فصلنامه طب و تزکیه
سال یازدهم شماره 2 (پیاپی 45، تابستان 1381)

انطباق امور پزشکی با موازین الهی در تمام ابعاد زندگی مسئله ای است که سعادت انسانها در گرو آن است که این امر می تواند منجر به آرامش خاطر گردد و در صورت عدم تحقق آن می تواند باعث ایجاد ترس و اضطراب گردد. در این راستا به منظور بررسی نگرش بیماران و کادر پزشکی نسبت به انطباق امور پزشکی با موازین شرع مقدس اسلام در شرایط غیراضطراری در مرکز بهداشتی و درمانی شهر کاشان تحقیق فوق انجام گرفت.
تحقیق به روش توصیفی که بر روی 1512 بیمار مراجعه کننده و کادر پزشکی شاغل و مشغول به تحصیل با محدوده سنی بالاتر از 15 سال در سه نوبت شبانه روز در سال1376 انجام شد. هریک از افراد مورد مطالعه جهت انجام معاینه یا درمان که تمایل شرکت در این پژوهش را داشتند بین آنها پرسشنامه توزیع و بدون هیچگونه محدودیتی تکمیل گردید و نظرات آنها از طریق مصاحبه پژوهش و فرم جمع آوری اطلاعات تکمیل نموده، سپس داده های خام وارد برنامه کامپیوتری EP15 شد و نتایج آن با استفاده از آمار توصیفی ارائه گردید.
تحقیق نشان داد از مجموع 1512 نفر بیمار مورد مطالعه 846 نفر (65%) کادر پزشکی، 666 نفر (44%) بیماران بودند. از مجموع 1512 نفر بیمار 777 نفر مرد با میانگین سنی 30.54 و انحراف معیار 11.9 و 735 نفر پاسخ دهنده زن با میانگین 30.37 و انحراف معیار 14.3 تعیین شد.
از 339 نفر بیماران زن 278 نفر(82) یعنی اکثریت خانه دار بودند، بقیه دانش آموز و دانشجو و کارمند بودند، از 846 نفر مشاغل پزشکی 5 نفر محقق، 15 نفر پزشک عمومی، 59 نفر انترن و 548 نفر (64.5%) دانشجو بودند که 52.6 درصد آنها مرد و 47.4 درصد زن بودند، مشاغل خدماتی حدود 101 نفر (15.1%) بودند.
44.5 درصد بیماران و 56 درصد کادر پزشکی موافق محروم بودن کادر پزشکی نسبت به بیماران نبودند، همچنین 55.4 درصد بیماران و 44.6 درصد کادر پزشکی موافق جداسازی اطاق انتظار بیماران و مراجعه کنندگان بودند، 213 نفر از بیماران (32%) و 116 نفر (13.7%) از کادر پزشکی موافق انجام هیچکدام از معاینات بیماران زن توسط کادر پزشکی مرد در شرایط غیراضطراری نبودند. فقط 52 نفر از بیماران 7.8 درصد و 90 نفر (10.6%) از کادر پزشکی موافق انجام معاینات بیماران زن توسط کادر پزشکی زن بودند. همچنین 223 نفر (33.5%) بیماران و 107 نفر (12.7%) از کادر پزشکی با هیچکدام از موارد معاینه برای بیماران مرد توسط کادر پزشکی زن موافق نبودند، فقط 50 نفر بیماران (7.5%) و 95 نفر کادر پزشکی (11.2) موافق انجام معاینه همه موارد معاینه توسط کادر پزشکی زن بودند در مورد انجام تست های تشخیصی و امور درمانی نتایج مشابه فوق به دست آمده است. می توان چنین استنباط نمود که اکثریت نظردهندگان چه بیمار و چه کادر پزشکی در مورد امور پزشکی بیماران اظهار نموده اند که بهتر است از کادر همگن استفاده شود و آن دسته از امور پزشکی مانند تنقیه، توش رکتال، معاینه ژنتیال، سوندگذاری، سزارین، زایمان که در عرف هم معمول نیست به خصوص توسط کادر پزشکی همگن انجام گیرد و امور پزشکی که نیاز به لمس و نگاه کردن و معاینه بدن وجود ندارد مانند اعصاب و روان، فشارخون و موارد مشابه در صورت نبود کادر همگن می توان از کادر غیرهمگن استفاده نمود.

