فهرست مطالب

پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز - سال بیست و هشتم شماره 2 (پیاپی 70، تابستان 1385)

مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال بیست و هشتم شماره 2 (پیاپی 70، تابستان 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/06/10
  • تعداد عناوین: 26
|
  • سیامک اکبرزاده، مهندس خسرو مانی صفحه 15
    رتینوپاتی دیابتی هنوز هم یکی از 4 علل مهم کوری در دنیا و 10% موارد کوری جدی در آمریکا و سایر مناطق جهان می باشد. با توجه به اینکه با تشخیص به موقع این بیماری می توان از صدمات و عوارض بعدی آن جلوگیری نمود این مطالعه تعیین نوع رتینوپاتی دیابتی و عوامل مرتبط با آن در بیماران دیابتیک همدان در سال 1378 انجام گرفت
    روش بررسی
    مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است که به صورت مقطعی بر روی 2000 پرونده فعال بیماران مرکز دیابت همدان انجام گرفت. اطلاعات بدست آمده از پرونده ها، مصاحبه با بیماران و معاینات چشم پزشکی در پرسشنامه طرح درج گردیده و توسط روش های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    یافته های این مطالعه نشان داد که 262 نفر (13.1%) از بیماران مبتلا به دیابت دارای نوعی از رتینوپاتی دیابتی می باشند که از این تعداد 96 نفر مذکر و 166 نفر مونث بودند. فراوانی رتینوپاتی در بیماران دیابتی نوع 1 بیشتر از بیماران نوع 2 گزارش شد. در افرادی که 16 تا 20 سال از زمان شروع ابتلا به دیابت آنها گذشته بود رتینوپاتی با 26.6% با بالاترین فراوانی را داشته و با افزایش فاصله زمانی از شروع دیابت فراوانی رتینوپاتی افزایش می یافت. این افزایش از نظر آماری معنی دار بود (P<0.01). نتایج نشان داد بیماران در گروه سنی بالای 60 سال با 19.8% بالاترین فراوانی و افراد زیر 20 سال با 3.1% کمترین فراوانی ابتلا به رتینوپاتی را داشتند. اختلاف مشاهده شده در میزان رتینوپاتی در گروه های سنی از نظر آماری معنی دار بود (P<0.01). در برسی عوامل مرتبط با رتینوپاتی دیابتی، پر فشاری خون با 54.6% فراوانی بیشترین همراهی را داشت و در رتبه های بعدی هیپرلیپیدمی، نارسائی کلیه، مصرف سیگار و بیماری های ایسکمیک قلبی قرار داشتند که اختلاف های مشاهده شده در فراوانی عوامل مذکور نیز از نظر آماری معنی دار بود. (p<0.01).
    نتیجه گیری
    فراوانی برابر 13.1% رتینوپاتی در جمعیت مورد مطالعه بیانگر فراوانی نسبتا پایین این بیماری در همدان نسبت به سایر مطالعات انجام شده بود و هیپرتانسیون نسبت به سایر عوامل بیشترین فراوانی را به خود اختصاص می دهد
    کلیدواژگان: بیماری های شبکیه، دیابت شیرین، رتینوپاتی دیابتی
  • نعمت بیلان، احمد جامعی خسروشاهی صفحه 23
    زمینه و اهداف
    یکی از راه های اصلی تشخیص و درمان مناسب اختلالات اسید و باز، آنالیز گازهای خونی است، ولیکن با توجه به ماهیت تهاجمی گازهای خون شریانی و خطرات احتمالی آن از جمله اسپاسم شریانی، در نقاط مختلف دنیا حرکت به سمت روش های غیر تهاجمی تر از جمله گازهای خون وریدی در جریان است. هدف از این مطالعه بررسی اعتبار و نیز توافق بالینی گازهای خون وریدی در ده بیماری عمده بخش مراقبت های ویژه بوده، تا در حد امکان این روش جایگزین گازهای خون شریانی شود.
    روش بررسی
    در یک مطالعه تحلیلی و مقطعی در 200 بیمار و در قالب ده نوع بیماری که بیشترین بار پذیرش در بخش مراقبت- های ویژه را داشتند در طی یک دوره یک ساله (مهر 83 لغایت مهر 84) همزمان با خون شریانی، خون وریدی نیز گرفته شده و از نظر PH و PCo2 و HCo3 و PO2 بررسی و با استفاده از روش های آماری در قالب اعتبار و نیز توافق بالینی یا kappa test مورد مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    در بیماری هایی چون سندرم دیسترس تنفسی و سپتی سمی نوزادی و پنومونی کلیه و کتو اسیدوز دیابتی و تشنج پایدار نتایج آنالیز از نظر گازهای خون وریدی اعتبار (حساسیت و ویژگی) را خوب و در عین حال توافق بالینی را مناسب (بالای 40%) نشان میدهد ولیکن در تشنج نوزادی و شوک و نارسایی احتقانی قلب و بیماری مادرزادی قلب هم اعتبار نامناسب بوده و هم توافق بالینی در سطح زیر 20% دیده می شود.
