فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال سیزدهم شماره 2 (پیاپی 23، تابستان 1385)
- 95 صفحه، بهای روی جلد: 18,000ريال
- تاریخ انتشار: 1385/05/15
- تعداد عناوین: 10
-
-
صفحه 69بروموس Bromus tomentellus گونه ای چند ساله از خانواده گندمیان است که سازگاری خوبی را در شرایط اقلیمی شمال خراسان به عنوان یک گونه مرتعی در احیاء و اصلاح مراتع تخریب شده و نیز ایجاد مراتع دست کاشت نشان داده است. از آنجا که اطلاعات منطقه ای در خصوص نحوه مدیریت آن در دسترس نیست، در این طرح مقاومت به چرای گیاه تحت تاثیر شدتهای مختلف چرایی: شدید، ملایم، خفیف و عدم چرا به عنوان شاهد طی سه سال اعمال چرا و یکسال استراحت دهی مرتع در یک مرتع دست کاشت در ایستگاه تحقیقات سیساب بجنورد بررسی گردید. واکنش گیاه به چرا با اندازه گیری تولید کل مرتع و تعداد بوته در واحد سطح اندازه گیری شد. بر اساس داده های حاصل تولید مرتع در طول سالهای مختلف متفاوت و تابعی از میزان بارندگی بود. از نظر واکنش به شدت چرا این گیاه کاهش عملکردی را در تیمار تحت چرای شدید در سال سوم نشان داد که البته این کاهش عملکرد با یک سال استراحت دهی مرتع جبران گردید. تعداد بوته در واحد سطح مرتع در طول دوره آزمایش در تمام تیمارها کاهش پیدا نمود، ولی این کاهش در تیمار تحت چرای شدید محسوس تر بود. نتایج کاربردی این تحقیق میزان تحمل این گیاه را تا حد چرای 45 تا 65 درصد اندامهای هوایی گیاه مشخص و اهمیت اعمال چرای استراحتی را در حفظ تولید و بقاء گیاه نشان می دهد.
کلیدواژگان: شدتهای مختلف، تولید، تراکم، Bromus tomentellus، مراتع، خراسان شمالی -
صفحه 74بررسی تغییرات پوشش گیاهی و شناخت نحوه تبعیت این تغییرات از شرایط رطوبتی و بارندگی حاکم بر مرتع از مهمترین عواملی است که درتعیین سیستم برنامه ریزی صحیح جهت بهره برداری و مدیریت هر مرتع وحفظ پوشش گیاهی آن موثر است. دراین راستا در پایگاه مطالعاتی واقع در حواشی کویرچاه افضل اردکان، درباره تیپ گیاهی اشنان (Seidlitzia rosmarinus) تحقیقاتی صورت گرفت. این گیاه نسبت به شوری بردبار بوده و در مناطقی با سطح آب زیرزمینی بالا به خوبی رشد می نماید. در تحقیق حاضر واکنش این گیاه نسبت به نوسانهای بارندگی و تغییرات سطح ایستابی آب زیرزمینی سنجیده شد. با توجه به پنج سال آمار برداشت شده از درصد پوشش تاجی، تراکم و تولید گیاه اشنان که با روش ترانسکت - پلات و نیز نمونه برداری مضاعف صورت گرفت و نتایجی مبنی بر عدم پیروی تغییرات تراکم و پوشش تاجی از نوسانهای بارندگی سالیانه حاصل شد. اما بررسی ها نشان داد که درصد پوشش تاجی و تراکم گیاه اشنان با دارا بودن یک سیر نزولی در طی پنج سال از روند افت سطح ایستابی آب زیرزمینی تبعیت نموده و وابستگی زیادی به آن نشان می دهند. با برقراری رابطه رگرسیون، معادلات خطی مابین تراکم و درصد پوشش تاجی با عمق سطح ایستابی آب زیرزمینی، ضرایب همبستگی به ترتیب 99 و 94 درصد حاصل شد. همچنین تحلیلهای آماری گویای عدم ارتباط تغییرات تولید گیاه با سطح ایستابی آب زیرزمینی و پیروی این تغییرات از نوسانهای بارندگی سالیانه دراین منطقه می باشد. به این ترتیب معادله تولید بر پایه بارندگی با ضریب همبستگی93 درصد بدست آمد. درنهایت مهمترین عامل در تغییر وضعیت این مرتع کاهش تدریجی سطح ایستابی آب زیرزمینی و تاثیر منفی آن بر تراکم و پوشش تاجی و به طورکلی وضعیت مرتع چاه افضل اردکان شناخته شد که می بایست دراین زمینه راهکارهای مناسبی ارائه گردد.
