مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل
سال نهم شماره 3 (پیاپی 38، امرداد و شهریور 1386)

کلپوره یا مریم نخودی، از تیره نعناع، گیاهی علفی است که در سالهای اخیر اثرات ضد دیابت، ضد اسپاسم و ضد میکروبی آن گزارش شده است، ولی در مورد اثرات آن بر ترشح اسید معده تحقیقی صورت نگرفته است. هدف این تحقیق بررسی اثر غلظت های مختلف عصاره آبی این گیاه بر میزان ترشح اسید معده در شرایط پایه، واگوتومی و تحریک عصب واگ می باشد.
24 سر رت نژاد ویستار با وزنg) 250-200)، به طور تصادفی به دو گروه دوازده تایی کنترل و آزمون تقسیم شد. پس از بیهوشی حیوانات با تیوپنتال سدیم (mg/kg, ip50)، تراکئوستومی، لاپاراتومی و گاسترودئودنوستومی انجام گردید. عصاره آبی کلپوره در غلظت هایmg/ml 20 و10، 5 (در حجمml 1(تهیه و برای سنجش ترشح اسید معده از روش wash outاستفاده گردید و غلظت اسید آن به روش تیتریمتری اندازه گیری گردید.
مقایسه میانگین نمونه اول و دوم هر غلظت در گروه آزمون تنها، در شرایط واگوتومی معنی دار شد. مقایسه هر یک از سه شرایط مذکور نشان داد که در گروه آزمون، بین حالت پایه با واگوتومی و واگوتومی با تحریک عصب واگ، تفاوت معنی داری در ترشح اسید معده وجود داشت (05/0p<). مقایسه بین گروه کنترل وآزمون نشان داد که عصاره آبی کلپوره اثری بر ترشح اسید معده ندارد.
نتایج نشان داد که غلظتهای مختلف عصاره آبی کلپوره در هر سه شرایط، تفاوت معنی داری در میزان تر شح اسید معده ایجاد نمی کند.

صورت اصلی ترین بخش از بدن انسان برای تامین زیبایی مطلوب محسوب می شود که در این میان جذابیت نیمرخ از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این مطالعه درک طبقات مختلف از لحاظ جنس، سن و تحصیلات از زیبایی نیمرخ بر اساس تغییرات افقی و عمودی در صورت می باشد.
این مطالعه مقطعی بر روی 214 نفر از مراجعین، پرسنل و دانشجویان دانشکده دندانپزشکی و دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تاثیر تغییرات قدامی-خلفی و نیز عمودی در صورت تحتانی روی درک جذابیت نیمرخ، به کمک تصاویر سیاه نیمرخ که دارای اندازه های متفاوتی از زاویه تحدب بافت نرم و نسبت های مختلفی از اندازه صورت فوقانی به تحتانی بودند، ارزیابی گردید.
در سری تغییرات افقی و عمودی، نیمرخ با زاویه تحدب 6+ و نسبت برای صورت فوقانی به تحتانی با تفاوت چشمگیر آماری به عنوان مطلوب ترین نیمرخ برگزیده شد. از جهت تاثیر جنسیت، بین زنان و مردان تفاوت معنی داری وجود نداشت. از لحاظ تاثیر سن، در سنین پایین نیز تفاوت چشمگیری بین نظرات افراد وجود نداشت، اما گروه سنی 35 سال به بالا دارای تفاوت هایی با گروه های سنی پایین تر بودند (05/0>p). تفاوت چشمگیر آماری بین گروه دارای تحصیلات دانشگاهی و فاقد تحصیلات دانشگاهی مشاهده شد (05/0>p).
جنسیت در ارزیابی افراد از زیبایی نیمرخ تاثیر ناچیزی دارد. سلیقه افراد مسن در مورد زیبایی نیمرخ با افراد جوان تر متفاوت است. میزان تحصیلات در ارزیابی افراد از زیبایی نیمرخ تاثیر چشمگیری دارد.

