Iranian Journal of science and Technology (B: Engineering)
Volume:30 Issue: 4, August 2006

در این مقاله، ارتعاش و پایداری دینامیکی ورقهای ارتوتروپیک پیوسته که با سرعت طولی از محیط الاستیک عبور می کنند، به وسیله تئوری کلاسیک ورق تحلیل می شوند. در ابتدا شیوه حلی بر اساس روش نوار محدود دقیق برای ورقهای چند دهانه متحرک بر بستر الاستیک توسعه داده شده است. در ادامه یک فرمولسازی نوار محدود شبه تحلیلی برای ورقهای دارای حرکت محوری بر تکیه گاه های ارتجاعی مجزا و یا توزیع شده، ارایه گردیده است. کارایی و قابلیت هر دو روش نوار محدود پیشنهادی برای تحلیل ارتعاش و پایداری، با چند مثال عددی تایید شده است.

هدف از این تحقیق بهینه سازی سازه ای و اقتصادی تراورسهای بتنی پیش تنیده مدل B70 میباشد. در راستای انجام این تحقیق، ابتدا روش های جاری آنالیز و طراحی تراورسها و همچنین فرضیات و معیارهای طراحی در عرصه بین المللی بررسی گردید. سپس با ساخت یک مدل به کمک نرم افزار SAFE، آنالیز حساسیت بر اساس 5 معیار طراحی انجام گرفت. برای این منظور 40 تراورس با ابعاد و شرایط سازه ای مختلف مورد تحلیل قرار گرفته و بهترین تراورس بر اساس معیارهای سازه ای و هندسی از میان 40 تراورس مذکور اختیار گردید. سپس مبانی طراحی تراورس بتنی پیش تنیده استفاده گردید تا محل و تعداد آرماتورهای پیش تنیده تعیین گردد. سپس مبانی طراحی تراورس بتنی پیش تنیده استفاده گردید تا محل و تعداد آرماتورهای پیش تنیدگی تعیین گردد. نهایتا با منظور کردن تراورس فوق به عنوان تراورس بهینه مقایسه ای بین نتایج حاصل از آنالیز سازه ای و اقتصادی تراورس پیشنهادی و تراورس B70 انجام گرفت. نتایج حاصله مبین صرفه جویی اقتصادی در ساخت تراورس فوق به همراه حفظ شرایط مکانیکی لازم در استفاده از تراورس پیشنهادی میباشد.

مقاومت در برابر جریان یک پارامتر مهم و اولیه در تعیین تراز سطح آب می باشد. انواع شکل بستر مخصوصا تلماسه اثر محسوسی بر روی زبری کانال دارند. به خاطر پیچیدگی ایجاد شکل بستر، روش های گذشته در تخمین شکل بستر تلماسه تفاوت زیادی با یکدیگر دارند. در این مقاله آزمایشهای طراحی شد تا هندسه تلماسه در کانالهای ماسه ای و اثر آن بر روی مقاومت کل بررسی شود. این آزمایشها با استفاده از ذرات ماسه در یک فلوم در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شیراز انجام شد. با استفاده از اندازه گیری رابطه ای ساده برای ابعاد تلماسه بدست آمد و روش های گذشته با داده های جدید مقایسه شدند.

