نشریه پرستاری ایران
پیاپی 33 (زمستان 1381)

حقوق بیمار همان انتظاراتی است که او از موسسات خدمات بهداشتی و درمانی دارد. یعنی هر بیماری بدون در نظرگرفتن سن، جنس، نژاد و دیگر تفاوت ها، حق آگاهی، انتخاب، احترام، رازداری، حفظ حریم شخصی، دریافت مراقبت و درمان صحیح، محافظت و اعتراض را دارد. وظیفه پرستار نیز رعایت حقوق بیمار است.
تعیین ارتباط میزان آگاهی پرستاران از حقوق بیمار با میزان رعایت آن در بیمارستان های شهر یزد، سال 1381.
نوع پژوهش: این پژوهش یک مطالعه همبستگی است که در آن میزان آگاهی در مورد حقوق بیمار و میزان رعایت آن در یک گروه پرستار تعیین و ارتباط بین آن ها سنجیده شد سپس اث ر هر یک از متغیرها بر میزان آگاهی و رعایت حقوق بیمار و ارتباط بین آگاهی پرستاران از حقوق بیمار با میزان رعایت آن معین شد.
نمونه پژوهش: نمونه پژوهش شامل 280 پرستار بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.
نتایج بیانگر آن بود که میزان آگاهی پرستاران از حقوق بیمار در حد خوب بوده است. بین میانگین نمره آگاهی از حقوق بیمار و سابقه کار ارتباط معنی داری وجود داشت. بین رعایت حقوق بیمار و سابقه کار نیز ارتباط بود. در واقع هرچه آگاهی و سابقه کار پرستاران بیشتر بوده، حقوق بیمار بیشتر رعایت شده بود.
با توجه به یافته های پژوهش مبنی بر تاثیر آگاهی پرستاران بر رعایت حقوق بیمار، می توان شرایطی فراهم کرد که آگاهی پرستاران از حقوق بیماران در حد عالی قرار گیرد.

امروزه علت شکست 50 % از ازدواج ها، عدم رضایت جنسی می باشد. زیرا عدم وجود رابطه سالم میان زوجین آنان را ناراضی خواهد کرد که در نتیجه همراهی سایر موارد عدم تفاهم، بنیان خانواده متزلزل شده و احتمال طلاق افزایش می یابد. لذا مشاوره زناشویی می تواند اطلاعات مورد لزوم برای ایجاد یک زندگی جنسی مطلوب را در اختیار زوجین قرار دهد و از این طریق به استحکام و دوام بنیان خانواده و ایجاد جامعه ای سالم کمک نماید.
هدف پژوهش: تعیین تاثیر مشاوره زناشویی بر رضایت جنسی زوجین مراجعه کننده به یکی از مراکز بهداشتی درمانی شهر شیراز سال 1380.
نوع پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کار آزمایی در عرصه همراه با گروه کنترل بود که یک ماه پس از مشاوره، تاثیر مشاوره در رضایت جنسی هر یک از زوجین (دو گروه با مشاوره و بدون مشاوره) مورد بررسی قرار گرفت.
نمونه پژوهش: تعداد نمونه های لازم در این پژوهش جمعا«60 زوج برآورد گردید. روش نمونه گیری در ابتدا داوطلبانه و سپس برای گمارش تصادفی نمونه ها در دو گروه از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد.
محیط پژوهش: مرکز بهداشتی- درمانی نادر کاظمی شهر شیراز محیط پژوهش را تشکیل داده بود.
یافته های پژوهش نشان دادند که در بدو ورود به پژوهش 50 % زنان گروه با مشاوره، رضایت جنسی متوسط و 34/3 % آن ها رضایت جنسی کمی داشتند و در گروه بدون مشاوره 67/56 % از رضایت جنسی زیادی برخوردار بودند در حالیکه در مردان گروه با مشاوره 60 % و در گروه بدون مشاوره 67/66 % دارای رضایت جنسی زیادی بودند. در ضمن زنان در دو گروه با و بدون مشاوره زناشویی با یکدیگر و مردان دو گروه با و بدون مشاوره زناشویی نیز با هم از نظر رضایت جنسی در بدو ورود به پژوهش یکسان بودند (4/0 P=). در حالیکه یک ماه پس از انجام پژوهش 100 % زنان و مردان گروه با مشاوره دارای رضایت جنسی زیادی بودند. آزمون های آماری دقیق فیشر و کای دو نشان دادند که میزان رضایت جنسی مردان و زنان شرکت کننده در مشاوره بیشتر از گروه بدون مشاوره بود (002/0 P=).
یافته های پژوهش نشان دادند که مشاوره زناشویی می تواند بر رضایت جنسی زوجین تاثیر مطلوب داشته و رسیدن به اوج لذت جنسی را در زوجین افزایش دهد. لذا پیشنهاد می گردد، دختران و پسرانی که قصد ازدواج با یکدیگر را دارند در این جلسات مشاوره ایی شرکت نمایند. از آنجا که در این پژوهش رضایت جنسی به طور کلی سنجیده شده است، پیشنهاد می گردد پژوهش دیگری به منظور بررسی دقیق تر جنبه های مختلف رضایت جنسی در زوجین با استفاده از ابزار های گوناگون موجود انجام گیرد.