سقط راجعه به حداقل 2 سقط پیاپی در سه ماهه اول بارداری گفته می شود. به دلیل وابسته بودن حاملگی به تغییرات اندوکرین سیکل قاعدگی، اختلالات آن نیز می تواند در پیامد حاملگی موثر باشد. هدف از این مطالعه تعیین رابطه تغییرات هورمونی با موارد سقط راجعه است.
مطالعه به صورت مورد – شاهدی بر روی 92 بیمار با سقط راجعه مراجعه کننده به مرکز نازایی فاطمه زهرا (س) انجام شد. از تمام بیماران هیستروسالپنگوگرافی، کاریوتیپ والدین، سونوگرافی واژینال، اندازه گیری آنتی بادی آنتی فسفولیپید، آنتی بادی آنتی کاردیولیپین، تاریخچه و معاینه فیزیکی، جهت ارزیابی علل احتمالی سقط راجعه انجام شد. سپس سطوح هورمونی(LH,FSH,TSH,Prolactin) در دو گروه با علت مشخص و نامشخص اندازه گیری و با هم مقایسه شد.
میانگین سنی افراد 5/6±2/29 (41-18 سال) و میانگین تعداد سقط 1/1±5/2 و میانگین مدت ازدواج 2/4±5/5 (20-1 سال) بود. میانگین هورمون ها در دو گروه با علت مشخص و نامشخص مقایسه شد، که TSH در گروه با علت نامشخص پائین تر بوده است به ترتیب 8/1±3/2 و 1±5/1 (004/0p=). پرولاکتین در بیماران با سقط مکرر همراه با تخمدان پلی کیستیک بالاتر بوده است(05/0p=).
با توجه به نتایج بدست آمده، توصیه می شود اختلال عملکرد تیروئید و هیپرپرولاکتینمی به عنوان یکی از علل احتمالی سقط راجعه در نظر گرفته شود.

FSH نوترکیب و hMG جهت تحریک تخمک گذاری و در سیکل های کمک باروری استفاده می شود. این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر FSH نوترکیب و HP-hMG در سیکلهای درمانی کمک باروری انجام شده است.
مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی در سال 1384 در مراکز باروری بابل انجام شد. بطور تصادفی، 99 نفر FSH نوترکیب و 97 نفر HP-hMG دریافت نمودند. دو گروه از لحاظ سن، مدت و علت نازایی با یکدیگر همسان گردیدند. اطلاعات شامل تعداد فولیکول، تعداد اووسیت، لغو سیکل، تعداد آمپول، روزهای تجویز، تعداد 2PN، تعداد تخمک لقاح یافته، تعداد جنین 4 سلولی، تعداد جنین grade A و نتیجه درمان جمع آوری گردید.
تعداد اووسیت بدست آمده در گروه HP-hMG (1/11) بطور معنی داری بیشتر از گروه FSH نوترکیب (79/7) بود (012/0p=) ولی تعداد آمپول مصرفی، روزهای تحریک، تعداد تخمک لقاح یافته، تعداد سلول 2PN، تعداد جنین 4 سلولی، تعداد جنین grade A و میزان حاملگی و ادامه بارداری بین گروه HP-hMG و FSH نوترکیب اختلاف معنی داری نداشت.
HP-hMG و FSH نوترکیب در سیکل های کمک باروری عوارض و اثربخشی یکسانی دارند. بنابراین نوع درمان را می توان بر اساس هزینه و روش تجویز انتخاب نمود.