    نتیجه گیری
    این بررسی نشان میدهد که در بیماری هایی چون سندرم دیسترس تنفسی و سپتی سمی نوزادی و پنومونی و نارسایی کلیه و دیابت و تشنج پایدار می توان گازهای خون وریدی را جایگزین گازهای خون شریانی کرد. ولیکن در شوک و نارسایی احتقانی قلب و بیماری مادرزادی قلب و تشنج نوزادی گازهای خون شریانی ارجح خواهد بود می توان از این تحقیق برای تدوین خطوط راهنما در بخش مراقبت های ویژه استفاده نمود.
    کلیدواژگان: گازهای خون شریانی، گازهای خون وریدی، کودکان، بخش مراقبت های ویژه
  • نعمت بیلان، احمد جامعی خسروشاهی صفحه 27
    کودکان مبتلا به اختلالات نورولوژیک با ناتوانی شدید دارای شیوع بالایی از مشکلات تنفسی هستند که، دلایلی چون آسپیراسیون راجعه در زمینه مشکلات حرکتی اوروفارنکس یا رفلاکس معده به مری و نیز سرفه و کلیرنس راه های هوایی و همچنین ضعف عضلات تنفسی را می توان به عنوان علل آن نام برد.
    مطالعات نشان می دهد که کودکان مبتلا به پنومونی راجعه دارای بیماری زمینه ایی و سندرم آسپیراتیو ثانویه به ناهماهنگی عضلات اوروفارنکس بوده که منجر به ناتوانی در دفع ترشحات مجاری تنفسی شده است.
    از طرف دیگر در اختلالات عصبی عضلانی، کاهش قدرت عضلانی می تواند عضلات تنفسی را نیز درگیر نموده و علی رغم سیر کند و بی سرو صدا، اختلال عملکرد تنفسی علت عمده مرگ و میر در بیماران فوق از جمله آتروفی نخاعی عضلات، دوشن، میاستنی گراو و دیستروفی میوتونیک مادرزادی به شمار می آید. این مطالعه با هدف شناخت شیوع و نوع گرفتاری ریوی در بیماران مبتلا به اختلالات نورولوژیک بستری در بیمارستان کودکان تبریز طراحی شد.
    روش بررسی
    در یک مطالعه مقایسه ای- مقطعی از مهر 1380 تا مهر 1384 پنجاه بیمار مبتلا به انواع اختلالات نورولوژیک از نظر گرفتاری ریوی مورد بررسی، با پنجاه بیمار که به علل دیگر بستری شده و از نظر سن و جنس با هم جور بودند مقایسه شدند، نتایج حاصله با استفاده از روش آماری مجذور کای (Chi-Square) مورد آنالیز قرار گرفت.
    یافته ها
    این بررسی نشان میدهد که گرفتاری ریوی در گروه مورد از شیوع بالاتری برخوردار بوده (p=0.001) و در عین حال از نظر کلاپس با (P=0.01) و کونسالیداسیون با (p=0.003) و نیز گرفتاری دو طرفه ریه با (p=0.04) اختلاف معنی دار بین دو گروه دیده می شود.
    نتیجه گیری
    بیماران مبتلا به اختلالات نورولوژیک مستعد گرفتاری های متعدد و متنوع ریوی بوده و لیکن بدلیل ماهیت بیماری زمینه ای ممکن است سیر آرام و بی سرو صدا داشته و تشخیص آن بعضا با تاخیر صورت گیرد. بنابراین توجه کافی به بیماران فوق و ارایه راهکار لازم جهت اجتناب از آسپیراسیون، فیزیوتراپی سینه و نیز مداخلات مناسب تغذیه ایی و آنتی بیوتیکی در مواقع لزوم اجتناب ناپذیر خواهد بود.
    کلیدواژگان: بیماری های عصبی عضلانی، مشکلات تنفسی، اختلالات عصبی
  • بهرام پورقاسم گرگری، مهدیه حامد بهزاد، عبدالرسول صفاییان، پروفسوردیانا آندرسون صفحه 31
    زمینه و اهداف
    نقش آهن و ویتامین های آنتی اکسیدان برروی DNA به خوبی شناخته شده نیست. لذا مطالعه اخیر جهت تعیین نقش آهن (Fe +3) به تنهایی و یا همراه با نیتریلوتری استیک اسید (Nitrilotriacetic Asid, NTA) در آسیب رسانی به DNA و اثر ویتامین های E, C و–b کاروتن بر آسیب DNA ناشی از آهن انجام گرفت.
    روش بررسی
    سلول های Caco-2، مدل سلول های مخاط روده، با مقادیر مختلف آهن Fe +3 (560- 0 میکرومول در لیتر) به تنهایی یا همراه با NTA برای 0.5 ساعت در انکوباتور قرار داده شدند. سپس با استفاده از روش Comet میزان آسیب DNA اندازه گیری شد. برای مرحله دوم مطالعه سلول ها با یک مقدار ثابت از آهن (160 میکرومول در لیتر) و NTA همراه با مقادیر مختلف از ویتامین های C (320- 0 میکرو مول در لیتر)، E (320- 0 میکرومول در لیتر) و –b کاروتن (12- 0 میکرومول در لیتر) در انکوباتور قرار داده شده و میزان آسیب DNA دوباره اندازه گیری شد.