به منظور بررسی توصیفی و تحلیلی وضعیت آموزشی دانشجویان رشته پزشکی، روند تحصیلی و آموزشی شش دوره از دانشجویان مقطع علوم پایه شامل ورودی های 1373-1368 (مشتمل بر 507 دانشجو) مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. روش نمونه گیری به صورت سرشماری بوده و اطلاعات لازم از بایگانی آموزش دانشگاه گردآوردی شده و با استفاده از آمار توصیفی و نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که از شش دوره دانشجویان مورد مطالعه، وضعیت تحصیلی سه دوره اولیه یعنی ورودی های 1368 لغایت 1370 به طور نسبی مطلوبتر از سه دوره بعدی یعنی ورودی های سالهای 1371 لغایت 1373 بوده است. دانشجویان با بالاترین میانگین کل دروس تخصصی (14.7) متعلق به ورودی های 1368 بوده و پائین ترین میانگین (13.52) به ورودی های 1372 تعلق داشته است. وضعیت نمرات دروس پایه و عمومی دانشجویان همچنان درخصوص دوره قبلی بهتر از دوره های بعدی بوده است. وضعیت میانگین نمرات دانشجویان در دروس مربوط به رشته های فیزیولوژی، آناتومی تنه، آناتومی سر و گردن، بافت شناسی و ایمنی شناسی از سال تحصیلی 1368 لغایت 1373 بطور نسبی سیر نزولی داشته است، اما میانگین نمرات دروس انگل شناسی، قارچ شناسی، پاتولوژی عمومی و آناتومی اندام از روند بهتری برخوردار بوده است. میانگین نمرات در دروس بیوشیمی، زبان تخصصی و میکروب شناسی دارای نوسانات بیشتری بوده است. در مورد ارتباط خصوصیات دموگرافیک و چگونگی وضعیت تحصیلی دانشجویان، نتایج نشان داد که در مجموع دانشجویان دختر، مجرد و جوانتر در مقایسه با دانشجویان پسر، متاهل و مسن تر، از میانگین نمرات بهتری در دروس تخصصی و عمومی برخوردار بوده اند.

این یک پژوهش توصیفی- تحلیلی است که به منظور بررسی رفتارهای بهداشتی مرتبط با سلامتی کارکنان زن گروه بهداشتی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی کردستان انجام شده است.
نمونه مورد پژوهش شامل 120 نفر خانم شاغل در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه، 20 نفر کادر خانم بهداشتی شاغل در مراکز بهداشتی سنندج و 10 نفر کادر خانم شاغل در قسمت آموزش پرستاری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی بهداشتی کردستان است که با روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای حاوی 35 سئوال بود که در دو بخش شامل اطلاعات فردی و سئوالات مربوط به رفتارهای بهداشتی آنان تنظیم و به واحدهای مورد پژوهش ارائه گردید. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش اطلاعات بدست آمده مورد ارزیابی آماری قرار گرفت. با توجه به اهداف تحقیق نتایج حاصله نشان داد اکثریت واحدهای مورد پژوهش (78.4%) در مجموع از رفتارهای بهداشتی مناسب برخوردار بودند.
بررسی جزء به جزء رفتارهای بهداشتی نشان داد اکثریت واحدهای مورد پژوهش از رفتار مناسبی در زمینه تغذیه، (70%) در زمینه استعمال دخانیات (100%)، الگوی خواب و استراحت (70%)، مقابله با تنش (68%) برخوردار بودند. این در حالی است که اکثریت واحدهای مورد پژوهش از رفتارهای نامناسبی در زمینه ورزش (76.7%) و معاینه دوره ای (62.7%) برخوردار بودند.

در این بررسی که هدف آن تعیین رفتار شیردهی مادران شهرستان لارستان و حومه و تاثیر تحصیلات و وضعیت اقتصادی خانواده بر روی این رفتار بوده است. طی یک سال (مهر ماه 75 الی مهر 76) تعداد 2238 مادر مراجعه کننده به مرکز بهداشتی - درمانی شهر لار و حومه انتخاب گردیدند.

