فهرست مطالب

فصلنامه اقتصاد مقداری
سال سوم شماره 2 (پیاپی 9، تابستان 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/06/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عبدالمجید آهنگری صفحه 5
    یکی از آثار توسعه نیافتگی و موانع توسعه، نابرابری های منطقه ای در زمینه های اقتصادی و اجتماعی است. در این مطالعه، درجه ی توسعه ی شهرستان های استان خوزستان و نیز ضریب نابرابری برای سال های 1378 (سال پایانی برنامه ی دوم) و سال 1382 (سال چهارم اجرای برنامه ی سوم) برآورد گردید. طبق نتایج حاصل، در سال 1378، شهرستان های رامهرمز، دزفول، مسجد سلیمان، شوشتر، اندیمشک، آبادان، ماهشهر، باغملک و خرمشهر به ترتیب رتبه ی اول تا نهم را از نظر توسعه دارا بوده و نیز بالای خط توسعه (متوسط درجه ی توسعه ی شهرستان ها) قرار داشته اند و شهرستان های امیدیه، اهواز، شوش، ایذه و شادگان با رتبه های دهم تا چهاردهم، در زیر خط توسعه قرار گرفته اند. در این سال، دو شهرستان بهبهان و دشت آزادگان، به دلیل ناهمگنی با بقیه ی شهرستان ها، از رده بندی خارج شده اند. همچنین در سال 1382، شهرستان های بهبهان، شوشتر، امیدیه، اهواز، رامهرمز، آبادان، اندیمشک، باغملک و ماهشهر به ترتیب با رتبه ی اول تا نهم در بالای خط توسعه قرار گرفته اند و شهرستان های خرمشهر، مسجد سلیمان، دشت آزادگان، ایذه، شوش، دزفول و شادگان به ترتیب با رتبه ی دهم تا شانزدهم، دارای درجه ی توسعه ی کمتر از متوسط بوده اند. همچنین نتایج تحقیق، کاهش نابرابری در استان در فاصله ی سال های مذکور را نشان می دهد.
    کلیدواژگان: خوزستان، درجه ی توسعه، ضریب نابرابری، تحلیل عاملی، تاکسونومی
  • منصور زراء نژاد، مهران لرکی بختیاری نژاد، علی اصغر زارع براتپور صفحه 27

    لوله یکی از راه های اصلی انتقال گاز، نفت و فرآورده های نفتی در صنعت نفت است. به همین دلیل تولید، واردات و صادرات لوله از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عمده ترین تولید کننده ی لوله در ایران شرکت لوله سازی اهواز است. بنابراین، در این تحقیق تابع تولید این شرکت طی دوره ی 81- 1358 با استفاده از روش های اقتصاد سنجی همجمعی انگل - گرنجر برآورد و مدل تصحیح خطای آن تخمین زده شده است. نتایج حاصل نشان داد که در طول دوره ی مورد بررسی شکل تابع به صورت کاب- داگلاس است. سرعت تعدیل مدل 96/0 است. کشش نیروی کار 58/0 و کشش سرمایه 53/0 و بازدهی تولید نسبت به مقیاس صعودی است. همچنین، بررسی ها نشان داد که با توجه به مقدار تولید و تقاضای داخلی، صادرات لوله در کوتاه مدت نمی تواند اولویت اصلی شرکت باشد. در بلند مدت با توجه به اشباع نسبی بازار، صادرات لوله به کشورهای همسایه و با توجه به اصل مشتری مداری می تواند یکی از اولویت های فعالیت شرکت باشد.

