فهرست مطالب

تحقیقات نظام سلامت حکیم - سال دهم شماره 2 (پیاپی 37، تابستان 1386)

مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم
سال دهم شماره 2 (پیاپی 37، تابستان 1386)

  • 86 صفحه، بهای روی جلد: 2,500ريال
  • تاریخ انتشار: 1386/05/16
  • تعداد عناوین: 11
|
  • سحرناز نجات، سید رضامجدزاده، آرش رشیدیان، سروش مرتاض هجری صفحه 1
    در ایران پیشنهاد پذیرش دانشجوی پزشکی از مقطع کارشناسی به دفعات مطرح شده است. در سال 1356، سه دوره پذیرش از مقطع کارشناسی وجود داشت. پس از انقلاب در دی ماه 1382 شورای عالی برنامه ریزی مقرر داشت که این نوع پذیرش به صورت آزمایشی انجام شود تا آثار آن مورد بررسی قرار گیرد. از آن جا که این موضوع همچنان مطرح است، مطالعه جامعی در این راستا انجام گرفت تا مشخص گردد انگیزه اصلی تغییر مقطع پذیرش در ایران چه می تواند باشد.
    روش کار
    این مطالعه از دو قسمت بررسی تجربیات دانشگاه هایی که به این شکل دانشجو می پذیرند و نیز مطالعه کیفی تشکیل شده است. در بخش اول، گزارش های دانشکده های پزشکی که از مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرند، مورد بررسی قرار گرفتند. بخش کیفی مطالعه که با شناسایی کلیه ذی نفعان شروع شد، شامل 5 بحث متمرکز گروهی و 7 مصاحبه عمیق فردی است. پنج بحث گروهی متمرکز با دانشجویان پزشکی سال اول و ششم، دانشجویان سال چهارم رشته های علوم، اساتیدی که در مراکز توسعه آموزش خدمت می کنند یا در زمینه آموزش فعالیت های زیادی انجام داده اند و استادان دوره علوم پایه پزشکی انجام شد. هفت مصاحبه عمیق فردی با جمعی از اعضای شورای عالی برنامه ریزی که دو نفر از آنان با این روش در سال 1356 تحصیل نموده بودند انجام گرفت تا تجزیه و تحلیل ذی نفعان در این راستا صورت پذیرد و بستر موجود برای این تغییر مشخص گردد.
    یافته ها
    دانشجویان پزشکی همگی عقیده داشتند که انتخاب رشته پزشکی در حال حاضر آگاهانه و از روی علاقه واقعی به این رشته نمی باشد، تقریبا همه موافق بودند که با تغییر روش، امکان انتخاب افراد با بلوغ شخصیتی بیشتر فراهم می شود. دانشجویان رشته های علوم در کل با انجام این طرح موافق بودند. در مورد تقویت علوم پایه نظر اغلب افراد این بود که برای رسیدن به این هدف باید به رشته های علوم بهای بیشتری داده شود و بودجه بیشتری برای تحقیقات در این زمینه ها درنظر گرفته شود. در کل تمام اساتید شرکت کننده در بحث گروهی با این طرح موافق بودند و آن را گامی موثر برای انتخاب آگاهانه رشته پزشکی و ارتقای وضعیت علوم پایه در کشور می دانستند؛ هیچ یک از این اساتید نتیجه کنکور سراسری را ملاک گزینش صحیح دانشجو نمی دانستند. اکثر افرادی که مورد مصاحبه قرار گرفتند (همه به استثنای یک نفر) به تاثیر مثبت این طرح بر تقویت علوم پایه در دوران پزشکی اشاره نمودند. تمام مصاحبه شوندگان تغییر اساسی در محتوای آموزشی را همراه با تغییر شیوه گزینش دانشجو ضروری می دانستند و می خواستند که این برنامه از پیش تعیین شده باشد. اکثریت مصاحبه شوندگان به افزایش سن دانشجویان در زمان فارغ التحصیلی به عنوان مشکل اصلی طرح اشاره نمودند. عدم وجود استادان و مدرسین با نگرش علوم پایه به عنوان مشکل دیگر طرح توسط تقریبا نیمی از آنان مطرح شد.
    نتیجه گیری
    دلیل اصلی تغییر مقطع پذیرش در دانشگاه هایی که این سابقه را دارند، پذیرش دانشجویان با بلوغ فکری بیشتر بوده، در حالی که موارد مطرح شده در ایران، ارتقای علوم پایه پزشکی، تقویت ارتباط علوم پایه و علوم بالینی، انتخاب آگاهانه تر رشته پزشکی و نیز امکان گزینش دانشجویان با خصوصیات فرا شناختی مناسب است.
    کلیدواژگان: دانشجویان پزشکی، ایران، دانشگاه علوم پزشکی، نحوه پذیرش، پذیرش از مقطع کارشناسی
  • مصطفی معین، مریم محمودی، نیما رضایی صفحه 8
    در دو دهه اخیر پیشرفت سریعی در تمامی شاخه های علوم و فناوری صورت گرفته است. به علت رشد علوم پزشکی در چند دهه قبل و همچنین تمایل بیشتر دانشمندان به چاپ مقالات خود در مجلات، تعداد مجلات از 3000 جلد در سال 1960 به بیش از 00040 مجله در سال 2001 افزایش یافته است که این امر اهمیت ارزیابی کمی و کیفی مجلات و مقالات را بیشتر می‎نماید. هدف از این مطالعه، بررسی تولید علمی ایران در آستانه قرن 21 می باشد.
    روش کار
    اطلاعات مورد استفاده در این مقاله با جستجوی موسسه اطلاعات علمی آمریکا (ISI) از طریق اینترنت در شبکه اطلاعات رز- نت انجام گرفت. در این بررسی ابتدا تولید علمی ایران از سال 1970 تا 2002 تحت یک مرور اجمالی قرار گرفت. سپس تولید علمی ایران و 15 کشور توسعه‎ یافته و در حال توسعه تحت مقایسه قرار گرفت.
    یافته ها
    تولید علمی ایران از سال 1970 تا 1980 روند صعودی داشته و با آغاز جنگ ‎تحمیلی ایران و عراق، ابتدا دچار یک روند نزولی، سپس وضعیت ثابت شده و چند سال پس از جنگ مجددا دچار یک سیر صعودی با شیب بسیار تند شده است. مقایسه بین ایران و 15 کشور دیگر در سال 2000 نشان می دهد که این 16 کشور در مجموع 2/69% تولید علمی جهان را در ISI دارا می‎باشند که آمریکا، انگلستان و آلمان به ترتیب با 2/32، 8/7 و 7 درصد در سه رده نخست قرار دارند و ایران با 12/0% در رده سیزدهم این 16 کشور قرار دارد. در مقایسه درون این 16 کشور، آمریکا 5/46% تولیدات علمی و دیگر کشورهای توسعه یافته یعنی انگلستان، آلمان، ژاپن، فرانسه و کانادا مجموعا 9/43% درصد تولید علمی این 16 کشور را داشته‎اند. کشورهای چین، هندوستان و کره‎جنوبی دارای اختلاف قابل توجه و وضعیت نسبتا بالاتری از نظر تولید علمی در مقایسه با کشورهای ترکیه، مصر، عربستان‎سعودی، ایران، پاکستان، کویت و عراق می‎باشند. ایران دارای سهم 17/0% در بین 16 کشور می‎باشد و در مرتبه سیزدهم قرار گرفته است. بعد از ایران، کشورهای پاکستان، کویت و عراق که مجموعا 16/0% از تولید 16 کشور را دارا می‎باشند، قرار گرفته‎‎اند.
