فهرست مطالب

مجله پژوهشهای حقوقی
پیاپی 2 (پاییز و زمستان 1381)

  • تاریخ انتشار: 1381/12/20
  • تعداد عناوین: 17
|
  • علی اسلامی پناه صفحه 11

    معادن یکی از ارکان اساسی و حیاتی اقتصاد کشور محسوب می شوند. محصولات و فرآورده های معدنی پاسخگوی بخش مهمی از نیازهای جامعه است. در جریان فعالیت های معدنی، انعقاد قراردادهای سرمایه گذاری، خرید و فروش، اجاره، پیمانکاری و به ویژه واگذاری و انتقال معدن اجتناب ناپذیر است. انعقاد هر قرارداد از نظر حقوقی منوط به تحقق شرایطی است. یکی از شرایط درستی هر قرارداد آگاهی طرفین از حقوق و تعهدات موضوع آن است و بدون این آگاهی، قرارداد شکل و قوام نخواهد یافت. از آنجا که معادن عموما در زیر زمین بوده و مشخص نمودن آنها از لحاظ کمی و کیفی به سهولت امکان پذیر نیست، پای بندی به این قاعده در قراردادهای انتقال معدن دشوار می نماید. چه، از یک سو قانونگذار قراردادی را که موضوع آن مجهول باشد باطل و بلااثر می داند و از سوی دیگر، معادن در هنگام عقد قرارداد از لحاظ کمی و کیفی دقیقا قابل تعیین نیستند. در این مقاله وضعیت قراردادهای انتقال و واگذاری معادن در پرتو قاعده ضرورت معلوم بودن موضوع معامله مورد بررسی قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: معدن، انتقال معدن، تعهدات آگاهانه، قرارداد واگذاری معدن، شرایط اساسی صحت معامله، معلوم و معین بودن مورد معامله
  • علی خالقی صفحه 35

    امروزه به دلایل متعدد روابط اشخاص با یکدیگر توسعه یافته به فراسوی مرزها کشیده شده است. به تبع این امر، اعمال مجرمانه نیز اشکال نوینی به خود گرفته، بیش از پیش در بردارنده یک یا چند عنصر خارجی است. برای مبارزه با این گونه جرائم، دولت ها تدابیری چند از جمله تعقیب و مجازات مرتکبین آنها را اتخاذ نموده اند. بررسی اجمالی صلاحیت کیفری دولت ها در رسیدگی به این جرائم و اصول حاکم بر آن موضوع مقاله حاضر را تشکیل می دهد.

    کلیدواژگان: صلاحیت، صلاحیت سرزمینی، صلاحیت شخصی، صلاحیت واقعی، صلاحیت جهانی، حقوق جزای بین الملل
  • سید قاسم زمانی صفحه 59

    اساسنامه دیوان کیفری بین المللی در اول ژوئیه 2002 قوت اجرایی یافت. این سند برای اولین بار نهادی دائمی در جامعه بین المللی مستقر نمود که به شماری از جرائم بین المللی افراد رسیدگی می نماید. برخی نسبت به این که چنین محکمه ای بتواند به صورت مستقل و بی طرف، صلح و عدالت را در هم آمیزد و از میان آن مامنی قابل اعتماد برای جامعه بشری به ارمغان آورد خوشبین هستند و شماری دیگر در این مورد اظهار تردید می نمایند.

    کلیدواژگان: جرم بین المللی، دیوان کیفری بین المللی، نظم عمومی، سازمان ملل متحد، صلاحیت، عدالت بین المللی
  • محمدسلمان طاهری صفحه 79

    حق مالکیت خصوصی در قانون اساسی و قوانین عادی از شان و منزلتی بالا برخوردار گشته است. با این حال ضرورت های ناشی از زندگی شهری، قانونگذار را بر آن داشته تا با اتکا به قدرت حاکمه خویش (حقوق عمومی) و در راستای تامین منافع جمعی در برخی موارد به محدود ساختن حقوق مالکانه اشخاص مبادرت ورزد.

    کلیدواژگان: حق مالکیت، شهرداری، کمیسیون ماده 100، دیوان عدالت اداری، شهرسازی
  • مقالات
  • اسدالله صحرانورد صفحه 99

    قراردادهای بیع متقابل در سال های اخیر در صنایع نفت و گاز ایران از جایگاهی ممتاز و برجسته برخوردار گشته اند چرا که به لحاظ محدودیت های موجود در قوانین که سد راه سرمایه گذاری خارجی شده اند، از آن طریق بستری مناسب و نسبتا مطمئن برای هر دو طرف قرارداد فراهم شده است.

    کلیدواژگان: نفت و گاز، بیع متقابل، نظام حقوقی نفتی ایران، سرمایه گذاری، فاینانس، انتقال تکنولوژی
  • جیمز کرافورد، ژاکلین پل، سیمون السون ترجمه: زهرا کسمتی صفحه 129

    تلاش مستمر و تحسین برانگیز کمیسیون حقوق بین الملل سازمان ملل متحد جهت تنظیم طرح پیش نویس مسوولیت بین المللی دولت ها قریب به نیم قرن تداوم داشته است. با این حال هنگامی که در اواخر دهه 1990 حاصل مطالعات کمیسیون به واپسین گام های تکمیل گشتن نزدیک می شد کاشف به عمل آمد که عبارت پردازی ها و تفاسیر کمیسیون به ویژه در مورد جرائم بین المللی دولت ها و اقدامات متقابل چندان مورد پذیرش شماری از دولت ها نیست و نیازمند اصلاح مجدد است.