    یافته ها
    مطالعه نشان داد آهن (به صورت Fe +3) به تنهایی اثری در آسیب رسانی به DNA ندارد ولی همراه با NTA در مقادیر بیش از 160 میکرومول باعث آسیب معنی دار در DNA می شود. ویتامین های C و E در دوزهای کم (به ترتیب: 2.5 و 10- 2.5 میکرومول در لیتر) باعث کاهش آسیب DNA ناشی از آهن می شدند. –b کاروتن اثری در کاهش آسیب DNA ناشی از آهن نداشت. هر سه ویتامین در غلظت های بالاتر باعث افزایش آسیب DNA می شدند (p<0.05).
    نتیجه گیری
    در مدل سلول های Caco-2، آهن محلول از یک غلظت بالاتر باعث ایجاد آسیب در DNA می شود. وجود مقادیر زیاد ویتامین های آنتی اکسیدان همراه آهن، باعث تشدید اثر آهن در تخریب DNA می شود.
    کلیدواژگان: آزمون Comet، آسیب DNA، ویتامین های E، C و- b کاروتن
  • مرتضی جبارپور بنیادی، امید عمرانی، محمد برزگر صفحه 39
    زمینه و اهداف
    بیماری آتروفی عضلانی نخاعی یک گروه از اختلالات ماهیچه ای- عصبی است که با تحلیل نورون های حرکتی نخاع همراه بوده و سبب ضعف عضلانی و در اکثر موارد منجر به مرگ شخص مبتلا می گردد. این بیماری بعد از بیماری فیبروز کیستیک شایعترین بیماری اتوزوم مغلوب بشمار آمده که شیوع آن یک نوزاد از هر 10000 تولد و فراوانی ناقلین آن یک در چهل الی یک در پنجاه نفر متفاوت می باشد. بیماری آتروفی عضلانی نخاعی بر اساس سن شروع علایم کلینیکی و میزان نقص نورون های حرکتی به سه تیپ مختلف تقسیم بندی می شود. با استفاده از روش پیوستگی ژنی مشخص گردیده که بازوی بلند کروموزوم شماره 5 ناحیه 11.2- 13.3 حاوی ژن هایی است که نقص در این ژن ها به صورت هموزیگوت منجر به بروز بیماری آتروفی عضلانی نخاعی میشود. این منطقه به ناحیه (Spinal Muscular Atrophy, SMA) معروف است. با استفاده از ریز ماهواره های ژنتیکی قرار گرفته در این منطقه امکان تشخیص ناقلین (افراد هتروزیگوت) در فامیل هایی که سابقه بیماری آتروفی عضلانی نخاعی دارند، وجود دارد.
    روش بررسی
    خانواده های مورد مطالعه، حداقل یک عضو مبتلا به بیماری آتروفی عضلانی نخاعی تایید شده به روش ژنتیک مولکولی داشتند. والدین شخص مبتلا و دیگر بستگان نزدیک با استفاده از نشانگرهای ریز ماهواره ای، مورد بررسی ژنتیکی قرار گرفتند. این نشانگرها از ناحیه ژنتیکی مورد نظر انتخاب شده و برای خانواده های مربوطه حالت چند شکلی داشتند. با استفاده از این نشانگرها ژن بیماریزا در دیگر اعضا این خانواده تعقیب ژنتیکی شده و وضعیت هر فرد برای ناقل بودن یا سالم بودن با اطمینان بیش از حد 98 درصد مشخص گردید.
    یافته ها
    در این بررسی 21 خانواده مبتلا از منطقه مورد نظر مطالعه گردید. ریز ماهواره های D5S1408, D5S1414 و D5S637 مورد استفاده قرار گرفتند. ریز ماهواره D5S637 در هیچکدام از خانواده های مورد مطالعه چند شکلی نبوده، ریز ماهواره D5S1408 در دو خانواده (9.5 درصد) و ریز ماهواره D5S1414 در اکثر خانواده های بررسی شده (70 درصد) پلی مورف بوده است.
    نتیجه گیری
    برای تعقیب ژن بیماریزا و تشخیص ناقلین به بیماری آتروفی عضلانی نخاعی در منطقه آذربایجان شرقی می توان از ریز ماهواره D5S1414 به دلیل چند شکلی بودن و پیوستگی زیاد به ژن مورد نظر، استفاده نمود.
    کلیدواژگان: آتروفی عضلانی نخاعی، تشخیص ناقلین، نشانگرهای ریز ماهواره ای، چند شکلی
  • کمال الدین حسن زاده، ابوالفضل بهلولی، صمد هژیر، یدالله احمدی عصربدر، سامان وقاری صفحه 45
    زمینه و اهداف
    دیالیز آخرین درمان نارسایی کلیه محسوب میشود. با توجه به افزایش روز افزون جمعیت تحت درمان با دیالیز که به دلیل میزان بقا، روی می دهد اختلالات عملکرد جنسی در این بیماران از شیوع بالایی برخوردار است. در ایالات متحده ناتوانی جنسی در 82% افراد تحت دیالیز مشاهده می شود لکن در ایران آمار دقیقی در دست نبوده و لزوم انجام پژوهش در این مورد را نشان میدهد.