    نتیجه گیری
    . ایران پس از جنگ ایران و عراق رشد فزاینده‎ای در عرصه مقالات داشته است که این دوران زمان ثبات و توسعه می باشد. در این زمان بازسازی کشور و اجرای برنامه های پنح ساله اول تا سوم سبب توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در ایران گردید. همزمان با شکوفایی اقتصادی و همچنین سرمایه گذاری بیشتر در امر تحقیقات، تولید علمی ایران با سیر صعودی با شیب بسیار تند افزایش یافت. میزان مقالات نمایه شده ایرانی در دهه اخیر افزایش زیادی داشته و امید است همچنان نیز رو به پیشرفت و افزایش باشد. گل واژگان:، مقاله، ارزیابی، تولید علمی، ایران.
    کلیدواژگان: مقاله، ارزیابی، تولید علمی، ایران
  • فهیمه رمضانی تهرانی، حسین ملک افضلی، شیرین جلالی نیا، مرضیه رستم دوم، نیلوفر پیکری صفحه 15
    بیش از یک ششم جمعیت جهان، سیگار مصرف می کنند و پیش بینی می شود تا سال 2020 میلادی استعمال دخانیات، عمده ترین علت مرگ و میر قابل پیشگیری باشد. صاحب نظران بر این باورند که عدم مصرف سیگار در پزشکان می تواند مهم ترین عامل تاثیرگذار بر عملکرد گرایش به سیگار یا ترک آن در جامعه باشد. هدف از این مطالعه، تعیین آگاهی پزشکان در این خصوص، همچنین بررسی آمادگی علمی و عملی ایشان جهت کمک به ترک مصرف دخانیات بیماران است.
    روش کار
    این مطالعه یک مطالعه مقطعی است. از مجموع 25600 پزشک عمومی شاغل در کشور در زمان انجام مطالعه، بر اساس حجم نمونه مورد نیاز، 5140 نفر به روش نمونه گیری تصادفی سهمیه ای (به تناسب سهم پزشکان عمومی شاغل در هر استان) با احتساب فاصله انتخاب از روی فهرست پزشکان سازمان نظام پزشکی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه استاندارد سازمان جهانی بهداشت در این زمینه بود که همزمان در چند کشور مورد استفاده قرار گرفته بود.
    یافته ها
    در مجموع 74% پزشکان تحت مطالعه مذکر و مابقی مونث بودند که حدود 16% آنها در حال حاضر سیگار می کشیدند و 6/4% نیز در گذشته سابقه مصرف آن را داشتند. کمتر از یک سوم پزشکان، آمادگی علمی و عملی جهت مشاوره ترک سیگار بیمارانشان داشتند و تنها 9% پزشکان در طی دوران تحصیل یا پس از آن از طریق دوره های بازآموزی، روش های ترک سیگار را آموزش دیده بودند. نیاز به آموزش های ویژه در زمینه ترک سیگار، توسط بیش از 80% پزشکان ابراز گردید.
    نتیجه گیری
    ارتقای نگرش و آگاهی پزشکان علاوه بر آن که بر نحوه عملکرد آنان در قبال ترغیب جامعه به دوری گزیدن از محصولات دخانی و احیانا ترک مصرف آنها تاثیر می گذارد در شکل دادن الگوی رفتاری جامعه نیز بی تاثیر نخواهد بود. بنابراین به جاست که در دوره های آموزشی و بازآموزی بدین مهم اهتمام ورزیده شود. گل واژگان: پزشکان، آموزش، مصرف دخانیات.
    کلیدواژگان: پزشکان، آموزش، مصرف دخانیات
  • لاله بابایی خو، مهدی محبعلی، محمدرضا نیاکان لاهیجی، علی مهرابی توانا صفحه 21
    لیشمانیازیس به بیماری اطلاق می شود که علت عمده آن تک یاخته ای از جنس لیشمانیا است. تظاهرات بالینی لیشمانیازیس در انسان ها از بثورات جلدی تا درگیری های کشنده احشایی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی اثر درمانی 7 نوع عصاره گیاهان دارویی به نام های اوکالیپتوس، مورد، باریجه، درمنه، ترخون، سیر و گزنه بر روی لیشمانیازیس ناشی از لیشمانیا ماژور در موش های سوری بود.
    روش کار
    تعدادی موش سوری به لیشمانیا ماژور آلوده شدند. برای این کار آماستیگوت های جدا شده از زخم فعال موش به حیوان تلقیح شدند (از پروماستیگوت های جدا شده از محیط کشت RPMI نیز می توان استفاده نمود). پس از ایجاد عفونت، تمامی حیوانات از نظر پارازیتولوژی (دیدن جسم لیشمن) مورد بررسی و تایید قرار گرفته شدند. تمامی موش های آلوده به طور تصادفی به سه قسمت تقسیم شدند: الف- گروه مورد که با داروی مورد نظر درمان شدند، ب- گروه کنترل 1 که هیچ گونه درمانی در آنها صورت نگرفت و ج- گروه کنترل 2 یا دارونما (از آن جایی که از اتانل 96 به عنوان حلال عصاره ها استفاده شده بود، این گروه با حلال تیمار شدند). تعداد 10 عدد موش نیز بدون ایجاد آلودگی در آنها، برای کنترل شرایط آزمایشگاه در نظر گرفته شدند. قبل از شروع درمان، قطر زخم ها اندازه گیری شد. درمان به صورت جلدی، دوبار در روز (صبح و عصر) و به مدت 40 -30 روز انجام شد. پس از پایان دوره درمانی مجددا در صورت ابقای زخم قطر آنها توسط کولیس اندازه گیری شد و پس از آزمون پارازیتولوژی این موارد با موارد مشابه قبل از درمان مقایسه و نتیجه گیری شد.
    یافته ها
    از میان هفت گیاه دارویی مورد مطالعه، عصاره اوکالیپتوس و عصاره ترخون موجب درمان کامل زخم های کوچک (و حذف کامل جسم لیشمن از محل ضایعه) شدند و از گسترش زخم های بزرگ (با کاهش تعداد انگل) جلوگیری نمودند. در گروه های کنترل 1، کنترل 2 و گروه های مورد درمان با سایر عصاره ها چنین نتایجی حاصل نشد؛ حتی افزایش در قطر زخم ها نیز مشاهده شد.