در این پژوهش مدل شبیه سازی ساده ای برای طراحی سطوح جمع آوری آب باران جهت کشت درختان دیم در منطقه باجگاه، استان فارس، جمهوری اسلامی ایران تهیه گردید. میزان واقعی تبخیر تعرق درختان مو برای سال های 1984 الی 1987 محاسبه شد. مدل مذکور بر اساس 34 اندازه گیری مقدار حجمی آب خاک در عمق 120 سانتی متری و مقدار آب خاک در لایه 0 تا 120 سانتی متری در ناحیه پژوهش واسنجی گردید. برای محاسبه تبخیر تعرق روزانه واقعی در سال های مذکور، ضریب گیاهی، ضریب تبخیر از سطح خاک، میانگین ضریب روزانه تنش آبی خاک برای چهار سال (1987-1984) و مقادیر تبخیر تعرق بالقوه سطوح گیاهی مرجع به روش پنمن - فائو (ETo) به کار برده شد. نتایج نشان داد که کل مقدار تبخیر تعرق واقعی (ETa) در فصل رشد در سال های مختلف به ترتیب برابر 407، 306، 376 و 362 میلی متر (میانگین 373 میلی متر) بوده است. همچنین، مقادیر سالانه ETa به ترتیب برابر 537، 472، 488 و 485 میلی متر (میانگین 496 میلی متر) به دست آمد. علاوه بر آن، یک روش ساده بر اساس تابع توزیع پیرسون تیپ سه و ETo به روش پنمن - فائو برای تخمین مقدار تبخیر تعرق در احتمال وقوع های مختلف در هر ماه در سال بکار برده شد. بنابراین، با این روش کل مقدار تبخیر تعرق واقعی در فصل رشد می تواند برای احتمال وقوع های مختلف بدست آورده شد. همچنین، با به کارگیری تبخیر تعرق واقعی و بارش سالانه با ترکیب های مختلفی از احتمال وقوع، مساحت سطوح آبگیر کوچک تخمین زده شد. با به کارگیری نتایج حاصل از این تخمین در معادله ها، مساحت سطوح آبگیر کوچک محاسبه شد. نتایج نشان داد که با احتمال وقوع 50% برای تبخیر تعرق و بارش سالانه، مساحت سطوح آبگیر کوچک (جمع مساحت ایجاد کننده رواناب و کشت) حدود 8.7 متر مربع تخمین زده شد (مساحت کشت 1.8 متر مربع و مساحت ایجاد کننده رواناب 6.9 متر مربع). بر اساس دانش بومی زارعین محلی، اندازه سطوح آبگیر کوچک 9 متر مربع می باشد که تقریبا مشابه مساحت با احتمال وقوع 50% می باشد.

محققین زیادی تاثیر سنگ و سنگریزه را در مطالعات فرسایش خاک وارد نموده اند تا از این طریق مقدار فرسایش پاشمانی و سطحی را بهتر برآورد نمایند. طبق روش باکس - سیمانتون اثر سنگ و سنگریزه باید در عامل حفاظت خاک (C) معادله جهانی فرسایش در نظر گرفته شود، در حالیکه پوسن - مک کورمک و همچنین سپاسخواه و همکاران عقیده دارند که وجود سنگ و سنگریزه باید در عامل فرسایش پذیری خاک (K) معادله جهانی فرسایش وارد شود. در این مطالعه، ما روش های فوق را برای تعیین مناسب ترین روش در حوضه تحت مطالعه بررسی نمودیم. در این مطالعه ارزیابی، بر اساس مقایسه اطلاعات غلظت رسوب مشاهده شده از یک حوضه کشاورزی معرف در جنوب ایران با غلظت های رسوب شبیه سازی شده توسط مدل ANSWERS صورت گرفته است. نتایج اولیه نشان داد که هیچ اختلاف آماری معنی داری بین روش های پوسن - مک کورمک و باکس - سیمانتون وجود ندارد. با این حال، زمانی که ضریب رواناب از 3% بیشتر شود روش پوسن - مک کورمک نتایج بهتری را نشان داد. اما در شرایطی که رطوبت اولیه خاک زیاد باشد روش باکس - سیمانتون نتایج دقیقتری را ارایه می کند. در نهایت، از مقایسه روش سپاسخواه و همکاران را سایر روش ها مشاهده شد که، در کل، این روش از سایر روش ها هم از لحاظ عملی و هم از لحاظ دقت، نتایج دقیق تری را نشان می دهد.