کلیدواژگان: گیاه اشنان، بارندگی، سطح ایستابی آب زیرزمینی، تولید، درصد پوشش تاجی وتراکم -
صفحه 82با توجه به نقش شیوه های مختلف بهره برداری از مراتع و تاثیرآن در بهبود و تخریب مراتع و وجود شیوه های مختلف بهره برداری در کشور، اقدام به مقایسه شیوه های افرازی، مشاعی و شورایی دارای طرح مرتعداری و شیوه های مشاعی و شورایی بدون طرح مرتعداری از نظر وضعیت، تولید، گرایش، تعداد دام مازاد در واحد سطح و سطح حداقل مرتع برای هر بهره بردار گردید و شیوه های مختلف از نظر این عوامل مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت تا بهترین شیوه یا شیوه ها از نظر حفظ پایداری اکولوژیکی معرفی گردد. سپس بررسی پایداری اجتماعی در بهره برداری از مراتع به وسیله پرسشنامه تحت شاخص های دخیل در امر مرتعداری (زمین، سرمایه و کار) مورد مطالعه قرار گرفت تا رابطه وضعیت اقتصادی و اجتماعی بهره برداران در هر شیوه با حفظ مراتع توسط انها به صورت توصیفی مورد سنجش قرار گیرد. در این راستا نقشه سامان عرفی حوزه سد امیرکبیر با 71 سامان تهیه و 24 سامان از 6 شیوه بهره برداری (هر یک چهار تکرار) جهت اندازه گیری عوامل ذکر شده انتخاب گردید. پس از بحث ونتیجه گیری در مورد هریک از شیوه های بهره برداری نمایش عمیق و تنگاتنگ پایداری اکولوژیکی و پایداری اجتماعی مشاهده گردید.عدم تفاوت معنی دار مراتع طرح دار و بدون طرح در هر یک از شیوه هاومشاهده تفاوت همراستای اکولوژیکی واجتماعی مراتع، ناشی از شیوه های مدیریتی افرازی، مشاعی و شورایی نتایج دیگر این تحقیق می باشد. درپایان شیوه افرازی طرح دار با تاکید بر قسمت افرازی بودن، نه طرح دار بودن، به عنوان مطلوب ترین شیوه در جهت حغظ وضعیت و بهبود مراتع، تعداد دام مازاد کمتر و سطح حداقل مرتع بیشتر برای هر بهره بردار معرفی گردید و پایداری اجتماعی مطلوبتر ابن شیوه، موثر در این برتری شناخته شد.
کلیدواژگان: شیوه های بهره برداری، پایداری اکولوژیکی، پایداری اجتماعی، دام مازاد در واحد سطح، سطح حداقل مرتع برای هر بهره بردار، طرح مرتعداری -
صفحه 94
حدود 15 درصد از اراضی کشور ایران تحت تاثیر شوری قرار دارند. گونه های جنس آتریپلکس جهت کشت در این گونه اراضی از جایگاه ویژه ای بر خوردارند. این تحقیق طی سالهای 1373 تا پایان 1383 به منظور بررسی تاثیر فاصله کاشت و زمان و ارتفاع هرس بر عملکرد علوفه Atriplex canescens در ایستگاه تحقیقات مرتع نودهک استان قزوین در یک طرح آماری کرت های دوبار خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای اصلی فاصله کاشت در سه سطح، 2×2، 4×4 و 6×6 متر، تیمارهای فرعی درجه 1 زمان هرس در سه سطح، هرس هرساله، دو سال و سه سال یکبار و تیمارهای فرعی درجه 2 ارتفاع هرس در پنج سطح، شاهد(بدون هرس)، هرس کف بر، هرس از ارتفاع 20، 40 و 60 سانتیمتربودند. نتایج نشان داد که فاصله کاشت وهرس بر عملکرد علوفه خشک در سطح احتمال 1 درصد تاثیر معنی داری داشتند. با کاهش تراکم، عملکرد علوفه روند کاهشی داشت. فاصله کاشت 2×2 متر نسبت به فواصل کاشت دیگر با تولیدعلوفه خشک حدود 700 کیلوگرم در سال و در هکتار زیادتر بود. هرس کف بر و هرس از ارتفاع 20 سانتیمتر تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد علوفه خشک با یکدیگر نشان ندادند، اما علوفه بیشتری در مقایسه با تیمارهای دیگرهرس تولید نمودند. از لحاظ زمان هرس بین هرس هر 3 سال یکبار با سایر تیمارها تفاوت معنی داری وجود داشت و از لحاظ عملکرد علوفه، برتر از تیمارهای هرس هر ساله و هر دو سال یکبار بود. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که در شرایط منطقه مورد آزمایش و مناطق مشابه با رعایت فاصله کاشت 2×2 متر باهرس کف بر معادل 1037 کیلو گرم در هکتار و یا ازارتفاع 20 سانتیمتری بالای گیاه به میزان 817 کیلو گرم در هکتار و در هر 3 سال یکبار ضمن حفظ شادابی گیاه بیشترین عملکرد علوفه خشک حاصل می گردد.
