مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران
سال شصت و پنجم شماره 11 (پیاپی 83، بهمن 1386)

تشخیص زودهنگام فاسیولوزیس در پیشگیری و کنترل بیماری اهمیت زیادی دارد. دو گونه مولد این بیماری یعنی فاسیولا هپاتیکا و فاسیولا ژیگانتیکا از نظر ریخت شناسی با یکدیگر شباهت های زیادی دارند اما در بعضی از ویژگی ها متفاوتند. در این مطالعه وجود یا عدم تشابه بین آنتی ژن های خام دفعی- ترشحی و سوماتیک دو گونه انگل با آزمایش الیزا بررسی شد. آنتی ژن های خام هر دو گونه (اعم از دفعی- ترشحی و سوماتیک) تهیه و تا زمان استفاده در برودت 20- درجه سانتی گراد نگهداری شد. در تهیه آنتی سرم، آنتی ژن ها با دوز افزایشی ml 5/2-5/0 در پنج نوبت و به فاصله هفت روز به خرگوش های آزمایشگاهی تزریق شد. ده روز پس از آخرین تزریق، خون گیری و نمونه های سرم پس از جداسازی، تا زمان استفاده در برودت 20- درجه سانتی گراد نگهداری شد. واکنش آنتی ژن های خام هرگونه با آنتی سرم خود (همولوگ) و نیز آنتی سرم گونه دیگر (هترولوگ) با روش الیزا بررسی و مقادیر الیزا (OD) ثبت شد. مقادیر الیزا هنگام واکنش آنتی ژن های هرگونه با آنتی سرم گونه دیگر در مقایسه با نمونه های کنترل نشان داد که آنتی ژن های هر گونه با آنتی سرم گونه دیگر واکنش قوی نشان می دهد یعنی بسیاری از مواد آنتی ژنیک دو گونه مشابهند >>>

سل هنوز یکی از مهمترین علل مرگ و میر در بسیاری از کشورهاست. با توجه به وقت گیر بودن روش های معمول تشخیص سل مثل کشت که 8-3 هفته زمان می برد، لازم است روش های سریع تشخیصی مثل Polymerase Chain Reaction مورد ارزیابی قرار گیرد. در یک مطالعه مقطعی از 95 بیمار مبتلا به سل ریوی و خارج ریوی سه میلی لیتر خون سیتراته تهیه و پس از DNA extraction به وسیله کیت تجاری QIAGEN، با استفاده از پرایمر IS1081 آزمایش PCR انجام شد. از 95 بیمار در این طرح با میانگین سنی 3/20±4/44، 36 بیمار زن و 59 بیمار مرد بودند. این افراد شامل 69 مورد سل ریوی و 26 مورد سل خارج ریوی بودند که در 32 مورد PCR مثبت و 63 مورد PCR منفی شد. حساسیت PCR سلول های منو نوکلئر خون محیطیPeripheral Blood Mononuclear Cell-Mycobacterium Tuberculosis PCR برای سل ریوی 1/44%، سل خارج ریوی 2/19% و برای سل منتشر 0/10% بود. حساسیت PBMC- MTB PCR برای تشخیص سل ریوی و خارج ریوی پائین بوده و با توجه به تاثیر فاکتورهای متعدد در نتیجه و هزینه زیاد استفاده از این روش، به کارگیری آن به عنوان یک روش مکمل در تائید تشخیص موارد قویا مشکوک به بیماری سل پیشنهاد می گردد. >>>

آرتریت روماتوئید Rheumatoid Arthritis یک بیماری التهابی مزمن است که قسمت اعظم بافت همبند را در مفاصل و ارگان ها درگیر می کند. اما عمده ترین قسمت گرفتار بافت سینوویال است که به صورت آرتریت مزمن تظاهر می کند و با تغییر شکل و تخریب مفصل باعث از کارافتادگی می گردد. لذا لازم است در مرحله شروع بیماری از حداکثر معیارهای تشخیصی استفاده شود. یکی از معیارهای تشخیصی، فاکتور روماتوئید Rheumatoid Factor است. ایمیون کمپلکس در پاتوژنز و شروع و استقرار آرتریت روماتوئید اهمیت زیادی دارد. RF یک اتو آنتی بادی است که مستقیما علیه آنتی ژن قرار گرفته است و در قسمت FC ایمونو گلوبولین IgG خودی عمل می کند. افزایش RF در 90-70% بیماران آرتریت روماتوئید و همچنین در بیماران غیر روماتیسمی مانند بیماری های عفونی و ریوی دیده می شود. فاکتور روماتوئید را می توان با هر روشی سنجید مانند روش آگلوتیناسیون والرروز و لاتکس که یک روش قدیمی می باشند. فاکتور روماتوئید با هالوتیپ های مختلف به طور متناوب در حال تغییر می باشد. پابرجاترین فاکتور روماتوئید IgM است که بیشترین آگلوتیناسیون را ایجاد می کند. لذا اندازه گیری فاکتور روماتوئید مستلزم روشی است که بتواند ایمونوگلوبولین های مختلف را >>>

