فصلنامه دانش کشاورزی
سال شانزدهم شماره 2 (پیاپی 62، 1385)

مشاهدات صحرایی نشان می دهد که آبشستگی اطراف پایه های پل از عوامل مهم تخریب آنها می باشد. طبق تحقیقات انجام گرفته 60 درصد از تخریب پل ها را می توان به آبشستگی یا عوامل هیدرولیکی نسبت داد. تا کنون مطالعات زیادی روی عوامل موثر بر عمق آبشستگی انجام یافته که اکثر آنها بر روی مدل های فیزیکی بوده است. یکی از پارامترهای تاثیرگذار بر عمق حفره ایجاد شده اثر دیواره های جانبی کانال می باشد که تحقیقات اندکی روی این پارامتر صورت گرفته است. در این تحقیق اثر دیواره های جانبی کانال بر روی عمق حفره ایجاد شده در اثر آبشستگی مورد بررسی قرار گرفت. مطابق نتایج حاصله بازای D/W (قطر پایه به عرض کانال) برابر 0.11 عمق حفره ایجاد شده به حداکثر رسید. برای مقادیر D/W > 0.11 عمق حفره ایجاد شده تا 35 درصد کاهش نشان داد.

در این مطالعه، رابطه بین تغییر در سطح اشتغال با تغییر در قیمت سوخت مصرفی در بخش کشاورزی ایران در قالب رابطه علی، با بهره گیری از معیار خطای پیش بینی نهایی، مورد بررسی قرار گرفته است. افزون بر آن، چگونگی تاثیر عوامل مختلف از جمله تغییرات ارزش افزوده، نرخ دستمزد و تکنولوژی بر اشتغال در چارچوب مدل اقتصادسنجی بررسی شده است. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این مطالعه شامل داده های سری زمانی مربوط به دوره 1350-1380 است که از منابع مختلف از جمله ترازنامه انرژی و همچنین آمارهای موسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و توسعه جمع آوری شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که در طول دوره مورد بررسی، با افزایش تکنولوژی و ارزش افزوده در بخش کشاورزی، اشتغال بخش کشاورزی کاهش یافته است. افزون بر آن، قیمت سوخت مصرفی اثر معنی داری بر اشتغال بخش کشاورزی نداشته است.

قابلیت پایداری کشاورزی تا حد زیادی به حفظ کیفیت خاک بستگی دارد. اندازه گیری کیفیت خاک فرآیندی دشوار بوده، لیکن برای هر گونه ارزیابی اقتصادی مهم است و به طراحی سیاستهای کشاورزی - زیست محیطی کمک می کند. هدف از این پژوهش، برآورد شاخص کیفیت خاک بود. به همین منظور، از ویژگی های فیزیک خاک، بافت و عمق خاک زراعی، از خصوصیات بیولوژیک، مقدار ماده آلی از ویژگی های شیمیایی pH، فسفر و پتاسیم انتخاب گردید. داده های مورد نیاز در این مطالعه از مزارع گندم دیم شهرستان چاراویماق در فصل زراعی 82-1381 به روش نمونه گیری تصادفی سه مرحله ای جمع آوری گردید...

در سیستم آبکشت از بسترهای مختلفی مثل پرلایت، پومیس و یا مخلوطی از مواد خنثی با توجه هب هزینه و خواص فیزیکی مناسب آن استفاده می شود. به منظور بررسی مناسب ترین بستر کشت برای خیار گلخانه ای در سیستم آبکشت اثر تیمارهای مختلف شامل پرلایت، ورمی کولایت و پشم شیشه و یا مخلوطی از پرلایت و ورمی کولایت به نسبت 1:1 بررسی شد. طرح آماری آزمایش، بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار بود. خیار رقم سلطان (Cucumis sativus cv. ''sultan'') در سیستم آبکشت کاشته شد و توسط محلول غذایی استاندارد وزارت کشاورزی انگلستان تغذیه گردید. میوه ها به مدت دو ماه و نیم، یک روز در میان برداشت گردید و خصوصیات رشد رویشی گیاه و عملکرد یادداشت برداری شدند. نتایج نشان داد که عملکرد (وزن تر میوه ها) در تیمار مخلوطی از پرلایت با اندازه متوسط و ورمی کولایت به طور معنی داری نسبت به پرلایت درشت افزایش یافت (4.5 کیلوگرم در بوته). تعداد برگ و ارتفاع گیاه در تیمار مخلطو پرلایت و ورمی کولایت به ترتیب 4 برگ و 40 سانتیمتر بیشتر از میانگین سایر تیمارها بود. حداکثر مقدار نیترات (68 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر میوه) در تیمار مخلوط ورمی کولایت و پرلایت مشاهده شد که محدوده نسبتا مناسبی است. افزایش عملکرد و سایر خصوصیات رشد و نمو گیاه ممکن است به دلیل وجود شرایط مناسب محیط ریشه در تیمار مخلوط پرلایت و ورمی کولایت از لحاظ تهویه و نگهداری آب باشد و می توان از این بستر را در سیستم آبکشت استفاده کرد.