کلیدواژگان: Atriplex canescens، فاصله کاشت، هرس، تولید علوفه، قزوین -
صفحه 102ویژگی مناطق بیابانی از دیدگاه علوم مختلف حاکی از وجود تنوع خصیصه های متفاوت می باشد، به طوری که هر یک از علوم مذکور معیارهای خاصی را برای شناسایی بیابان معرفی کرده اند. از آنجا که پاره ای از معیارهای علوم محیطی برای معرفی مناطق بیابانی، ناشی از اثر عوامل و عناصر اقلیمی و ویژگی دسته دیگر مربوط به خصوصیات سنگ در مرحله تشکیل آن است، بنا براین در این مقاله بیابانهای استان تهران از دو جنبه زمین شناختی و اقلیمی مورد بررسی قرار گرفته اند. برای تعیین ویژگی بیابانهای اقلیمی ابتدا شاخصه های بیابان از دیدگاه علوم اقلیم شناسی، ژئومورفولوژی، خاک شناسی و پوشش گیاهی که هر یک به نوعی از فرایندهای ناشی از اثر اقلیم شکل گرفته اند، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و بعد بر اساس آن خصوصیات، نقشه بیابان ترسیم شده است. برای تعیین ویژگی بیابانهای زمین شناسی نیز، واحدهای لیتولوژیک حاوی کانی ها و سنگهای تبخیری به عنوان منشاء اولیه نمکها مد نظر قرار گرفته و سپس آثار ناشی از عوامل اقلیمی در این ناحیه خاص تعیین و شناسایی شده است. از این نظر با توجه به عوامل تاثیر گذار، بیابانهای استان به دو دسته بیابانهای زمین شناسی حاصل از شاخصه های بیابانی زمین شناسی- هیدرولوژی و بیابانهای اقلیمی: حاصل از خصوصیات بیابانی اقلیم، پوشش گیاهی، ژئومورفولوژی و خاک تقسیم شده و بعد بیابانهای واقعی یا سخت که از تجمیع ویژگی های بیابانی کلیه عوامل حاصل شده است، استخراج و متناسب با آن ویژگی ها، محدوده های بیابانی استان تعیین شده است. مطابق نتایج حاصل بیابانهای زمین شناسی، اقلیمی و سخت به ترتیب دارای گسترش سطحی 21/2170، 6768 و 42/342 کیلومترمربع یعنی سطحی معادل 2/11، 35 و 4/1 درصد از کل مساحت استان را به خود اختصاص داده اند.
کلیدواژگان: بیابان اقلیمی، بیابان زمین شناسی، ژئومورفولوژی، خاکشناسی، پوشش گیاهی -
صفحه 109گیاه Eurotia ceratoides به علت داشتن فرم بوته ای، مقاومت در برابر خشکی، درصد پروتئین مناسب، تکثیر آسان و... یکی از گیاهان بومی مراتع بیابانی است که اهمیت ویژه ای در مراتع خشک و نیمه خشک دارد. این خصوصیات سبب گردیده تا در طرح های احیاء و اصلاح مراتع مورد استفاده قرار گیرد. هدف از اجرای این بررسی بدست آوردن بهترین زمان بذر کاری و نیز مناسبترین روش کاشت این گونه در مراتع مناطق خشک است. این بررسی در قالب طرح آماری کرت های خرد شده انجام گرفت که در آن کرت های اصلی را تاریخ های کاشت 15 آذر، 15 دی، 15 بهمن، 15 اسفند و کرت های فرعی را روش های کاشت کپه ای، چاله ای، دیسک و شخم تشکیل داده که در 4 تکرار در 2 سال 1375 و1376، اجرا شده است. تعداد بوته های مستقر شده در هر کرت مبنای کار قرار گرفته و آنالیز داده ها توسط برنامه SAS انجام شده است. نتایج نشان داد که: بهترین روش کاشت روش شخم و بعد از آن روش های دیسک، کپه ای و چاله ای بوده اند. تاریخ کاشت نیمه آذر ماه و دیماه در تمامی روش ها باعث استقرار بیشترگیاه شده است. روش های شخم و دیسک در 15 آذر ماه بیشترین استقرار را نشان می دهد.
