فهرست مطالب

پیک نور (علوم انسانی) - سال سوم شماره 5 (ضمیمه زمستان 1384)

فصلنامه پیک نور (علوم انسانی)
سال سوم شماره 5 (ضمیمه زمستان 1384)

  • 152 صفحه، بهای روی جلد: 6,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/08/20
  • تعداد عناوین: 18
|
  • بختنصر و تاریخ بختنصری
    رحیم رضازاده ملک صفحه 3
    مقاله به معرفی بختنصر و تاریخ بختنصری بر اساس کتاب آثار الباقیه به عنوان قدیمی ترین ماخذ پرداخته و قبل از شرح بختنصر نکاتی درباره کتاب آثارالباقیه ذکر شده که در جای خود حائز اهمیت می باشد. مولف در این مقال به چگونگی فتح بیت المقدس توسط بختنصر و تدوین تقویم بختنصری بر اساس کتاب سی فصل محمد بن کثیر فرغانی پرداخته است. ...
    کلیدواژگان: بختنصر، تاریخ بختنصری، آثار الباقیه، تقویم بختنصری، ابوریحان بیرونی، فتح بیت المقدس
    چکیده زبان: فارسی
  • نگاهی به تکوین بیت الحکمه و مترجمان عرب از یونانی
    عبدالله انوار صفحه 16
    ورود اسلام به شبه جزیره عربستان و به دنبال آن گسترش این دین در میان قوم غیر عرب به ویژه ایرانیان با وقایعی همراه بود که شرح ظلم و ستم اعراب در ایران در منابع تاریخی چون تاریخ طبری مسعودی و زین الاخبار آمده است. خلافت عباسی و تاسیس بیت الحکمه در بغداد تاثیرات خاصی را در جهان اسلام گذاشت. ...
    کلیدواژگان: تاریخ اسلام، دوره ترجمه ازیونانی، بیت الحکمه
    چکیده زبان: فارسی
  • دستورالمنجمین و علوم متداول نزد نزاریان ایران در عهد حسن صباح
    محمد کریمی زنجانی اصل صفحه 28
    رشد و شکوفایی علم و ادب با نظر حاکمان جوامع در دوره های گوناگون رابطه مستقیم دارد. این امر درباره سلسله ها و خلفای اسلامی نیز صادق است. اسماعیلیه یکی از فرق مهم اسلامی است که مبدا پیدایش آن به زمان امام جعفر صادق و فرزند او اسماعیل بر می گردد. فعالیت این فرقه دوره جدیدی دارد که به دعوت جدید معروف است و به دوران فعالیت حسن صباح و آغاز جنبش نزاری مربوط میشود. ...
    کلیدواژگان: تاریخ فرق اسلامی، نزاریه، دارالعلم، رساله چهار فصل، دستور المنجمین، حسن صباح، خواجه نصیر الدین طوسی
    چکیده زبان: فارسی
  • سابقه ترسیم نقشه و کاربرد هندسه و حساب در معماری اسلامی (از سده های نخستین اسلامی تا اواسط قرن 9 ق)
    جواد نیستانی صفحه 42
    موضوع مقاله حاضر معرفی و بررسی سابقه به کارگیری عوامل موثر و دخیل در ساخت یک بنا به ویژه استفاده از ترسیم نقشه هندسه و حساب در معماری دوره اسلامی است. و هدف از نگارش این مقاله بررسی کلیه مطالعات نظری پیش از ساخت امکان تجزیه و تحلیل و روش های اجرا محاسبات هندسی پیش از اجرا در سازه فرآیند تولید و تطبیق آن با طراحی طراح و چگونگی پیروی مجری (معمار، بنایان و کارگران) از اصول به دست آمده و ایده های مطرح شده است.
    کلیدواژگان: معماری اسلامی، حساب، هندسه، نقشه کشی
    چکیده زبان: فارسی
  • انجمن سعادت مشهد
    فاروق خارابی صفحه 50
    در صدر مشروطیت انجمنهای ملی فراوانی در تهران و سایر شهرهای ایران تشکیل شدند. انجمن سعادت مشهد از جمله انجمنهای ملی و آزادی است که در سال 1325 هجری قمری و به ابتکار تنی چند از فرهخیتگان در شهر مشهد تشکیل گردید. مولف این مقاله معرفی انجمن سعادت و حیطه های متنوع فعالیت اجتماعی و سیاسی و فرهنگی آن را وجهه همت خود قرار داده است.
    کلیدواژگان: تاریخ مشروطیت، انجمنهای ملی، انجمن سعادت مشهد
    چکیده زبان: فارسی
  • مناسبات خانات آذربایجان با دولت عثمانی در اواخر دوره زندیه
    محمدرضا نصیری صفحه 61
    دوره زندیه از دورانهای مهم و پر فراز و نشیب تاریخ ایران است. یکی از عناصر اساسی و تاثیر گذار تاریخی در این دوره مناسبات ایران و عثمانی است که بی شک تاثیر سیاسی اجتماعی بر دولت و ملت ایران و عثمانی داشته است. ...
    کلیدواژگان: تاریخ ایران، مناسبات ایران و عثمانی، خانات آذربایجان، بایگانی صدرات عثمانی
    چکیده زبان: فارسی
  • سیدحسن کاشانی و روزنامه حبل المتین و محاکمه او
    محمد گلبن صفحه 73
    روزنامه حبل المتین از روزنامه های مهمی بود که به مدیریت مویدالاسلام کاشانی در هندوستان در شهر کلکته به طور هفتگی به چندین زبان منتشر می شد و در هند و دیگر نقاط چون ایران، مصر، چین، عراق، قفقاز و... توزیع می گردید. در دوران حکومت محمد علی شاه برای ورود آن به ایران سختگیری هایی به عمل می آمد. ...