اهدای تخمک یکی از درمان های قابل قبول در فن آوری کمک باروری برای بیمارانی می باشد که در دهه های گذشته غیرقابل درمان شناخته می شدند. با توجه به آنکه ویژگی های فرد دهنده و گیرنده، نتایج فن آوری کمک باروری با تخمک اهدایی را تحت تاثیر قرار می دهد، هدف از این مطالعه تعیین ویژگی هایی از فرد گیرنده و دهنده می باشد که می تواند بر نتایج فن آوری کمک باروری تاثیر گذار باشد. در این پژوهش که به صورت گذشته نگر انجام شد پرونده 45 بیمار که تحت 51 سیکل IVF قرار گرفتند، مطالعه شدند. میزان حاملگی 40% به ازای هر بیمار و 35% به ازای هر سیکل درمانی بود، از نظر BMI، سن، گراویدیتی، وجود سیکل قاعدگی در افراد گیرنده و همچنین سن افراد دهنده، اختلافی بین گروه حامله و غیر حامله وجود نداشت. متوسط ضخامت آندومتر در گروه حامله ها به طور مشخصی بیش از گروه غیر حامله ها بود، ضخامت آندومتر کمتر از mm8 فقط در گروه غیر حامله ها دیده شد. تعداد اووسیت های بالغ نیز در گروه حامله ها به طور مشخصی بیش از گروه غیر حامله ها بود. قابل اعتماد ترین فاکتور پیش بینی کننده موفقیت درمان در سیکل های تخمک اهدایی، ضخامت آندومتر فرد گیرنده بود. >>>

دو تا سه درصد از افراد مبتلا به صرع می باشند. آلوپورینول مهارکننده آنزیم گزانتین اکسیداز است و مانع تجزیه آدنوزین میانجی مهاری سیستم عصبی می شود. در این مطالعه تاثیر آلوپورینول به عنوان درمان کمکی در صرع مقاوم به درمان ارزیابی شده است. مطالعه به صورت دوسو کور و تصادفی با کنترل پلاسبو بر روی 38 بیمار مبتلا به صرع مقاوم به درمان انجام شد. 20 نفر در گروه پلاسبو و 18 نفر در گروه آلوپورینول قرار گرفتند. بیماران در طول طرح بر اساس کد آلوپورینول 300 میلی گرم روزانه یا پلاسبو به عنوان داروی کمکی به داروهای مصرفی قبلی بیماران اضافه شد. بیماران قبل از ورود به مطالعه و سپس هر سه ماه یک بار برای بررسی از نظر عوارض احتمالی، آنزیم های کبدی و اوره و کراتینین و CBC، ارزیابی شدند. دوره درمان شش ماه پس از شروع درمان پایه بود. 26 نفر صرع پسیکو موتور و 12 نفر انواع صرع ژنرالیزه داشتند. در مجموع 32 بیمار مطالعه را به اتمام رساندند. با مصرف آلوپورینول، پس از ماه دوم در 66% از بیماران به میزان بیش از 30%، 55% بیش از 50% و 44% بیش از 60% کاهش تشنج ها مشاهده شد. عوارض دارو خفیف و برگشت پذیر بود و نیاز به قطع دارو نشد. >>>

خونریزی بعد از یاسگی یکی از شایع ترین علل مراجعه به کلینیک های زنان است. در بیش از 60% این موارد یک یافته غیر طبیعی وجود دارد. تشخیص زودهنگام علت خونریزی ضروری است اما توافق عمومی در مورد بهترین روش تشخیص وجود ندارد. هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسه نتایج سه روش تشخیصی سونوگرافی ترانس واژینال، بیوپسی اندومتر و هیستروسکوپی است. در یک مطالعه مقطعی، زنان یائسه ای که با شکایت خونریزی در سال 1384 به درمانگاه زنان بیمارستان آرش مراجعه نمودند، بررسی شدند. پس از اخذ رضایت نامه کتبی برای همه، سونوگرافی و سپس بیوپسی اندومتر انجام شد. در تمامی موارد، بدون توجه به نتایج سونوگرافی و بیوپسی، هیستروسکوپی نیز انجام شد. سپس با استفاده از منحنی ROC آستانه ضخامت اندومتر برای تقسیم بندی داده ها جهت دست یابی به بهترین ویژگی و حساسیت مورد تحلیل قرار گرفت. در مجموع 90 زن یائسه در دامنه سنی 41 تا 80 سال، بررسی شدند. >>>

