درصد) در جنس ماده و 15 آبسه 45.5) درصد) در جنس نر مشاهده گردید. بیست و سه کبد از 33 کبد مبتلا حاوی یک آبسه بودند 69.69) درصد) و تنها 10 کبد 30.30) درصد) حاوی 2 آبسه و یا بیشتر بودند. فوزوباکتریوم نکروفوروم از 21 کبد 63.63) درصد) مبتلا به آبسه و آرکانوباکتریوم پیوژنز از 9 آبسه کبدی 27.27) درصد) به عنوان جرم مولد آبسه جدا گردیدند.
    بحث: نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داد که فوزوباکتریوم نکروفوروم مهم ترین عامل مسببه آبسه های کبدی جدا شده از گاوان کشتار شده در کشتارگاه شهرکرد می باشد و آرکانوباکتریوم پیوژنز از نظر اهمیت در ایجاد آبسه در رتبه دوم قرار دارد.
    کلیدواژگان: آبسه کبدی، عامل باکتریایی، گاو
  • علیرضا کافی احمدی، بهرام دلیر نقده، موسی توسلی صفحه 375
    هدف
    مقایسه واکنش پوستی گوسفندان آلوده و غیرآلوده به نوچه لینگوآتولاسراتا در گوسفند.
    طرح: مطالعه طولی.
    حیوانات: 30 راس گوسفند بومی.
    روش
    نوچه لینگوآتولا از عقده های لنفاوی مزانتریک دام های کشتارشده جمع آوری و پروتئین آن استخراج شد. ضخامت پوست پلک پایین با استفاده از کولیس اندازه گیری و سپس مقدار 0.2 سانتی متر مکعب از عصاره استخراج شده به شکل داخل جلدی در پوست پلک پایین تزریق شد. در پوست پلک چشم مقابل، محلولی که فاقد پروتئین نوچه لینگوآتولا بود، به عنوان شاهد تزریق شد. یک ساعت پس از تزریق، واکنش پوستی در محل تزریق ارزیابی و قطر پوست پلک مجدد اندازه گیری شد. گوسفندان تحت تزریق قرار گرفته، پس از ذبح، برای تعیین وضعیت واقعی آلودگی در عقده های لنفاوی مزانتریک آن ها اقدام به جستجوی نوچه انگل شد.
    تجزیه و تحلیل آماری: تعیین حساسیت، ویژگی، صحت، ارزش پیشگویی مثبت، ارزش پیشگویی منفی، Likelihood ratio تست جلدی آلرژیک.
    نتایج
    نتایج مطالعه نشان داد که کارایی آزمون داخل پوستی در تشخیص آلودگی به نوچه لینگوآتولاسراتا کمتر از حد مورد انتظار و کمتر از میزان گزارش شده در مطالعات قبلی است.
    نتیجه گیری
    با وجودی که از ارزیابی آزمون داخل جلدی در تشخیص آلودگی به نوچه لینگوآتولاسراتا رضایت مورد انتظار حاصل نشد، ولی با توجه به ویژگی بالای آن، می توان از آن حداقل برای شناسایی دام های غیرآلوده، استفاده کرد.
    کلیدواژگان: لینگوآتولاسراتا، گوسفند، تست جلدی
  • حسین غلامی، یوسف روزبهان، عباس گرامی صفحه 379
    هدف
    بررسی اثرات میزان سطوح متفاوت جو و فسفر جیره ها (با رعایت نسبت 2: 1 کلسیم به فسفر) بر تشکیل سنگ های ادراری در بزغاله های نر رایینی.
    حیوانات: بزغاله های نر رایینی.
    تجزیه و تحلیل آماری: تشکیل جداول توافقی و آزمون های کای- اسکورو دقیق فیشر.
    روش
    این پژوهش، جهت تعیین پاسخ بزغاله های نر رایینی به سطوح متفاوت جو و فسفر با 25 جیره غذایی با سه تکرار انجام شد. بدین منظور از تعداد 75 راس بزغاله استفاده شد. جیره به صورت حبه شده بود. سه ماه پس از استفاده بزغاله های آزمایشی از این جیره ها دوازده راس آن ها که عمدتا از جیره های با جو بالا مصرف کرده بودند، علایم ابتلا به سنگ های ادراری را نشان دادند. برای تعیین اثر هر کدام (جو و یا فسفر) از روش One-Way Frequency tables برنامه SAS استفاده شد.