    کلیدواژگان: تاریخ مشروطه، سید حسن کاشانی، حبل المتین، روزنامه نگاری در ایران
    چکیده زبان: فارسی
  • میرزا محمودخان احتشام السلطنه دومین رئیس مجلس شورای ملی
    جمشید کیانفر صفحه 81
    در این مقاله بخش مهمی از تاریخ ایران در دوره مشروطه از منظر اقدامات میرزا محمودخان احتشام السلطنه مورد بررسی قرار می گیرد. میرزا محمودخان احتشام السلطنه از رجال با نفوذ دوره مشروطه از بنیانگذاران عدالتخانه رئیس مجلس و صاحب مناصب متعدد بوده است. وی در همه این عرصه ها با استبداد حاکم مخالفت و از مشروطه خواهی دفاع می کرد. ...
    کلیدواژگان: مشروطیت، دوره قاجار، احتشام السلطنه، مجلس شورای ملی
    چکیده زبان: فارسی
  • رشد و پایداری فرهنگ و معنویت ایرانی و گسترش آن در جهان
    رضا مصطفوی سبزواری صفحه 88
    تمدن و فرهنگ و ادب ایران زمین پدیده ای است که معرفی و بررسی ابعاد مختلف آن نیاز به تحقیق و تفحصی پردامنه دارد. چنانچه سالیان درازی از روزگاران کهن اهل تتبع در ایران و خارج از ایران به این موضوع پرداخته و آثار بسیاری خلق کرده اند. ...
    کلیدواژگان: تاریخ ایران، فرهنگ ایرانی، ایران پیش از اسلام، دوره اسلامی، جندی شاپور، نگارگری ایرانی، هنر و معماری ایرانی
    چکیده زبان: فارسی
  • وزارت لشگر در دوره قاجار
    هوشنگ خسروبیگی صفحه 94
    عنوان وزارت لشکر از ابداعات دوره فتحعلی شاه قاجار است. توسعه روابط خارجی ایران با دولتهای اروپایی جنگهای طولانی ایران با روسیه و عثمانی و لزوم توجه به سازماندهی مناسب تشکیلات نظامی زمینه ایجاد وزارتخانه ای تحت عنوان وزارت لشکر را در این دوره فراهم آورد. ...
    کلیدواژگان: تاریخ ایران، قاجاریه، صفویه، وزارت لشکر، لشکر نویس، اصطلاحات دیوانی
    چکیده زبان: فارسی
  • ارشد الدوله و انقلاب مشروطیت
    نادره جلالی صفحه 100
    انقلاب مشروطیت یکی از رخدادهای مهم عصر قاجار است که تاثیرات و تحولات خاصی را در جامعه ایران در پی داشت. علی خان گاردی ملقب به ارشد الدوله یکی از چهره های معروف این دوران است که ابتدا از طرفداران این نهضت بود ولی بعد به جرگه مخالفان آن پیوست. در این مقاله به معرفی و بررسی شرح حال و نقش وی در انقلاب مشروطه پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: تاریخ ایران، مشروطیت، عزیز السلطان، ارشد الدوله، انجمن مخفی، مجلس شورای ملی
    چکیده زبان: فارسی
  • حاکمان بندر عباسی در دوره صفویه
    احمد بازماندگان خمیری صفحه 109
    در دوره صفویه با آغاز رشد بندر عباسی شاهد استقرار دیوان سالاری در آن هستیم. از آن جایی که در این دوره بندر عباسی مهمترین بندر ایران بود دولت صفویه سعی زیادی داشت تا اداره آن را به طور مستقیم زیر نظارت خود داشته باشد. ...
    کلیدواژگان: تاریخ صفویه، حاکمان بندر عباسی، لار
    چکیده زبان: فارسی
  • جلال الدین مغولان و فتح پنجاب و سند به دست خوارزمشاهیان
    پیتر جکسون ترجمه: مهری ادریسی صفحه 114
    پس از فروپاشی محمد بن تکش خوارزمشاه جلال الدین منگیرنی فرزند خوارزمشاه در مقابل مغولان دست به مقاومت جدی زد. وی به غزنه (در افغانستان) رفت و بعد از چند پیروزی در نبرد با چنگیز خان در سواحل رود سند مغلوب شد و فرار کرد تا در پنجاب و سند امپراتوری کم دوامی بنا نهاد. ...
    کلیدواژگان: تاریخ ایران، خوارزمشاهیان، مغول، جلال الدین، پنجاب، سند
    چکیده زبان: فارسی
  • زعفران زار کشمیر نسخه نویافته تاریخی و ادبی
    کریم نجفی برزگر صفحه 130
    تذکره زعفران زار کشمیر تالیف میرزا محمد علی فرزند محمد صادق لکنهوی کتابی است در شرح احوال و آثار هشتاد و نه تن از پارسی سرایان کشمیر که مولف آن را در اوایل قرن سیزدهم هجری در شهر لکنهو به رشته نگارش در آورده است. مولف در این اثر اطلاعات ارزشمندی به دست می دهد که در دیگر منابع یافت نمی شود. ...
    کلیدواژگان: تذکره نویسی در هند، زعفران زار کشمیر، میرزا محمد علی لکهنوی، پارسی سرایان کشمیر
    چکیده زبان: فارسی
  • مراجع و تازه های علمی
  • معرفی آثار اعضای دانشگاه پیام نور (تاریخ 2)
    صفحه 136
    زبان: فارسی
  • گزارش
  • مفهوم نوین آینده پژوهی
    محمدرضا مشایخ صفحه 140
    زبان: فارسی