    کلیدواژگان: تابع تولید لوله، صادرات لوله، لوله سازی، همجمعی، انگل، گرنجر، اهواز
  • حسین پیراسته، سید کمیل طیبی، امیر هرتمنی صفحه 49
    همجواری یکی از عوامل تاثیر گذار بر روابط تجاری و ایجاد همگرایی اقتصادی بین کشورها است. بلوک بندی در همکاری های منطقه ای کشورهای عضو OIC در زمینه ی محصولات کشاورزی قابل تجارت، علی رغم تفاوت عمیق در ساختار اقتصادی این کشورها و ناچیز بودن شدت تشابه تجاری آنها، قابل بررسی است. هدف این مطالعه بررسی اثر بلوک بندی های مختلف از طریق همجواری، بر کاهش نا همگنی در ساختار اقتصادی کشورهای عضو و افزایش درجه ی تشابه تجاری آنها است. چنانچه کشورها در قالب زیربلوک های موثر، بویژه همجوار تقسیم بندی شوند، اثر این نوع بلوک بندی، شدت تشابه اقتصادی برای تشکیل یک بلوک متمرکز را افزایش می دهد. بر این اساس، با استفاده از آنالیز آماری اقلام کالاهای صادراتی و وارداتی و شاخص آزادی اقتصادی کشورها، تغییر در نا همگنی کشورها در زیربلوک های اقتصادی مورد ارزیابی قرار می گیرد. تعمیق یکپارچگی در زیربلوک های موجود و برخورداری از پتانسیل استقرار زیربلوک های پیشرفته تر، در قالب سناریوی پیش روی کشورها، توان مبادله ای درون بلوکی را در اعضای سازمان کنفرانس اسلامی افزایش می دهد.
    کلیدواژگان: همجواری، جریان تجاری، محصولات کشاورزی، تشابه تجاری، شاخص آزادی اقتصادی، همگرایی، بلوک بندی
  • احمد جعفری صمیمی، یوسف محنت فر صفحه 84
    برای افزایش رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه لازم است منابع داخلی و مخصوصا درآمدهای عمومی دولت برای رسیدن به افزایش رشد اقتصادی بسیج شود. به عبارت دیگر، برای تحقق رشد اقتصادی باید آهنگ رشد منابع درآمدهای عمومی دولت نسبتا سریعتر از تولید ناخالص داخلی کشور که در حقیقت مهمترین شاخص اقتصاد کلان برای اندازه گیری رشد اقتصادی است، باشد. در این مقاله کشش درآمدهای نفتی، درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای دولت نسبت به تولید ناخالص داخلی ایران با استفاده از اطلاعات سری های زمانی سال های 1383-1350 تخمین زده شده و مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده ی آن است که در دوره ی مورد بررسی افزایش میزان تولید ناخالص داخلی واقعی تاثیر مثبتی بر افزایش درآمدهای نفتی داشته است. در این تحقیق به بررسی کشش درآمدهای عمومی دولت نسبت به درآمدهای مالیاتی، درآمدهای نفتی و سایر درآمدهای دولت و همچنین کشش درآمدهای عمومی نسبت به تولید ناخالص داخلی پرداخته شده است. نتایج حاصل از الگوهای اقتصاد سنجی نشان می دهد که کشش درآمدهای عمومی دولت نسبت به تولید ناخالص داخلی برابر با 053/5 است؛ بدین معنی که افزایش در تولید ملی اثر مثبت و معنی داری بر رشد درآمدهای دولت در طی دوره ی مورد بررسی داشته است.
    کلیدواژگان: درآمدهای عمومی دولت، تولید ناخالص ملی، درآمدهای نفتی، درآمدهای مالیاتی، سایر درآمدهای دولت، کشش پذیری
  • شیرین مصری نژاد، سعید ابراهیمی صفحه 115