کلیدواژگان: Eurotia ceratoides، روش کاشت، زمان کاشت، بذرکاری، سبزوار -
صفحه 116مدیریت در عرصه های منابع طبیعی تجدید شونده به ویژه پوشش گیاهی آن، بدون شناخت دقیق و جامع عناصر اصلی آن امکان پذیر نیست. طرح ملی آت اکولوژی گونه های مهم مرتعی با همین هدف در کل کشور به اجرا درآمده است. در مطالعه حاضر آت اکولوژی گونه Salsola orientalis که نام جدید Salsola rigida است در استان اصفهان و در منطقه موته بمدت سه سال از 1376 تا پایان 1378 مورد تحقیق قرار گرفت. بدین منظور مجموعه ای از عوامل مهم چون اقلیم، خاک، زمین شناسی، فیزیوگرافی و پوشش گیاهی شامل پراکنش، تولید، تکثیر بذر و فنولوژی آن مورد بررسی قرار گرفت. گونه مورد مطالعه با نام علمی Salsola orientalis S.G.Gamelin از خانواده اسفناجیان، گیاهی است بوته ای یا نیمه بوته ای، پایا و ایستاده به ارتفاع 15 تا 50 الی 60 سانتیمتر با گل آذین خوشه ایکه دارای پراکنش نسبتا وسیعی در سطح ایران و جهان است و خاص رویشگاه های ایران - تورانی است. در استان اصفهان بیشتر در مراتع استپی سرد همراه با درمنه، جارو، افدرا، گون و استیپا در دامنه ارتفاعی 1000 تا 2000 متر از سطح دریا و بارندگی 150 تا 250 میلیمتر در واحدهای اراضی، تپه ماهورها و دشتهای دامنه ای و تراسهای فوقانی در خاکهای با بافت سبک تا متوسط گسترش دارد. پدیده های فنولوژیکی در این گونه از اواسط فروردین شروع و تا آخر آذرماه ادامه دارد و به طور وسیعی تحت تاثیر تغییرات اقلیمی به ویژه بارندگی قرار می گیرد، به شکلی که در سالهای خشک رشد آن محدود شده و از این طریق با خشکی محیط مقابله می کند. ریشه آن بیشتر راست و در برخی از موارد تا 5/1 متر و حتی بیشتر در خاک نفوذ می کند. به آفات و بیماری ها مقاوم است و کمتر مورد صدمه قرار می گیرد. پروتئین آن حدود 10 تا 12 درصد است و مورد استفاده گوسفند، بز، شتر و آهو واقع می شود. گرچه مقاومت نسبتا خوبی به چرا دارد ولیکن تحت تاثیر چرای شدید تغییر شکل داده و تولید آن به شدت کاهش می یابد. تکثیر آن به وسیله بذر به راحتی انجام می گیرد و از این رو برای اصلاح مراتع مخروبه استپی که حداقل شرایط اکولوژیکی مناسب این گونه را داشته باشد توصیه می گردد.
کلیدواژگان: آت اکولوژی، Salsola orientalis، فنولوژی، مرآتع استپی، استان اصفهان، موته -
صفحه 127برآورد میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی یکی از ابزارهای مهم مدیریت مراتع می باشد. در این تحقیق با بررسی عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی و داده های ماهواره ای، مدل برآورد تولید علوفه برای مراتع دماوند تهیه شده است. به این منظور ازداده های سنجنده TM ماهواره لندست 5 برای بدست آوردن شاخص گیاهی NDVI برای محاسبه مقدار سبزینه گیاهان مرتعی منطقه استفاده شد. برای ارزیابی های کمی و کیفی پوشش گیاهی از روش آماربرداری تصادفی لایه ای، ترانسکت خطی و محاسبه اندازه پلاتها از روش حداقل سطح و نمودار گونه ها تعیین شد. در مجموع 28 ترانسکت50 متری و 280 قطعه نمونه یک متر مربعی (درهر ترانسکت 10 قطعه نمونه) برای اندازه گیری های مورد نیاز و جمع آوری اطلاعات انتخاب شد. برای تهیه مدل از عوامل محیطی موثر در میزان تولید علوفه گیاهان مرتعی نظیر شیب، ارتفاع، جهت، متوسط بارندگی، دما و تبخیر سالانه و شاخص گیاهی NDVI استفاده شد. با تهیه نقشه عوامل ذکر شده برای حوزه دماوند و تجزیه و تحلیل آماری داده ها، عوامل محیطی با اثر کم یا بی اثر حذف گردید و در نهایت با دخالت دادن سه عامل شیب، بارندگی و شاخص گیاهی NDVI رابطه زیر برای تخمین میزان علوفه قابل دسترس دام در حوزه بدست آمد. میانگین ارزش استاندارد مقادیر علوفه برآورد شده از مدل برابر 38% و ارزش استاندارد انحراف معیار مقادیر علوفه(St. D.) برابر 97% می باشد. نزدیک بودن میانگین ارزش استاندارد مقادیر علوفه برآورد شده از مدل به صفر و نزدیک بودن ارزش استاندارد انحراف معیار مقادیر علوفه(St. D.) به عدد یک نمایانگر اعتبار و کارآیی نسبتا خوب مدل در تخمین علوفه مراتع منطقه محسوب می شود.