به منظور شناسایی عوامل قارچی پوسیدگی طوقه و ریشه در استان آذربایجان غربی در سال های زراعی 77 - 1376 از مزارع گندم آبی و دیم مناطق ماکو، خوی، سلماس، ارومیه، اشنویه، نقده، مهاباد و میاندوآب در سه مرحله گیاهچه، پنجه زنی و ظهور سنبله تا سفت شدن دانه ها نمونه برداری به عمل آمد. مطالعات نشان داد که در مزارع آبی اکثر علائم بیماری به صورت لکه برگی (Leaf blotch) و پوسیدگی طوقه و ریشه (Common root rot) بروز می کند در حالیکه در مزارع دیم علائم بیماری به صورت پوسیدگی طوقه و ریشه نمایان شد...

برهمکنش نماتدهای بیمارگر گیاهی با عوامل مضر و مفید خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. در این بررسی، تاثیر برهمکنش مایه زنی نماتد مولد غده (Meloidogyne javanica)، جمع آوری شده از مزارع گوجه فرنگی ورامین و باکتری Rhizobium leguminosarum bv. Phaseoli جمع آوری شده از مزارع لوبیا چیتی اهر روی رقم COS-16 لوبیا چیتی در شرایط گلخانه ای مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان این رقم در گلدانهای حاوی یک کیلوگرم خاک سترون پرورش یافت و بسته به تیمار به خاک هر گلدان 2000 لاروسن دوم نماتد و یا 2 میلی لیتر سوسپانسیون باکتریایی حاوی 107 سلول در هر میلی لیتر مایه زنی شد. آزمایش با شش تیمار شامل کنترل (فاقد نماتد و باکتری)، نماتد به تنهایی، باکتری به تنهایی، اول باکتری، 10 روز بعد نماتد، اول نماتد، 10 روز بعد باکتری و مایه زنی همزمان باکتری و نماتد و در هشت تکرار در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی انجام گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SAS تجزیه آماری شدند و برای مقایسه میانگین ها از آزمون چند دامنه ای دانکن استفاده گردید. نتایج نشان داد که مایه زنی باکتری با تنهایی در مقایسه با بقیه تیمارها باعث افزایش وزن خشک ریشه و میزان نیتروژن در ریشه ها و قسمت های هوایی شد. تعداد گره های نماتدی، کیسه های تخم، تعداد تخم در هر کیسه تخم و تعداد نماتد در خاک و میزان تولید مثل نماتد (ضریب تکثیر) در تیماری که فقط با نماتد مایه زنی شده بود، بیشترین مقدار را داشت. وزن خشک ریشه، سطح نیتروژن و تعداد گره های باکتریایی در تیمارهای تنها نماتد، مایه زنی همزمان نماتد و باکتری، اول باکتری 10 روز بعد نماتد و اول نماتد 10 روز بعد باکتری کاهش یافت. در این تیمارها، حضور باکتری، جمعیت نماتد را در مقایسه با تیمار تنها نماتد کاهش داد. این یافته ها می تواند در مدیریت نماتد گره ریشه در لوبیا مدنظر قرار گیرد.

قارچ Pyrenophora graminea در محیط کشت مایع تولید ترکیبات توکسینی می کند. تلقیح ترکیبات توکسینی به برگهای میزبان، علایمی شبیه به علایم لکه نواری جو ایجاد می کند. به منظور بررسی امکان استفاده از ترکیبات توکسینی در ارزیابی مقاومت توده های بومی جو، خالص سازی ترکیبات توکسینی جدایه های قارچی عجب شیر 2 و مرند 1 به روش حاجی و پورتا - پوگلیا انجام پذیرفت. مراحل خالص سازی با عبور محیط کشت مایع حاوی کلنی قارچ از فیلترهای مختلف، دیالیز نمونه ها و عبور نمونه ها از ستون کروماتوگرافی با فاز ساکن Sephacryl S-300-HR انجام گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی مقاومت توده های بومی جو در مقابل پالیده کشت و نمونه های دیالیز شده جدایه های قارچی نشان داد که با استفاده از ترکیبات توکسینی، حداقل می توان توده های بسیار حساس را از توده های دارای مقاومت نسبی تفکیک نمود.

تشریح کانال گوارشی (معده) سن نواری چتریان(Graphosoma lineatum (L نشان داد که این لوله دارای سه قسمت مشخص معده جلویی، معده میانی و معده عقبی است، به طوری که معده های جلویی و عقبی بسیار کوچک هستند ولی معده میانی که رشد بسیار خوبی یافته، دارای چهار قسمت کاملا متمایز به نام های (Ist ventriculus (MG1 به شکل یک کیسه کشیده و حجیم 2st ventriculus (MG2 به صورت یک قسمت لوله ای شکل و باریک (3st ventriculus (MG3 به شکل یک ناحیه متسع و کوتاه؛ و (4st ventriculus (MG4 به صورت یک قسمت لوله ای شکل کوتاه و باریک تر از 2nd است...