    نتیجه گیری
    افزایش قطر زخم ها در گروه کنترل 2، نشان دهنده عدم تاثیر درمانی الکل اتیلیک موجود در دارو و درمان زخم های کوچک در دو گروه مورد درمان با اوکالیپتوس و ترخون، نشان دهنده اثر درمانی این دو گیاه است. مطالعات و آزمایش های بیشتر جهت یافتن مواد موثر موجود در این عصاره ها پیشنهاد می شود. گل واژگان: لیشمانیا ماژور، لیشمانیازیس جلدی، داروهای گیاهی، موش سوری.
    کلیدواژگان: لیشمانیا ماژور، لیشمانیازیس جلدی، داروهای گیاهی، موش سوری
  • مهدی قاسم خانی، کمال اعظم، شیوا آتن صفحه 28
    آسیب های اسکلتی- عضلانی مرتبط با کار، از جمله بزرگترین مشکلات بهداشت شغلی در کشورهای صنعتی و در حال توسعه است که در اثر وضعیت های بدنی نامناسب کاری رخ می دهند. یکی از شیوه های مهم ارزیابی پوسچر، روش ارزیابی سریع اندام فوقانی (رولا) است. مطالعه حاضر به منظور بررسی ارگونومیکی خطر بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی اندام های فوقانی کارگران سالن مونتاژ یک کارخانه خودروسازی مهم کشور در شهر تهران در زمستان 1383 انجام گرفت.
    روش کار
    به منظور انجام این مطالعه توصیفی، 196 کارگر با 37 پوسچر که دارای بیشترین تکرار وظیفه کاری در سالن مونتاژ و خط های تزئینات، مکانیکی و صندلی بندی بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند و با استفاده از روش رولا که از اعتبار و پایایی بالایی برخوردار است، مورد بررسی قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج بررسی نشان داد بالاترین امتیاز پوسچر نامناسب در سه خط تزئینات، مکانیکی و صندلی بندی سالن مونتاژ امتیاز 7 می باشد و امتیاز کسب شده در این سه خط از نظر آماری معنادار نمی باشد (178/0 =p) و اختلافی با یکدیگر ندارند. همچنین از علل مهم سطح اقدامات چهارم در خط تزئینات، حمل بار سنگین بین 30-10 کیلوگرم و کار در زیر ماشین بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به سطح اولویت اقدامات اصلاحی چهارم که در پوسچرها به دست آمده مشخص می گردد که ایجاد تغییرات و بهبود شرایط کار از طریق مداخله های ارگونومیکی باید سریعا انجام شود. انجام مطالعات بعدی و آنالیز شغلی در زمینه راهکارهای حذف پوسچرهای نامناسب کاری توصیه می شود. گل واژگان: ارگونومی، اختلالات اسکلتی- عضلانی، پوسچرهای کاری، رولا.
    کلیدواژگان: ارگونومی، اختلالات اسکلتی، عضلانی، پوسچرهای کاری، رولا
  • کامبیز کریم زاده شیرازی، شمس الدین نیکنامی، علیرضا حیدرنیا، پروفسور لوییس ام. والاس، گیتی ترکمان، سقراط فقیه زاده صفحه 34
    فعالیت های جسمانی و تمرین های قدرتی می توانند ضمن بهبود توده عضلانی و تراکم استخوانی، خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهند؛ اما سطح این فعالیت ها در زنان ایرانی پایین است. همواره نیاز به کاربرد یک الگوی رفتاری همچون TTM برای طراحی مداخلات موثرتر با هدف افزایش فعالیت های جسمانی زنان مورد تاکید واقع شده است.
    روش کار
    مطالعه حاضر از نوع تصادفی کنترل شده با گروه شاهد است که تاثیر اجرای یک برنامه آموزشی دوازده هفته ای و مبتنی بر الگوی TTM را در ارتقای سطح فعالیت های جسمانی، قدرت عضلانی و تعادل 116 زن 65 -40 ساله ارزشیابی کرده است. برنامه ورزشی شامل تجویز تمرین های مقاومتی و یک برنامه راهپیمایی تکمیلی بود.
    یافته ها
    پس از مداخله، افراد گروه آزمایشی از پیشرفت مثبت و معناداری در مرحله آمادگی برای انجام ورزش برخوردار شدند (17/76=χ2، 001/0 ≤ p). همچنین میزان فعالیت های جسمانی، قدرت عضلانی(58%)، تعادل پویا (53/8%) و تعادل ایستا (18/66%) در افراد این گروه به صورت معناداری افزایش یافت که در افراد گروه شاهد مشاهده نگردید (01/0 ≤ P).
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه، ضمن حمایت از کاربردی بودن TTM در مداخلات ارتقای فعالیت جسمانی، نشان می دهند که تمرین ها و برنامه آموزشی مورد استفاده، در بهبود تعادل و قدرت عضلانی زنان مذکور بسیار موثر بوده است. گل واژگان: پوکی استخوان، TTM، فعالیت جسمانی، تعادل، قدرت عضلانی.
    کلیدواژگان: پوکی استخوان، ttm، فعالیت جسمانی، تعادل، قدرت عضلانی
  • سیدهمایون صدرایی، غلامرضا کاکا، حسین دشت نورد، حسین بهادران، محمود مفید، حسین مهدوی نسب، هدایت صحرایی، غلامعلی میرشفیعی، حسین ایمانی صفحه 43
    هدف از این مطالعه، بررسی اثرات سمیت عصبی مورفین در دوره بارداری بر شکل گیری لایه های کورتکس مخچه در جنین های موش سوری بوده که با استفاده از روش مورفومتری انجام شده است.
    روش کار
    موش ها در یک دوره 21 روزه قبل از بارداری و 17 روز ضمن بارداری معتاد شدند. در روز هفدهم بارداری، موش ها با اتر کشته شدند. جنین ها را از بدن حیوانات باردار خارج نموده، ضمن بررسی وزن بدن و طول فرق سری- نشیمنگاهی آنها، مطالعه مورفومتریک بر روی لایه های کورتکس مخچه جنین ها با استفاده از کامپیوتر و نرم افزار موتیک انجام شد.
    یافته ها