کلیدواژگان: عوامل محیطی، علوفه، داده های ماهواره ای، شاخص گیاهی، مراتع، دماوند -
صفحه 139تولید کنندگان تجاری پلیمرها مدعی هستند که این مواد آب زیادی را با مکش کم نگاهداری کرده و در اختیار گیاه می گذارند. چنانچه این ادعا صحیح باشد، پلیمرها می توانند مکمل خواص فیزیکی مطلوب خاکهای شنی در شرایط مناطق خشک باشند. بر پایه این نظر و به خواست جنگلکاران، کارآیی پلیمر آبدوست «سوپر آب A 200» برای افزایش موفقیت و به ویژه تطویل دور آبیاری در جنگلکاری روی زمینهای شنی مناطق بیابانی آزمایش شد. منحنی رطوبتی یک نوع خاک Silty clay، یک نوع ماسه بادی و همان نوع ماسه بادی آمیخته با سه مقدار پلیمر و آب مقطر، به وسیله دستگاه صفحه فشار تعیین شد. متناسب با سطح مصرف 2/0 تا 0/1 درصد وزنی پلیمر خشک، انباشت آب در خاک شنی در همه درجات مکش افزایش یافت. اگرچه افزایش آب قابل استفاده گیاه ممکن است تطویل دور آبیاری را میسر کند، فزونی نسبی آب غیر قابل استفاده، ادعای پیش گفته را تایید نمی کند؛ در مناسبترین سطح مصرف پلیمر در خاک شنی از نظر نسبت آب قابل استفاده به غیر قابل استفاده، رفتار شن مانند خاک Si. clay می شود. تکرار آبگیری پلیمر خالص از ظرفیت اشباع آن می کاهد. آماس بسیار زیاد شن های تیمار شده با پلیمر به هنگام آبیاری، چنانچه در شرایط میدانی نیز تحقق یابد، آسیب زیاد به ریشه ها قابل انتظار است.
کلیدواژگان: پلیمر آبدوست، منحنی رطوبتی، ماسه بادی، دوام پلیمر، آماس خاک -
صفحه 145
مراتع اکوسیستمی پویا می باشند و در پی وقوع آشفتگی ها دچار تغییر می شوند و چنانچه از آستانه سلامت مرتع عبور نمایند دچار تخریب می گردند. با تعیین ویژگی های سلامت مرتع می توان درباره تاثیر فعالیت های مدیریتی قضاوت نمود. در این مطالعه با هدف تعیین سه ویژگی اکوسیستم های مرتعی (پایداری خاک و رویشگاه، توابع هیدرولوژیک، سلامت موجودات زنده) از17 شاخص اکولوژیک، شامل شیار، الگوی جریان آب، تراس و ستون فرسایشی، خاک لخت، خندق، فرسایش بادی در مناطق برداشت و رسوب گذاری، جابجایی لاشبرگ، پایداری خاک به فرسایش، هدررفت سطحی خاک و تخریب، ترکیب گیاهی، فشردگی خاک، گروه های ساختاری – عملکردی در گیاهان، مرگ و میر گیاهان، مقدار لاشبرگ، تولید سالانه، گیاهان مهاجم و توانایی تولید مثل گیاهان چندساله استفاده شد. این روش در6 مرحله اجرا گردید. مهمترین هدف این مقاله به کار گیری این مفهوم در دو منطقه خشک ونیمه خشک می باشد بنابراین با انجام مطالعات خاکشناسی و پوشش گیاهی در منطقه اورازان طالقان و زرند ساوه، 5 تیمار مدیریتی شامل 3 شدت چرایی و2 تیمار اراضی شخم خورده و دیمزار رها شده انتخاب گردید. فرمهای تعدیل شده شاخص ها در قالب 3 ویژگی اکوسیستم در 5 طبقه ارزشیابی و بیان شده است در اثر فعالیت های مدیریتی چرای شدید و شخم اراضی ویژگی های سلامت مرتع به شدت کاهش یافته و تفاوت معنی داری با منطقه مرجع نشان داد. با افزایش شدت چرای دام خصوصیات ساختاری گیاهان مانند ترکیب گیاهی و نیز خصوصیات خاک بین گیاهان تخریب می گردند و در منطقه دارای چرای شدید خصوصیات خاک در زیر گیاهان و بین گیاهان تخریب و گیاهان چندساله منطقه مرجع کاملاحذف شدند.در احیاء اراضی شخم خورده نیز ویژگی های عملکردی مربوط به پایداری خاک و عملکرد هیدرولوژیک بهبود می یابند. ولی ویژگی ها نسبت به منطقه مرجع اختلاف زیادی نشان داد. نتایج نشان داد که کاهش مقاومت سطح خاک، حذف گیاهان چندساله و تخریب الگوی جریان آب از مهمترین عوامل کاهش سلامت مرتع در این منطقه می باشد.