وجود a- آمیلاز بزاقی و یا معدی در حشرات گیاهخوار و نیز در تعداد زیادی از حشرات گیاهخوار - گوشتخوار و گوشتخوار - گیاهخوار گزارش شده است. محققان متعددی ماهیت a- آمیلازهای حشرات مختلف را بررسی کرده اند. در بررسی حاضر، فعالیت a- آمیلاز معدی و بزاقی سن نواری چتریان Graphosoma lineatum(L برای اولین بار مورد مطالعه قرار گرفت و با فعالیت آن در تعدادی از حشراتی که تا کنون مطالعه شده اند، مقایسه گردید. فعالیت a- آمیلاز در غده بزاقی، معده جلویی، معده های میانی اول تا چهارم و معده عقبی با استفاده از دستگاه اتوآنالایزر (مدل Alcyon 300) در طول موج 405 نانومتر و دمای 37 درجه سانتیگراد و ترکیب اتیلیدین - پارا - نیتروفنیل مالتوهپتائوزید (EPS - G7) به عنوان سوبسترا، بر حسب واحد بر میی گرم پروتئین (u/mg protein) تعیین شد...

به منظور مقایسه پتانسیل کاربرد پارامترهای مختلف پایداری در بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط (GxE) در آزمایش های کوتاه مدت مقایسه عملکرد کلزا، از ضریب همبستگی رتبه ای استفاده شد. در پژوهش حاضر، از سه مجموع آزمایش که مجموعه اول (T1) شامل 22 رقم بهاره به همراه رقم شاهد Sarigol در 8 محیط، مجموعه دوم (T2) شامل 21 رقم بهاره با همان شاهد در 16 محیط و مجموعه سوم (T3) شامل 23 رقم پاییزه به همراه رقم شاهد SLM046 در 18 محیط بودند، استفاده شد. رابطه مثبت و معنی داری بین ضریب تغییرات ژنوتیپی (CVi) و ضریب رگرسیون فینلی و ویلکینسون (bi) مشاهده شد. ضریب همبستگی رتبه ای بین پارامترهای اکووالانس ریک (W2i) و واریانس پایداری شوکلا (s2i) بسیار بالا بود، که با توجه به نتایج گزارش های دیگر محققان، استفاده یکی از آنها و ترجیحا s2i توصیه می شود. هم چنین بین پارامترهای s2i و میانگین مربعات انحراف از خط رگرسیون (S2di) ضریب همبستگی رتبه ای بالایی برآورد شد. در هر سه مجموعه از آزمایش ها، تنها بین معیار گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری (YSi) و متوسط عملکرد ضریب همبستگی رتبه ای مثبت و معنی داری به دست آمد و بیانگر آن است که استفاده از معیار YSi، مطمئن تر بوده و منجر به گزینش ارقام پر محصول و پایدار خواهد شد.

به خاطر محدودیت منابع آب قابل دسترس و پایین بودن بازده آبیاری، بهبود بهره وری آب و افزایش تولید محصولات زراعی اهمیت فراوانی دارد. بر این اساس و به منظور بهینه سازی مصرف آب توام با تعیین حد بهینه نیتروژن برای گندم آبی الموت، تحقیقی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت پلات (کرت های خرد شده) در سه تکرار و به مدت دو سال (81 - 1379) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به اجرا درآمد. سطوح مختلف آبیاری شامل: آبیاری کامل، تامین آب به میزان 66 درصد آبیاری کامل، تامین آب به میزان 33 درصد آبیاری کامل و بدون آبیاری (شرایط دیم) و مقادیر نیتروژن شامل: صفر، 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص تیمارهای آزمایش را تشکیل داد...

در این تحقیق اثرات سه عامل روش آبیاری، رقم و تاریخ کاشت روی تولید بذر حقیقی سیب زمینی با استفاده از طرح آماری استریپ اسپلیت پلات (نواری خرد شده) در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جلگه رخ استان خراسان مورد بررسی قرار گرفت. روش های آبیاری شامل آبیاری قطره ای، آبیاری بارانی و آبیاری نشتی در بلوکهای عمودی، ارقام شامل پیکاسو، فاموزا و گرانولا در بلوکهای افقی و تاریخهای کاشت در سه تاریخ پنجم خرداد ماه، بیستم خرداد و چهارم تیر ماه بصورت بلوکهای کامل تصادفی در کرتهای فرعی قرار گرفتند. آبیاری بارانی برای تولید بذر حقیقی در شرایط منطقه مناسب نبوده و آبیاری قطره ای ضمن مصرف کمتر آب تفاوت معنی داری با آبیاری نشتی از نظر میزان تولید TPS نداشت. در بین سه رقم مورد بررسی، پیکاسو عملکرد بیشتر و معنی داری نسبت به دو رقم دیگر داشت و رقم گرانولا در مرتبه بعدی قرار گرفت. تاریخ کاشت دوم یعنی 20 خرداد ماه نسبت به تاریخهای کاشت 5 خرداد و 4 تیر ماه از TPS برخوردار بود. به طور کلی بیشترین میزان بذر حقیقی (TPS) (با میانگین 27.72 کیلوگرم در هکتار) از رقم پیکاسو در شرایط آبیاری نشتی و تاریخ کاشت دوم (20 خرداد ماه) بدست آمد.

