مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل
سال چهارم شماره 3 (پیاپی 15، تابستان1381)

میدازولام تنها دارو از دسته بنزودیازپین ها می باشد که به دلیل اثر سریع و حداقل عوارض قلبی و عروقی برای شروع و نگهداری بیهوشی استفاده می شود. هالوتان نیز رایج ترین دارو جهت نگهداری بیهوشی می باشد که به دلیل برخی از عوارض و محدودیت های آن امروزه تمایل زیادی به استفاده از داروهای بیهوش کننده وریدی وجود دارد. این مطالعه به منظور بررسی اثر میدازولام و هالوتان بر تغییرات همودینامیک در نگهداری بیهوشی صورت گرفت.
این مطالعه تجربی بر روی 100 بیمار کلاس یک انجمن بیهوشی آمریکا در محدوده سنی 60-16 سال انجام شد. بیماران به طور تصادفی به دو گروه 50 نفری تقسیم و به طور یکسان برحسب وزن، پری مدیکاسیون و القای بیهوشی داده، سپس لوله گذاری تراشه انجام شد. به منظور نگهداری بیهوشی به گروه کنترل 1-0.5% هالوتان و به گروه مطالعه 1gμ/kg/min میدازولام و به هر دو گروه N2O و اکسیژن (به نسبت مساوی 50%) داده شد. ضربان قلب و فشارخون سیستولی و دیاستولی بعد از پری مدیکاسیون، یک دقیقه بعد از لوله گذاری و سپس هر 10 دقیقه به مدت 90 دقیقه اندازه گیری و ثبت و سپس داده با هم مقایسه شدند.
بر اساس نتایج این مطالعه تغییرات ضربان قلب و فشارخون سیستولی و دیاستولی در گروه میدازولام کمتر از هالوتان بوده که این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. دامنه تغییرات فشارخون سیستولی و دیاستولی در گروه میدازولام نسبت به هالوتان کمتر و از نظر آماری معنی دار بود(p<0.05). در ضمن مدت زمان خروج از بیهوشی در گروه میدازولام کمتر از هالوتان بود (p<0.01).
تغییرات همودینامیک در نگهداری بیهوشی با انفوزیون میدازولام در مقایسه با هالوتان مشابه و یا کمتر بوده و از ثبات بیشتری برخوردار می باشد. بنابراین با توجه به معایب هالوتان می توان در صورت نیاز از انفوزیون مداوم میدازولام به جای هالوتان استفاده کرد.

آنتی بادی های انسانی که با هزینه زیاد تهیه می شود در تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری ها کاربرد دارد. هدف از این تحقیق، طراحی و راه اندازی روشی موثر و کم هزینه برای تخلیص ایمونوگلوبولین های سرم انسان می باشد.
ایمونوگلوبولین های سرم انسان با سولفات آمونیوم (50% اشباع) رسوب داده شد و به دنبال آن خالص سازی با کروماتوگرافی تیوفیلیک انجام شد. خلوص آنتی بادی ها با روش الکتروفورز استات سلولز ارزیابی شد. غلظت آنتی بادی ها IgG)، IgM و (IgA در سرم و Pool فراکسیونهای محصول با روش ایمونودیفوزیون شعاعی یکطرفه(SRID) اندازه گیری شد و درصد بازیافت محاسبه گردید.
آنالیز محصولات در الکتروفورز استات سلولز نشانگر وجود فقط یک باند در ناحیه گاما بود. بازیافت ایمونوگلوبولین G، 75% بود، در حالی که میزان بازیافتIgM به طور بارزی کمتر (حدود 17%) محاسبه شد.
ایمونوگلوبولین های خالص به همراه بافر با غلظت نمکی کم و PH حدود PH خنثی جدا گردید، پس نیازی به پردازش محصول نمی باشد، کروماتوگرافی تیوفیلیک موجب سهولت تخلیص ایمونوگلوبولین ها در یک مرحله بعد از رسوبدهی با سولفات آمونیوم می شود. ایمونوگلوبولین های خالص شده در این تحقیق برای روش های ایمونوشیمیایی مناسب است.