کلیدواژگان: سلامت مرتع، پایداری خاک و رویشگاه، عملکرد هیدرولوژیک، سلامت موجودات زنده، ارزیابی، طالقان، زرند ساوه
-
Page 69Russian brome (Bromus tomentellus) is a prennial grass with good adaptability to climatic condition of north Khorasan. So, it has promise for using in range improvement projects. Because threre is no enough local information about mangement of this plant, the present experiment has been conducted in Sisab Reaserch Station (SRS) to evaluate the response of this species to grazing intensities and rest grazing. Four grazing intensities of light (20 to 45% of forage removal), moderate (45- 65% of forage removal), heavy (65- 80% of forage removal) and without grazing as control applied by herd of lamb and sheep for three consequent years from 1999 to 2001. The year of 2002 considered as rest period from grazing. Herbage mass and number of plant per unit area measured as an index response. Herbage mass production decreased by reduction in precipitation. Heavy grazing resulted in significant reduction in herbage production and number of plants per unit area, but one year rest from grazing componsated the negative effect of intensive grazing on herbage mass reduction. Management implication based on this results show that plant can tolerate grazing intensity by 45-65% of herbage removal and indicate on the importance of rest grazing on survivance of this plant.Keywords: Grazing intensity, Production, density, Bromus tomentellus, rangelands, North Khorasan province
-
Page 74An optimal planning system for managing the range and maintaining it’s vegetation is highly influenced by the humidity and rainfall of the range. In this research, the reactions of the seidlitzia rosmarinous species to the fluctuation of precipitation and under ground water were studied at Chah-Afzal in Ardakan-Yazd. Regarding the amount of collecting data after five years, by applying Minitab software, using linear regression, an equation between the amount of the production and precipitation was obtained with a high correlation coefficient (r=0.93). The results showed that the variation of the plant production was due to the fluctuation of the annual precipitation. Moreover, result of another analysis was demonstrated a lack of agreement between the cover and density of the se.rosmarinous species with the amount of precipitation. In addition, the results state that the downward trend in the percentage of canopy cover and the density of the se.rosmarinous species in the region are highly influenced (r=0.94 and r=0.99 respectively) by the discharge of ground water table. Thus, the gradual decrease of this source in the coming years might bring out negative effects on the cover, density and finally on the condition of the range in Chah-Afzal. Also, Interaction between the effect of ground water table changes on the amount of forage production was not significant.Keywords: Rainfall, Ground water table, seidlitzia rosmarinous, canopy cover, Production, density
-
Page 82According to influences of different exploitation methods of Rangelands on welfare or demolition of rangelands and existing of different methods in Iran, identification, assessment and comparison of different exploitation methods was taken action from condition, trend, production, extra animal unit on the area unit and minimum area for each user on each units of exploitation of Amirkabir dam watershed. For reaching to these results, Individual ranching, group ranching and Shoraee method with range plans and group ranching and Shoraee method without Range plans had been chosen and assessed. At the end with the comparison of these methods and comparison of rangelands with range plans and without range plans was proved that Range managements projects in this zone have not been succeeded and Individual ranching method with range plans, with emphasis on individual part was chosen as the best exploitation method of this zone for welfare and keeping safe of Range lands.Keywords: Exploitation methods, Ecological sustenance, social sustenance. Extra animal unit on the area unit, Minimum area for each user, Range plans
-
Page 94
About 15% of Iranian lands are affected by salinity. Species of chenopodiacea family, such as Atriplex canescens is special for planting in these area. This study was conducted from 1993 to 2003 in Nowdehak rangeland station of Qazvin province. objectives of this research were planting density of Atriplex canescens. The statistic design was split split plot (using on CRBC) with three replication. Main plot were density (2´2, 4´4, 6´6 meter), sub plots were pruning period (annual, binnial, triennial) and sub sub-plot were hight pruning (control, complete pruning, 20, 40, 60 heights). Result showed that planting density and pruning had significant effect on forage yield (P<0.01). Planting density 2´2 m had higher yield than others treatments. Complete pruning and pruning 20 cm height had no differet yield but produced forage were higher than other treatments. Triennial pruning preiod was better than anuual and binnial praning priod in respect of forage yield. Generally result showed that in this area and similar zone planting, distance (2´2m) with triennial pruning and complete pruning had maximum forage yield.