همگام با تغییرات چشمگیر سیستم های بهداشتی و درمانی، پدیده فرسودگی شغلی پرستاران مورد توجه گسترده جوامع پرستاری سراسر جهان واقع شده است. فرسودگی شغلی از عوامل عمده افت کیفیت مراقبت های پرستاری است. خستگی عاطفی، مسخ شخصیت و عدم موفقیت فردی ابعاد سه گانه فرسودگی شغلی را تشکیل می دهند. گزارش های موجود حاکی از شیوع بالای فرسودگی شغلی در پرستاران است.
تعیین فرسودگی شغلی پرستاران در ابعاد مختلف و تعیین چگونگی ارتباط آن با متغیرهای فردی. نوع پژوهش: این مطالعه توصیفی مقطعی است که ابتدا فرسودگی شغلی پرستاران از نظر فراوانی و شدت در هر بعد تعیین و سپس ارتباط آن با ویژگی های فردی آنان تعیین گردید. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ای شامل سه بخش اطلاعات دموگرافیک (11 سوال)، ابزارهای استاندارد فرسودگی شغلی Maslach (MBI) با 22 گویه و صفت اضطراب Spilberger (20 گویه) استفاده شده است. درجه بندی ابزارهای یاد شده براساس معیار لیکرت است، که در بخش MBI به شکل کم، متوسط و شدید، و در بخش صفت اضطراب به شکل کم، خفیف و متوسط به بالا بیان شده است. روائی و پایائی ابزارهای سنجش طی پژوهش های قبلی مورد تایید قرار گرفته است. در این پژوهش با مراجعه حضوری به محل کار پرستاران، پرسشنامه طی یک مرحله توز یع و در مراجعه بعد ی جمع آوری شد.
نمونه: شامل 151 پرستار با مدرک کارشناسی شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر زنجان در سال 81 می باشد. میزان مشارکت پرستاران در این تحقیق 1/60% بود.
اکثریت پرستاران دچار فرسودگی شغلی کم در بعد ا حساس خستگی عاطفی (54% فراوانی و 66% شدت)، فرسودگی شغلی متوسط در بعد مسخ شخصیت (44% فراوانی و 4 3 % شدت) و فرسودگی شغلی شدید در بعد عدم موفقیت فردی در حد شدید (45% فراوانی و 46% شدت) بودند. صفت اضطراب به عنوان بهترین پ یش گوئی کننده کلیه ابعاد فرسودگی شغلی شناخته شد (0001/0 P<). در این بررسی بین متغیرهای فردی شامل جنس، وضعیت استخدامی، محل کار در بیمارستان، کفایت سطح درآمد و سمت با ابعاد فرسود گی شغلی ارتباط آماری معنی دار مشاهده شد.
وجود سطوح مختلف فرسود گی شغلی با توجه به کیفیت فعلی خ دمات پرستاری، لزوم اتخاذ سیاست های جدید جهت تعدیل و پیشگیری از این پدیده را محر ز می سازد.

وضعیت قرارگیری مادر در حین زایمان یکی از عوامل مهم در تسهیل و کنترل جسمانی و روانی زایمانمی باشد. در حقیقت، تغییر وضعیت زایمانی می تواند بر طول مرحله سوم و میزان خونریزی مرحله سوم و چهارم زایمان و تسهیل خروج جفت تاثیر گذارده و آن را تسریع نماید.
تعیین تاثیر زایمان در وضعیت نشسته بر طول مرحله سوم و حجم خونریزی مراحل سوم و چهارم زایمان در بیمارستان شهید اکبر آبادی شهر تهران، سال 1380.
نوع پژوهش: این پژوهش، از نوع کارآزمائی بالینی با گروه مقایسه بوده است.
نمونه پژوهش: نمونه های پژوهش شامل100نفر (50 نفر در گروه زایمان با وضعیت نشسته و50 نفر در گروه زایمان با وضعیت لیتوتومی) بوده که به روش نمونه گیری مستمر انتخاب شده اند.
یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که با انجام زایمان در وضعیت نشسته، طول مرحله سوم زایمان به طور معنی داری نسبت به انجام زایمان در وضعیت لیتوتومی کوتاه تر می گردد (015/0 = p). همچنین این وضعیت، سبب افزایش معنی دار حجم خونریزی مرحله سوم زایمان(004/0 = p) شده، ولیکن برحجم خونریزی مرحله چهارم زایمان بی تاثیر بوده است.
با توجه به یافته های این پژوهش، اگر چه کوتاه شدن طول مرحله سوم زایمان می تواند در جهت کاهش مدت زایمانهای طولانی مفید واقع گردد ولیکن به نظر می رسد بهترین پیشنهاد ممکن، دادن حق انتخاب نوع وضعیت زایمانی به مادران در حال زایمان باشد.