    روش بررسی
    مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. در طی دو سال بیماران مذکر تحت درمان با دیالیز (همودیالیز مزمن) به تعداد 148 نفر که سن بالای 18 سال داشته و حداقل به مدت 6 ماه تحت همودیالیز بوده اند مورد بررسی قرار گرفتند و با استفاده از سیستم نمره دهی بین المللی ناتوانی جنسی و اختلال نعوظی (Intenational impotence and Erectile function, IIEF5)، پاسخ بیماران در خصوص اشکال مختلف ناتوانی جنسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین ارتباط برخی عوامل موثر در ناتوانی جنسی نظیر دیابت، مدت زمان دیالیز، سیگار و... با ناتوانی جنسی نیز با استفاده از نسبت شانس و نرم افزار آماری SPSS مورد بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    یافته های حاصل از مطالعه نشان میدهد شیوع ناتوانی جنسی در بیماران دیالیزی 92.5% می باشد که 61.5% از نوع شدید بوده است. 7.4% از نظر عملکرد جنسی مشکلی نداشتند، 7.02% کاهش میل جنسی، 45.27% عدم انزال، 33.1% انزال زودرس و 5.4% انزال رو به عقب داشتند.
    بین عواملی چون سن، طول مدت دیالیز، دیابت، افسردگی، سیگار، توالی دیالیزها، عامل ایجاد نارسایی کلیه، استفاده از دارو، فشار خون بالا با ناتوانی جنسی ارتباط آماری معنی دار وجود داشت.
    نتیجه گیری
    ناتوانی جنسی در بیماران دیالیزی از شیوع بالایی برخوردار است و افزایش سن، طول مدت همودیالیز، افسردگی و دیابت در این افزایش دخیل می باشند. از آنجا که اکثر تغییرات ارگانیک ایجاد شده غیر قابل برگشت هستند و درمان مشکل تر است لذا توصیه به تغییر شیوه زندگی، ارزیابی اولیه از نظر ناتوانی جنسی در این بیماران می گردد.
    کلیدواژگان: اختلالات نعوظی، ناتوانی جنسی، همودیالیز
  • حجت حسینپور فیضی، علی صدیقی، علیرضاصادقپور، جعفر سلیمانپور، جعفر گنج پور ثالث، مسعود نیازی، عادل بزازیه صفحه 49
    زمینه و اهداف
    شکستگی های تیبیا یکی از شکستگی های شایع در تصادفات نقلیه موتوری است که بیش از بقیه شکستگی های استخوان های بلند در درمان آن اختلاف نظر وجود دارد. در این مطالعه نتایج درمانی فیکساسیون این شکستگی ها به روش ایندر گذاری بررسی شده است.
    روش بررسی
    این پژوهش یک مطالعه مقطعی- توصیفی می باشد. که طی آن 58 مصدوم (41 مرد و 17 زن) با میانگین سنی 13.25 ± 37.24 سال و 64 شکستگی شفت تی بیا که بین سال های 1379 و 1382 به مرکز آموزشی درمانی شهدا مراجعه کرده و به روش فیکساسیون با حداقل 2 و حداکثر 4 عدد ایندر تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، مورد بررسی قرار می گیرند.
    یافته ها
    34 مورد (53%) شکستگی ها بسته و 30 مورد (47%) باز بودند. در 48 مورد (75%) جوش خوردگی رادیو گرافیک 4.5 ماه بعد از عمل، 11 مورد (17%) بین 4 تا 8 ماه ظاهر شده و 5 مورد (7.8%) عدم جوش خوردگی بعد از 8 ماه وجود داشت. در 6 مورد (9.3%) بد جوش خوردگی کمتر از 10 درجه و در 5 مورد (7.8%) تحریک و درد در ناحیه فوقانی در محل ورود ایندرها و 5 مورد عفونت عمقی (7.8%) وجود داشت.
    نتیجه گیری
    استفاده از میله های ایندر در درمان شکستگی های شفت تیبیا بخصوص وقتی که ثبات سگمنتال وجود نداشته باشد قابل توصیه می باشد.
    کلیدواژگان: شکستگی، شفت تیبیا، میله ایندر
  • سعید دادش زاده، هادی ابراهیمی، عبدالوهاب وهاب زاد، مصطفی محمدی صفحه 55
  • علی ذوالفقاری، محمد کاظم طرزمنی، رضا قائمی صفحه 61
    زمینه و اهداف
    سنگ شکنی برون اندامی اکثرا جایگزین روش های درمانی دیگر مانند جراحی و اقدامات اندویورولوژی برای درمان سنگ های دستگاه ادراری شده است. علیرغم مطمئن و موثر بودن اثرات سوء آن روی عملکرد کلیه هنوز وجود دارد. تکنیک های جدید تشخیص همانند اولتراسونوگرافیColor Doppler یک بینش جدید در رابطه با عملکرد کلیه می بخشد که قادر به ارزیابی عروق کلیه می باشد. در این بررسی تغییر مقاومت عروق داخل کلیوی بعد از سنگ شکنی با سونوگرافی داپلر مطالعه می شود.