Keywords: Atriplex canescens, Planting density, Pruning, Forage, Qazvin -
Page 102Characteristics of desert areas are different from viewpoint of various sciences. Surveying the desert descriptions from viewpoint of geology, geomorphology, climatology, land cover and pedology sciences shows diversity of desert characteristics. Each one of the mentioned sciences has introduced special indices to identify desert. Therefore to achieve a common description of desert and to classify them in order to use in natural resources fields is a very necessary matter. In this research, the desert indices have been surveyed and assessed from viewpoint of geology, geomorphology, climatology, pedology and land cover sciences then according to it, the desert characteristics which commonly accepted by scientists and experts of the related science have been determined and the desert plan has been drawn from viewpoint of that science and then, by overlying, geomorphology, climatology, pedology and land cover maps determined Climatic deserts. Therefore consider to effective factors, the province deserts were divided in 3 groups include of geologic deserts resulted from the desert indices of geology and hydrology, climatic deserts resulted from desert characteristics of climate, land cover,pedology and geomorphology. By overlying all of 6 maps, they contribute only one zone that it was named real or hard desert. the desert characteristics of all factors and appropriate to that, the general characteristics of the related desert limits was obtained. According to the obtained results, the geologic, climatic and hard deserts have 2170.21, 6768 and 342.42 km2 area in Tehran province respectively and have allocated to themselves 11.2%, 35% and 1.4% of the total province surface respectively.Keywords: climatical desert, geological desert, geomorphology, pedology, vegatation cover
-
Page 109The degradation trend and descending capacity of Iran’s renge lands due to lack of regular policy and programming in it’s usage, increasing of population, food and protein requirements, are some of problems that turned the ammenment and improvement of rangelands as an essential problem for the users. Eurotia ceratoides plant, due to bushy from, resistance to drought, proper protein percent, simple propagation and… is one of the native plants of desert rangelands that has special importance in arid and semiarid rangelands these charachteristics caused to wide use of this plant in rangelands ammendment programs. The aim of this research was to determine the optimum time for sowing and the best method for sowing of this species in desert rangelands, to use in rangeland management designs. This research was conducted in split plots experimental design frame, in the main plots the sowing date was in 4 treatments (5th of December, 5th of Junury, 5th of Februry and 5th of March) and the secondary plots were included 4 treatments (Heap cropping, Hole cropping, Sowing with disct moldboard, Sowing with plow) with 4 replications in 2 successive years of 1996 and 1997 in plots with 6 * 4 dimensions. The number of established plant per plot was determined and the data analysis was done by SAS program. Results showed that, the best method of sowing in establishment percent of Eurotia were sowing by plow and disc, heap cropping and hole cropping respectirely. The dates of 5th of December and 5th of Junury had more establishment percent. The plow and disc methods in 5th of December had the most establishment percentage.Keywords: Eurotia ceratoides, Sowing method, Sowing date, Sabzevar
-
Page 116To manage renewable natural resources is impossible, without attention to its ecological characteristic. Therefore study of rangeland species autecology is very importance. In this research, the autecology of Salsola orientalis S.G.Gamelin was studied from 1997 to 1999 in Isfahan province (Mouthe). Thus several factors as, geographical distribution, botanical characteristics, phenology, reproduction, seed rate, root system, chemical composition, nutrient value, forage production, disease, climate and its effects on this species were surveyed. This species has wide geographic distribution in the arid land of the world and appear in different vegetation types, also it is dominant in some of the sites in steppe region. This specimen has wide range of altitude from 1000 – 2000 m in Iran and 800 – 2000 m. in Esfahan province. This species is a shrub with 30 – 100 cm. high and in certain regions maybe reach to 1.5 m. Its phenological phenomens occur during long time and is different in different years. Chemical composition showed high protein (% 12), total digestible nutrient (TDN) 62%. Forage production is different according in ecological condition. Salsola orientalis was found in different soils (with different structure and texture) and geologic formation. It is resistant to pests and disease and heavy grazing. This species appears in regions up to 150 mm precipitation and with absolute maximum and minimum temperature, respectively +40 and -20 degree centigrade. For escaping from unsuitable condition it removes it's foliage and modifying growth period length and by this method resistant to aridity.Keywords: Autecology, Salsola orientalis, phenology, Steppe rangelands, Isfahan province