یک آزمایش آماری از نوع کرتهای خرد شده (اسپلیت پلات) با طرح پایه ی بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1381 در مرکز تحقیقات کشاورزی استان زنجان انجام شد تا اثرات آبیاری کامل، آبیاری تا گلدهی، یکبار آبیاری در گلدهی و بدون آبیاری بر فنولوژی و عملکرد سه رقم نخود (جم، هاشم و پیروز) مورد بررسی قرار گیرد. تعداد روز تا گلدهی، روز تا تشکیل نیام، روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه ی فرعی، تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه در تیمار آبیاری کامل به طور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود...

این تحقیق در دو سال متوالی 1382 و 1383 به منظور بررسی اثر هرس (حذف انتهای ساقه پس از تشکیل 10 و 14 گره در ساقه اصلی و عدم حذف ساقه) و سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 50، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بر درصد روغن دانه و اسیدهای چرب آن در گیاه کدوی تخم کاغذی،به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گرگان انجام شد. تجزیه واریانس مرکب داده های دو ساله نشان داد که حذف انتهای ساقه اصلی و سطوح نیتروژن بر درصد روغن دانه، درصد اسید لینولئیک و درصد اسید اولئیک تاثیر معنی دار داشت. مقایسه میانیگن ها نشان داد که بیشترین مقدار درصد روغن (%46.868) و درصد اسید لینوئیک (%54.192) در تیمار حذف ساقه اصلی پس از تشکیل 14 گره حاصل شد که از این نظر با تیمار شاهد (عدم حذف ساقه) و حذف ساقه اصلی بعد از تشکیل 10 گره اختلاف معنی دار داشت. در بین سطوح مختلف نیتروژن نیز بیشترین مقدار درصد روغن (%45.56) و اسید لینوئیک (%55.120) مربوط به کاربرد 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن مربوط بود که از این نظر با شاهد (صفر) و دو سطح دیگر (50 و 200 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار) تفاوت معنی دار داشت. نتایج همچنین نشان داد که اثر متقابل حذف انتهای ساقه در سطوح نیتروژن معنی دار نیست.

گیاه کما (Ferula ovina Boiss.) یکی از گونه های علوفه ای تیره چتریان است. بر طبق گزارش انجمن بین المللی آزمون بذر (ISTA)، بذر گیاه کما دارای خواب است که این خواب کاهش جوانه زنی بذر آن را موجب می شود. لذا در این تحقیق یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار برای ارزیابی اثر فاکتورهای سرما در 2 سطح (با سرمادهی و بدون سرمادهی)، تناوب دمایی در 3 سطح (دمای ثابت 20.20 و دماهای متناوب 15.25 و 20.30 درجه سانتیگراد) و ترکیبات نیتروژنه در 3 سطح (شاهد، نیترات پتاسیم و تیوره) به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که اثر هر سه فاکتور بر جوانه زنی بذور کما معنی دار است. دمای متناوب شبانه روز بهتر از دمای ثابت جوانه زنی بذر را تحریک می کند. بدون سرمادهی، در دمای ثابت اثر ترکیبات نیتروژنه معنی دار نشد، ولی با استفاده از تناوب دمایی، ترکیبات نیتروژنه به جوانه زنی بذر کمک کردند. در بذور سرمادهی نشده نیترات پتاسیم در تناوب دمایی 20.30 درجه سانتیگراد بیشترین تاثیر را بر روی درصد جوانه زنی بذور نشان داد. برای بذور سرمادهی شده تیمارهای نیتروژنه اثر معنی دار نداشتند. شاید پیش سرمای مرطوب قادر باشد تا کلیه اثرات ترکیبات نتیروژنه را القا کند. بررسی اثر متقابل سرما و دمای متناوب نشان داد که اثر این دو عامل جمع پذیر نیست و بیشترین درصد جوانه زنی با استفاده از بذرهای سرمادهی شده در تناوب دمایی 20.30 درجه سانتی گراد بدست می آید. در مجموع نتیجه گیری می شود که خواب بذور کما به احتمال زیاد از نوع خواب درونی فیزیولوژیک است که توسط سرمادهی و دمای متناوب شکسته می شود.