    نتایج
    آزمون کای- اسکور (chi-square test) با درجه آزادی یک، سطح احتمال (P=0.083) 0.083 را نشان داده که اگر سطح احتمال مورد قبول را ده درصد فرض کنیم اثرات جو و یا فسفر به تنهایی بر روی تشکیل سنگ معنی دار خواهند شد. در این تحقیق چون برای متعادل و متوازن کردن جیره ها نسبت کلسیم به فسفر 1: 2 در نظر گرفته شده بود، لذا مقدار فسفر اغلب جیره ها بیشتر از نیاز دام ها در این آزمایش 0.28) درصد) بود. حال اگر با حاشیه اطمینان (Safety margin) نیاز بزغاله ها را به فسفر 0.30 درصد در نظر بگیریم، تعداد دام های مبتلا در سطح بالاتر از 0.30 درصد 11 راس و کمتر از 0.30 درصد یک راس خواهد شد. بنابراین، با آزمون One-Way Frequency tables کای اسکور سطح احتمال (P=0.004) 0.004 به دست می آید که بسیار معنی دار است. نتیجه آن که اگر مقدار فسفر 0.30 درصد جیره در نظر گرفته شود، احتمال مبتلا شدن بزغاله ها به سنگ حدود 90 درصد کاهش می یابد.
    کلیدواژگان: جو، فسفر، بزغاله های نر رائینی، سنگهای ادراری
  • خلیل میرزاده، محمد نوری، غلامحسین خواجه، بابک محمدیان، عبدالرحمن راسخ صفحه 383
    هدف
    هر چند مطالعات فراوانی پیرامون اثر استرس سرما و گرما بر میزان فعالیت غده تیرویید صورت گرفته است، اما تحت شرایط ویژه شهرستان اهواز چگونگی فعالیت غده تیرویید مورد مطالعه و بررسی قرار نگرفته است. لذا این مطالعه به منظور بررسی اثر این شرایط خاص روی غده تیرویید صورت گرفته است. به علاوه اثر سن و جنس نیز بر میزان پارامترهای تیروییدی مورد ارزیابی قرار گرفت.
    طرح: بررسی کشتارگاهی.
    روش
    با توجه به وضعیت خاص آب و هوایی اهواز در دو ماه گرم (مرداد) و سرد (بهمن) و در هر ماه از 210 راس گوسفند به طور تصادفی در کشتارگاه اهواز خون گیری به عمل آمد و مقدار T3 و T4 وT3 uptake موجود در سرم آن ها با روش رادیوایمونواسی اندازه گیری گردید. گوسفندان در چهار رده سنی زیر 6 ماه، 6-12 ماه، 12-48 ماه و بالای 48 ماه طبقه بندی شدند.
    تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس- ضریب همبستگی.
    نتایج
    یک اختلاف معنی داری در مقادیر (P<0.001)T3، (P<0.001)T4، (P<0.001)T3uptake و (P<0.05) FTI در دو ماه مورد مطالعه مشاهده شد. هم چنین تاثیر معنی دار (P<0.05) سن بر روی آن ها مشاهده گردید. مقادیر T3، T4 و FTI در بهمن بیشتر از مرداد و T3uptake در مرداد بیشتر از بهمن ماه به دست آمد. همچنین با افزایش سن، میزان پارامترهای هورمونی در هر دو ماه کاهش نشان می داد. یک ارتباط مستقیم بین T4 و FTI، T4 و T3، T3 و FTI، T3uptake و (P<0.01) FTI مشاهده گردید.
    نتیجه گیری
    نتایج این بررسی نشان داد که گرمای بالای مرداد ماه در شهرستان اهواز سبب کاهش قابل توجه بر کارکرد غده تیرویید در گوسفندان می شود. بنابراین افزایش مشکلات تولیدی و تولید مثلی با شروع فصل گرما می تواند ناشی از کاهش فعالیت غده تیرویید باشد. این مطالعه نشان داد سن اثر مشخصی بر روی فعالیت غده تیرویید دارد.