-
Page 127Estimating rangelandsۥ production is one of the range management tools. This requires detailed information about the present available forage of the rangelands. The assessment of the parameters is difficult and cost-intensive using clipping method. Therefore, new estimating methods are required. We estimated available forage using remote sensing data in the production model that it extracted from ecological parameters and remote sensing data. For quantifying evaluation of vegetation cover stratified random sampling and transect sampling methods were selected. Plot size calculated from “minimal area and species curve” method. Overall, 28 transects (50m) one transect in each site that contain 280 (1m2) sample plots were measured. Modeling performed using NDVI index, animal density and effective ecological factors (altitude, slope, aspect, precipitation, temperature and evaporation) on rangelandsۥ yield. After analyzing of ecological factors of Damavand region, some ineffective factors omitted. Finally three factors namely slope, precipitation and NDVI index were entered in the model for calculating the available forage in the study area. The calculated amount of average standard predict value of forage model is 38% and its standard deviation value is 97%. They show that the validation of model for predicting of forage is fairly acceptable.Keywords: Damavand, Ecological factors, NDVI, rangelands, Remote sensing, yield
-
Page 139Commercial producers of polymers claim that their polymer materials hold plentiful of water using low suction so that plants are able to have access to it. If this is true, then polymers could be used to increase desired physical characteristics of sandy soils in areas with dry climatic conditions. Based on this view and using a pressure apparatus, water retention curves were evaluated for a sample of agricultural silty clay soil, a sample of blown sand, and samples of the same blown sand mixed with three different amounts of polymer. The results showed that when a mixture of sand and a kind of polymer named " Super ab 200A" was provided in a way that 0.2 to 1.0 percent (% w/w) of the mixture is polymer, the condition of water in the mixture would be similar to a clay soil. When the amount of polymer reaches to 1%, the condition would be tougher than the previous one. In other words, although polymers cause more absorption of water in sand blown sand, the stored water is kept in the soil by a suction that is higher the suction in clay. Therefore, to increase the capacity of Plant-available water in blown sands to elongate irrigation interval of planted seedlings for afforestation in dry areas, adding polymer to blown sands would result in undesirable conditions. Furthermore, using polymers increase the cost of operation. They are unsustainable materials and they may have some other disadvantages. Results of this experiment suggests that usage of clay, instead of polymer, to blown sands would create a better conditions.Keywords: Superabsorbent Polymer, Sand, Clay, Water retention curve, Field capacity, Plant, available water
-
Page 145
Rangeland as a dynamic ecosystem changes by accruing abundance and if cross the rangeland health threshold may be disturbed. By determination rangeland health attributes, we could judge about management practices effects. In this research for determination three attributes (soil and site stability, hydrologic function and biotic integrity), seventeen indicators used include rill, water flow pattern, pedestals and terracettes, bare ground, gullies, wind scour and depositional area, litter movement, soil resistance to erosion, soil surface loss or degradation, plant composition, soil compaction, plant functional/structural groups, plant mortality, litter amount, annual production, invasive plant and reproductive capability. This method was conducted in six steps. to test this new concept in arid and semi arid zone, thus by using vegetation and soil studies in Orazan (Taleghan) region and Zarand Saveh, selected five treatment included: three grazing intensity and two cultured area and then modified indicators table categorized under three ecosystem attributes in five classes. Because of grazing and cultured treatment rangeland health attributes reduced and showed significant differences by references area. Most treatment crossed the rangeland health threshold. By increasing grazing intensity stractural plant characterestics and soil characteristic beetwin plants disturbed.inreliced cultivated area soil stability and hydrologic function attributes modified but plants health attribute in comperation with references area have a little change. Results showed that soil surface resistance decrease and water flow pattern degradation are the most important causes in rangeland health decrease.
Keywords: rangeland health, soil, site stability, hydrologic function, biotic integrity, rangeland assessment, taleghan, zarand
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.