    کلیدواژگان: مسوولیت دولت، حقوق بین الملل، کمیسیون حقوق بین الملل، اقدامات متقابل، جبران خسارت
  • هلن نیسن بام ترجمه: عباس ایمانی صفحه 171

    حق خلوت آدمیان، و یا به تعبیری دیگر حرمت حریم خصوصی افراد، در زمره یکی از مصادیق حقوق اساسی بشر به شمار می رود که اسناد بین المللی و قوانین ملی در مورد آن سخن ها گفته اند. با وجود این توسعه تکنولوژی های نوین جمع آوری، ذخیره سازی، پردازش، و انتقال اطلاعات باعث شده که این حق به انگیزه های مختلف مورد تعرض قرار گیرد، تعرضی آن چنان سخت و بی محابا که اگر تمهیدی موثر جهت مبارزه با آن اندیشیده نشود، بقاء «حق خلوت آدمیان» مردد می نماید.

    کلیدواژگان: حق خلوت، کامپیوتر، اینترنت، تکنولوژی اطلاعات، حوزه عمومی، حریم خصوصی
  • موضوع ویژه:ضرورت بازنگری در قوانین ناظر بر چک
  • بهروز اخلاقی صفحه 205

    چک به عنوان سند تجاری، نقش مهمی در حیات اقتصادی ایران ایفاء می نماید.شیوع استفاده از این سند تجاری برای پرداخت های وعده دار آن چنان گسترش یافته که از رسالت اصلی این سند به عنوان جایگزین مطمئن پول غفلت شده است. آنچه بیشتر در مورد این سند توجه همگان را به خود جلب کرده ضمانت اجرای کیفری است که قانونگذار برای صدور چک بلامحل قائل شده و نتایج ناشی از اعمال آن ضمانت اجراء به معضل اجتماعی مهمی مبدل گشته است. در این بخش تلاش شده ضمن نقد قوانین موجود و مقررات پیشنهادی، نظر برخی نهادهای علمی در این مورد اخذ گردد و قانون کشور مصر در مورد چک به عنوان الگو و مدل ارائه شود.

  • میزگرد راجع به اصلاح قانون چک / با حضور: حجه الاسلام سیدناصرالدین قوامی، رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی
    صفحه 221
  • صفحه 259
  • نقد و معرفی
|
  • Ali Eslamipanah Page 11

    One of the essential conditions for the validity of a transaction in the Iranian legal system is that its subject-mater must be certain and definite. In other words, the object of a transaction should not be ambigious and uncertain. However in Contracts on transfer of mines, specially subterrenean mines, respect of the condition is very hard. It appears that in such cases expression of parties to the subject-matter and its specifications is efficient for conclusion of the contract. Breach of the obligations would have different effects which have been discussed in this article.

  • Ali Khaleghi Page 35

    For the different reasons, the relations of persons have been considerably multiplied in our time. As a result, the modality of commission of offences has been changed and some of them contain a foreign element at least. One of the current measures adopted for fighting to this kind of criminality is to try and punish the offenders. In this article, the principles governing the jurisdiction of states on these offences are briefly examined.

  • Seyed Ghasem Zamani Page 59

    The statute of International Criminal Court came into force on July 1st 2002. For the first time this document established a permanent institution in international sphere which can try some international crimes of individuals. Some are very optimistic that such a tribunal could as an independent and neutral court safeguard peace and justice for the International Community, but some doubt about it.

  • MohammadSalman Taheri Page 79

    Private property rights of individuals have high rank dignity both in the Constitution or ordinary laws. However the necessities of life in the cities have made the legislature to rely on its sovereignty power (public law) in order to restrict those rights in conformity with public benefits.

  • Asadollah Sahranavard Page 99

    Buy-back contracts in recent years have been played a significant role in Iran's oil and gas industries. Current restrictions in the Iranian laws which somehow obstruct foreign investment in Iran, display buy-back contracts as a suitable means and a quite safe for the parties of those contracts.

  • James Crawford Jacqueline Peel, Simon Olleson Translator: Zahra kesmati Page 129

    Admirable efforts of International Law Commission of U.N. to draft articles on state responsibility have been continued for nearly a half-century, whereas when in late 1990's the outcome of the commission's researches were to be accomplished, it was appeared that paraphrasing and interpretations of the Commission specially about the international crimes of states and countermeasures are not quite acceptable by some governments and need to be amended.

  • Helen Nissenbaum Translator: Abbas Imani Page 171

    Privacy right of people is one of the basic human rights which reflected in international documents and national laws. However the new technological developments regarding to collecting, processing, and transformation of information have caused some to offend this right, which is being done so by different motivations. If there wouldn't be an effective solution to keep the right safe, the survival of "human privacy rights" is in danger.

  • Behrouz Akhlaghi Page 205
  • Babak Masoudi Tafreshi Page 281