با توجه به توصیه کمورادیوتراپی نئواجوان neoadjuvant در بیماران مبتلا به متاستاز غدد لنفاوی مدیاستن در کانسر ریه نوع non-small cell، تشخیص درگیری این غدد قبل از توراکوتومی اهمیت زیادی می یابد. تشخیص این درگیری، حین مدیاستینوسکوپی یا توراکوسکوپی، توسط روش های touch imprint و frozen section، این امکان را می دهد که در صورت نیاز به توراکوتومی این عمل در یک جلسه بیهوشی انجام شود. این بررسی طی سال 1385 بر روی 58 نمونه غده لنفاوی مدیاستن که از 27 بیمار مبتلا به کانسر ریه به دست آمده بود انجام شد. پس از نصف کردن غده لنفاوی و تهیه لام سیتولوژی از هر نیمه، هر دو نیمه غده لنفاوی جداگانه جهت فروزن سکشن و نهایتا پاتولوژی permanent ارسال شد. در گزارش فروزن سکشن یک مورد و در سیتولوژی، دو مورد منفی کاذب وجود داشت. هیچ موردی از مثبت کاذب در این دو روش مشاهده نشد. به این شکل حساسیت، ویژگی و دقت فروزن سکشن به ترتیب 5/95%، 100% و 2/98% و در مورد سیتولوژی به ترتیب 9/90%، 100% و 4/96% به دست آمد. نتایج هر دو روش از هر جهت مشابه بود. هر دو روش دقت بالایی در تعیین درگیری غدد لنفاوی مدیاستن در کانسر ریه دارند. >>>

هیپرهیدروزیس اولیه منطقه ای Primary focal hyperhidrosis تعریق بیش از حد نواحی زیر بغل، کف دست و پا یا صورت می باشد که با فعالیت های روزمره بیمار تداخل ایجاد کرده است. شیوع آن حدود 8/2% ذکر شده است و با آسیب های روانی مهم و قابل توجهی همراه است. افتراق نوع اولیه هیپرهیدروزیس فوکال که ایدیوپاتیک است از انواع ثانویه آن اهمیت زیادی دارد. بر اساس تعریف Multi-Specialty Working Group on Hyperhidrosis فوکال هیپرهیدروزیس اولیه به تعریق فوکال، قابل رویت و بیش از حد معمول با طول بیشتر از شش ماه بدون علت مشخص با حداقل دو مشخصه زیر اطلاق می شود: دوطرفه و تقریبا قرینه، با فرکانس یک بار در هفته، اختلال در فعالیتهای روزانه، سن شروع کمتر از 25 سال، سابقه فامیلی مثبت و قطع تعریق در خلال خواب. این بیماری عملکردی اگرچه خوش خیم است و مورتالیتی ندارد ولی تاثیرات عمیقی در کیفیت زندگی بیماران برجای می گذارد و حتی در موارد شدید کیفیت زندگی بیمار مختل می شود و باعث ایجاد مشکلات سایکولوژیک، اجتماعی، تحصیلی و شغلی در افراد مبتلا به آن می شود. با این حال این دسته از بیماران به ندرت به پزشک مراجعه می کنند چون بسیاری از آنها از این که مشکلاتشان یک اختلال مدیکال >>>