فلبیت شایع ترین عارضه کاتترهای وریدی است که همراه با عوارض زیاد است. روش های مراقبتی و درمانی توصیه شده مانند کمپرس گرم و مرطوب نتوانسته به میزان قابل قبولی شدت فلبیت را در زمانی کوتاه کاهش دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیرژل موضعی پیروکسیکام بر فلبیت ناشی از کاتترهای وریدی و مقایسه اثر آن با روش استاندارد کمپرس گرم و مرطوب، در سال 85-1384 در شهرستان آمل انجام گرفته است.
این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی است که بر روی 180 بیمار دارای فلبیت ناشی از کاتتر وریدهای محیطی انجام شد. نمونه ها به طور تصادفی به سه گروه مساوی60نفری شامل کمپرس گرم و مرطوب، ژل پیروکسیکام و کنترل تقسیم شدند. محل کاتتر های وریدی تا زمان شروع فلبیت مورد بررسی قرار گرفته، بعد از شروع فلبیت کاتتر از محل خود خارج و در محل دیگری جایگزین شد. سپس در گروه های مداخله به مدت 3 روز و در فاصله زمانی هر 8 ساعت، ژل پیروکسیکام (cm 2×4=5/2گرم) یا کمپرس گرم و مرطوب (20 دقیقه) در محل فلبیت به کار رفت. در گروه کنترل مداخله انجام شد. شدت فلبیت قبل از مداخله و سپس هر روز تا 3 روز براساس مقیاس پنج درجه ای شدت فلبیت ثبت شد.
1/31% نمونه ها در ناحیه مچ دست،30% در ناحیه بازو،1/26% در ناحیه پشت دست و 8/12% در ناحیه آنتی کوبیتال دارای فلبیت بودند. هیچ رابطه معنی دار آماری بین سن، جنس، محل فلبیت و شدت فلبیت قبل از شروع مداخله در سه گروه وجود نداشت. میانگین شدت فلبیت قبل از مداخله در گروه ژل پیروکسیکام 48/2، در گروه کمپرس گرم و مرطوب 48/2 و در گروه کنترل 40/2 بود که در روز سوم در سه گروه به ترتیب به 0/0، 18/0 و52/0 رسید. تجزیه و تحلیل واریانس ها با اندازه گیری تکراری نشان داد که تفاوت معنی داری بین روش های درمانی با گروه کنترل وجود داشت که ژل پیروکسیکام مؤثر تر بوده است(00/0p=).
ژل موضعی پیروکسیکام می تواند به عنوان یک روش درمانی، مفید و حتی مؤثر تر از روش پذیرفته شده ای مثل کمپرس گرم و مرطوب در درمان فلبیت ناشی از کاتترورید های محیطی باشد.

نظر به مزایای آشکار زایمان طبیعی و تشویق هر چه بیشتر زنان به این امر و نیز اهمیت کاهش طول مدت زایمان هدف از این تحقیق بر روی زنان نخست زا مراجعه کننده به زایشگاه بیمارستان امام علی آمل انجام گردید.
مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی و یک سویه کور بر روی دو گروه، تجربی و شاهد که هر کدام شامل 60 نفر بوده اند، انجام پذیرفت. به این ترتیب که در شروع فاز فعال زایمانی (اتساع 4 سانتی متر) به گروه های تجربی به ترتیب مخلوط آتروپین و پرومتازین (5/0 میلی گرم آتروپین، 25 میلی گرم پرومتازین)، پتیدین (50 میلی گرم) و به گروه شاهد 2میلی لیتر نرمال سالین به شکل عضلانی تزریق گردید. سپس با انجام معاینات واژینال طول مدت فاز فعال زایمان ثبت گردید.
افراد مورد بررسی 180 نفر زن نخست زا بودند که در محدوده سنی35-15 سال قرار داشتند. طول مدت فاز فعال در گروه آتروپین- پرومتازین 1/69±6/185، در گروه پتیدین 5/105±9/228 و در گروه شاهد 1/90±9/245 دقیقه بوده است که تفاوت میان آنها از نظر آماری معنی دار بوده است(001/0p=) اما این تفاوت میان دو گروه پتیدین و شاهد معنی دار نبوده است.
با توجه به مؤثر بودن تزریق ترکیب آتروپین، پرومتازین در کاهش مدت فاز فعال دردهای زایمان، مصرف آنها به هنگام زایمان توصیه می شود.