در این تحقیق نرم افزار BRI-STARS برای بررسی آبشستگی پایه پلها در چند رودخانه اصلی ایران به کار برده شده است. کالیبراسیون مدل با استفاده از داده های صحرایی انجام شد. داده های صحرایی به سه دسته تقسیم بندی شدند: دسته اول پلهایی که در بسترهای ریزدانه (رس و سیلت) واقع شده اند، دسته دوم پلهایی ک در بستر ماسه ای واقع شده اند و نهایتا پلهایی که در رودخانه با بستر شنی و قلوه سنگ واقع گردیده اند. امتحان مدل شامل مقایسه نتایج مدل با نتایج واقعی می باشد. نتایج این مقایسه اعتبار و کیفیت کالیبراسیون را مشخص می کند. کاربرد مدل با استفاده از داده هایی که در استان فارس موجود بود انجام گرفت. در نهایت، آبشستگی پایه پلها در رودخانه هایی از ایران با سه نوع مواد بستر مختلف پیش بینی شد. این پلها عبارتند از: پل غدیر بر روی رودخانه زاینده رود، پل خان بر روی رودخانه کر و پل چم سهرابخانی بر رودخانه کر.
نتایج نشان داد که برای پایه های عریض، عمق محاسبه شده از عمق اندازه گیری شده بیشتر است و در بسترهای شنی، عمق آبشستگی محاسبه شده از عمق آبشستگی اندازه گیری شده بیشتر است، دلیل آن می تواند تشکیل لایه جوشنی در کف بستر باشد. وقتی این لایه از بین برود عمق اندازه گیری شده آبشستگی به عمق آبشستگی محاسبه شده نزدیک خواهد شد.

پژوهش حاضر به منظور آشکارسازی تغییر اقلیم و نیز اندازه گیری میزان این تغییر در دو منطقه جنوب غربی (ناحیه خشک) و شمالی (ناحیه مرطوب) ایران به انجام رسید. داده های بارش در دوره زمانی 1951 الی 1999 به عنوان نشانگر وضعیت اقلیمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نقش احتمالی پدیده النینیو - نوسانات جنوبی (ENSO) در ایجاد تغییر اقلیم مشاهده شده مورد آزمون قرار گرفت. از آزمون های ناپارامتری پتیت من ویتنی و من ویتنی - ویلکسون جهت مشخص نمودن سال تغییر در سری زمانی های بارش ماهانه، فصلی و سالانه استفاده شد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که سال 1975 میلادی محتمل ترین سال تغییر در سری زمانی شاخص نوسانات جنوبی (SOI) می باشد. بسامد و شدت پدیده النینیو (فاز گرم ENSO) در دوره 99-1975 بیشتر و شدیدتر از مقادیر مشابه برای دوره 75-1951 تشخیص داده شد. سازگار با این یافته، برای هر دو ناحیه مورد مطالعه و به خصوص برای مناطق جنوب غربی، سال تغییر سری زمانی های بارش عموما منطبق با اواسط دهه 1970 بود. برای عموم ایستگاه های مورد مطالعه و به خصوص در مناطق جنوب غربی، میانگین بارش در دوران بعد از سال 1975 افزایش قابل ملاحظه ای را نسبت به مقادیر مشابه برای دوران قبل از این سال را نشان داد. در حالیکه در مناطق جنوب غربی میانگین بارش فصول پاییز و زمستان افزایش قابل ملاحظه ای را برای دوران بعد از 1975 نشان می دهد، بارش بهاره این نواحی در این دوران کاهش یافته است. در مقابل، برای مناطق شمالی کشور افزایش بارش تابستانه و پاییزه و کاهش بارش زمستانه و بهاره برای دوران اخیر مشاهده شده است. در مقیاس ماهانه افزایش فعالیت های بارش در مناطق جنوب غربی و شمالی به ترتیب مربوط به ماه های مارس و می باشد.

مدل های فصلی اتورگراسیو میانگین متحرک ضربی به منظور مدلسازی جریان ماهانه رودخانه زاینده رود در غرب استان اصفهان، ایران، با استفاده از روش باکس و جنکینز مفید هستند. از بین مدلهای منتخب مبتنی بر ACF و PACF، مدل فصلی ضربی (0,1,1) (1,1,0) ARIMA تمام ازمون ها را پشت سر گذاشته و به عنوان بهترین مدل شناخته شد. پارامتر فصلی میانگین متحرک در مدل، دوره ای بودن و پرحافظه بودن جریان رودخانه را نشان می دهد در حالیکه پارامتر غیر فصلی اتورگرسیو خطی بودن جریان ماهانه را نشان می دهد. پیش بینی 24 ماه جلوتر این مدل نشان دهنده قابلیت این مدل در پیش بینی و پیش گویی ویژگی های اماری جریان رودخانه است.