    یافته ها نشان داد مورفین سبب کاهش معنادار وزن و طول فرق سری- نشیمنگاهی در جنین های گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل شده است. بررسی های مورفومتریک نشان داد که ضخامت لایه های کورتکس مخچه به ویژه ضخامت لایه دانه دار خارجی (EGL) آن در جنین های گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل نیز کاهش معناداری یافته است. از سوی دیگر میانگین تعداد سلول های عصبی در EGL گروه تجربی در مقایسه باگروه کنترل کاهش معناداری را نشان داد (02/0(p<. در حالی که میانگین تعداد سلول های عصبی در لایه بینابینی (ML) و لایه دانه دار داخلی (IGL) گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل تغییرات معناداری نداشته است. بنابراین تعداد سلول های عصبی در لایه دانه دار خارجی و داخلی در گروه تجربی و سرعت مهاجرت نورون ها از لایه نورواپیتلیال به سمت کورتکس کاهش پیدا کرده است.
    نتیجه گیری
    مورفین روند رشد و نمو جنین ها و تکامل لایه های کورتکس مخچه آنها را مختل می کند. گل واژگان: مورفین، کورتکس مخچه، مورفومتری، جنین، موش.
    کلیدواژگان: مورفین، کورتکس، مخچه، مورفومتری، جنین، موش
  • زهرا محتشم امیری، پویا نقش پور، عباس جعفری شکیب صفحه 50
    تصمیم گیری استراتژیک در تمامی سیستم های بهداشتی باید بر اساس اطلاعات حاصل از الگوی بهره برداری از خدمات بهداشتی توسط جامعه و عوامل موثر بر آن همچون وضعیت اجتماعی و اقتصادی، تصمیم گیری های سیاسی، الگوی بیماری ها در جامعه و خدمات ارایه شده در این سیستم ها باشد.
    روش کار
    در یک مطالعه مقطعی در زمستان سال 1382 تعداد 2968 خانوار روستایی به روش نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ایتصادفی از خانوار، مورد پرسشگری واقع شدند. جمع آوری داده ها توسط پرسش نامه و از طریق مصاحبه با یکی از افراد خانوار بالای 15 سال توسط تیم پرسشگری و به صورت مراجعه به درب منازل صورت گرفت. قسمت اول پرسش نامه شامل اطلاعات زمینه ای و قسمت دوم شامل ثبت هرگونه مشکل بهداشتی و بهره گیری از مراکز بهداشتی و درمانی در طی یک ماه گذشته بوده است. داده ها پس از جمع آوری توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    در این مطالعه 12086 نفر با بعد خانوار70/4 بررسی شدند که از کل جمعیت تحت مطالعه 1670 نفر (138 در هر 1000 نفر، 141- 135 در هر هزار نفر با فاصله اطمینان 95%) در یک ماه گذشته، رویداد حداقل یک بیماری را گزارش کرده اند. از نظر نحوه درمان، 30 نفر (8/1%) به هیچ مرکز بهداشتی یا درمانی مراجعه ای نداشتند و 41 نفر (5/2%) خوددرمانی نمودند. از میان مراجعین، بیشترین مراجعه به مطب های خصوصی با 3/49%، خانه های بهداشت 5/26%، مراکز بهداشتی و درمانی3/12%، بیمارستان های دولتی4/6% بود و تنها 3/0% به بیمارستان های آموزشی مراجعه کردند. در این مطالعه سن، جنس و سطح تحصیلات با میزان بهره گیری از خدمات بهداشتی و درمانی ارتباط داشته است (0001/0 p<).
    نتیجه گیری
    به نظر می رسد استفاده کمتر از خدمات بهداشتی و درمانی به خصوص مراکز دولتی چند عاملی است، بررسی عوامل موثر بر رفتارهای بهره مندی از خدمات، دلایل استقبال کمتر مردم از مراکز دولتی و هزینه واحد این مراکز در مطالعات بعدی توصیه می شود. گل واژگان: سیستم بهداشتی، بهره گیری خدمات بهداشتی، روستا.
    کلیدواژگان: سیستم بهداشتی، بهره گیری خدمات بهداشتی، روستا
  • سیدسعید هاشمی نظری، جلال خسروی، سقراط فقیه زاده، سید حسن اعتمادزاده صفحه 56
    نگاهی به آمار و ارقام منتشر شده در زمینه شیوع اختلالات روانی در کشورهای مختلف جهان و ایران، اهمیت و ضرورت توجه به بهداشت روان را مشخص تر می نماید. طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت در سال 2002 میلادی، حدود 500 میلیون نفر در دنیا مبتلا به یکی از اختلالات روانی هستند که حدود نیمی از آنها را اختلالات خفیف روانی همچون افسردگی و اضطراب تشکیل می دهند.
    روش کار
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان سازمان آتش نشانی تهران و ابزار پژوهش، پرسش نامه سلامت عمومی- 28 سؤالی ((GHQ-28 بود. بررسی های انجام گرفته درخصوص اپیدمیولوژی اختلالات روانی در ایران با استفاده از پرسش نامه مذکور نشان دهنده این است که میزان روایی و پایایی این آزمون با نمره برش 6 بین 84/0 تا 93/0 و با نمره برش 23 بین 68/0 تا 94/0 متغیر می باشد. در این مطالعه از روش نمره گذاری سنتی و نمره برش 6 استفاده گردید.
    یافته ها
    میانگین سنی افراد 38/34 سال (انحراف معیار 4/9)، 9/83% آنها تحصیلات دیپلم داشته و 3/85% رسمی بودند. 3/49% آنها تعداد افراد خانوارشان بین 3-1 نفر بود. 47% این افراد آتش نشان بودند و بیش از 90% آنها مشاغل عملیاتی داشتند. شیوع موارد مشکوک به اختلالات روانی با استفاده از روش نمره گذاری سنتی نمره برش 6 محاسبه گردیده است که 2/15% افراد، مشکوک به اختلالات روانی بودند (خطای معیار 35/0). بین شیوع موارد مشکوک به اختلال روانی و افزایش سن، تاهل، افزایش مدت اشتغال در پست و افزایش تحصیلات ارتباط معنا دار آماری مثبتی وجود داشت.
    نتیجه گیری
    نتایج این بررسی نیز همانند سایر مطالعات در این زمینه، مؤید این مطلب است که مطالعه وضعیت سلامت روان افراد می تواند اطلاعات ارزشمندی را در زمینه برنامه ریزی های آموزشی، درمان و پیشگیری از بروز اختلالات روانی در اختیار مسؤولان، برنامه ریزان و مدیران سازمان ها و مراکز ارایه دهنده خدمات قرار دهد. گل واژگان: آتش نشانی، پرسش نامه سلامت عمومی، اختلالات روانی.
    کلیدواژگان: آتش نشانی، پرسش نامه سلامت عمومی، اختلالات روانی
  • جعفر حسن زاده *، محمدرضا اشراقیان، کاظم محمد، اکبر فتوحی، مجتبی سالاری فر صفحه 65