جهت مطالعه اثر شوری خاک بر صفات مورفو - فیزلوژیک گندم، دو آزمایش با 10 ژنوتیپ با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تکرار در دو شرایط (ECe برابر 1.5 و 10 dS/m) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب انجام گرفت. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که بین دو محیط (بغیر از میزان یون پتاسیم) و نیز بین ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی اختلاف معنی دار وجود داشت. ماده خشک گل، اجزای عملکرد و عملکرد دانه، نسبت K+/Na+ و مقدار پتاسیم در برگ پرچم تحت تنش شوری کاهش، ولی انباشت سدیم، قندهای محلول و پرولین افزایش یافت. در شرایط تنش روی ژنوتیپ اروند و در بدون شوری ژنوتیپ کویر بیشترین عملکرد دانه و ژنوتیپ های روشن و شعله کمترین عملکرد دانه را در هر دو شرایط محیطی داشتند. پایین ترین و بالاترین شاخص حساسیت به تنش شوری به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های اروند و فلات بود. کلیه ژنوتیپ ها در تنش شوری زودرس تر بوده و زمان گرده افشانی کوتاهتری نسبت به حالت بدون شوری داشتند. از نظر زمان رسیدگی ژنوتیپ متحمل اروند، کمترین تغییرات و ژنوتیپ حساس فلات بیشترین تغییرات را در دو شرایط محیطی نشان دادند. همچنین ژنوتیپ اروند با کمترین شاخص حساسیت به تنش شوری از حداقل انباشت یون سدیم، متوسط انباشت پتاسیم و بالاترین نسبت K+/Na+ در برگ پرچم برخوردار بود. در مقابل رقم فلات پایین ترین میزان پتاسیم، مقدار متوسط سدیم و نسبت پایین K+/Na+ تحت تنش شوری را نشان داد. در کل دو ژنوتیپ اروند و فلات تحت تنش شوری به ترتیب از انباشت محلولهای سازگار بیشتر و کمتری برخوردار بودند. در بین اجزای عملکرد بیشترین درصد کاهش تحت تنش شوری برای صفت تعداد سنبله در متر مربع مشاهده شد.

منظور بررسی اثر تزریق روغن تخم پنبه، نشاسته گندم و یا مخلوطی از هر دو به شیردان بر تولید و ترکیب شیر، 4 راس بز شیرده سانن در یک طرح مربع لاتین 4×4 مورد استفاده قرار گرفتند. آزمایش شامل دو هفته عادت پذیری به جیره پایه و 4 دوره 7 روزه اصلی بود. میانگین تولید شیر و روزهای شیردهی به ترتیب 0.62 ± 1.7 کیلوگرم و 4 ± 110 روز بودند. دامها با یک جیره پایه حاوی 40 درصد یونجه خشک و 60 درصد کنسانتره تغذیه شدند. تیمارهای آزمایشی شامل (1 تزریق آب (شاهد)؛ (2تزریق 45 گرم روغن تخم پنبه؛ (3تزریق 100 گرم نشاسته گندم و (4تزریق 50 گرم نشاسته گندم و 22.5 گرم روغن تخم پنبه بودند که در 600 میلی لیتر آب حل و به داخل شیردان تزریق شدند. تزریق روغن تخم پنبه ماده خشک مصرفی را بطور معنی داری کاهش داد، اما تزریق نشاسته و یا مخلوطی از روغن تخم پنبه و نشاسته بر مصرف ماده خشک روزانه، ماده آلی، پروتئین خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز تاثیری نداشتند. تیمارهای آزمایشی تاثیر معنی داری بر قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، پروتئین خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی بدون همی سلولز در کل دستگاه گوارش نداشتند. تزریق نشاسته همراه با روغن تخم پنبه، غلظت گلوکز پلاسما را بطور معنی داری افزایش داد، در حالیکه تزریق روغن تخم پنبه یا نشاسته بر غلظت گلوکز پلاسما تاثیری نداشت. تولید روزانه شیر، درصد و تولید پروتئین کل شیر روزانه، لاکتوز، پروتئین حقیقی، کازئین، ترکیبات نیتروژن غیر پروتئینی، پروتئین آب پنیر و مواد جامد بدون چربی شیر تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند، در حالیکه تزریق روغن تخم پنبه درصد کل مواد جامد و چربی شیر را بطور معنی داری افزایش داد. بطور کلی می توان نتیجه گرفت که در فاز دوم شیردهی بزها، تامین انرژی بیشتر، بصورت نشاسته و یا چربی در بعد از شکمبه اثر عمده ای بر عملکرد حیوان نداشته، فقط تزریق روغن درصد چربی شیر به طور معنی داری افزایش داد.

