فصلنامه اندیشه ایرانشهر
پیاپی 6 (زمستان 1384)

در جوامع باستانی از میان تمام عوامل شکل دهنده یا مفهوم بخش یک مجتمع زیستی، چون تجارت و بازار، آب و آبیاری، حمله و دفاع، عامل مذهبی قوی تر بوده است (راپاپرت، منشاء فرهنگی مجتمع های زیستی). شهر ایرانی تا پیش از دوران معاصر اصولا مفهومی بوده برخاسته از ساختار اجتماعی و اعتقادی ایرانیان که در کالبدی نمادین متبلور می شده است. امروزه ادراک آن مفهوم نیازمند تاویل و رمزگشایی است. شهر ایرانی نمادی از یک آرمان وابسته به فره ایزدی شهریاران، نیروی انتظام بخش محیط و نیز عامل تحکیم نظام اجتماعی و اعتقادی بوده است...