    نسبت خطر معمولا یکی از پارامترهای مورد علاقه محققان در مطالعات پزشکی و اپیدمیولوژیک است. استفاده از مدل رگرسیون پواسون یکی از راه های برآورد مستقیم نسبت خطر است. استفاده از این مدل برای تجزیه و تحلیل داده های با پیامد دو حالتی سبب می شود واریانس نسبت خطر بیش برآورد شود. به عبارتی حدود اطمینان های محاسبه شده محافظه کارانه خواهد بود. در مقاله حاضر برای رفع این مشکل، روشی به نام رگرسیون پواسون تغییریافته شرح داده شده است.

    روش کار

    برای شرح روش رگرسیون پواسون تغییر یافته از یک جدول توافقی 22 استفاده شده و محاسبات ساده برآورد واریانس انجام شده است. همچنین با ذکر یک مثال واقعی که بر اساس قسمتی از داده های مطالعه عوامل پیشگویی کننده بیماری عروق کرونر است، دو روش رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته به داده ها برازش شده و نتایج با یکدیگر مقایسه شده اند.

    یافته ها

    پس از برازش مدل های رگرسیون پواسون معمول و تغییریافته، نسبت خطر برای متغیر سابقه چربی بالا، 68/1 برآورد گردید. فواصل اطمینان 95% برای نسبت خطر بر اساس این دو مدل به ترتیب 82/2-005/1 و 68/2-05/1 به دست آمد. فاصله اطمینان محاسبه شده بر اساس رگرسیون پواسون تغییریافته 10% کوتاه تر بود.

    نتیجه گیری

    استفاده از رگرسیون پواسون تغییریافته در مقایسه با رگرسیون پواسون معمولی در مطالعات کوهورت با پیامد دو حالتی، واریانس نسبت خطر را کمتر خواهد کرد و دقت برآورد را بالا خواهد برد. این روش ممکن است در مورد متغیرهایی که در مرز معناداری آماری قرار دارند، نتایج متفاوتی با پواسون معمولی داشته باشد. گل واژگان: رگرسیون پواسون تغییر یافته، پیامد دو حالتی، نسبت خطر، نسبت برتری.