تفاله سیب از فرآورده های فرعی کارخانجات آب سیب گیری است که می تواند به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار گیرد. برای مطالعه تاثیر استفاده از تفاله سیب (سیلویی و خشک شده) بر عملکرد گاوهای شیرده هلشتاین، آزمایشی با به کار بردن طرح مربع لاتین 5×5 با 2 تکرار و به صورت اجرای چرخشی متوازن با پنج جیره غذایی، پنج دوره آزمایشی و ده راس گاو شیرده دو شکم و بالاتر که در زمان 10-14 هفتگی زایش قرار داشتند، انجام شد. جیره های غذایی به ترتیب شامل صفر، 15 و 30 درصد تفاله سیب سیلو شده، 15 و 30 درصد تفاله سیب خشک بودند. نتایج آزمایش نشان داد که مقدار تولید شیر تصحیح شده بر حسب 4 درصد چربی در جیره های آزمایشی به ترتیب برابر 19، 20.4، 20.2، 20.4 و 19.4 کیلوگرم در روز بود که از لحاظ آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشتند. میانگین ماده خشک مصرفی روزانه گاوهای تغذیه شده با جیره های آزمایشی به ترتیب برابر با 24.1، 28.4، 30، 25 و 23.1 کیلوگرم بود. تاثیر جیره های غذایی بر روی این صفت معنی دار بود (P<0.05). میانگین ماده خشک مصرفی به ازای هر کیلوگرم شیر تصحیح شده بر حسب 4 درصد چربی در گاوهای تغذیه شده با جیره های آزمایشی به ترتیب 1.28، 1.41، 1.51، 1.24 و 1.21 کیلوگرم بود که اختلاف آنها از نظر آماری معنی دار بود (P<0.05). درصد چربی، پروتئین و لاکتوز شیر در گاوهای تغذیه شده با جیره های آزمایشی اختلاف معنی داری با یکدیگر نداشت. اختلاف بین میانگین هزینه خوراک گاوهای تغذیه شده با جیره های آزمایشی به ازای هر کیلوگرم شیر خام و شیر 4 درصد چربی تصحیح شده معنی دار بود (P<0.05). جیره های حاوی تفاله سیب سیلو شده در مقایسه با سایر جیره ها دارای هزینه بیشتری بودند که از لحاظ آماری اختلاف معنی داری را نشان داد (P<0.05). جیره های حاوی تفاله سیب خشک دارای هزینه خوراک کمتری نسبت به جیره شاهد بودند و در نهایت کمترین هزینه خوراک مربوط به جیره حاوی 30 درصد تفاله سیب خشک بود.

اثر میزان پروتئین جیره های ذرت - کنجاله سویا در مقایسه با جیره شاهد (حاوی 23 درصد پروتئین خام)، بر صفات تولیدی و بازدهی استفاده از انرژی و پروتئین جوجه های گوشتی سویه تجاری راس در مرحله اول رشد طی دو آزمایش متوالی مورد بررسی قرار گرفت. قبل از شروع آزمایشات، ترکیب اسیدهای آمینه مواد خوراکی اندازه گیری شد. در آزمایش اول جیره های حاوی 17، 19 و 21 درصد پروتئین (در سن 9 تا 16 روزگی) و در آزمایش دوم جیره های حاوی 18، 19 و 20 درصد پروتئین (در سن 6 تا 16 روزگی) که با اسیدهای آمینه مصنوعی تکمیل شده بودن با جیره شاهد مقایسه شدند...

اثر چهار سطح ال- کارنیتین بر عملکرد و سیستم ایمنی جوجه های گوشتی طی آزمایشی بررسی شد به این منظور تعداد 112 قطعه جوجه بکروزه گوشتی هیبرید راس 308 به صورت مخلوط نر و ماده به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند به طوری که هر گروه شامل 4 تکرار 7 قطعه ای بود. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. جوچه ها از 10 روزگی به بعد تا سن 45 روزگی در قفس های 4 طبقه پرورش یافتند. سطوح ال- کارنیتین مورد استفاده در این آزمایش شامل صفر، 25، 75 و 100 میلی گرم در کیلوگرم خوراک بود. صفاتی مثل افزایش وزن بدن، خوراک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی، آنتی بادی ضد گلبول قرمز گوسفند و آنتی بادی ضد ویروس نیوکاسل اندازه گیری شدند و وزن طحال، تیموس و بورس فابریسیوس نسبت به وزن بدن تعیین گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ال- کارنیتین اثر معنی داری بر افزایش وزن بدن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی نداشت. از نظر تاثیر ال- کارنیتین بر سیستم ایمنی، گروهی که 100 میلی گرم در کیلوگرم ال- کارنیتین مصرف کرده بودند از نظر آنتی بادی ضد گلبول قرمز گوسفند (P<0.05) و نیز آنتی بادی ضد ویروس نیوکاسل تفاوت معنی دار با گروه شاهد داشتند (P<0.01). همچنین وزن گروهی که 100 میلی گرم ال- کارنیتین در کیلوگرم جیره مصرف کرده بودند، از نظر بورس فابریسیوس، طحال (P<0.05) و تیموس (P<0.01) با گروه شاهد تفاوت معنی داری نشان دادند.

