فصلنامه آموزه
پیاپی 9 (بهار 1380)

نویسندگان کتاب های برنامه درسی که از سال 1918 و با هر انتشار کتاب فرانکلین بوبیت تحت عنوان برنامه درسی آغاز می شود، مفاهیم معینی از برنامه درسی را ارائه داده اند. بسیاری از این مفاهیم، صرف نظر از نحوه عبارت پردازی شامل عناصر مشابهی بوده و کوشش هایی در مورد طبقه بندی آنان انجام شده است. برنامه ریزان درسی اشاره می کنند، هر مدرسه دارای یک برنامه درسی طراحی شده و رسمی، و یک برنامه درسی طراحی نشده غیررسمی و پنهان است....

در این نوشتار نخست مفهوم فرهنگ در عرف و علوم اجتماعی و کارکردهای آن توضیح داده شده است. مقوله فرهنگ پس از ناکامی برخی از کشورها در مسیر صنعتی شدن و توسعه پایدار و متوازن در سه دهه پایانی قرن بیستم مورد توجه صاحبنظران قرار گرفت. به همین دلیل تاثیر متغیر فرهنگ در ابعاد داخلی و بین المللی به عنوان متغیر کلیدی مورد بحث و تبادل نظر اندیشمندان حوزه های مختلف اقتصادی و اجتماعی واقع شد. درباره ارتباط فرهنگی بین تمدنهای مختلف به طور کلی دو رهیافت نظری وجود دارد،...

همان طور که می دانیم، تندرستی یکی از نعمتهای بزرگ الهی است ونمی توان منکر شد که سلامتی روانی (یا روان درستی) نیز در زمره بالاترین نعمتهاست. وظیفه و هدف اصلی بداشت روانی، تامین سلامت فکر و روان افراد جامعه است (میلانی فر 1376). البته زندگی روزمره نسبت به دوره های گذشته پیچیده تر شده است و به همین جهت استرس های آن بیش از پیش می باشد. لذا در مقاله ای که پیش رو دارید ابتدا به مفهوم بهداشت روانی از دیدگاه های مختلف پرداخته و سپس به مفهوم استرس، تاثیرات، علل و عوامل بروز آن و در پایان به عامل های مؤثر در تشدید فشار روانی و شیوه های مقابله با استرس پرداخته ایم....

از دیدگاه فیلسوف فرانسوی میشل فوکو نقش آموزش و پرورش و نهادهای آموزشی هر تمدنی را به عنوان پیشتازان فرهنگی هر تمدنی بایستی بسیار جدی تلقی کرد. در این راستا فوکو به اهداف اساسی آموزش و پرورش هر تمدن و فرهنگی اشاره می نماید که عبارتند از پرورش حس همکاری، مسئولیت پذیری،اخلاق، تعلق گرایی و انگیزش. وی نتیجه می گیرد که می توان و بایستی این مقولات را زمینه ای برای رشد فرهنگ مفاهمه و گفتگو به شمار آورد و در حقیقت نشانه پیشرفت هر تمدنی تکیه و ارزیابی مقولاتی از این دست می باشد....

جهان امروز، مملو از تغییرات و تحولات روز افزون است. ریشه تمام این دگرگونی ها را باید در فرهنگ و آموزش و پرورش جستجو کرد. به تعبیر امام خمینی (ره) «همه سعادتها و شقاوتهای بشر، انگیزه اش از مدرسه است». متاسفانه ساختار آموزش و پرورش ما به طرز اسفناکی بی سر و سامان است و علت عمده این نابسامانی در این است که این ساختار علی رغم اسم با مسمای خویش (آموزش و پرورش)، در امر...

اضطراب، هیجانی ناخوشایند است که با اصطلاحاتی مانند دلشوره، نگرانی، وحشت و ترس بیان می شود و یکی از شایع ترین بیماری هایی است که در کار درمان با آن برخورد می شود. در دوران نوجوانی و بلوغ اضطراب امری شایع است. گاهی برخی از والدین اصرار به تسلط و نفوذ بیشتر بر نوجوانان دارند و با امر و نهای های بی جا و افراطی، تعادل نوجوانان را بر هم میزنند و نوجوانان از طرفی دار بحران هویت است و از طرف دیگر نگران آینده شغلی،...

تفاوت هایی که در میزان به کارگیری انرژی دانش آموزان و حوزه های کاری آنان به چشم می خورد، به مساله انگیزش مربوط می شود. در زمینه مطالعه تربیتی، خصوصا در کشورهای در حال توسعه معمولا ارتباط معنی داری بین مفاهیم وضعیت اقتصادی، ویژگی های خانوادگی، ویژگی های فردی، امکانات آموزشی، ویژگی های اجتماعی و میزان انگیزه به تحصیل یافت شده است. به هر حال، ویژگی های مطالعات موجود ارزش تفکر درباره انگیزه پیشرفت دانش آموزان را نشان می دهد....

استقرار و بقای هر جامعه مستلزم آن است که مجموعه باورها، ارزشها، رفتارها، گرایشها، دانش ها و مخارتهای آن به نسل جدید منتقل شود. ساز و کار یا وسیله این انتقال آموزش و پرورش است. مدرسه با آن که واسطه عمده انتقال دانش و مهارت فنی است، ولی تاثیرات بسیار فراتری بر افراد اعمال می کند. مدرسه به اجتماعی کردن افراد و به هم سازی آنان با اخلاق اجتماعی مطلوب و مناسب توجه خاص دارد،...