بی اختیاری استرسی ادرار شایع ترین نوع بی اختیاری ادرار در جمعیت زنان و دومین علت شایع بی اختیاری ادرار پایدار در زنان مسن است و بر کیفیت زندگی و سلامت زن تاثیر بسزایی دارد. پایه درمانی این عارضه تقویت عضلات کف لگن می باشد. استفاده از مخروط های مهبلی نوآوری موثری در پیشگیری و درمان بی اختیاری استرسی ادرار می باشد.
تعیین تاثیر استفاده از مخروط های مهبلی بر بی اختیاری استرسی ادرار. نوع پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی قبل و بعد، بدون گروه کنترل بود. واحدهای مورد پژوهش به مدت 3 ماه متوالی از مخروط های مهبلی 20 تا 70 گرمی روزی 2 بار و هر بار 15 دقیقه به جز روزهای قاعدگی استفاده نمودند. داده های مربوط به معیارهای ارزیابی بی اختیاری استرسی ادرار بر اساس قدرت انقباضی عضلات کف لگن (از طریق پرینومتری) و تعداد دفعات و مقدار نشت بی اختیار ادرار حین استرس (از طریق خود گزارش دهی)، قبل و 3 ماه بعد از مخروط درمانی در برگه های ثبت موارد، درج ونتایج قبل و بعد از مداخله مقایسه و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
نمونه پژوهش: حجم نمونه، برابر60 نفر (با پیش بینی افت نمونه 10 درصد) از طریق نمونه گیری مستمر انتخاب شد که طی پژوهش 7 نفر حذف و در نهایت تعداد نمونه ها به 53 نفر رسید.
پس از مخروط درمانی، افزایش معنی دار ی در قدرت انقباضی عضلات کف لگن مشاهده نشد. لیکن کاهشمعنی دار ی در تعداد دفعات دفع بی اختیار ادرار حین استرس و مقدار نشت بی اختیار ادرار ناشی از استرس پس از مخروط درمانی مشاهده شد(0001/0 < P).به طوری که 3/45 درصد از واحدهای مورد پژوهش پس از استفاده از مخروط ها بهبودی کامل یافتند. بنابر یافته های پژوهش، مخروط درمانی در کاهش یا بهبودی علایم و نشانه های بالینی بی اختیاری استرسی ادرار موثر بوده است. لذا پیشنهاد می شود به عنوان یک روش درمانی موثر در درمان حمایتی این عارضه لحاظ گردد.

دلایل مراجعه و عدم مراجعه به درمانگاه های بهداشتی و درمانی و رضایت و یا عدم رضایت مراجعین می تواند یکی از اهداف ارتقا سطح بهداشت جامعه باشد. همچنین رضایت مددجو می تواند تعیین کننده انتخاب نوع سیستم بهداشتی و مراقبت دهنده باشد.
تعیین دلایل مراجعه و عدم مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی در زنان راضی و ناراضی از خدمات بهداشتی. نوع پژوهش: این مطالعه از نوع زمینه ای است که در آن دلایل مراجعه و عدم مراجعه زنان راضی و ناراضی از خدمات بهداشتی و ارتباط آن با متغیرهای سن، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان، سن آخرین فرزند، تعداد دفعات مراجعه، سطح تحصیلات و نوع خدمات بهداشتی مورد بررسی قرار گرفته است. برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است.
نمونه: تعداد 419 زن 17 تا 50 ساله که 270 نفر آن ها در گروه مراجعه کننده (230نفر راضی و40 نفر ناراضی) و 149 نفر در گروه عدم مراجعه (108 نفر راضی و41 نفرناراضی) قرار داشتند که نمونه پژوهش را تشکیل داده اند. این افراد ساکن منطقه غرب شهر تهران بودند و از جامعه پژوهش بصورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.
یافته ها نشان داد که به طور کلی 7/80 درصد زنان مراجعه کننده و افرادی که مراجعه نمی کردند از خدمات بهداشتی درمانی راضی و 3/19 درصد ناراضی بودند. دلایل مراجعه زنان راضی و ناراضی مواردی مانند: نیاز به خدمات، مفید و موثر بودن خدمات، رفتار خوب کارکنان، دسترسی به همه نوع خدمت و اطمینان از کیفیت خدمات، مجانی بودن خدمات، وجود امکانات بهداشتی، رعایت نوبت و رعایت حقوق افراد به هنگام پذیرش، مهارت علمی مناسب کارکنان، احساس راحتی و آرامش بود. فقط درصد محدودی وجود دوست یا آشنا در مرکز را دلیل مراجعه خود ذکر کردن د. دلایل عدم مراجعه زنان راضی و ناراضی مواردی مانند دور بودن محل سکونت به مرکز بهداشت، عدم استفاده از همفکری مراجعین در حل مشکلات آن ها، بی نظمی و عدم پذیرش مددجویان در برخی از موارد، عجله کارکنان بهداشتی به هنگام انجام مراقبت ها، محدودیت خدمات در مرکز بهداشت و نارسایی آن ها در پاسخ گویی به نیاز مراجعین، ارجح دانستن پزشک خصوصی بو د. نتایج پژوهش در ارتباط با دلایل مراجعه در زنان راضی و ناراضی از خدمات برحسب متغیرهای مداخله گر نشان داد که بین سن زنان وتعداد فرزندان و دفعات مراجعه و سطح تحصیلات با برخی از دلایل رابطه معنی داری وجود داشته است (05/0 < p). نتایج پژوهش در ارتباط با دلایل عدم مراجعه زنان راضی و ناراضی از خدمات برحسب متغیرهای مداخله گر نشان داد که بین برخی دلایل عدم مراجعه در زنان راضی با متغیرهای سن زنان، سن آخرین فرزند، رابطه معنی داری وجود داشته است (05/0 < p). از طرفی رابطه آماری معنی داری بین متغیرهای مداخله گر و دلایل عدم مراجعه زنان ناراضی دیده نشد.
با استفاده از نتایج بدست آمده از این پژوهش ارائه خدمات موثر بهداشتی در بالا بردن میزان رضایت م دد جویان و مراجعه آن ها به مراکز بهداشتی و درمانی جهت استفاده از خدمات بهداشتی ضروری به نظر میرسد. همچنین پیشنهاد می شود مسولین امر ترتیبی اتخاذ کنند تا خدمات متنوع بر اساس نیاز مراجعین در دسترس آن ها قرار داده شود. لازم است زمینه های لازم جهت بکارگیری و مشارکت خود مددجویان در حل مشکلاتشان فراهم آید.

