مجله عمران شریف
پیاپی 35 (تابستان و پاییز 1385)

زمین لرزه 11 فروردین لرستان موجب تخریب گسترده ای در روستاها و شهرهای شمال لرستان شد. امواج این زمین لرزه توسط شبکه گسترده ای از شتاب نگارهای مستقر در منطقه ثبت شد. این مقاله به بررسی داده های ثبت شده توسط این شبکه اختصاص یافته است. در این راستا پس از تصحیح محور شتاب نگاشت های بدست آمده از 4 ایستگاه مختلف در زمین لرزه سیلاخور طیف فوریه این شتاب نگاشت ها رسم شده اند تا فرکانس های قطع پائین و بالا برای اعمال فیلتر میان گذر مشخص شود. سپس برای تصحیح این شتاب نگاشت ها فیلتر میان گذر بر آن ها اعمال شده است برای بررسی کاهندگی امواج در زمین لرزه سیلاخور از 5 رابطه کاهندگی استفاده شده و با مقایسه نتایج کلیه روابط کاهندگی با شتاب های تصحیح شده بدست آمده، رابطه کاهندگی مناسب انتخاب شده و با استفاده از آن مقادیر شتاب طیفی برای ایستگاه شتاب نگاری شهر بروجرد محاسبه شده است.

رابطه غیر خطی لنگر- انحنا بعنوان جایگزین رابطه تنش- کرنش در بسیاری از تحلیل های غیر خطی، خصوصا تحلیل های منطبق بر طراحی بر اساس عملکرد، از اهمیت زیادی برخوردار شده است. با توجه به مبانی متفاوت نظری و فرضیات مختلف ساده کننده که برای تعیین این منحنی که توسط دستورالعمل و مراحل مختلف پیشنهاد شده است، روشی برای مقایسه نتایج مبانی مختلف و همچنین تاثیر تغییر محل محور خنثی در پرورش که بتوان آنرا در خود منحنی لنگر انحنا منظور نمود، پیشنهاد شده است. در ادامه سعی شده است با استفاده از یک مثال حساسیت تحلیل غیر خطی استاتیکی به تغییرات بدست آمده مورد آزمایش قرار گیرد. نتایج نشان می دهد که در مرحله اول انطباق بسیار خوبی بین روش های مختلف برای محاسبه منحنی لنگر- انحنا و همچنین محل محور خنثی، علیرغم مبانی متفاوت این روش ها، وجود دارد. در مرحله بعدی تصحیح منحنی لنگر انحنا بواسطه تغییر محل محور خنثی می تواند تاثیر بسزایی در دقت نتایج این تحلیل های غیرخطی داشته باشد.

یکی از روش های تقویت و اصلاح زمین های دارای ظرفیت باربری کم تزریق دوغاب سیمان و اجرای ریزشمع وسپس انجام عملیات پی سازی برروی آن است. دراین تحقیق، نتایج تغییرمکان بدست آمده ازآزمایش بارگذاری کششی ریزشمع اجرا شده دریکی از مناطق کشور(لرستان) به عنوان مقادیر مبنای حدی در نظرگرفته شده و درجهت معادل سازی رفتار غیرخطی این زیرسازه مقدار مدول الاستیسیته خاک تثبیت شده با سیمان و خاک دست نخورده با استفاده ازتحلیل معکوس به گونه ای تعیین شده است که تغییرمکان ریزشمع دردوروش آزمایش بارگذاری وتحلیل عددی به روش اجزاء محدود تقریبا یکسان باشد. سپس منحنی تغییرات مدول الاستیسیته هردو نوع خاک ذکر شده در بالا باتغییرات کرنش ترسیم و مورد مطالعه قرارگرفته است. تحلیل این شبیه سازی با استفاده ازروش اجزاء محدود مورد بررسی وبه عنوان روشی پیشنهادی برای تحلیل این زیرسازه قرارگرفته و رفتارکلیه مصالح به صورت شبه ارتجاعی منظورگردیده است. نتایج بدست آمده نشان می دهدکه با شبیه سازی عددی معادل می توان رفتار غیرخطی چنین زیرسازه هایی را مورد پیش بینی قرار داده و در مهندسی مورد استفاده قرار داد.

تعیین ابعاد سیستم انحراف سدها همواره طراحان را با مسائل و مشکلات فراوانی روبرو نموده و نحوه انتخاب پارامترهای طراحی همواره مورد بحث و بررسی مهندسین طراح بوده است. در این مقاله سعی بر آن است یک مدل ریاضی را بر اساس هزینه های اولیه پروژه، هزینه های ناشی از شکست و میزان کل ریسک سیستم انحراف ارائه و با بکارگیری آن ابعاد بهینه سیستم تعیین گردد. از آنجائیکه حل این مدل های بهینه اغلب با استفاده از روش های تحلیلی امکان پذیر نمی باشد، استفاده از الگوریتم های فراکاوشی امری کاملا لازم و ضروری است. از جمله این الگوریتم ها، الگوریتمPSO (Particle Swarm Optimization) می باشد که با الگو برداری از حرکت دسته جمعی پرندگان و ماهیان جهت حل این گونه مسائل می تواند بسیار پرکاربرد و دقیق باشد.

قاب مهاربندی شده با زانویی (KBF)، یک نوع جدید از قاب های میراگر است که در آن قابلیت کشش و سختی جانبی در حد عالی با هم وجود دارد. عنصر زانویی به عنوان فیوز سازه ای قاب، در جریان یک زلزله شدید پیش از سایر قسمت ها تسلیم شده و هیچ گونه آسیبی به اعضای اصلی سازه ای وارد نشده و نوسازی آسان و اقتصادی است. برای کمک به فهم کامل روابط بین عملکرد لرزه ای و پارامترهای سازه ای، آنالیز سیستماتیک الاستوپلاستیک سازه KBF با روش المان محدود (FEM) در این مقاله ارائه شده است. در پایان، پیشنهادهای طراحی عمومی که بر اساس نتایج تحلیل بدست آمده، ارائه شده است.

هیدرولیک و مکانیک سیالات دانش هایی هستند که از دوران باستان به طور تجربی به کمک انسان آمده اند. سازه های هیدرولیکی درمصر، ایران، چین و هند تاریخی حداقل 3000 ساله دارند. تئوری های هیدرولیکی در یونان و روم باستان توسعه داشته اند و روند صعودی خود را تا قرون وسطی ادامه داده اند. در این سری مقالات سعی می شود به بررسی هیدرولیک، سازه های آبی، هیدرودینامیک و مکانیک سیالات از بدو پیدایش تا قرن بیستم پرداخته شود. به دلیل اهمیت قرون جدید، بحث اصلی و مبسوط به قرون جدید اختصاص خواهد داشت.