این پژوهش، مطالعه نیمه تجربی است و هدف آن تعیین تاثیر آموزش به زنان بر میزان آگاهی و استفاده از خدمات غربالگری در سطح درمانگاه ها بوده است. تعداد نمونه با استفاده از یک مطالعه و فرمول تعیین حجم نمونه 160 نفر و براساس روش غیر احتمالی آسانی از سطح 4 درمانگاه واقع در شمال، جنوب، غرب و شرق انتخاب شدند. اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید و سپس با استفاده از نرم افزار EPI6 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج پژوهش نشان داد که میزان آگاهی و استفاده از خدمات غربالگری قبل از آموزش خیلی کمتر از بعد آموزش بود بطوریکه بین میزان آگاهی و استفاده از خدمات غربالگری در قبل و بعد از آموزش(0.0001 >P)اختلاف آمار معنی داری وجود داشت.
بین میزان استفاده از خدمات غربالگری در قبل از آموزش با سن، تعداد فرزندان و سالهای تحت پوشش درمانگاهی بودن، ارتباط آماری معنی دار وجود نداشت. ولی بین میزان استفاده از خدمات غربالگری و سطح تحصیلات و شغل واحدهای مورد پژوهش ارتباط آماری معنی دار وجود داشت.

موفقیت در نظام ارائه خدمات بهداشتی اولیه (P.H.C) مستلزم مشارکت افراد جامعه در مراحل مختلف برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی این خدمات است. بخشی از مشارکت افراد جامعه از طریق زنان رابط بهداشتی تحقق می پذیرد. هدف از این پژوهش ارزیابی اقدامات این زنان از طریق مقایسه شاخص مراقبت های بهداشتی در جامعه محل فعالیت آنها با جامعه بدون رابط است.
در یک کارآزمایی مداخله ای شاهددار در جامعه، شاخصهای مراقبت زنان، کودکان و ایمن سازی در 2 مرکز بهداشتی درمانی دارای رابط با 2 مرکز بدون رابط در 2 دوره 6 ماهه یکی قبل و دیگری بعد از اجرای طرح با یکدیگر مقایسه شده است و میانگین تفاوت شاخص هر مراقبت قبل و بعد از انجام طرح در مراکز مورد بررسی رتبه بندی شده است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه انجام شده و روش های آماری توصیفی مورد استفاده قرار گرفته است.
یافته های پژوهش نشان داد که شاخص مراقبت اطفال زیر یکسال در یکی از مراکز دارای رابط بیش از مراکز شاهد و در دیگری کمتر از مرکز شاهد مربوطه بوده است. شاخص مراقبت کودکان بین 2-1 سال در یکی از مراکز دارای رابط چشمگیری بیش از مرکز شاهد بوده و در مرکز دیگر تفاوت محسوسی نداشته است. شاخص مراقبت اطفال 5-2 سال در هر دو مرکز دارای رابط بمراتب بیش از مراکز شاهد بوده است. شاخص مراقب زنان باردار در یکی از مراکز دارای رابط کمتر و در دیگری بیش از مراکز شاهد مربوطه بوده است. شاخص مراقبت تنظیم خانواده در هر دو مرکز دارای رابط بیش از مراکز شاهد بوده است. تنها شاخصی که در این ارزش گذاری، رتبه خوب کسب کرده است، شاخص مراقبت اطفال 5-2 سال بوده است، شاخص ایمن سازی کودکان در مراکز دارای رابط محسوسی با مراکز بدون رابط (شاهد) نداشته است.
براساس یافته ها نتیجه گیری می شود که رابطین بهداشتی در دو مرکز مورد مطالعه قادر نبوده اند تمامی شاخص های مراقبت های بهداشتی را در جمعیت تحت پوشش خود افزایش دهند و لازم است در نحوه انتخاب رابطین و اجرای این طرح اصلاحات کلی صورت پذیرد.

