فهرست مطالب

تاریخ روابط خارجی - پیاپی 13 (زمستان 1381)

فصلنامه تاریخ روابط خارجی
پیاپی 13 (زمستان 1381)

  • تاریخ انتشار: 1381/12/20
  • تعداد عناوین: 14
|
  • مقاله
  • نقشه های تاریخی خلیج فارس
    محمدباقر وثوقی صفحه 5
    در یک بررسی کلی در همه نقشه های چاپ شده در نیمه نخست سده بیستم می توان دریافت که همه طراحان و نقشه برداران از ملیتهای مختلف و با گرایشهای قومی گوناگون نام “خلیج فارس” را به کار برده اند. در این مقاله تصاویر چندین نقشه به زبانهای گوناگون و مربوط به دوره های گوناگون تاریخی با نام خلیج فارس آمده است.
  • کنسونو، روابط تجاری و تاثیر آن بر مناسبات دیپلماتیک ایران و ایتالیا
    امیرهوشنگ بختیاری صفحه 31
    یک تاجر ایتالیایی به نام ژوزف کنسونو با انعقاد معاهده ای در 1878 متعهد به تهیه پارچه ماهوت برای سر و سامان بخشیدن به وضعیت پوشش سربازان شد. در ظاهر این قرارداد، بدون اشکال به نظر می رسید اما بعدها آشکار شد که مفاد قرارداد و به طور کامل یک طرفه و به سود کنسونو و به زیان دولت ایران تنظیم شده است.
  • تاریخچه فعالیت های تجاری کمپانی هند شرقی هلند در جزیره خارک
    ویلم فلور ترجمه: شقایق مسعودی صفحه 65
    تاسیس کارخانه خارک در 1735 را باید با در نظر گرفتن برنامه های کمپانی هند شرقی هلند برای بهبود سطح، الگو و میزان سودآوری فعالیتهای تجاری اش در خلیج فارس مورد توجه قرارداد، اگر چه تاسیس شرکت جدید در جزیره خارک با شکست روبه رو شد.
  • اولین هیئت سیاسی برمه در دربار قاجار (1291 ق / 1874 م)
    امیرسعید الهی صفحه 95
    برمه با وجود اینکه در اعزام وزیر مختار و ایلچی مخصوص خود به ایران در میان کشورهای شرقی آسیا پیشگام بوده است، اما خیلی دیر اقدام به برقراری روابط سیاسی با ایران نمود.
  • مردم معمولی ایران و تاثیرات فرهنگی بریتانیا (59-1324 ق / 41-1906 م)
    مرتضی نورایی صفحه 113
    اگرچه نمایندگی های بریتانیا در زمینه های فرهنگی ایفاگر نقشهایی بودند، اما فعالیتهای فرهنگی به طور معمول خارج از حیطه رسمی و سیاسی بود. منابع نشان می دهند آن دسته از اتباع بریتانیا که میان ایرانیان زندگی می کردند، روابط نزدیکی با مردم داشتند.
  • نفت در ایران بین دو جنگ جهانی
    محمد ملک ترجمه: مریم ربی صفحه 129
    در پایان 1925، حکومت پهلوی جایگزین سلسله قاجار شد و در اواخر ژوئیه 1928 مذاکرات برای عقد قرارداد شرکت نفت پارس – انگلیس از سرگرفته شد. اما پیش از آغاز مذاکرات، دولت جدید قانونی بودن موافقتنامه 1920 را به خاطر عدم تصویب آن در مجلس زیر سؤال برد.
  • بریتانیا و مناقشه مرزی ایران و ترکیه، یک سیاست فرضی
    کاوه بیات صفحه 143
    با وجود اینکه در سال 1930 مذاکرات سیاسی ایران و ترکیه در زمینه سرکوبی کردهای شورشی سرحدات به شکست کامل انجامید و تنشهای نظامی نیز در مناطق مرزی رو به افزایش نهاد، با ارائه تصویری از یک سیاست فرضی انگلیسی در قبال شورش کردها، عامل جدیدی وارد کار شد که در نهایت این بن بست سیاسی را باز کرد.