اعتیاد به سوءمصرف مواد مخدر به ویژه اکستسی در میان جوانان، یکی از معضلات بهداشتی – اجتماعی و اقتصادی جهان امروز است که تاثیر مستقیمی بر سلامتی و توان آموزشی دارد. اکستسی یکی از فراورده های متامفتامین ها می باشد. این پژوهش با هدف بررسی میزان آگاهی دانشجویان در مورد اثرات و عوارض مصرف اکستسی انجام گرفته است.
مطالعه به صورت مقطعی، بر روی 140 نفر از دانشجویان دختر و پسر رشته مدیریت دانشکده های دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران، که به روش تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای که به همین منظور طراحی شده بود جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
آگاهی اکثریت دانشجویان در حد ضعیف بوده است. میانگین نمرات آگاهی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران24/6 و میانگین نمرات آگاهی دانشجویان دانشگاه تهران 46/7 بود. ارتباط معنی داری بین میزان آگاهی و متغیرهای زمینه ای شامل سن، جنس، وضعیت تاهل، شاغل بودن، تحصیلات و شغل والدین، وضعیت اقتصادی، خوابگاهی و غیرخوابگاهی بودن دانشجو مشاهده نشد.
نتایج این پژوهش، آگاهی اکثریت دانشجویان را در حد ضعیف نشان داد، پیشنهاد می شود جهت افزایش آگاهی از رسانه های ارتباط جمعی مانند تلویزیون، روزنامه و رادیو استفاده شود.

چاقی یکی از مشکلات بهداشتی جوامع امروز محسوب می شود و باعث افزایش خطر بیماری های مزمن و مرگ های زودرس می گردد. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع چاقی زنان جوان تنکابنی در سال 1384 می باشد.
مطالعه به صورت مقطعی بر روی 774 زن جوان 25-18 سال در شهر تنکابن با روش نمونه گیری خوشه ایانجام شد. وزن، قد، دور کمر این افراد با روش استاندارد اندازه گیری شد. اضافه وزن به صورت نمایه توده بدن (BMI) بین9/29-25 (kg/m2)وچاقی به صورت BMIبزرگتر یا مساوی 30 (kg/m2) وچاقی شکمی به صورت نسبت دور کمر به دور باسن (WHR) برابر یا بزرگتر از 85/. تعریف شد. دریافت غذا از طریق تکرر مصرف و یادآمد 24 ساعت خوراک در 3 روز غیر متوالی در هفته ارزیابی شد.
شیوع افزایش وزن، چاقی عمومی و چاقی شکمی در نمونه های موردنظر به ترتیب 2/21 و 7/1 و4/29درصد بوده است. میانگین و انحراف معیار انرژی مصرفی روزانه نمونه ها و میانگین انرژی برای کربو هیدرات، پروتئین ها و چربی ها به ترتیب 537±2380، 5/13±60، 8/2±3/11 و 1/6±7/28 کیلوکالری بوده است. فعالیت فیزیکی در 45، 43 و 12 درصد از افراد به ترتیب سبک، متوسط و سنگین بود. 4/82% از شرکت کنندگان، خانه دار و 7/20% از نمونه ها کم سواد بوده اند.
نتایج حاصل از این مطالعه، شیوع افزایش وزن و تا حد کمی چاقی را در بین زنان جوان تنکابنی نشان می دهد. فراوانی چاقی مرکزی در این جمعیت افزایش داشت. آگاهی های لازم در مورد تغذیه مناسب در این گروه سنی از زنان پیشنهاد می شود.