این پژوهش یک مطالعه توصیفی و کیفی است که با هدف کلی تهیه و تعیین اعتبار و پایایی ابزاری برای ارزشیابی رفتارهای آموزشی مربیان بالینی پرستاری و مامائی صورت گرفته است. ابزار ارزشیابی شامل 15 رفتار آموزشی و در قالب 30 جمله خبری در دو نیمه معادل تنظیم شده است. داشجویان با استفاده از این ابزار می توانند تناوب بروز رفتارهای آموزشی را در مربیان با استفاده از مقیاس پنج درجه ای لیکرت تعیین کنند. اعتبار محتوای ابزار با استفاده از نتایج تحقیقات انجام شده، نمره گذاری اهمیت رفتارهای موجود در مقیاس توسط 10 مربی بالینی با سابقه و 30 دانشجوی ممتاز سال آخر پرستاری و مامایی و همچنین آنالیزسازه ای ابزار به اثبات رسید. به منظور تعیین بالینی خود ابزار 68 دانشجوی پرستاری در یک نوبت و 57 نفر از آنان برای نوبت دوم، 4 مربی بالینی خود را ارزشیابی کردند. داده های حاصل از بررسی 166 برگه ارزشیابی تکمیل شده نشان داد که ضریب همبستگی آلفا کرونباخ برابر با 0.95، ضریب پایایی دو نیمه برابر با 0.69 و ضریب پایایی بازآزمایی برابر با 0.91 بود. بنابراین ابزار بدست آمده می تواند به عنوان یکی از منابع معتبر و قابل اعتماد در ارشیابی مربیان بالینی پرستاری و مامایی به کار گرفته شود.

هدف از این مطالعه ارزیابی ارتباط بین تماس شغلی با گرد و غبار توتون و خطر ایجاد علایم بیماری ریوی و تغییر عملکردهای ریوی بوده است.
طرح مورد مطالعه بصورت مورد شاهد است. در مطالعه حاضر تعداد 100 نفر کارگر در معرض گرد و غبار توتون با 95 نفر از گروه کنترل که با گرد و غبار توتون تماس نداشته اند مقایسه شدند.
با استفاده از شیوه های بررسی فردی، میزان تماس با گرد و غبار کل و قابل استنشاق اندازه گیری شد. غلظت گرد و غبار به روش سنجش وزنی تعیین مقدار گردید. همچنین نمونه های گرد و غبار محیط به منظور شناسایی قارچها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای مطالعه اثرات گرد و غبار توتون بر سلامت کارگران از پرسشنامه، آزمایشات اسپیرومتری و رادیوگرافی قفسه سینه استفاده شد.
اندازه گیری ها غلظت بالای گرد و غبار توتون را در هوای کارگاه ها نشان داد. بطوریکه غلظت گرد و غبار کل در محدوده 4.2 تا 24.1 میلی گرم در متر مکعب از هوا و بخش قابل تنفس آن 2.5 تا 9.5 میلی گرم در متر مکعب از هوا بوده است. بعلاوه رشد گونه های قارچ شامل رایزوپوس و آسپرژیلوس در روی گرد وغبار توتون مشاهده شد. مقادیر میانگین ظرفیت های ریوی در میان کارگران در معرض گرد و غبار توتون در مقایسه با گروه کنترل بطور معنادار کاهش یافته است(0.05 >P). در میان گروه های مختلف در معرض تفاوت معناداری در مقادیر عملکرد ریوی مشاهده نشد (0.05 >P). این مطالعه نشان می دهد که فراوانی علایم ناراحتی تنفسی در میان کارگران در معرض گرد و غبار توتون زیاد است، لیکن ارتباطی با میزان گرد و غبار در معرض ندارد (0.05 >P). بعلاوه علایم نارحتی هایی از قبیل سردرد، ضعف و سرگیجه در میان کارگران در معرض گرد و غبار توتون دیده شد.
بطور خلاصه از آنجا که گروه های مورد مطالعه از نظر خصوصیات فردی مشابه هستند، اختلاف در عملکردهای ریوی را باید به گرد و غبار توتون نسبت داد. همچنین میزان کاهش در عملکردهای ریوی به میزان تماس با گرد و غبار بستگی ندارد. (0.05 >P)

جهت بررسی علل موثر در بروز حاملگی ناخواسته تحقیقی در شهر اراک و روستاهای تابعه با انتخاب 19 درمانگاه و 10 روستای اصلی به عنوان خوشه و با توجه به پراکندگی جغرافیایی انجام پذیرفت...

