فهرست مطالب
مجله نامه مفید
پیاپی 56 (آبان 1385)
- نامه فلسفی
- 172 صفحه،
- تاریخ انتشار: 1386/01/25
- تعداد عناوین: 7
-
- مقالات
-
صفحه 3براساس دیدگاه پوزیتیویست های منطقی، دلیل عامل برای عملش علت آن عمل است و تبیین عمل با دلیل، تبیین علی و قانون مند است. از سوی دیگر، ویتگنشتاین و فیلسوفان هم مسلک او منکر علیت دلیل برای عمل هستند و معتقدند تبیین عمل با دلیل، صرفا تبیین عقلانی است، نه تبیین علی. نظریه علی عمل دیویدسن موضع میانه است، زیرا از یک سو، دلیل را علت عمل می داند و از سوی دیگر، منکر این است که رابطه ای قانون مند بین دلیل و عمل وجود داشته باشد. بنابر رای دیویدسن، تبیین عمل با دلیل هم تبیین عقلانی است و هم تبیین علی.
کلیدواژگان: دیویدسن، نظریه علی عمل، تبیین علی، تبیین عقلانی، قانون، تعمیم -
صفحه 21مرلو- پونتی مفهوم خدا را، به عنوان واجب الوجود، با مبانی فلسفی خویش ناسازگار می داند. از نظر او هیچ چیز در این عالم واجب و ضروری نیست و همین عدم ضرورت باعث می شود تا همه چیز تبیین نشده، مبهم و، در نتیجه، شگفت باشد. اما الهیات با فرض وجود یک موجود ضروری، یعنی خدا، همه چیز را تبیین می کند و شگفتی را نابود می سازد. همچنین، وجود خدا آزادی انسان را سلب می کند زیرا حضور موجود قادر مطلق و عالم مطلق، انسان را به یک شی فرو می کاهد و جایی برای فعالیت خلاق او باقی نمی گذارد. بدین ترتیب الهیات که به دنبال تبیین کردن و ضرورت بخشیدن به همه موجودات و رسیدن به یقین است در مقابل فلسفه قرار می گیرد که درپی حفظ عدم ضرورت، ابهام و شگفتی وجود است. از سوی دیگر اعتقاد به خدا اخلاق را ناممکن می سازد زیرا توسل به هر امر مطلق، از جمله خدا، منجر به اخلاقی می شود که مبتنی بر ارزش های مطلق است و این اخلاق شایسته خدایان است نه انسان ها. اخلاق بشری مبتنی بر ارزش های نسبی است. در ادامه مقاله نظر منتقدان مرلو- پونتی بیان می شود.
کلیدواژگان: خدا، عدم ضرورت، آزادی، فلسفه، اخلاق -
صفحه 43فلسفه هم سخنی مارتین بوبر شامل بحث در باب دو نسبت اساسی انسان با جهان است: یکی نسبت «من- آن» که جهان تجربه را بنا می کند و دیگری نسبت «من- تو» که جهانی را بنا می کند که بوبر آن را جهان نسبت می نامد. جهان تجربه، جهانی است که در آن انسان موجودات را به عنوان ابژه هایی تلقی می کند که باید آنها را در مورد تجربه و مورد استفاده قرار دهد و جهان نسبت، جهانی است که در آن انسان موجودات را به عنوان سوژه هایی تلقی می کند که باید با تمام وجود خود به درون نسبت هم سخنی با آنها وارد شود. در این مقاله به نقد و بررسی این دو نسبت اساسی می پردازیم.
کلیدواژگان: هم سخنی، نسبت من، آن، نسبت من، تو، تو ی سرمدی، نظام بخشی، تحقق بخشی، مواجهه، قلمرو میان -
صفحه 59حقیقت، همگام با وجود، محور اصلی فلسفه هایدگر است. او در این مبحث ابتدا به نقد دیدگاه سنتی و مابعدالطبیعی حقیقت، یعنی مطابقت معرفت و گفتار با واقعیت، اقدام می نماید و آن را برای توجیه معرفت انسان نسبت به اشیا و انتساب آن به واقعیت ناکافی می شمارد. سپس با ارایه تفسیری جدید از حقیقت، آن را ناپوشیدگی، ظهور و آشکاری معنا می کند. این تفسیر ریشه در برداشت یونانیان باستان از حقیقت دارد که با عبارت «الثیا» بیان می شده است. در این تفسیر، حقیقت با اموری چون دازاین، آزادی، ناحقیقت، پوشیدگی، خطا، ذات و وجود ارتباط می یابد که در این تحقیق به ترتیب از آنها بحث شده است. دازاین گشوده به عالم است و موجودات برای او ناپوشیده اند و این ارتباط در قلمروی گشوده که همان حقیقت است صورت می پذیرد. ذات حقیقت همان آزادی است که به معنای رها بودن موجود در قلمرو باز و آزاد بودن او برای نمایاندن خویش است. آزادی انسانی نیز به این معناست که انسان بگذارد موجودات باشند و آن گونه که هستند خود را نمایان کنند. ذات حقیقت همان ناحقیقت است. ناحقیقت هم به معنای پوشیدگی خود ناپوشیدگی با خودپوشانی آن و هم به معنای پوشیدگی موجودات ازدسترس انسان است. این پوشیدگی و ناحقیقت منشا خطاهای انسانی است. سرانجام، ذات حقیقت همان حقیقت ذات است که با وجود موجودات و تحقق آنها پیوند درونی دارد.