    روش بررسی
    در این بررسی برای 55 بیمار شاخص مقاومت عروقی در شریان داخل لوبی قبل و 30 دقیقه بعد از سنگ شکنی در کلیه های درمان شده اندازه گیری شد. 22 بیمار یک هفته بعد از سنگ شکنی پیشگیری شدند.
    یافته ها
    در کلیه های درمان شده شاخص مقاومت عروقی به طور بارزی از 0.05 ± 0.62 مقدار اولیه به 0.06 ± 0.66 رسید (p<0.001). ارتباط معنی داری بین افزایش سن و افزایش شاخص مقاومت عروقی در کنترل سی دقیقه بعد از سنگ شکنی وجود نداشت.
    پیگیری بیماران نشان داد که متوسط شاخص مقاومت عروقی یک هفته بعد به سطح قبل درمان برنگشته است و بیماران مسن (60 سال یا بالاتر) سطح شاخص مقاومت عروقی یک هفته بعد بالاتری از بیماران جوان (زیر 60 سال) داشتند (0.05 ± 0.76 در مقابل 0.06± 0.64). هیچ ارتباط معنی داری بین ولتاژ سنگ شکنی با تعداد شوک با تغییر شاخص مقاومت عروقی قبل و بعد از سنگ شکنی وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    به واسطه افزایش سطوح شاخص مقاومت عروقی اولیه احتمال آسیب بافت کلیه بعد از سنگ شکنی وجود دارد، اندازه گیری تغییر در شاخص مقاومت عروقی با تکنیک های اولتراسوند بعد از سنگ شکنی ممکن است اطلاعات مفیدی برای تشخیص کلینیکی آسیب بافت کلیه ارائه دهد.
    کلیدواژگان: سنگ شکنی برون اندامی، شاخص مقاومت عروقی کلیه، سونوگرافی داپلر
  • طاهره راشد، جواد قناعت، کیارش قزوین، الهه راشد صفحه 67
    زمینه و اهداف
    با توجه به گردش سکه و اسکناس در جامعه و تماس روزمره افراد با آنها، سکه ها و اسکناس ها را می توان یکی از ابزار انتقال باکتری ها قلمداد نمود. بر این اساس در این پژوهش سعی گردید تا میزان حضور باکتری های بیماریزا بر سطح سکه ها و اسکناس ها تعیین گردد تا نقش این عناصر درا انتقال عوامل بیماریزا مشخص گردد و درصورت نیاز با ارایه پیشنهادهایی در رفع مشکل کوشا باشیم.
    روش بررسی
    در این بررسی 150 عدد سکه (50، 100، 250 ریالی) و 100 عدد اسکناس (500، 1000، 2000، 5000 و 10000 ریالی) به روش تصادفی از نقاط مختلف و از مشاغل گوناگون در شهرستان مشهد انتخاب گردیدند. باکتری های موجود در سطح سکه ها و اسکناس ها با روش شستشو با براث و کشت برروی محیط کشت های مناسب جداسازی و شناسایی گردیدند.
    یافته ها
    باکتری های شناسایی شده در کل به ترتیب فراوانی عبارت بودند از گونه های باسیلوس 46%، استافیلوکوکوس های کواگولاز منفی 18.8%، گونه های آنتروباکتر 11.2% و اشریشا کلی 7.6%. درا ین پژوهش استافیلوکوکوس کواگولاز مثبت 2%، گونه های کلبسیلا 0.8% و گونه های پسودوموناس، سیتروباکتر و آریزونا هر یک با 0.4% ها در مرتبه آخر از نظر فراوانی قرار داشتند. قابل توجه است که در این بررسی 20% سکه ها و 1% اسکناس ها فاقد هر گونه آلودگی باکتریایی بودند. میزان آلودگی در بین انواع سکه ها تقریبا مشابه بود در صورتی که در بین اسکناس ها چنین نبود.
    نتیجه گیری
    بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق و مطالعات دیگر که نشاندهنده حضور نسبتا بالای برخی باکتری های بیماریزا بر سطح پول بخصوص اسکناس می باشد نباید نقش این عناصر اقتصادی را در انتقال عوامل بیماریزا از نظر دور داشت و در این راستا باید از تماس کودکان و مواد غذایی و آرایشی با پول جلوگیری نمود.