    کلیدواژگان: رگرسیون پواسون تغییر یافته، پیامد دو حالتی، نسبت خطر، نسبت برتری
  • علیرضا چوبینه، عبدالرضا رجایی فرد، مسعود نقاب صفحه 70
    فشارهای فیزیکی و روانی فزاینده بر پرستاران ممکن است به افزایش شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی منجر شود. این پژوهش با اهداف تعیین میزان شیوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی در نواحی گوناگون بدن پرستاران و بررسی ارتباط میان دریافت و قضاوت پرستاران از فشارهای فیزیکی و روانی و میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی، انجام شده است.
    روش کار
    در این مطالعه مقطعی، 642 پرستار از 46 بخش گوناگون از 12 بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شیراز که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، بررسی شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه نوردیک و پرسش نامه محتوای شغلی به صورت مصاحبه در محل کار گردآوری شدند.
    یافته ها
    طی 12 ماه گذشته، 4/84% از پرستاران، علایم این اختلالات را در یک یا چند ناحیه از دستگاه اسکلتی- عضلانی بدن خود تجربه کرده اند. کمردرد شایع ترین ناراحتی در بین پرستاران بوده است (9/54%). آزمون های آماری نشان دادند که وقوع علایم اختلالات اسکلتی- عضلانی در پرستاران با فشارهای فیزیکی ارتباط معنادار دارد (با گستره نسبت برتری از 5/1 تا 7/2). هیچ فاکتور مرتبط با فشارهای روانی در مدل های رگرسیون باقی نماندند.
    نتیجه گیری
    شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در پرستاران مورد مطالعه بالاست. از دیدگاه پرستاران، فشارهای فیزیکی و جسمانی عمده ترین عامل وقوع این اختلالات است. در بین فاکتورهای فیزیکی، پوسچر نامناسب اصلی ترین عامل مرتبط با اختلالات اسکلتی- عضلانی است. هرگونه برنامه مداخله ای جهت پیشگیری از اختلالات اسکلتی- عضلانی در میان پرستاران می بایست بر کاهش فشارهای فیزیکی متمرکز شود. گل واژگان: اختلالات اسکلتی- عضلانی، فشارهای فیزیکی و روانی شغلی، پرستاران.
    کلیدواژگان: اختلالات اسکلتی، عضلانی، فشارهای فیزیکی و روانی شغلی، پرستاران
|
  • Nedjat S. , , Majdzadeh R. , Rashidian A. , , Mortaz Hejrie S. Page 1
    Introduction
    In Iran, the proposal for the admission of bachelor students into medicine has been presented before. Ultimately, in 2003, it was resolved in the “Higher Council of Programming” (HCP) that this admission should be exemplarily performed. As this proposal is still under consideration and its positive and negative aspects have not yet been completely examined, we decided to carry out a comprehensive assessment to define the main motivation for such a change in admission requirements and the best procedure for its implementation.
    Methods
    To achieve the main objective of the assessment, a policy analysis framework was prepared. The first part of this study was a review of literature concerning admission of medical students. The second part of the study was composed of in-depth interviews with policy makers, focus group discussions with graduates, experts of medical education and medicine and science students.
    Results
    All of the study subjects (except one person) pointed to the positive influence of this proposal on strengthening basic sciences in the course of medicine. Five policy makers (out of 7) insisted that a change in the educational content and the curriculum is mandatory to strengthen basic sciences and relevant research. The experts agreed with this proposal and considered it as an effective step for informed choice of medicine as a major and for improvement in the current position of the basic sciences. Almost every medical student agreed that, at present, the candidate’s personal preference and information is not decisive in choosing a medical career. In order to strengthen basic sciences, most of the science students believed more attention is necessary and more budget must be allocated for research in these fields.
    Conclusion
    On the whole, the advantages of this proposal can be divided into three groups: strengthening basic sciences, a more informed choice of medicine as a major, and finally the possibility of admitting more mature candidates. Although the main motivation of the universities requiring a bachelor’s degree as admission criteria is for the students to make an informed choice, strengthening the basic sciences seems a more important goal for the country.
  • Moin M. , Mahmoudi M. , Rezaei N., ., Author Page 8
    Introduction
    A rapid progress has been made in all branches of science and technology over the past two decades. This study evaluates the scientific output of Iran in this period.
    Methods
    The data used in this article have been extracted from ISI-Thomson ® database using Rose-net information network on the Internet. Science production in Iran has been reviewed from 1970 to 2002 and compared with 15 other countries.
    Results
    Science output in Iran had a rising trend from 1970 to 1980 however, it declined and then remained steady as the Iraqi war was imposed on Iran, until it gained a sharp rising trend again some years after the war. A comparison of Iran with other 15 countries until the year 2000 shows that these 16 countries in total have 69.2% of the science output of the world in ISI. The United States, Britain and Germany stand atop the list with 33.2, 7.8 and 7 percent, respectively, and Iran with 0.12% stands on thirteenth place among these 16 countries. China, India, and South Korea maintain a considerable difference and a relatively higher position in terms of scientific output as compared with Turkey, Egypt, Saudi Arabia, Iran, Pakistan, Kuwait and Iraq. Iran is ahead of Pakistan, Kuwait and Iraq, which produce a cumulative 0.16% of the science among these 16 countries. Comparing the ratio of science output to GNP, Iran stands on thirteenth place among 16 countries in the year 2000.
    Conclusion
    Iran has had a considerable growth in presenting articles after the Iraq-Iran war, which marks the period of stability and development.
  • Ramezani Tehrani F. , Malekafzali H. , Djalalinia Sh , Rostami Dovom M. , Peikari N. Page 15
    Introduction
    More than 1/6 of the total population worldwide smoke, and it is estimated that cigarette smoking will be the most common preventable cause of death in 2020. Anti-smoking advice from general practitioners is very effective, and recent evidence-based guidelines urge general practitioners to advise all patients against smoking at every opportunity. This study aimed to identify general practitioners’ knowledge regarding smoking, as well as their readiness to give counseling to their patients to stop smoking.
    Methods
    This survey was carried out using a WHO-based questionnaire. According to sample size estimations, it was given to the 5140 general practitioners selected by quota sampling from all 25600 general physicians registered in the country at the time of the study.
    Results
    Seventy-four percent of the studied doctors were male and 16% smoked, while another 4.6% had a past history of smoking. Thirty percent of subjects felt that they were ready to give counseling to patients on how to stop smoking, but only 9% had received any formal training regarding smoking cessation approaches in medical school or during post-graduate programs, while 80% perceived such training as necessary. Smoking cessation intervention during visits was associated with increased patient satisfaction with their care among those who smoked.