    کلیدواژگان: هورمون های تیروئیدی، فصل، جنس، سن، گوسفند
  • سیدمصطفی رضوی، سعید نظیفی، محمدمحسن رفیعی، سمیرا قادی صفحه 389
    هدف
    بررسی میزان آلودگی طیور بومی شهرستان آمل و حومه به اجیپتینلاپولوروم.
    طرح: مطالعه مقطعی.
    روش
    اخذ نمونه خون از پنجاه قطعه طیور بومی (گالوس گالوس دامستیکوس) شهرستان آمل و روستاهای اطراف در فصل تابستان، تهیه گسترش های خونی و رنگ آمیزی با گیمسا، اندازه گیری پارامتر های خونی.
    نتایج
    از 50 قطعه طیور بومی مورد آزمایش، 3 نمونه (6 درصد) آلوده به اجیپتینلا پولوروم بودند. طیور بومی غیر آلوده و آلوده به اجیپتینلا پولوروم در هیچ یک از پارامترهای هماتولوژیک خون، اختلاف آماری معنی دار نداشتند (p>0.05).
    نتیجه گیری
    وجود آلودگی طیور بومی شهرستان آمل و حومه به اجیپتینلا پولوروم مشخص شد. پارامترهای خونی پرندگان آلوده طبیعی بودند که احتمالا به دلیل پارازیتمی بسیار پایین و نیز مقاومت طیور بومی در برابر عفونت می باشد.
    کلیدواژگان: طیور بومی، اجیپتینلا پولوروم، آمل
  • فرهید همت زاده، غلامرضا نیکبخت بروجنی، سید فرشاد کاتب، فرشته مختاری، آرزو علی نژاد، محمد مهدی غفاری صفحه 393
    هدف
    تهیه پادتن اختصاصی کنژوگه با فلئورسیین ایزوتیوسیانات جهت تفکیک سویه های حاد ویروس نیوکاسل از سویه های واکسن زنده.
    طرح: مطالعه تجربی.
    حیوانات: 28 راس خرگوش.
    روش
    پس از تکثیر 4 سویه حاد و دو سویه واکسینال B1 و لاسوتا در تخم مرغ جنین دار اقدام به خالص سازی نمونه ها به روش اولتراسانتریفیوژ گردید. ویروس های خالص شده جهت تهیه آنتی سرم فوق ایمن، به تفکیک به 7 گروه 4 تایی خرگوش تزریق شده و در نهایت حضور پادتن های هر گروه توسط روش ژل دیفوزیون مشخص گردیدند. سپس پادتن های ضد گروه B1 و لاسوتا و مخلوط این دو توسط سویه های حاد و پادتن های سویه های حاد یک بار با سویه، B1 یک بار با سویه لاسوتا و یک بار با مخلوط B1 و لاسوتا جذب شده و مجددا به روش AGID مورد آزمایش قرار گرفتند. جذب و خالص سازی تا جایی ادامه یافت تا تنها یک خط رسوبی در هر گروه و فقط بر علیه سویه مربوطه حاصل آید. پادتن های حاصله با فلئورسین ایزوتیوسیانات کنژوگه شده و روی 28 نمونه ویروس نیوکاسل مختلف 2 نمونه سوش زنده واکسن و 14 نمونه منفی آزمایش شده و رقت مناسب آنتی سرم کنژوگه مشخص گردید.
    نتایج
    پادتن های اختصاصی ضد سوش های حاد جذب شده با مخلوط سوش های B1 و لاسوتا به عنوان پادتن اختصاصی ضد سوش حاد و پادتن های ضد B1 و ضد لاسوتای جذب شده با سوش های حاد به عنوان پادتن اختصاصی ضد سویه های واکسن به دست آمد. پادتن ضد سویه های حاد در صد در صد موارد با سویه های حاد واکنش نشان داده و در هیچ مورد با سویه های واکسن تکثیر شده در مایع الانتوییک جنین تخم مرغ واکنش نشان نداد.
    نتیجه گیری
    پادن های حاصله به خوبی قدرت تفکیک سویه های حاد از واکسن زنده را داشته و در مدت زمان بسیار کمتری از روش های معمول قدرت شناسایی سویه های حاد بیماری زا را دارند.