    کلیدواژگان: سکه، اسکناس، آلودگی باکتریایی
  • سوسن رسولی، مسعود پریش، فرناز مسلمی صفحه 71
    زمینه و اهداف
    لوله گذاری داخل تراشه روشی رایج و بی خطر در اداره راه هوایی می باشد. در این رابطه، ارزیابی راه هوایی بیمار قبل از انجام هر روش بیهوشی و پیش بینی احتمال لارنگوسکوپی و لوله گذاری مشکل همواره به عنوان یک مساله مهم و اساسی باقی ماده است. برای ارزیابی راه هوایی از عوامل پیش بینی کننده متعددی از جمله آزمون نمره بندی مالامپاتی استفاده می شود. هدف از این مطالعه تعیین موثر بودن آزمون نمره بندی مالامپاتی در بیان درجه بندی لارنگوسکوپی می باشد.
    روش بررسی
    تعداد 500 بیمار کاندیدای عمل جراحی در یک مطالعه آینده نگر، تصادفی و دو سوکور جهت مقایسه کلاس بندی مالامپاتی با درجه بندی لارنگوسکوپی مورد بررسی قرار گرفتند تا معلوم شود آزمون نمره بندی مالامپاتی تا چه حد می تواند راهنمای ما در پیش بینی موارد لوله گذاری مشکل باشد. شیوع کلاسهای مالامپاتی از I تا IV و درجه بندی لارنگوسکوپی از 1 تا 4 هر کدام به تنهایی تعیین شد و درجه بندی لارنگوسکوپی به تفکیک در هر کدام از کلاسهای مالامپاتی مقایسه گردید و داده ها توسط تست های آماری دقیق فیشر آنالیز شد.
    یافته ها
    در 500 بیمار پراکندگی درجه بندی لارنگوسکوپی در کلاس های مختلف مالامپاتی و حساسیت آزمون نمره بندی مالامپاتی در پیشگویی درجه بندی لارنگوسکوپی برای کلاسهای مختلف تعیین گردید. تفاوت معنی داری از نظر پراکندگی درجه بندی لارنگوسکوپی در کلاس های مختلف وجود داشت (P<0.001). از نظر جنس نیز در گروه زنان پراکندگی درجه بندی لارنگوسکوپی در کلاس های مختلف تفاوت معنی داری داشت (در گروه مردان P= 0.110 و در گروه زنان P=0.001 بود) ولی در مقایسه دو جنس نسبت به هم تفاوت معنی داری بین دو گروه موجود نبود (P=0.0.5). همچنین، اختصاصی بودن تست 98%، دقت تست 90.4%، ارزش اخباری مثبت 47.05% و ارزش اخباری منفی 91.09% به دست آمد. در ضمن حساسیت آزمون نمره بندی مالامپاتی در تشخیص درجه بندی لارنگوسکوپی مشکل نیز 17.02% بوده است.
    نتیجه گیری
    اشکال در راه هوایی یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر در ارتباط با بیهوشی است لذا دانستن میزان حساسیت آزمون نمره بندی مالامپاتی در تعیین لوله گذاری مشکل مورد نظر بود که با توجه به نتایج به دست آمده بهتر است از اکتفا نمودن به یک تست جهت ارزیابی راه هوایی مشکل پرهیز نموده و از چند تست همزمان برای افزایش حساسیت تست کمک گرفت.
    کلیدواژگان: ارزیابی راه هوایی، آزمون نمره بندی مالامپاتی، درجه بندی لارنگوسکوپی
  • وحید سلیمی، طلعت مختاری آزاد، محمد مهدی گویا، رسول همکار، عبدالرضا استقامتی، سیدعلی ورشوچیانی، رخشنده ناطق صفحه 77
  • حسن شاهمیری، سعید ممتازی صفحه 83
    زمینه و اهداف
    افسردگی جز شایع ترین اختلالات روانی محسوب شده و تا 25 درصد زنان را در طول عمر مبتلا می کند که تقربیا دو برابر بیشتر از مردان می باشد. بارداری در کنار سایر عوامل مستعد کننده می تواند باعث بروز یا تشدید افسردگی گردد. نهایتا 15 درصد افسرده ها خود کشی می کنند. این مطالعه علاوه بر تعیین شیوع افسردگی در زنان باردار، ارتباط آن را با سن، تحصیلات، وضعیت اقتصادی، تعداد حاملگی ها، ارتباط عاطفی با همسر، سن حاملگی و وضعیت اشتغال بررسی می کند.
    روش بررسی
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که بر روی 300 زن باردار در شهر زنجان انجام شده است. اطلاعات بر اساس پرسشنامه افسردگی Zung جمع آوری و آنالیز آماری توسط آزمون مجذور کای و برنامه نرم افزاری SPSS انجام گرفت.
    یافته ها
    در مطالعه ما فراوانی افسردگی در زنان باردار 32 درصد به دست آمد که 22.33 درصد آنها افسردگی خفیف، 6.67 درصد آنها افسردگی متوسط و 3 درصد آنها افسردگی شدید داشتند. بر طبق این بررسی در موارد زیر بیشترین فراوانی افسردگی به دست آمد: وضعیت اقتصادی ضعیف، اولین حاملگی، داشتن بیش از سه حاملگی، عدم اشتغال در خارج از خانه و رابطه نامطلوب عاطفی با همسر. رابطه معنی داری بین افسردگی و سن، سطح تحصیلات و سن حاملگی به دست نیامد.