آی.یو.دی یک وسیله ایمن و مطمئن ضد بارداری در دوران شیردهی به شمار می آید و با استقبال روز افزون زنان شیرده همراه می باشد، زیرا عوارض آن در دوران شیردهی بسیار اندک است. تعیین عوارض آی.یو.دی و ارتباط آن با وضعیت شیردهی در زمان جایگذاری. نوع پژوهش: این پژوهش از نوع همبستگی است و به بررسی ارتباط عوارض آی.یو.دی با وضعیت شیردهی در زمان جایگذاری پرداخته است.
نمونه پژوهش: تعداد 731 زن که از سال 1375 تا 1377 در مرکز آموزش پزشکی جامعه نگر «22 بهمن» قزوین آی.یو.دی گذاری کردند، به روش سرشماری در این پژوهش شرکت داده شدند. از این تعداد 451 نفر شیرده و 280 نفر غیر شیرده بودند.
نتایج آزمون های کای دو و تست دقیق فیشر نشان دادند که بین عوارض آی.یو.دی شامل خونریزی نامنظم قاعدگی (023/0 = P)، افزایش خونریزی قاعدگی (001/0 = P)، ا فزایش مدت قاعدگی (000/0 = P)، سرویسیت (005/0 P=) و و ضعیت شیردهی زنان در زمان جایگذاری آی.یو.دی ارتباط معنی دار وجود داشت هاست. شایع ترین عارضه آی.یو.دی وجود عفونت همراه با آی.یو.دی و کمترین عارضه مربوط به سوراخ شدن رحم به دلیل وجود آی. یو.دی بود هاست. طبق نتایج بدست آمده از این پژوهش مبنی بر کاهش قابل ملاحظه عوارض آی.یو.دی در دوران شیردهی نسبت به دوران غیر شیردهی، ایمن بودن این وسیله جهت استفاده مادران شیرده روشن می گردد. لذا اصلاح امور مربوط به مشاوره، غربالگری، درمان و پیگیری متقاضی، راهبردهای صحیح مدیریتی و تقویت برنامه های آموزشی پیشنهاد می شود به علاوه جهت تعمیم یافته های این پژوهش، پژوهش مشابهی در سایر مراکز بهداشتی و درمانی کشور پیشنهاد می گردد.

تدریس امر ی پیچیده است که نیاز به چارچوبی معین دارد. در صورت عدم وجود یک چارچوب مشخص، عقاید ذهنی و شخصی بر امر آموزش حاکم می شود. نظریه های آموزش و یادگیری، چارچوب مدونی را برای آموزش فراهم می کنند. این مقاله دو نظریه ساخت گرا و یادگیری اجتماعی را توصیف کرده و کاربرد آن ها را در کلاس درس توضیح می دهد.
در نظریه ساخت گرا اعتقاد بر این است که دانش، از فردی به فرد دیگر قابل انتقال نیست و باید توسط هر شخص دوباره ساخته شود. اعتقاد نظریه یادگیری اجتماعی بر این است که یادگیری در یک زمینه اجتماعی روی می دهد و افراد از طریق مشاهده، تقلید و الگوبرداری از یکدیگر می آموزند.
کاربرد این نظر یه ها در کلاس درس به اساتید امکان می دهد تا پایه دانش مشترک و زبان مشترکی برای آموزش داشته باشند.