از دغدغه های مهم در بیهوشی عمومی ثبات همودینامیک بیمار در شرایط بهینه بر اساس نوع و تکنیک عمل جراحی است. در این میان معمولا داروهایی مقبول هستند که شروع اثر سریع و طول اثر کوتاه داشته و از حداقل عوارض جانبی نیز برخوردار باشند. کتامین از داروهای هوشبر داخل وریدی، دسته فن سیکلیدین هاست که طول مدت اثر آن با دوز mg/kg2 داخل وریدی 15-10 دقیقه بوده و آگاهی نسبت به شخص، زمان و مکان بعد از 30-15 دقیقه از قطع دارو به طور کامل به دست می آید. در بیهوشی با کتامین هیچ خاطره ای از جراحی و بیهوشی برای بیمار باقی نمی ماند. اثرات قلبی عروقی کتامین به صورت افزایش فشار خون، ضربان قلب و برون ده قلبی است که البته افزایش کار و نیاز به اکسیژن میوکارد را نیز به دنبال دارد. رمی فنتانیل هیدرو کلراید، مخدری از دسته فنیل پیپریدین، با اثر فوق کوتاه و اگونیست خالص گیرنده مو با خصوصیات فارماکو-کینتیک مشابه دیگر داروهای مخدر است، که به وسیله استرازهای بافتی غیر اختصاصی به سرعت متابولیزه می گردد. لذا در نارسایی کبد و کلیه و در دو انتهای سنی فارماکوکینتیک آن تغییر چندانی نمی کند. رمی فنتانیل سبب کاهش مقاومت عروق سیستمیک، فشار خون، ضربان قلب، شاخص قلبی و قدرت >>>

با توجه به روند رو به رشد مصرف اکستازی در بین جوانان برآن شدیم تا یک مطالعه اپیدمیولوژیک در این زمینه انجام دهیم. این مطالعه به روش مقطعی در بین 1903جوان 25-15 سال مراجعه کننده به کافی شاپ های مناطق 5-1 شهر تهران انجام شد. جمع آوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه در بین جوانان به روش نمونه گیری غیر احتمالی ساده در کافی شاپ های مناطق یک تا پنج تهران در طی ماه های تیر تا آذر 83 انجام گرفت. شیوع 5/18% مصرف اکستازی در جوانان 25-15 سال مراجعه کننده به کافی شاپ های مناطق 5-1 تهران که به طور معنی داری با جنس مذکر، مقطع تحصیلی زیر دیپلم، سطح بالای درآمد خانوار، سوء مصرف مواد و نمره بالاتر در آزمون بک ارتباط داشت. در مطالعه ما مصرف کنندگان این ماده بیشترین علت را نیاز روحی و اصرار دوستان اعلام نمودند. نکته دیگر وجود علائم قطع مصرف است که همه مؤلفین به آن اعتقادی ندارند. شیوع 5/18 درصدی مصرف اکستازی در نمونه گیری خاص جوانان شهر تهران و فراوان تر بودن تعداد دفعات مصرف اکستازی در سنین پائین تر، لزوم برنامه ریزی مناسب توسط مدیران ارشد کشوری را می طلبد. >>>

سرطان دهانۀ رحم ششمین سرطان شایع زنان می باشد. با تشخیص سرطان دهانۀ رحم در مراحل اولیه و درمان مؤثر آن، شانس بهبود قطعی بالاتر است. یکی از مؤثرترین درمان های سرطان دهانه رحم، رادیوتراپی با یا بدون کموتراپی همزمان می باشد. پی گیری مناسب و منظم بیماران پس از رادیوتراپی، سبب تشخیص به موقع عود موضعی و درمان مؤثر آن خواهد شد. هدف این مطالعه بررسی شاخص های پاتولوژیک و نوع درمان، پی گیری بیماران و وضعیت بیمار در آخرین پی گیری می باشد. در این مطالعه توصیفی و گذشته نگر، پرونده 346 بیمار مبتلا به سرطان دهانه رحم که از سال 80-1374 در مرکز رادیوتراپی - انکولوژی انستیتو کانسر بیمارستان امام خمینی تحت درمان رادیوتراپی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفت. توزیع سنی بیماران از 26 تا 78 سال با میانگین 11±5/50 بود. 4/30% از بیماران در مراحل اولیه بیماری و 6/69% از آنها در مراحل پیشرفته بیماری جهت انجام رادیوتراپی ارجاع شدند. 2/92% از بیماران دارای پاتولوژی اسکواموس سل کارسینوما بوده و 4/6% از آنها پاتولوژی آدنوکارسینوم داشتند. بیشترین نوع درمان رادیوتراپی، درمان رادیکال و پس از آن رادیوتراپی اجوانت بود. درصد قابل توجهی از بیماران یا برای پی گیری مراجعه ننموده >>>