کلیدواژگان: حقیقت، وجود، الثیا، ذات، آزادی، ناحقیقت، دازاین -
صفحه 81تقلید ازهوش انسانی با استفاده از علوم رایانه ای و فیزیکی هوش مصنوعی نام گرفته است. از میانه قرن بیستم که رایانه ها قابلیت های خود را به نمایش گذاردند برخی از دانشمندان درصدد برآمدند تا هوش و ذهن انسانی را با استفاده از ماشین تقلید نمایند. پشت چنین تلاش هایی دیدگاهی خاص در باب ذهن انسان نهفته است. در واقع هوش مصنوعی ریشه در فلسفه دوران مدرن داشته و بر بستر کلی تفکر در غرب اتکا دارد. هدف این مقاله آن است که نشان دهد اولا، هوش مصنوعی در بنیاد خود بر فلسفه مدرن که کوژیتو در بن آن قرار دارد متکی است. ثانیا، امکان و یا امنتاع دستیابی به قرائت افراطی از هوش مصنوعی براساس دستاوردهای اندیشه میشل فوکو و دیدگاه وی در باب کوژیتوی دوران مدرن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
کلیدواژگان: هوش مصنوعی، کوژینو، امر نااندیشیده، من استعلایی، پدیدار شناسی -
صفحه 95در این سخنرانی سعی می کنم موضوع بحث انگیزی را که غالبا به عنوان (بحران اروپایی) مطرح می شود. با بسط نظریه فلسفی- تاریخی انسان اروپایی به شکل جدیدی مورد توجه قرار دهم. جهت بسط این موضوع می خواهم کارکردی ذاتی که فلسفه و انشعابات آن در علوم باید در این فرایند به کارگیرد را نمایان سازم، تا موضوع بحران اروپایی وضوح بیشتری پیدا کند.
-
نقد و بررسی کتابصفحه 115
-
Page 3According to Logical Positivists, agent's reason in his action causes that action; and explanation of action by reason is causal and so is lawful. On the other hand, Wittgenstein and Wittgensteinians deny that reasons could be causes, and maintain that the explanation of action by reason is merely rational, not causal. Davidson’s causal theory of action is a middle position, for on the one hand maintains that reasons cause actions, and on the other hand, denies that the relation between reason and action could be lawful. According to Davidson, explanation of action by reason is both rational and causal.Keywords: Donald Davidson, Causal Theory of Action, Causal Explanation, Rational Explanation, Law, Generalization
-
Page 21Merleau-Ponty sees the notion of God, as the Necessary Being, as incompatible with the foundations of his philosophy. According to him, everything in the world is contingent and this contingency is the reason why all things in the world are unexplained, obscure and, therefore, wondrous. But given the existence of a necessary being, i.e. God, theology explains all things and dispels any wonderment. Further, the existence of God takes away the freedom of human beings, because the existence of an omnipotent and omniscient being reduces man to an object and leaves no room for his creative activity. Thus theology which wants to explain and necessitate all beings and reach certainty is contrasted with philosophy which tries to maintain the contingency, obscurity and wonderment of being. On the other hand, the belief in God makes ethics impossible, because the appeal to the absolute, including God, leads to an ethics that is based on absolute values and this ethics is worthy of gods not human beings. The human ethics is based on relative values. The rest of the article deals with the view of Merleau-Ponty’s critics.Keywords: God, Contingency, Freedom, Philosophy, Ethics
-
Page 43Martin Buber's Dialogical Philosophy deals with two basic relations between man and the world. One is "I-It" relation that constitutes the world of experience and the other is "I-Thou" relation that according to Buber it is the world of relation. The world of experience is the world in which beings are considered as objects that should be experienced and used. The world of relation is the world in which beings are considered as subjects that man should establish a relation with them by all his beingKeywords: Dialogue, Relation, I, It, I, Thou, Orientation, Realization, Eternal Thou, Encounter, Between
-
Page 59Truth is the most significant aspect of Martin Heidegger. On this matter, first of all, Heidegger criticizes the traditional and metaphysical view about truth according to which truth is the correspondence of knowledge and assertion with reality; he think that this is inadequate for the explanation of human knowledge and its attribution to reality and the things.Furthermore, Heidegger gives a new interpretation about truth and describes it as unconcealed, emergence and uncoveredness. This interpretation based on the ancient Greeks understanding of truth that has been expressed by the term "Aletheia". In Heideggerian interpretation, truth relates to Dasein, freedom, untruth, concealment, and essence. This relationship will be considered in order in this research.Dasein is disclosed toward the world and the beings are uncovered in front of him. This relation accomplished in an open region that is truth itself. The essence of truth is freedom, that is to say, being delivered of a thing in the open region and its freedom to reveal itself. Human freedom then means that man let the things be and reveal themselves as they are. The essence of truth is untruth. Untruth means the concealment of unconcealed itself or it’s self-concealing and also coveredness of the things from the access of man too. This concealment and untruth are the origin of human errancy. Finally the essence of truth is the truth of essence that has inner connection with "Being" of beings and their determination and fulfillment.Keywords: Truth, Being, Aletheia, Essence, Freedom, Untruth, Dasein
-
Page 81When computers expressed their abilities for calculating and data processing, many scientists reached to the conclusion that, these machines can imitate the human mind, and they devoted their efforts to improve computers for achieving the human mind artificially. Behind this effort, there is a fundamental philosophical attitude. To revise this approach, I will argue in this paper that: 1) modern philosophy and the most important notion of it, cogito, are foundations of this project which is named Artificial Intelligence; and 2) I will show that, based on a Foucaultian vision, the hyperbolic version of Artificial Intelligence is impossible.Keywords: Artificial Intelligence, Cogito, Unthought, Transcendental ego, Phenomenology