این آزمایش برای بررسی اثرات افزودن آنزیم زایلاناز و منابع مختلف چربی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آنزیم در دو سطح (صفر و 0.5 گرم آنزیم به ازای کیلوگرم جیره، و منابع مختلف چربی در چهار سطح 5 درصد روغن سویا، چربی پیه و دو مخلوط آنها با نسبتهای متفاوت) در جیره غذایی بر پایه گندم و سویا بودند که اثرات آنها بر عملکرد، ترکیب لاشه، ویسکوزیته روده و برخی از متابولیت های خون با استفاده از 384 قطعه جوجه گوشتی یک روزه در سه تکرار حاوی 16 قطعه جوجه از سن 7 تا 42 روزگی انجام شد. در کل دوره آزمایش اثر آنزیم بر روی تمام پارامترهای عملکرد به جز میزان خوراک مصرفی معنی دار شد. با افزودن آنزیم به جیره وزن بدن، افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی بهبود (P<0.05) و میزان ویسکوزیته محتویات روده از 6.65 به 4.76 سانتی پوز کاهش یافت (P<0.01). افزودن آنزیم به جیره غذایی غلظت تری گلیسیرید خون را بطور معنی داری کاهش داد (P<0.01) ولی تاثیر معنی داری بر میزان گلسترول و گلوکز خون نداشت. منابع مختلف چربی اثر معنی داری بر وزن بدن، خوراک مصرفی وویسکوزیته مواد هضمی در بخش ژئوژنوم روده نداشتند. جایگزینی روغن سویا با چربی پیه میزان تری گلیسیرید خون را افزایش داد (P<0.05) اما میزان کلسترول و گلوکز خون تحت تاثیر نوع چربی قرار نگرفت. هیچگونه اثر متقابلی بین آنزیم و منابع چربی مشاهده نشد. یافته های این آزمایش نشان داد که آنزیم زایلاناز با کاهش ویسکوزیته، اثرات ضد تغذیه ای پلی ساکاریدهای غیر نشاسته ای را بر عملکرد جوجه های گوشتی کاهش و استفاده از آن در جیره های حاوی گندم مفید می باشد.

مدل های نیمه تجربی متعددی برای تخمین نیروهای واکنش خاک تیغه های خاک ورز که تا سطح خاک امتداد بافته اند، ارایه شده اند. در این تحقیق سعی گردید که از میان مدل های موجود، مدل بهینه ای برای پیش بینی نیروهای واکنش در تیغه های کاملا فرو رفته در خاک نظیر زیرشکن تیغه مورب معرفی گردد. بدین منظور ابتدا مقاومت کششی زیرشکن تیغه مورب در سه عمق، 250، 350 و 450 میلی متر و چهار زاویه حمله 5/7، 15، 5/22 و 30 درجه در خاک خشک، در مرکز تحقیقات کشاورزی فارس اندازه گیری گردید...

در این پژوهش به منظور بالا بودن بازده استفاده از انرژی خورشیدی و نیز کاهش آلودگی کشمش و در نهایت بالا بردن کیفیت محصول تولیدی، سلول هایی از چوب ساخته شد و بر سطحی از سیمان و آجر که 20 درجه به سمت جنوب شیب داشت قرار گرفتند. سلول ها با دو عمق 12 و 17 سانتی متری ساخته شدند و جهت ورود و خروج هوا روزنه هایی با ضرایب 0.2، 0.5 و 0.6 ارتفاع دیواره سلول ها از قسمت بالا ایجاد شد. در سقف سلول ها از تلق شیشه ای که حالت کشویی داشت و براحتی قابل برداشتن بود استفاده شد. قبل از شروع آزمایش انگورها توسط محلول کربنات پتاسیم پیش تیمار شدند. برای بررسی تاثیر این سه فاکتور (جنس کف – ارتفاع شیشه از کف و ابعاد روزنه). طرح مذکور در قالب اسپلیت - اسپلیت پلات با بلوک های کامل تصادفی انجام شد، نتایج حاصل نشان داد که علی رغم نامساعد بودن شرایط آب و هوایی (هوای ابری) محصول تولید شده در تمام سلول ها از نظر یکنواختی رنگ و آلودگی، بهتر از نمونه شاهد بود و زمان خشک شدن به نصف زمان خشک شدن نمونه شاهد کاهش پیدا کرد. بهترین سلول از نظر زمان خشک کردن، سلولی با مشخصات جنس کف آجر، ارتفاع دیواره 12 سانتی متر و روزنه 0.2 ارتفاع دیواره بود.