    Conclusion
    Improvement of knowledge and attitude of doctors regarding smoking cessation could have an important impact on reduction of smoking in community and improvement of public health so, providing appropriate training in medical schools or postgraduate programs is a priority.
  • Babaee Khou L. , Mohebali M. , Niakan Lahiji , Mehrabi Tavana A. Page 21
    Introduction
    Protozoan parasites of the genus Leishmania are the causative agents of leishmaniasis. Clinical manifestations of leishmaniasis in humans range from mild cutaneous lesions to fatal visceral involvement. This study was done to evaluate the therapeutic effects of seven herbal drugs, namely Eucalyptus globulus, Myrtus communis, Ferula gumosa, Artemisia herbaalba, Artemisia dracunculus, Allium sativum and Urtica dioica, on cutaneous leishmaniasis, caused by L. major.
    Methods
    Leishmania major (MRHO/IR/76/ER) amastigotes taken from active lesions were subcutaneously injected into the lab mice (promastigotes isolated from the RPMI medium could also be used). The animals were randomly divided into three groups:1) test group, which were treated by the use of the aforementioned herbs administered locally, twice a day, 2) control 1 which received no treatment and 3) control 2 or placebo group receiving ethanol 96◦ which was the solvent of the essence or extracts. After the formation of lesions, which took 1 to 3 months following leishmania inoculation, the specimens were prepared, the number of amastigotes was counted and the diameters of the lesions were measured. The treatment was continued for a month. At the end of the treatment period the lesions were sampled and their diameters were measured.
    Results
    The results showed that among the studied herbs, the essences of Eucalyptus globulus and Artemisia dracunculus reduced the diameter of lesions or caused small lesions to disappear completely. There was also a remarkable reduction in the number of parasites, leading to their complete omission in some cases. In the placebo and control groups no change was noticed in the size of the lesions or the number of parasites.
    Conclusion
    The essences of Eucalyptus globulus and Artemisia dracunculus are effective drugs for healing cutaneous leishmania lesions. In order to find the effective substance in these essences, further investigations are recommended.
  • Ghasemkhani M. , Azam K. , Aten S., . Page 28
    Introduction
    Musculoskeletal disorders are major causes of work-related disability for many occupational groups. Rapid Upper Limb Assessment (RULA) is a method developed for use in ergonomic investigations of workplaces where work-related upper limb disorders are reported. RULA is a screening tool that assesses biomechanical and postural loading on the whole body with particular attention to the neck, trunk and upper limbs. This study was performed to assess ergonomic postures of car industry assembling unit workers in Tehran in 2004, using RULA. �
    Methods
    A sample consisting of 196 workers with 37 postures were selected from assembling units (trim, mechanical and seat installation lines). Ergonomic postures were assessed using RULA.
    Results
    The highest percent of inappropriate postures were in score seven and action level four, in all three lines. No differences were found between the three lines in scores and actions levels.
    Conclusion
    The results indicated that inappropriate postures may be major causes of work- related disability. It is concluded that working conditions and postures need to be improved and changes are required immediately.
  • Karimzadeh Shirazi K. , Niknami Sh , Heydarnia A. , M. Wallace L. , Torkaman G. , Faghihzadeh S. Page 34
    Introduction
    Physical activity and strength training have the ability to improve muscle mass and bone density, while reducing the risk of osteoporosis. Physical activity level in Iranian women is generally low and it seems necessary to use a behavioral model, such as TTM to plan more effective interventions to promote physical activity.
    Methods
    This randomized controlled study evaluated the effectiveness of a 12-week TTM-based exercise education program, including a progressive resistive exercise prescription and a complementary walking program, on improving physical activity, muscle strength and balance in 116 women aged 40-65.
    Results
    The results implied that before intervention there were no differences between control (n=55) and experimental (n=61) groups. After intervention, the training group had a positive significant progress in stages (χ2=76.17, p <. 001). Significant improvements in physical activity, muscle strength (58%), dynamic balance (8.53%) and static balance (66.18%) were noted in the training group but not in control group (p <. 001).
    Conclusion
    These results support the applicability of TTM for physical activity intervention and indicate that this training program is very effective in improving balance and muscle strength in women.
  • Sadraei Sh , Kaka Gh , Dashtnavard H. , Bahadoran H. , Mofid M. , Mahdavinasab H. , Sahraei H. , Mirshafiei Gh, . Page 43
  • Mohtasahm Amiri Z. , Mph), Naghshpoor P. , Jafari Shakib A., . Page 50
    Introduction
    Strategic policy making in all health care systems should be based on information relating to health utilization behaviors and the factors determining this behavior such as sociodemographic factors, economic and political systems conditions, disease pattern and the care provided in health services.
    Methods
    In a cross sectional study, using a multistage cluster random sampling, 2968 rural households in Guilan in which the household head or senior person was above 15 years old were interviewed using a structured questionnaire. The questionnaire consisted of demographic variables, disease history, and health utilization during the past month. Data analysis was done with SPSS 10 software and χ2 test was used.
    Results
    In this study, 12086 people (family size: 4.7) were interviewed. In total, 1670 persons (138/1000, CI 95%: 135-141 /1000) reported of at least one medical problem in the previous month. Thirty (1.8%) had not sought any medical care and 41 (2.5%) had used self-treatments. The main sources of medical care were private clinics (49.3%), government-run outpatient clinics (38.8%), general hospitals (6.4%), and training hospitals (0.3%). Age group, sex and education affected the utilization of health services.
    Conclusion
    It seems that underutilization of health centers, especially government-run centers, is multifactorial and future studies are recommended focusing on factors affecting health care utilization, causes of low frequency of attending public services and unit costs of these centers.
  • Hassanzadeh J., Eshraghian Mr, Mohammad K., Fotouhi A., Salarifar M. Page 65
    Introduction