    نتیجه گیری
    در کتب مرجع شیوع افسردگی بارداری تا 22 درصد گزارش شده است ولی در مطالعه ما و نیز اکثر مطالعات مشابه در داخل کشور، فراوانی افسردگی بیشتر از این میزان می باشد. وضعیت اقتصادی ضعیف، رابطه عاطفی نامطلوب با همسر، تجربه اولین حاملگی، داشتن بیش از 3 حاملگی و عدم اشتغال خارج از منزل رابطه معنی داری با شیوع افسردگی در زنان باردار نشان دادند. (P<0.05).
    کلیدواژگان: افسردگی، زنان باردار، شیوع، ویژگی های فردی
  • عبدالله شناسی، افشین لطفی صدیق، زهرا اژدرکش صفحه 87
    زمینه و اهداف
    لیزیک (Laser insitu keratomileusis) شایعترین جراحی رفراکتیو به خصوص برای اصلاح نزدیک بینی می باشد. در این روش به علت افزایش فشار داخل چشمی در حین تهیه فلپ ممکن است آسیب لایه عصبی رتین ایجاد شود. ارزیابی تاثیر لیزیک بر روی ضخامت لایه عصبی رتین که با استفاده از (Optical Coherence Tomography OCT) انجام می گیرد.
    روش بررسی
    این مطالعه، بر روی 28 چشم از 14 فرد که تحت عمل جراحی لیزیک قرار گرفتند، انجام شد. یک هفته قبل و چهار هفته بعد از جراحی لیزیک، OCT برای این بیماران انجام گرفت. فشار داخلی چشمی در تمام این افراد قبل و بعد عمل لیزیک نرمال بود. میانگین ضخامت لایه عصبی با استفاده از OCT در کل دیسک و سکتورهای فوقانی، تحتانی، نازال و تمپورال دیسک قبل و بعد از عمل لیزیک به دست آمد و با استفاده از تی تست مقایسه شد.
    یافته ها
    میانگین سنی 14 بیمار مورد مطالعه 3.5 ± 30 سال با دامنه 24 تا 36 سال بود. میانگین spherical equivalent، قبل عمل 2 ± 4.75- دیوپتر با دامنه 1.75- تا 9.5- دیوپتر بود. میانگین μm ablation depth 25.5 ± 72.5 با دامنه μm 30 تا μm 118 بود. مقایسه میانگین ضخامت لایه عصبی در سکتورهای فوقانی، تحتانی، نازال و تمپورال و کل دیسک قبل و بعد از عمل با استفاده از تی تست، بیانگر عدم تغییر در ضخامت لایه عصبی بعد از عمل لیزیک بود. (P>0.05).
    نتیجه گیری
    جراحی لیزیک بر روی ضخامت لایه عصبی رتین تاثیر نمی گذارد.
    کلیدواژگان: OCT، لیزیک، لایه عصبی رتین
  • هائده مبین، محمدرضا نهایی، نور امیر مظفری، جاوید صادقی، مریم رسولی صفحه 95
    زمینه و اهداف
    باکتری های تولید کننده آنزیم های b- لاکتاماز طیف گسترده (Extendad- spectrum b- lactamases, ESBLs) به طور وسیعی در سراسر جهان انتشار یافته اند. تولید این آنزیم ها، سبب ایجاد مقاومت باکتری ها نسبت به طیف وسیعی از آنتی بیوتیک ها می گردد. عفونت ناشی از آنها، به خصوص در بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه(Intensive Care Unit, ICU) زندگی بیماران را به مخاطره انداخته و سبب مرگ آنها می گردد. در این مطالعه، شیوع و الگوی پلاسمیدی آنتروباکتریاسه های مولد این آنزیم بررسی شد تا با شناخت بهتر باکتری های جدا شده از ICU بتوان تدابیر درمانی بهتری را اتخاذ نمود.
    روش بررسی
    حساسیت باکتری های جدا شده در مقابل آنتی بیوتیک ها با روش دیسک دیفیوژن آگار تعیین و سویه ها با روش مجاورت دو دیسک (Double disk approximation test, DDT)، آزمایش دیسک ترکیبی (Combined test, CT) و حداقل غلظت مهار کننده (Minimal Inhibitory Concentration, MIC) با نوارهای E-test از نظر تولید آنزیم های b- لاکتاماز مورد برسی قرار گرفتند. جهت جدا سازی پلاسمید از روش لیز قلیایی و جهت حذف پلاسمید از رشد باکتری ها در دمای 44 درجه سانتیگراد استفاده شد.
    یافته ها
    کلیه سویه های سودوموناس آئروجینوزاو آنتروباکتر کلوآکه و 90.9% از سویه های کلبسیلا پنومونیه جدا شده از نمونه های جمع آوری شده از ICU بیمارستان کودکان تبریز، با روش E-test تولید کننده ESBL بودند. الگوی پلاسمیدی باکتری های مطالعه شده وجود پنج کلون مختلف باکتری را در این مطالعه روشن کرد.