مرگ داخل رحمی جنین، یک واقعه غم بار برای خانواده، خصوصا مادر است که در یک درصد بارداری های یک قلو اتفاق می افتد و این آمار در ایران نسبت به آمار جهانی، روز به روز در حال افزایش است، به طوری که در گزارش آمار سالیانه از شهرستان فیروزآباد فارس در سال 1379 شیوع آن 2/2 درصد ذکر شده است. از طرفی، علی رغم استفاده از روش های جدید در دهه های اخیر، هنوز علت بیش از 50% مرگ های جنینی ناشناخته است.
تعیین عوامل خطرزای مادری مرگ داخل رحمی جنین.
نوع پژوهش: این پژوهش از نوع مورد-شاهدی است. اطلاعات راجع به دو گروه مورد (مرگ جنین) و شاهد (تولد زنده)، از پرونده های موجود در بخش مدارک پزشکی، در طی سال های 79-1375 استخراج و در برگ ثبت موارد مشتمل بر دو بخش عوامل مربوط به مشخصات مادر و وقایع قبل و حین بارداری ثبت شد.
نمونه پژوهش: 150 زن با تولد جنین مرده 20 هفته و بیشتر با وزن تولد 500 گرم و بیشتر، که در فاصله زمانی مذکور، در بیمارستان بستری بودند به طور سرشماری، به عنوان گروه مورد و 300 زن با تولد زنده، به عنوان گروه شاهد، با توجه به تاریخ تولد نوزاد مرده، به طور تصادفی ساده از بین متولدین همان روز، انتخاب شدند.
در این پژوهش، از بین عوامل مربوط به مشخصات مادر، بیسوادی (000/0= P)، سن بارداری کمتر از 37 هفته (000/0= P) و نسبت فامیلی با همسر (000/0= P) و از بین عوامل مربوط به وقایع قبل و حین بارداری، سابقه مرده زائی (005/0= P) و پارگی کیسه آب بیش از 12 ساعت (007/0= P) با مرگ داخل رحمی جنین، ارتباط معنی دار داشتند، به طوریکه سن بارداری کمتر از 37 هفته و نسبت فامیلی با همسر به عنوان مهمترین عوامل خطرزای مادری شناخته شدند.
بر اساس یافته های این مطالعه، بیسوادی، سن بارداری کمتر از 37 هفته، نسبت فامیلی با همسر، سابقه مرده زائی و پارگی کیسه آب بیش از 12 ساعت از عوامل خطرزای مادری مرگ جنین بودند. بر طبق این نتایج، هرچند شناسائی علل و عوامل پیشگیری کننده مرگ جنین مشکل است، اما به نظر می رسد این مادران نیاز به مراقبت بهداشتی، آموزش و مشاوره بیشتری دارند. ضمنا توصیه می شود در مراکز بهداشتی- درمانی با برگزاری کلاس های آموزشی، زنان را با عوامل خطرزا و اقدام های مورد لزوم هر یک، آشنا نماین

شیمی درمانی یکی از روش های مهم درمان سرطان است که در آن از داروهای آنتی نئوپلاستیک جهت درمان بیماران سرطانی استفاده می گردد. داروهای آنتی نئوپلاستیک داروهای شیمیایی خاصی هستند که در طی سال های مختلف به تدریج و به اشکال متفاوت وارد محیط های بهداشتی - درمانی شده ا ند. این داروها در عین دارا بودن اثرات درمانی بر بیماران، می توانند اثرات سمی و خطرناکی بر تیم درمان و به خصوص پرستاران که در تماس با این داروها هستند، داشته باشند. خطرات شغلی ناشی از به کار گیری داروهای آنتی نئوپلاستیک یکی از بزرگترین مشکلات در مراقبتهای بهداشتی است که متاسفانه چندان مورد توجه قرار نمی گیرد. با این حال مدارک قابل توجهی در زمینه اثرات مضر آن ها بر سلامت افرادی که با این مواد کار می کنند، وجود دارد و تحقیقاتی هم که در دنیا بر روی پرستاران بخش های ا نکولوژی انجام گرفته، نشان داده است که مشکلاتی چون سردرد، سرگیجه، ریزش مو، واکنش های آلرژیک، مشکلات تنفسی، بیماری های پوستی و اختلالات باروری در اثر تماس نادرست با داروهای ضد سرطان وجود دارد. لذا ضروری است که تدابیر خاصی جهت حفظ سلامت پرستاران شاغل در بخش های شیمی درمانی، فارماکولوژیست ها و کلیه ا فر ا دی که به نحوی در تماس با این داروها می باش ن د، اتخاذ گردد. جهت کاهش خطرات شغلی و حفظ سلامت پرسنل بهداشتی اقدامات اساسی پیشنهادی عبارتند از: 1 - آموزش مداوم پرسنل، 2- استفاده از وسایل و تجهیزات محافظتی، 3- رعایت اصول ایمنی استاندارد و 4 - تدوین پروتکل های داخل سازمانی جهت کاهش خطرات شغلی ناشی از تماس با داروهای آنتی- نئوپلاستیک