احکام وضعی دراهدای گامت، هر چند پیشینه زیادی ندارد، اما برخی از فقهای معاصر، بدان پرداخته و موارد آن را بر اساس دیدگاه فقهی خود بیان کرده اند. هدف از این تحقیق، تعیین رابطه حقوقی مشخص افراد با سلولهای جنسی و بررسی مقومات مفهوم پدری و مادری و دستیابی به احکام وضعی اهدای گامت در رابطه با نسب، ولایت، حضانت، نفقه، محرمیت، نکاح، ارث و عده است.
چون در هر بحث فقهی، لزوما باید متون دینی مربوط به آن از جهت سند و دلالت، بررسی گردد، لذا پایه و اساس این کار، تحقیق و تتبع در منابع و متون دینی و نیز آراء و اقوال فقهای گذشته و معاصر در خصوص تلقیح مصنوعی می باشد. در تمام صورمربوط به تلقیح، صاحب اسپرم و تخمک، یا شناخته شده هستند و یا ناشناسند که با توجه به مراتب مختلف آن، تحت یازده عنوان مورد بررسی قرار گرفته اند.
از نظر فقهی، پدر کسی است که صاحب اسپرم است. مادر نیز همان کسی است که صاحب تخمک می باشد. به همین خاطر، همسری که صاحب اسپرم نباشد، پدر شرعی نیست و زن هم در صورت گرفتن تخمک از فرد دیگر، مادر شرعی محسوب نمی شود. بر این اساس، اهدا کنندگان اسپرم و یا تخمک، والدین شرعی محسوب شده و فرزندان آنها، برادران و خواهران شرعی فرزندان ناشی از اهدای گامت، به حساب می آیند.
کسانی که به اهدای گامت و یا دریافت آن اقدام می کنند، باید با موازین مسائلی مانند نسب، ولایت، حضانت، نفقه، محرمیت و نکاح آشنایی پیدا کرده و پای بندی نشان دهند تا از نظر شرعی، دچار مشکل نشوند.

سنگهای ادراری از بیماری های شایع دستگاه ادراری می باشند. سنگهای حالبی که خودبه خود از مسیر عبور نمی کنند توسط سنگ شکن برون اندامی، درون اندامی، از طریق پوست، لاپاراسکوپی و جراحی باز قابل خرد کردن و برداشتن هستند. این مطالعه به منظور بررسی نتایج سنگ شکنی درون اندامی حالب در درمان سنگهای حالب انجام شده است.
این مطالعه به صورت مقطعی و براساس داده های موجود در پرونده 196 بیمار با سنگ حالب که در بیمارستان شهید بهشتی بابل از فروردین 1382 لغایت خرداد 1385 تحت عمل سنگ شکنی دورن اندامی حالب (TUL) قرار گرفتند، انجام شد. اطلاعات شامل سن، جنس، سمت و محل سنگ، استفاده از سوند حالب، مدت بستری، نیاز مجدد به سنگ شکنی درون اندامی حالب جمع آوری گردید.
از 196 فرد مورد مطالعه، 137 نفر (8/64%) مرد و 64 نفر (2/35%) زن و میانگین سنی آنها 6/13±5/41 سال بود. بیشترین سنگها در حالب تحتانی چپ و کمترین آن در حالب میانی راست قرار داشت. 80% بیماران در گروه بدون سوند حالب و 8/75% بیماران با سوند حالب از مسکن استفاده کرده بودند. تنها ارتباط بین مصرف مسکن و مدت بستری اختلاف معنی داری را نشان داد (009/0p=) و در بقیه موارد اختلاف معنی دار نبود. کمترین زمان بستری در بیمارستان بعد از سنگ شکنی درون اندامی حالب 1 روز و بیشترین زمان بستری 12 روز بود. در میان نمونه های مورد مطالعه 1/5% نیاز به سنگ شکنی مجدد درون اندامی حالب داشتند، که در یکی از آنها عدم موفقیت دیده شد و دچار پیونفروز و تب گردید که تحت نفروستومی و TUL مجدد قرار گرفت. عارضه جدی مانند پارگی حالب دیده نشد.
نتایج این مطالعه نشان داد که در موارد سنگ شکنی دورن اندامی حالب (TUL) بدون عارضه نیازی به گذاشتن سوند حالب بطور روتین نمی باشد. سنگ شکنی دورن اندامی یک روش موفقیت آمیز در درمان سنگهای حالب، بخصوص سنگهای تحتانی حالب می باشد.