    کلیدواژگان: ویروس بیماری نیوکاسل، پادتن اختصاصی، ایمونوفلئورسنت، ژل دیفوزیون، واکسن B1، واکسن لاسوتا
  • زهره خاکی صفحه 401
    هدف
    جستجوی سنگ کیسه صفرا در گوسفندان و گاوها ارجاعی به کشتارگاه های اطراف تهران.
    حیوانات: گوسفند و گاو.
    طرح: مطالعه کشتارگاهی.
    روش
    در این بررسی از کیسه صفرای 336 راس گوسفند و 250 راس گاو ارجاعی به کشتارگاه های اطراف تهران نمونه برداری شد و پس از بازکردن آن ها، محتویات آن ها از نظر سنگ مورد توجه قرار گرفت. آنالیز سنگ های صفراوی در آزمایشگاه صورت گرفت. صفرای دام های مبتلا و غیر مبتلا به سنگ نیز از نظر کلسترول، کلسیم، بیلیروبین تام و بیلیروبین غیرمستقیم آزمایش گردید. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون تی استیودنت (p<0.05) استفاده شد.
    نتایج
    در 16 راس گوسفند (%4.75) و 14 راس گاو (%5.6) سنگ کیسه صفرا مشاهده شد. جنس سنگ ها از بیلیروبینات کلسیم، کلسترول و کربنات کلسیم بود. هیچ گونه اختلاف آماری معنی داری بین ترکیبات صفرا در صفراهای فاقد سنگ در مقایسه با صفراهای دارای سنگ مشاهده نشد.
    نتیجه گیری
    در گاوها و گوسفندان مورد بررسی جنس سنگ های صفراوی از نوع رنگدانه ای می باشد.
    هدف
    جستجوی سنگ کیسه صفرا در گوسفندان و گاوها ارجاعی به کشتارگاه های اطراف تهران.
    حیوانات: گوسفند و گاو.
    طرح: مطالعه کشتارگاهی.
    روش
    در این بررسی از کیسه صفرای 336 راس گوسفند و 250 راس گاو ارجاعی به کشتارگاه های اطراف تهران نمونه برداری شد و پس از بازکردن آن ها، محتویات آن ها از نظر سنگ مورد توجه قرار گرفت. آنالیز سنگ های صفراوی در آزمایشگاه صورت گرفت. صفرای دام های مبتلا و غیر مبتلا به سنگ نیز از نظر کلسترول، کلسیم، بیلیروبین تام و بیلیروبین غیرمستقیم آزمایش گردید. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون تی استیودنت (p<0.05) استفاده شد.
    نتایج
    در 16 راس گوسفند (%4.75) و 14 راس گاو (%5.6) سنگ کیسه صفرا مشاهده شد. جنس سنگ ها از بیلیروبینات کلسیم، کلسترول و کربنات کلسیم بود. هیچ گونه اختلاف آماری معنی داری بین ترکیبات صفرا در صفراهای فاقد سنگ در مقایسه با صفراهای دارای سنگ مشاهده نشد.
    نتیجه گیری
    در گاوها و گوسفندان مورد بررسی جنس سنگ های صفراوی از نوع رنگدانه ای می باشد.
    کلیدواژگان: سنگ کیسه صفرا، کوله لیتیازیس، گاو، گوسفند، ایران
  • رضا نجفی مؤمن، مجید ترابی گودرزی صفحه 405
    هدف
    معرفی گیاه پنیرک به عنوان ایجاد کننده مسمومیت در گاو و ارایه روش درمان آن.
    حیوان: گاو شیری.
    روش
    مشاهده نشانه های بالینی برای تشخیص هیپوکلسمی و استفاده از روش پاسخ به درمان برای تایید مشخص مسمومیت.
    نتایج
    مصرف زیاد گیاه پنیرک باعث ایجاد مسمومیت همراه با هیپوکلسمی در گاو می شود علایم بالینی با تزریق وریدی کلسیم بروگلوکونات درمان می شود.
    نتیجه گیری
    لازم است از تغذیه با مقادیر زیاد این گیاه به ویژه در مورد دام های شیری اجتناب گردد و در صورت مواجهه با بروز مسمومیت تدابیر درمانی برای هیپوکلسمی اتخاذ شود.
    کلیدواژگان: گیاه پنیرک Malva neglecta، هیپوکلسمی، مسمومیت، گاو شیری