قابل اعتمادترین روش تشخیص مستقیم عفونت هلیکوباکترپیلوری بیوپسی از طریق اندوسکوپی می باشد. هدف این مطالعه، بررسی یافته های اندوسکوپیک مرتبط با عفونت هلیکوباکتر پیلوری در کودکان می باشد. این مطالعه مقطعی شامل 665 کودک بود که در آنها عفونت هلیکوباکتر پیلوری با آنتی بادی IgG ضد هلیکوباکتر ارزیابی شد. کودکان با آزمایش مثبت که در معاینه تندرنس اپیگاستریک داشتند اندوسکوپی معده شدند و فعالیت اوره آز در نمونه های بافتی معده بررسی شد. با بافت شناسی، وجود و تراکم هلیکوباکتر، گاستریت فولیکولار، التهاب و فعالیت گاستریت مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون سرولوژی عفونت هلیکوباکتر پیلوری در 429 کودک مثبت بود. ارتباط معنی داری بین جنسیت و سن بالاتر با وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری در کودکان وجود داشت. در 39 مورد آنها تندرنس اپیگاستر وجود داشت که 29 مورد آنها اندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی شدند. گاستریت ندولار در 26 از 29 کودک وجود داشت. یافته های دیگر شامل اریتم آنترال در 9 مورد، اروزیون دئودنوم در شش مورد و اولسر دئودنوم در یک مورد بود. یافته های بافت شناسی حاکی از وجود گاستریت فولیکولار در افراد دارای گاستریت ندولار در آندوسکوپی بود. >>>

تظاهرات کلینیکی سندرم آنتی فسفولیپید در سیستم عصبی مرکزی شامل حوادث ترومبوتیک شریانی و تعدادی از سندرم های نورولوژیک غیر ترومبوتیک می باشد. آنتی بادی های آنتی فسفولیپید یکی از ریسک فاکتورهای مهم در حوادث عروقی مغز می باشند. به دلیل اهمیت حوادث عروقی مغز در بیماران زیر 50 سال، به ارزیابی ارتباط بین آنتی بادی های آنتی فسفولیپید و حوادث عروقی مغز پرداختیم. این مطالعه مورد- شاهد در بیمارستان شهید صدوقی یزد، از آذر سال 81 تا اسفند سال 83 در بیماران زیر 50 سال که حوادث عروقی مغز داشتند، انجام شد. در گروه مورد 61 بیمار با حوادث عروقی مغز و در گروه شاهد 68 نفر که سکته مغزی نداشتند و از نظر سن و جنس با گروه مورد تطابق داشتند، در نظر گرفته شدند. در هر دو گروه لوپوس آنتی کواگولانت و آنتی بادی های آنتی فسفولیپید IgG و IgM ارزیابی شد. متوسط IgM در گروه مورد 492/6 و در گروه شاهد 846/1 بود. تفاوت بین متوسط IgM در دو گروه معنی دار بود. IgM در 12 بیمار مبتلا به حوادث عروقی مغز بالاتر از حد نرمال بود و از بین آنها یک نفر IgM با تیتر خیلی بالا داشت. متوسط IgG در گروه مورد GPL 50/50 و در گروه شاهد GPL 51/3 بود. تفاوت بین متوسط IgG در دو گروه معنی دار بود. >>>

عفونت محل عمل در کنار سپسیس، عوارض قلبی- عروقی، ریوی و عوارض ترومبوآمبولیک به عنوان شایع ترین عوارض پس از عمل محسوب می شوند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر استفاده از سفازولین به صورت آنتی بیوتیک موضعی بر فراوانی عفونت محل عمل جراحی کوله سیستکتومی غیر لاپاروسکوپیک می باشد. بیمار از مراجعین درمانگاه و بخش های جراحی بیمارستان امام خمینی که کاندید عمل کوله سیستکتومی غیر لاپاروسکوپیک از پاییز 84 الی پاییز 85 بودند به یک کارآزمایی بالینی وارد شدند. همه بیماران به روش مشابه تحت بیهوشی و جراحی قرار گرفتند و تصادفی در دو گروه مورد، شستشوی محل عمل قبل از بستن زخم و اتمام جراحی با سفازولین gr1 موضعی پروفیلاکتیک 51n= و گروه شاهد، بدون شستشوی محل عمل با آنتی بیوتیک موضعی51n= تقسیم شدند. بیماران به مدت شش هفته از نظر وجود علائم عفونت و وجود ترشح چرکی از محل زخم، وجود درد در محل زخم، وجود گرمی در محل، وجود تورم یا اریتم در محل تحت پی گیری قرار می گرفتند. بین میانگین سن و طول مدت عمل و فراوانی دو جنس در بیماران دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد. >>>