    نتیجه گیری
    فشار انتخابی حاصل از مصرف آنتی بیوتیک ها، منجر به شیوع بالای باکتری های تولید کننده آنزیم های ESBL می گردد که با توجه به مطالعه اخیر، احتمالا این آنزیم ها از گروه CTX-M و AmpC می باشند که جهت شناسایی دقیق تر احتیاج به مطالعات مولکولی وسیع تر می باشد.
    کلیدواژگان: بتا- لاکتامازهای طیف گسترده، پلاسمید، آنتروباکتریاسه
  • مرضیه مقدم، نرگس شمس علیزاده، فاروق وفایی بانه صفحه 103
    زمینه و اهداف
    برای اولین بار سازمان جهانی بهداشت در سال 1993 برنامه مدونی تحت عنوان آموزش مهارت های زندگی و در جهت پیشگیری اولیه و ارتقای بهداشت روان آماده نمود. در راستای اجرای این طرح برنامه آموزش مهارتهای زندگی در کشورهای مختلف از جمله کشور ما برنامه ریزی شده و در دست اجرا می باشد. پژوهش حاضر جهت ارزیابی اجرای این برنامه در سطح شهرستان سنندج انجام شده است.
    روش بررسی
    این مطالعه از نوع تجربی بوده که: جامعه مورد مطالعه آن دانش آموزان مقطع چهارم دبستان های شهرستان سنندج بوده است. نمونه گیری به روش تصادفی و سیستماتیک انجام شده و حجم نمونه شامل 167 نفر گروه مداخله و 173 نفر گروه مقایسه می باشد. مطالعه در دو مرحله انجام شده است: در مرحله اول اعتبار محتوا و همزمان پرسشنامه تعیین شد که از حد مناسب برخوردار بوده همچنین پایایی آن نیز قابل قبول بوده است. در مرحله دوم میزان آگاهی دانش آموزان از مهارت های زندگی از طریق توزیع پرسشنامه در دو گروه مقایسه و مداخله بررسی گردید.
    یافته ها
    بررسی نشان داد که سطح اطلاعات دانش آموزان از مهارتها در گروه مداخله به طور معنی داری نسبت به گروه مقایسه ارتقا یافته است (P<0.01). این نتیجه در دختران و پسران متفاوت بوده است (P<0.01). همچنین ارتباط مستقیم معناداری بین وضعیت تحصیلی دانش آموزان با سطح آگاهی آنان از مهارت ها به دست آمده است. (P<0.01).
    نتیجه گیری
    در مجموع نتایج بررسی ما علیرغم محدودیت های تحقیق نشان دهنده اثر بخشی برنامه کشوری آموزش مهارت ها می باشد. گرچه در این بررسی آموزش در دختران موفق تر از پسران بوده است. لازم است که در دوره های بعدی اولا توجه بیشتری به انعطاف در برنامه آموزش در گروه های جنسی دختر و پسر شده و ثانیا ارتقای کیفیت نحوه ارزیابی نیز مد نظر قرار گیرد.
    کلیدواژگان: مهارت های زندگی، پیشگیری اولیه، ارتقای بهداشت روان، دانش آموز مقطع چهارم ابتدایی، سطح آگاهی از مهارت های زندگی
  • مسعود نادر پور، یلدا جباری مقدم صفحه 109
  • پریچهر احمدی صفحه 125
    فلج بل شایع ترین بیماری عصب فاسیال است که سبب فلج محیطی عصب می شود. در بررسی علل آن شک به یک عامل ویروسی مدتهاست مطرح شده ولی هنوز علت مشخصی برای این اختلال ثابت نشده است. به دلیل گزارشاتی، هر چند اندک، مبنی بر وقوع فامیلی این اختلال، ارث نیز به عنوان عاملی در ایجاد بیماری طرح شده است. در گزارش حاضر 6 مورد فلج بل در 2 نسل یک خانواده ایرانی توصیف شده است. در هیچکدام از موارد اختلال نورولوژیک دیگری وجود نداشت. این گزارش نقش عامل ارث را در ابتلا به فلج بل تایید می کند و نحوه توارث احتمالا اتوزومال غالب می باشد.
    کلیدواژگان: فلج بل، فلج عصب فاسیال، ویروس هرپس سیمپلکس
  • سید کاظم شکوری، محمد نوالی، وهاب مقدم صفحه 127
    بیماری کانتراکچور دپویترن، بیماری ناشایع دوره های پنجم تا هفتم زندگی بوده و عمدتا در مردان مشاهده می گردد. بیمار مورد معرفی، خانم 18 ساله ای بودند که از حدود 9 سالگی به دنبال پیدایش ندول در قاعده انگشتان دوم و سوم دست چپ، دچار ضعف و آتروفی پیشرونده تمام اندام فوقانی سمت چپ، به همراه کانتراکچور فلکسیونی در انگشتان مزبور گردیده بود که جهت بررسی الکترودیاگنوزیس ارجاع شده بود.
    کلیدواژگان: کنتراکچور، دپویترن، آتروفی، دفورمیتی فلکسیونی