بیماران تحت درمان با همودیالیز به دلیل داشتن درمان های دارویی متفاوت، رژیم غذایی خاص، محدودیت مایعات و کسب توانایی لازم جسمانی و روحی جهت سازگاری با این بیماری نیازمند آموزش می باشند در این بیماران آموزش همواره با افزایش سطح آگاهی، بهبود پیروی از رژیم غذایی و محدودیت مایعات و در نهایت با ارتقاء کیفیت دیالیز مواجه بوده است. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تعیین تآثیر آموزش رژیم غذایی بر شاخص های آزمایشگاهی و افزایش وزن بین دو جلسه دیالیز در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام گرفته است.
نوع پژوهش: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی با گروه کنترل بوده است. روش کار به این صورت بوده است که میزان هر یک از شاخص های آزمایشگاهی (پتاسیم، فسفر و کلسیم) و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز سه ماه قبل از آموزش از پرونده بیماران استخراج و در برگه ثبت موارد درج گردید. سپس برنامه آموزش رژیم غذایی که مشتمل بر سخنرانی همراه با ارائه جزوه آموزش و حضور در بخش به منظور پاسخ دهی به سوالات واحدهای تحت آموزش اجرا گردید بعد از اجرای برنامه آموزشی، شاخص های آزمایشگاهی و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز سه ماه بعد از آموزش از پرونده بیماران استخراج و در برگه ثبت موارد درج گردید. تاثیر آموزش از طریق تعیین و بررسی اختلاف معنی دار آماری بین میانگین سه ماهه هر یک از متغیرهای فوق در قبل و بعد از آموزش در هر یک از دو گروه مورد و شاهد و میانگین اختلاف هر یک از متغیرهای فوق در گروه مورد با گروه شاهد سنجیده شد.
نمونه پژوهش: 76 بیمار تحت درمان با همودیالیز حجم نمونه پژوهش راتشکیل داده بودند که به روش گمارش تصادفی به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شدند. دو گروه با توجه به نتایج تست های آماری از نظر جنس، سن، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان، درآمدخانواده، طول درمان با دیالیز، محل دیالیز، مصرف داروهای باند کننده فسفر و ویتا مین D فعال همگون بوده اند. بخش های همودیالیز سه بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد محیط پژوهش را تشکیل داده بودند.
نتایج نشان داد که بین میانگین سه ماهه شاخص فسفر و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز قبل و بعد ازآموزش گروه مورد (000/0 = P) و میانگن اختلاف شاخص فسفر و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز گروه مورد با گروه شاهد (به ترتیب با 001/0= P و 000/0= P) اختلاف معنی دار آماری وجود داشته است که بیانگر تاثیر آموزش رژیم غذایی بر شاخص فسفر سرم و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز می باشد. این تاثیر در سطوح سنی و تحصیلی متفاوت یکسان بوده است. ولی در زنان رعایت محدودیت مایعات بهتر صورت گرفته است.
براساس یافته های پژوهش آموزش رژیم غذایی در بیماران تحت درمان با همودیالیز بر شاخص فسفر و اضافه وزن بین دو جلسه دیالیز موثر بوده است. لذا پیشنهاد می شود که آموزش به بیمار در مراکز درمانی و آموزشی به صورت یک برنامه جدی پیگیری شود و پرستاران مسئولیت اجرای آن را عهده دار باشند.

کاهش درد در بیماران مبتلا به سرطان از موارد مهم تمرکز مراقبت های پرستاری بوده و پرستاری دقیق و ماهرانه موجب تسکین قابل توجه این نشانه ها خواهد شد. ماساژ به عنوان یکی از روش های مکمل می تواند باعث ایجاد راحتی و پاسخ تن آرامی و کاهش درد شود.
مطالعه حاضر با هدف تعیین ت ا ثیر ماساژ پا بر احساس آرامش و شدت درد زنان مبتلا به سرطان صورت گرفت.
نوع پژوهش: این پژوهش کارآزمایی بالینی با کنترل، از نوع متقاطع می باشد. واحدهای پژوهش به ترتیب طی سه روز متوالی هر یک در شرایط ماساژ پا (1)، (2) و بدون ماساژ پا قرار گرفتند. در اولین ملاقات با هر بیمار قسمت اول فرم گردآوری داده ها (مشخصات دموگرافیک) تکمیل گردید. در شروع جلسات و پس از ماساژ پا به مدت 10 دقیقه تعداد ضربان قلب، احساس آرامش و شدت درد اندازه گیری و در فرم گردآوری داده ها ثبت شدند. در جلسه بدون ماساژ پا بیمار در تخت به حالت راحت قرار گرفت و پس از 30 - 20 دقیقه مجددا اطلاعات فوق به همان صورت اندازه گیری و ثبت شدند. از آمار توصیفی برای توصیف متغیرها و از آزمون تی زوج جهت مقایسه احساس آرامش، تعداد ضربان قلب و شدت درد واحدهای پژوهش در شروع و خاتمه سه جلسه، جلسات بدون ماساژ پا و ماساژ پا (1) و نیز جلسات ماساژ پا (1) و ماساژ پا (2) استفاده گردید. از آزمون آنالیز واریانس با تکرار جهت بررسی روند تغییرات متغیرهای مورد مطالعه استفاده شد.
نمونه پژوهش: 75 زن 18 سال به بالا، مبتلا به سرطان، تحت شیمی درمانی و پرتو درمانی و دارای درد در این پژوهش شرکت نمودند. روش نمونه گیری در این پژوهش تدریجی بود که افراد با گمارش تصادفی در سه گروه الف، ب و ج قرار گرفتند. محیط پژوهش برای انجام این مطالعه بخش های سرطان (زنان) مجتمع بیمارستانی امام خمینی بود.
نتایج نشان دادند، احساس آرامش (0001/ 0 P<)، تعداد ضربان قلب و شدت درد (0001/0 P<) واحدهای پژوهش در جلسات بدون ماساژ پا و ماساژ پا (1) و نیز جلسات اول و دوم ماساژ پا تفاوت معنی دار آماری دا شتند،. همچنین روند تغییرات احساس آرامش، تعداد ضربان قلب و شدت درد واحدهای پژوهش از جلسه بدون ماساژ پا تا جلسه ماساژ پا (2) معنی دار بوده است (0001/0 P<). یعنی ماساژ پا موجب افزایش احساس آرامش و کاهش تعداد ضربان قلب و شدت درد شده و نیز تکرار ماساژ پا تاثیر بیشتری بر افزایش احساس آرامش و کاهش تعداد ضربان قلب و شدت درد داشت. همچنین در طی سه جلسه روند تغییرات احساس آرامش رو به افزایش و تعداد ضربان قلب و شدت درد رو به کاهش بود.
براساس یافته های پژوهش پرستار می تواند به بیمار مبتلا به سرطان جهت کاهش درد و سایر نشانه ها به طور موثر ماساژ پارا ارائه داده و آموزش های لازم را به بیمار و خانواده وی بدهد تا به هنگام بستری و ترخیص از ماساژ جهت کاهش درد و افزایش آرامش استفاده نماید. پیشنهاد می گردد تحقیقاتی مشابه بر روی مردان و بیماران مبتلا به بیماری های مزمن صورت پذیرد. همچنین اثرات میان مدت و طولانی مدت ماساژ بررسی شود و نیز مطالعه کیفی جهت بررسی احساس بیماران در مورد ماساژ و تجربه آن در بیماران مبتلا به سرطان صورت پذیرد.