    Risk ratio is usually the parameter of interest in epidemiologic and medical studies. Poisson regression model is an approach used to directly estimate risk ratio. When Poisson regression is applied to binomial data, the error for the estimated risk ratio will be overestimated. In other words, Poisson regression is likely to compute a confidence interval that is conservative. In this paper we aim at devising a modified Poisson regression method to rectify this problem.

    Methods

    To illustrate modified Poisson regression, a simple 2-by-2 contingency table was used. Simple computation was performed to estimate variance. We compared ordinary and modified Poisson regression models by actual data from a study on predictors of coronary artery disease.

    Results

    Application of ordinary and modified Poisson regression methods resulted in an estimated relative risk of 1.68 for hypercholesterolemia. The confidence intervals provided by these two methods were 1.005-2.82 and 1.05-2.68, respectively. The confidence interval provided by the modified Poisson regression was 10 percent narrower than that obtained by the ordinary method.

    Conclusion

    Applying modified Poisson regression to cohort studies with binary data, compared with ordinary Poisson regression, reduces variance and increases precision of the estimated risk ratio. This method might result in different findings from ordinary Poisson regression for borderline statistical significance.

  • Choobineh A. , Rajaeefard Ar , Neghab M. Page 70
    Introduction
    Excessive physical and psychological demands on nurses may lead to high rates of musculoskeletal disorders (MSDs). This study was conducted a) to determine the prevalence of MSDs among hospital nurses of Shiraz University of Medical Sciences (SUMS) and b) to examine the relationship between perceived demands and reported MSDs in different body regions of hospital nurses.
    Methods
    In a cross-sectional survey, data were collected anonymously from 641 randomly selected registered nurses with at least one year of job tenure in nursing from 12 hospitals of SUMS. Nordic Musculoskeletal Disorders Questionnaire (NMQ) and Job Content Questionnaire (JCQ) were used as data collection tools.
    Results
    The large majority of the participants (84.4%) had experienced some form of the symptoms of musculoskeletal problems during the last 12 months. Lower back symptoms were found to be the most prevalent problem among the nurses studied with a past year prevalence of 54.9%. Perceived physical demands were significantly associated with musculoskeletal symptoms in different body regions (OR ranging from 1.5 to 2.7). No association was found between perceived psychological demands and reported symptoms.
    Conclusion
    Based on the findings, it can be concluded that any interventional program for preventing musculoskeletal problems among nurses should focus on reducing physical demands.