در برداشت مستقیم محصول با کمباین همواره دو فاکتور عمده ریزش محصول (افت) و سرعت عمل دستگاه در مزرعه مورد نظر بوده است. حذف تیغه های برش و انتخاب مکانیزم دیگری به جای آن می تواند در حذف مشکلات برداشت عامل مهمی محسوب گردد. در برداشت کلزا، پیشنهاد ساخت هد کمباینی که بتواند فقط کپسول را برداشت نماید در سه سال گذشته مطرح و در حال اجرا است. جدایی کپسول از بوته نیاز به داشتن اطلاعات پایه ای در مورد میزان استحکام بوته در خاک دارد. این اطلاعات در حال حاضر در دسترس نیست زیرا در مورد خواص مکانیکی این محصول کار چندانی صورت نگرفته است. در مزرعه کلزا در زمان برداشت، به طوری که رطوبت دانه 9 درصد و رطوبت بوته کامل گیاه 56.6 درصد بود، اقدام به انتخاب بوته ها در 3 نقطه و تعیین 3 محدوده قطری (6 اندازه مرزی) به صورت ساقه نازک، متوسط و ضخیم (به ترتیب با متوسط 11.3، 21.6، 25.6 میلی متر) گردید. نیروی لازم برای بوته کنی توسط دستگاه بوته کن نخود ساخت داخل اندازه گیری و اطلاعات آن توسط کرنش سنج دیجیتال Tc-31k ژاپنی ثبت و نمودار مربوطه رسم شد. سرعت بوته کنی ثابت و برابر 0.01 متر بر ثانیه منظور شد. نتایج بدست آمده نشان داد نیروی بوته کنی لازم بین 15.6-46.7 کیلوگرم نیرو قرار داشت و گویای آن است که در طراحی هد کمباین نیروی اعمال شده به بوته هیچگاه نبایستی از حداقل (15.6 کیلوگرم نیرو) بیشتر باشد. توان لازم برای کندن هر بوته بین 1.53-5.4 وات (ژول بر ثانیه) محاسبه گردید. مشخص شد که نیروی بوته کنی با ضخامت ساقه کلزا نسبت مستقیم و با زمان لازم برای کنده شدن از خاک نسبت عکس دارد. به منظور مقایسه و تهیه اطلاعات ذخیره ای آینده، اندازه گیری ها در مرحله گلدهی و دانه بندی نیز که رطوبت بوته 81 و 75 درصد بود نیز ادامه یافت. نیروی این دو مرحله بیشتر از نیروی لازم برای مرحله برداشت بدست آمد. برداشت در این دو مرحله منجر به لهیدگی ساقه شد ولی در مرحله برداشت به جای لهیدگی، شکستگی ساقه حاصل گردید.

کمباین های غلات امروزی به سطح بالایی از کارکرد دست یافته اند. کارکرد کمباین با سه عامل توان کوبش، افت محصول و میزان مصرف و سوخت سنجیده می شود. میزان افت ها که مهم ترین آنها می باشد خود به ریزش طبیعی، افت دماغه (دماغه کمباین)، افت کوبش و جداسازی (غربال ها و الک ها) و افت کیفی تقسیم می شود (در این مقاله به مجموع افت های کوبش و جداسازی، افت عقب کمباین گفته خواهد شد). برای داشتن حداقل افت باید فرآیند عمل آوری محصول (برش، کوبش، جداسازی و...) بهینه گردد. بیان رفتار کمباین و بخش های آن بصورت ریاضی و اصطلاحا کمی کردن آن، اولین قدم در عملی شدن موضوع فوق می باشد. بررسی ها نشان می دهد اغلب محققین از توابع نمایی برای بیان رابطه بین درصد افت محصول و مشخصه های عملکردی کمباین استفاده می نمایند. شدت تغذیه محصول که خود تابعی از سرعت پیشروی کمباین و عملکرد محصول می باشد و نیز سرعت محیطی کوبنده که آن نیز تابعی از سرعت دورانی و ابعاد کوبنده می باشد از عوامل مهم و موثر در ظرفیت مزرعه ای کمباین می باشند. بر این اساس، آزمایشهایی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در منطقه قهاوند استان همدان و با کمباین 1165 جاندیر انجام گرفت. آزمون ها شامل دو فاکتور شدت تغذیه محصول به دماغه کمباین و سرعت محیطی کوبنده هر کدام در سه سطح بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر هر دو فاکتور روی افت عقب کمباین در سطح احتمال %1 معنی دار بوده و اثر متقابل فاکتورها غیر معنی دار بود. با توجه به معنی دار بودن اثر این دو فاکتور روی افت، و برای بیان رابطه بین متغیرهای مستقل (شدت تغذیه محصول و سرعت محیطی کوبنده) و متغیر وابسته (درصد افت عقب کمباین) از رگرسیون چند متغیره غیر خطی استفاده گردید و مناسب ترین مدل بصورت % = a1 + a2a3exa2+ya2 Loss برازش د که در آن a1، a2 و a3 ضرایب ثابت بوده و x و y بترتیب شدت تغذیه محصول به دماغه کمباین و سرعت محیطی کوبنده می باشند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس رگرسیونی نشان داد که یک رابطه معنی دار در سطح احتمال %95 بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته مذکور وجود دارد.