به منظور ارائه مراقبت مناسب به بیماران، باید رفتارهای مراقبتی مهم تر را از دید آنان شناسایی نمود.
تعیین درک بیماران از اهمیت رفتارهای مراقبتی بر حسب سن، جنس، سطح تحصیلات، سابقه بستری شدن و تعداد روزهای بستری آن ها.
نوع پژوهش: این پژوهش از نوع ارتباطی با طرح دو گروهی بیمار- پرستار بو د * * که در آن درک 95 بیمار از اهمیت رفتارهای مراقبتی بررسی شد.
نمونه پژوهش: ا نت خاب نمونه با استفاده از روش نمونه گیری مستمر انجام شد رفتارهای مراقبتی به 6 زیرگروه: در دسترس بودن، توضیح وتسهیل، تامین راحتی، پیش بینی، برقراری ارتباط توام با اعتماد و پایش و پیگیری طبقه بندی و با استفاده از کارت های جورکردنی برگرفته از «پ رسشنامه بررسی مراقبت» بررسی شدند.
بیماران به رفتارهای مراقبتی تکنیکی بیش از رفتارهای مراقبتی عاطفی اهمیت دادند. آن ها مهم ترین زیر گروه را «در دسترس بودن» و کم اهمیت ترین زیرگروه را «برقراری ارتباط توام با اعتماد» دانستند. بیماران مرد نسبت به بیماران زن «در دسترس بودن» را مهم تر دانستند) 04/0 (P = و بیماران دارای سطح تحصیلات دبیرستان و دیپلم نسبت به بیماران دارای تحصیلات ابتدایی، «پایش و پیگیری» را مهم تر دانستند) 04/0 (P = بیماران رفتارهای مراقبتی تکنیکی را مهم تر از رفتارهای مراقبتی عاطفی دانستند، بنابراین توصیه می شود پرستاران به ارائه این رفتارها بیشتر توجه کنند. علاوه بر این انجام مطالعات بیشتر در زمینه رفتارهای مراقبتی عاطفی نیز توصیه می شود.
——————————————————————————–1. کارشناس ارشد پرستاری (٭ مولف مسئول) 2. عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری ومامایی دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی ایران 3. عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت واطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی خدمات بهداشتی درمانی ایران * * این پژوهش به عنوان بررسی ارتباط درک بیماران و پرستاران از اهمیت رفتارهای مراقبتی در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1381 انجام گرفته است که در این مقاله تنها درک بیماران از اهمیت رفتارهای مراقبتی گزارش شده است و طرح به صورت تک گروهی (بیماران) تنظیم شده است.

آسپیراسیون تنفسی از عوارض مهم تغذیه لوله ای به شمار می آید که به دنبال آن شیوع پنومونیت، پنومونی نکروز دهنده و آبسه ریه می تواند سلامت بیماران را به خطر انداخته و خسارت جبران نا پذیری را برای آن ها پدید آورد.
تعیین تفاوت میزان بروز آسپیراسیون تنفسی در دو روش تغذیه لوله ای، بلوس متناوب و قطرات متناوب در بیماران مبتلا به بیماری های مغز و اعصاب. نوع پژوهش: این پژوهش به صورت کارآزمایی بالینی – تصادفی انجام شد. پژوهشگر دو گروه مساوی از بیماران مبتلا به بیماری های مغز و اعصاب را انتخاب و یک گروه را به روش تغذیه لوله ای بلوس متناوب و گروه دیگر را به روش قطرات متناوب طی سه روز تغذیه نموده است. سپس این دو گروه را از نظر میزان بروز آسپیراسیون تنفسی مورد بررسی و مقایسه قرار داده است. گردآوری اطلاعات با استفاده از برگه ثبت اطلاعات انجام گرفته است و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرونده بالینی بیماران، مشاهده و اندازه گیری کسب شده است.
نمونه پژوهش: شامل 74 مورد از بیماران برخوردار از معیار پذیرش بستری در بخش های مراقبت ویژه مغز و اعصاب بوده اند که به روش نمونه گیری مستمر انتخاب شدند.
یافته های پژوهش نشان داد که میزان بروز آسپیراسیون تنفسی در تغذیه لوله ای به روش بلوس متناوب 8/56 % و در روش قطرات متناوب 5/13 % بوده است.
یافته های این پژوهش مبین آن بود که میزان بروز آسپیراسیون تنفسی در تغذیه لوله ای به روش بلوس متناوب به مراتب بیشتر از روش قطرات متناوب بوده است زیرا به طور معمول در تغذیه لوله ای به روش بلوس متناوب تغذیه دارای سرعت بیشتری می باشد. با عنایت به این یافته پیشنهاد می شود به منظور کاهش میزان بروز آسپیراسیون تنفسی از روشی ایمن تر تغذیه لوله ای یعنی روش قطرات متناوب استفاده شود دستیابی به این مهم با برگزاری کلاس های آموزش ضمن خدمت و توصیه به پزشکان و پرستاران برای انتخاب روش ایمن تر تغذیه لوله ای میسر می باشد.