تروپونین ها یک مجموعه سه پروتئینی هستند که در عضله قلبی و اسکلتی وجود دارند و تداخل عمل آکتین و میوزین را با واسطه کلسیم تنظیم می کنند (1، 2، 3). تروپونین C در عضلات اسکلتی و قلب، تروپونین(T (CTnT و تروپونین CTnI) I)فقط در میوکاردیوم وجود دارند (2) دو نوع اخیر (I,T) بسادگی و به سرعت پس از انفارکتوس قلبی در سرم آزاد می شوند. تروپونین I حتی در عضله اسکلتی جنین هم وجود ندارد و پس از صدمه به عضله اسکلتی در سرم بالا نمی رود (1) بنابراین بالا رفتن آن در سرم از نظر بالینی با اهمیت است و فوق العاده برای صدمه به میوکارد اختصاصی است. در بیماران با صدمات حاد و مزمن عضله اسکلتی، CKMB به وفور بالا می رود و سطح تروپونین I در این موارد درحد طبیعی است. در بیماران با نارسایی مزمن کلیه بدون نارسایی قلب و در دوندگان دسته جمعی با مسیر طولانی تروپونین I و T بالا نمی رود (4،10، 11، 12) برای سالها CKMB برای تشخیص صدمات قلبی یک استاندارد طلائی محسوب می شد ولی در حال حاضر تروپونین I و T یک مارکر حساس تر و با ویژگی بالاتری است و حتی می تواند نکروز و صدمات خفیف میوکارد را تشخیص دهد (17).
تروپونین I از تروپونین T و CKMB برای تشخیص انفارکتوس حاد میوکارد اختصاصی تر است بنابراین بایستی جایگزین CKMB شود. تروپونین I و T مارکرهایی هستند که می توانند حوادث آینده چون انفارکتوس حاد و مرگ در بیماران با سندرم حاد دردسینه را پیش بینی کنند (15). آزمایش ایمونوآنزیماتیک یک روش حساس و اختصاصی برای اندازه گیری تروپونین I در سرم بیماران با انفارکتوس میوکارد به شمار می رود (10).

نیاز فوری به اقدامات پزشک هر طبیبی را بر آن می دارد که اورژانس را بطور علمی بشناسد تا آسایش در طبابت و اطمینان در بهبودی بیمار مهیا گردد. این مقاله براساس آخرین مطالب کتب مرجع و مقالات از سال 1991 تا 2002 میلادی تنظیم شده است و واژگان کلیدی اورژانس در بیضه، آلت، مثانه و پروستات مورد توجه قرار گرفته است. در این مقالات اذعان گردیده که اگر به تورشن بیضه با معاینه و شرح حال مشکوک می شویم و در صورت شک باید بیمار در 6-4 ساعت اولیه تحت عمل جراحی قرار گیرد و در تورشن آپاندیکس بیضه عمل جراحی نیاز نمی باشد. آبسه بیضه را باید با درناژ و آنتی بیوتیک درمان کرد و اپیدیدیمیت حاد را در صورتیکه در سنین فعالیت جنس باشد با داکسی سایکلین و سفتریاکسون و در غیر اینصورت براساس نوع میکروب در ادرار درمان می کنیم. فموزیس را با آنتی بیوتیک کنترل می کنیم و با کنترل آن، ختنه راه بعدی بیماری فوق است پارافموزیس نیز کاندید Dorsal slit می گردد. خونریزی به دنبال ختنه را باز کردن مجدد و بستن ورید دورسال آلت می توان درمان نمود و قطع آلت را باید ظرف 8 ساعت آناستوموز کرد و در پریاپیسم Low flow بایستی شستشو ولین اقدام درمانی باشد و در نوع flow High شریان پودندال داخلی را باید بست در پارگی مجرای خلقی سیستومی گذاشته و 6-4 ماه بعد مراحل دیگر درمان را انجام می دهیم. پارگی مجرای قدامی و مثانه را سریعا جراحی نموده و در سیستیت حاد درمان سه روز در خانمها پیشنهاد شده است.