  • یک ارزیابی از خروج نیروهای انگلیسی از خلیج فارس (1971) در چارچوب موضوع جزایر
    رضا نظرآهاری صفحه 151
    در ژانویه 1968 دولت انگلیس اعلام کرد تا پایان سال 1971 نیروهای نظامی خود را از منطقه خلیج فارس خواهد ساخت. در فاصله زمانی حدود چهار سال از بیانیه دولت انگلیس تا اجرای آن تصمیم، مذاکرات سخت و فشرده ای میان ایران و انگلیس صورت گرفت تا در مورد پیامدهای این عقب نشینی یا خروج و ترتیبات مورد قبول برای آینده این منطقه توافقاتی صورت پذیرد.
  • نوشتار
  • گذری بر منابع نفت و گاز باکو، از قدیم الایام تا اوایل سده نوزدهم
    محمدحسن کاووسی عراقی صفحه 167
    از زمانهای قدیم انسان به وجود نفت و مشتقات آن پی برد. باکو نیز یکی از شهرهای نفت خیز جهان است. در باکو از این ثروت استفاده های بهینه زیادی شد که این امر با گذشت مراحل مختلف در قالب صنعت نفت رشد داشته است. در سده نوزدهم مؤسسه نفتی “برادران نوبل”، میدانهای نفتی باکو را راه اندازی کرد.
  • فراز و فرود رضاشاه و دخالت دولت های بیگانه
    نسرین جهانگرد صفحه 173
    باید دانست که نقش انگلیسی ها در روی کارآمدن رضا خان غیر قابل انکار است اما حقایق دیگری هم وجود دارد که بررسی آنها برای شناخت وی تا اندازه ای ضروری به نظر می رسد. رضا شاه بر خلاف تصور عموم، برای رسیدن به مقام به نمایندگان انگلیس، چه در سفارتخانه و چه در خارج، توسل نجست. با وجود این رضا شاه چوب استبدادش را خورد.
  • گزارش
  • سمینار روابط ایران و انگلیس (24 و 25 ژوئن 2002)
    رضا نظرآهاری صفحه 185
    پیام طرف ایرانی در نشست اول به طرف انگلیسی این بود که هر چه بحث جزایر از سوی امارات بیشتر مطرح شود، مردم ایران بیشتر این فرضیه را که “انگلیس عملا مشکل جزایر را حل نشده رها کرد تا در وقت لازم به عنوان اهرم فشار علیه ایران استفاده کند”، مورد ملاحظه قرار می دهند.
  • کتابخانه و آرشیو در ترکیه
    فرهاد طلوع کیان صفحه 193
    گزارش مختصری است درباره کتابخانه ملی و کتابخانه دولتی بایزید، کتابخانه سلیمانیه، کتابخانه موزه توپقاپی، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس کبیر، آرشیو اسناد، کتابخانه دانشگاه استانبول، کتابخانه دانشگاه بغازه چی و دیگر کتابخانه های تحقیقاتی و دانشگاهی ترکیه.
  • معرفی و نقد کتاب
  • حفظ آرشیوها در آب و هوای استوایی
    خوان وان آلبادا ترجمه: بشیر یاقمورلی صفحه 213
    با توجه به شرایط آب و هوایی موجود در جنوب و شمال ایران، برای نگهداری بهینه از اسناد موجود در این مناطق، این کتاب می تواند الگویی مناسب برای تدوین برنامه های لازم و مدیریت آرشیو باشد.
  • جنبش مشروطیت در افغانستان
    عبدالحی حبیبی ترجمه: فاروق انصاری صفحه 219
    کتاب فوق نوشته ای ز عبدالحی حبیبی درباره نخستین جنبش آزادیخواهی روشنفکران در تاریخ معاصر افغانستان است با توجه به اینکه نویسنده خود شاهد برخی رویدادهای دوره دوم مشروطیت بود، این کتاب اهمیت بسیاری دارد.