    مطالعات تجربی که به بررسی ارتباط بین اصلاحات تجاری و عملکرد صنایع می پردازند، عواملی نظیر رشد صادرات، رشد بهره وری و تغییرات در هزینه های نهایی و قیمت ها را به عنوان معیار اندازه گیری عملکرد مورد استفاده قرار می دهند. هدف از این مطالعه بررسی نتایج مطالعات به دست آمده در کشورهای مختلف و مقایسه آنها با یکدیگر است. روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی و کتابخانه ای است. شواهد موجود در مورد کشورهای در حال توسعه نشان می دهد که آزادسازی تجاری برای رشد سریع بهره وری کل عوامل تولید تنها یک شرط لازم است و کافی نیست. این گونه کشورها در مورد بررسی اثر آزادسازی تجاری باید مواردی از قبیل کمبود سرمایه ی انسانی و زیربنای فیزیکی را مدنظر قرار دهند. همچنین، مطالعات موجود نشان می دهند که آزادسازی سریع تر و شدیدتر، منجر به رشد صادرات و ستانده ی بزرگ تر صنایع می گردد.

    کلیدواژگان: آزادسازی تجاری، عملکرد صنایع، بهره وری
  • رالف وانگ، رحیم دلالی اصفهانی، لیلا ترکی * صفحه 133

    با به کار گیری ترجیحات مصرف بین دوره ای از نوع کشش جانشینی ثابت (CIES) و سرمایه ی انسانی به شکل خاص در تابع تولید این مقاله می کوشد رشد بهینه ی جمعیت را وقتی ترجیحات مصرف بین دوره ای از نوع کشش جانشینی ثابت بین دوره ای و در فضای مرسوم رمزی باشد، بررسی نماید. نتایج تحقیق نشان داد که نرخ رشد بهینه ی جمعیت دقیقا برابر با نرخ تنزیل ذهنی استنتاجی از مدل با افق نامحدود رمزی است.

    کلیدواژگان: رشد جمعیت، تابع CIES، مدل رمزی
  • احمد فراهی، مهدی یوسفخانی صفحه 145
    این مقاله به تبیین پیش نیازها، مزایا و موانع تجارت الکترونیکی پرداخته و روش پیاده سازی تجارت الکترونیکی را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق نشان داد که بیش از چند دهه است که میلیاردها دلار در زمینه ی سیستم های EDI سنتی با استانداردهای UN/EDIFACT و ANSIASCX12 سرمایه گذاری شده است. این روش پیاده سازی بسیار پیچیده، پرهزینه و مخصوص شرکت های بزرگ است. با این وجود روش EDI برای شرکت های کوچک و متوسط نیز به صورت های مختلف به کار رفته است که به طور خلاصه چهار روش اصلی آن در این مقاله بررسی و مقایسه شده است.
    کلیدواژگان: تجارت الکترونیکی، مزایای تجارت اکترونیکی، مبادله ی الکترونیکی داده ها، EDI، XML
|
  • Abdolmajid Ahangari Page 5
    Regional inequalities on social and economic grounds are the consequences of economic retardation and development obstacles. In this study, the degree of urban development of different cities of Khuzestan and the inequality coefficient for the years 1999 (the last year of the second plan) and 2003 (the fourth year of the execution of the third plan) have been estimated. According to the results, in the year 1999, Ramhormoz, Dezful, Masjid Soleiman, Shushtar, Andimeshk, Abadan, Mahshahr, Baghmalek, and Khorramshar respectively received the first to the ninth rank in terms of urban development being above the development line (the average urban development) while Omidieh, Ahvaz, Shush, Izeh and Shadegan having respectively the tenth to the fourteenth rank were below this line. In the same year, Behbahan and Dashte Azadegan were omitted from the ranking due to their heterogeneity with the other cities. Besides, in the year 2003, Behbahan, Shushtar, Omidieh, Ahvaz, Ramhormoz, Abadan, Andimeshk, Baghmalek and Mahshahr were respectively ranked first to ninth being above the development line while Khorramshahr, Masjid Soleiman, Dashte Azadegan, Izeh, Shush, Dezful and Shadegan received respectively the tenth to the sixteenth ranks having a degree of development below the average. The results also suggest a decrease of inequality in the province during these years.
  • Mansour Zarra Nezhad , Mehran Larki Bakhteiary Nezhad , Ali Asqar Zarea Baratpour Page 27