خشونت اعمال شده بر زنان از طرف همسرانشان دارای شیوع بالایی است. خشونت خانگی تهدیدی جدی برای سلامت جسمی و روحی مادر و جنین محسوب می شود.
تعیین شیوع همسرآزاری در دوران بارداری ب ی ن زنان مراجعه کننده به بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران. نوع پژوهش: این پژوهش از نوع مقطعی بوده است که در آن اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد بررسی شیوع خشونت خانگی، به روش مصاحبه چهره به چهره جمع آوری گردید. از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
نمونه پژوهش: 1800 نفر از زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران، نمونه پژوهش را تشکیل داده اند. روش نمونه گیری به صورت مستمر و تعداد نمونه متناسب با میزان مراجعه به بیمارستان های منتخب بوده است. شش بیمارستان دارای بخش زایمان و درمانگاه مراقبت بارداری وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران شامل بیمارستان های اکبرآبادی، لولاگر، شهدای یافت آباد، حضرت رسول اکرم (ص)، فیروزآباد ی و فیروزگر به عنوان محیط پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند.
یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که شیوع همسرآزاری در کل 6/60% و شامل سه نوع همسرآزاری جسمی (6/14%)، روحی- روانی (5/60%) و جنسی (5/23%) بود. و همچنین آسیب های شدید ناشی از همسرآزاری جسمی 3/43% موارد، همسرآزاری روحی- روانی 2/24% موارد و همسرآزاری جنسی 5/3% مو ا رد گزارش گر دید.
با توجه به یافته های این پژوهش، خشونت خانگی دارای شیوع بالایی نسبت به تحقیقات مشابه بوده است. لذا پیشنهاد می شود کلیه درمانگاه های مراقبت از بارداری، زنان باردار را از نظر مواجهه با خشونت خانگی غربالگری نمایند. همچنین پیشنهاد می شود پژوهش های آتی شیوع خشونت خانگی را در سطح جامعه با استفاده از نمونه گ ی ری خوشه ایانجام گیرد.

طبق بررسی های مختلف، افزایش کاتکولا مین های خون مادر در اثر اضطراب، تاثیرات زیانباری بر عواقب حاملگی داشته است و با توجه به اینکه یکی از علل افزایش اضطراب در زمان بارداری ترس از ناشناخته ها و عدم آشنائی زنان به ویژه، زنان نخست حامله با روند زایمان می باشد، انتظار می رود که با افزایش آگاهی مادران، از طریق نمایش فیلم زایمان، بتوان اضطراب آنان را کاهش داد.
هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر نمایش فیلم زایمان بر اضطراب مادران نخست حامله بوده است.
نوع پژوهش: کارآزمایی در عرصه با گروه شاهد بوده است، به طوریکه ابتدا پژوهشگر در مراکز بهداشتی درمانی، اطلاعات مربوط به متغیرهای زمینه ای و اضطراب مادران دو گروه تجربه و شاهد را بوسیله پرسشنامه جمع آوری کرد، سپس جهت مادران گروه تجربه در همان روز، فیلم زایمان به مدت 8 دقیقه نمایش داده شد و یک هفته بعد مجددا اضطراب مادران هر دو گروه بوسیله پرسشنامه جمع آوری گردیده است.
نمونه پژوهش: تعداد کل نمونه های پژوهش 62 نفر زن نخست حامله، 18 تا 30 سال با جنین منفرد و سن حاملگی 37 الی 39 هفته بوده است که به صورت مستمر در مراکز بهداشتی درمانی انتخاب و بصورت تصادفی نفر اول در گروه تجربه و سپس یک درمیان در گروه شاهد قرار گرفته اند.
در این پژوهش،نمایش فیلم زایمان تاثیر معنی داری بر کاهش اضطراب مادران نخست حامله نداشته و تاثیر اضطراب پنهان مادران بر اختلاف اضطراب بدو ورود به تحقیق و یک هفته پس از آن نیز، معنی دار نگردیده است.
در این مطالعه، میانگین نمرات اختلاف اضطراب بدو ورود به تحقیق ویک هفته پس از آن در گروه تجربه کاهش (1/1-) و در گروه شاهد افزایش (61/0) را نشان داده است، بنابراین مشاهده فیلم زایمان در کاهش اضطراب مادران چندان بی تاثیر نبوده، ولی با توجه به اینکه آزمون های آماری اختلاف معنی داری را در میانگین نمرات اختلاف اضطراب دو گروه نشان ندادند، پیشنهاد می گردد که جهت افزایش تاثیر فیلم علاوه بر نمایش زایمان، مهارت های تنفسی و رفتاری لازم نیز در برخورد با این مرحله، آموزش داده شود.