    Pipe is one of the main tools for transforming gas, oil and oil commodities in oil industry. For this reason pipe production, import and export are of greate importance. The main pipe producer in Iran is Ahvaz pipe Mills Company. Therefore, the main pipe production function has been estimated during 1979-2002 using Engle-Granger co-integration method and error correction model. The findings of the research show that the Cobb-Douglas mode fits data better than other models. The speed of error correction of the model equals -0.96. The elasticity of labour is 0.58 and that of capital is 0.53 which indicate increasing returns to scale. The findings also show that regarding the current production and domestic demand, pipe export strategy cannot be the main priority of the company in short term. But in long term, when the domestic consumption is fulfilled, pipe export to neighbor countries based on consumer-oriented approach can be considered as one of the main priority of the company.

  • Huseein Pirasteh , Seyyed Komeil Tayyebi , Amir Hortamani Page 49
    Contiguity is one of the influencing factors in trading relationships and establishing convergence among different countries. Despite the wide gap between the economic structure of the members of OIC and the trivial degree of economic similarity between them, branching in regional cooperations of these countries can be investigated in terms of the tradable agricultural products. This paper aims at investigating the effect of different branching methods by means of contiguity on the decrease of heterogeneity in the economic structure of members of OIC and on the increase of their economic similarity. If these countries are divided in form of effective subdivisions, especially contingent, the impact of this type of branching increases the degree of economic similarity for establishing a centralized branch. Therefore, performing statistical analysis of the export and import items and the index of economic freedom of these countries and the change of heterogeneity of the economic subdivisions are investigated. Increasing the consistency of the present subdivisions and the potential establishment of more advanced branching in form of a scenario for countries will increase the exchange efficiency of in- branch exchanges among members of OIC.
  • Ahmad Jafari Samimi , Yousef Mehnatfar Page 84
    A hypothesis agreed upon in developing countries is to mobilize internal sources especially general revenues of government to promote economic growth. In other words, to insure desired rate of economic growth it is necessary for government general revenues to grow faster than GDP which is an important macroeconomic indexes for economic growth measurement. In this paper the elasticity of oil, tax and other government revenues with respect to GDP have been estimated during 1350-1383. The results show positive relation between real GDP and oil revenues. Also our findings regarding the econometrics regression models estimate the elasticity of government general revenue sources with respect to GDP to be 5.053 indicating that an increase in national output had a significant impact on government revenues during the period under consideration.
  • Shirin Mesrinejad , Saeed Ebrahimi Page 115

    Empirical studies that have examined the relationship between trade reforms and industry performance have tended to use productivity and export growth as yardsticks of performance measures. We have examined the available literature for the purpose of drawing some conclusions and have obtained mixed results. The methodology of this paper is library research.Current results shows that in developing countries trade liberalization is a necessary condition and not suuficient for fast growth of total factor productivity. These countries should solve shortage of human capital, physical infrastructure, etc.Current studies also show that fast liberalization can lead to the higher export growth and output for industries.

  • Ralph Wang, Rahim Dalali, Leila Torki .) Page 133

    Using CIES and special form of human capital in production function, this paper investigates the optimum population growth in Ramsey’s environment when the inter-period preferences are of CIES type. The results reveal that the rate of optimum population growth exactly equals the mental deductive decrease of Ramsey’s model with an unlimited horizon

  • Ahmad Farahi , Mehdi Yoosefkhani Page 145
    This paper deals with the specification of the requirements, advantages, and obstacles of e-commerce as well as approaches of its implementation. The results showed that billions of dollars have been invested on traditional EDI systems with UNIEDIFACT and ANSIASCX12 standards for a couple of decades. This approach of implementation is highly complex, costly and suitable for large companies. However, EDI has also been employed by small and medium companies in different ways of which the four major have been dealt with in this study.