پارکینسون بیماری دژنراتیو و نسبتا شایعی است که درمانهای دارویی موجود می تواند از ناتوانی حرکتی این بیماران تا حدی جلوگیری کرده و آنها را به طور مستقل قادر به ادامه زندگی کند. داروهای زیادی در این بیماری استفاده می شود که در این مطالعه اثر دو داروی بروموکریپتین و سلژلین مقایسه می گردد.
در این مطالعه از بین بیماران مراجعه کننده به مطب، تعداد 77 نفر که 50 نفر مرد و 27 نفر زن با سن متوسط 65 سال بوده انتخاب و طی سه سال پیگیری شدند. بسته به نوع داروی تجویز شده، بیماران به سه دسته تقسیم شده اند که در هر سه گروه داروی لوودوپا و آرتان مشترک بوده ولی در گروه اول لوودوپا و آرتان بدون اضافه کردن داروی دیگر بوده و در گروه دوم سلژلین و در گروه سوم بروموکریپتین نیز وجود داشته است. ارزیابی وضعیت این بیماران طی ویزیت های دوره ای و نسبتا منظمی و بر مبنایUPDRS بوده است.
در این بررسی بیماران گروه سوم (بروموکریپتین) نسبت به گروه اول از لحاظ وضعیت حرکتی شرایط بهتری داشته اند. گروه دوم (سلژلین) علیرغم شرایط نسبتا بهتر در ابتدا، به مرور زمان اختلاف آنها با گروه اول ناچیز گردید و از لحاظ عوارض جانبی بخصوص دیسکینزی نیز گروه بروموکریپتین عوارض کمتری داشته اند.
بهمراه درمان با لوودوپا استفاده از داروی کمکی بروموکریپتین نسبت به سلژلین ارجح بوده و عوارض کمتری دارد.

درمان بالینی موفقیت آمیز و خصوصا کنترل درد در دندانپزشکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجایی که داروهای ضد درد غیر استروییدی و استامینوفن و استامینوفن کدیین، امروزه بطور گسترده ای جهت تسکین درد مورد مصرف قرار می گیرند. این مطالعه نقش کافیین را در اثر بخشی استامینوفن و استامینوفن کدیین بررسی می کند.
این مطالعه تجربی بر روی 60 بیمار دارای پریودنتیت حاد اپیکال ناشی از بیماری و یا نکروز پالپ به روش نمونه گیری آسان و به صورت دوسوکور انجام گردید. داروها و گروه ها شامل: 1- استامینوفن + 325 mg پودر دارونما 2- استامینوفن + 325 mg کافیین 1 mg، 3- استامینوفن کدیین + 325.15 mg پودر دارونما 4- استامینوفن کدیین + 325.15 mg کافیین 1 mg به هر بیمار تنها یک دوز منفرد دارویی (Single dose) به صورت تصادفی داده شد. با استفاده از روش Visual Analoge Scale از نوع Numerical 0-10در فواصل زمانی 10 دقیقه ایی به مدت 120 دقیقه میزان شدت درد بر روی فرم علامت گذاری شد.
روند کاهش شدت درد بین چهار گروه متفاوت است. اما این تفاوت از لحاظ آماری معنی دار نیست. در آنالیز ترکیب دو دارویی، گروه حاوی کافیین روند کاهش شدت درد بهتری را نشان می دهند. هر چند این اختلاف از لحاظ آماری معنی دار نشده است.
با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق به نظر می رسد که افزودن کافیین به استامینوفن سبب می شود که در حد استامینوفن کدیین در کنترل درد پریودنتیت حاد آپیکال موثر واقع شود.

با توجه به بالا رفتن میانگین سنی بشر، قشر مهمی از افراد جوامع را سالمندان تشکیل می دهند. گذشته از مشکلات دندانی و بیماری های پریودنتال، بیماری های مختلفی نیز مخاط دهان سالمندان را گرفتار می سازد. هدف از این مطالعه تعیین شایع ترین ضایعات مخاطی دهان در سالمندان آسایشگاهی است.
این مطالعه توصیفی تحلیلی بر روی 275 سالمند بالای 65 سال ساکن آسایشگاه سالمندان کهریزک تهران در سال 1379 انجام شد. اطلاعات در پرسشنامه ای جمع آوری شده و با استفاده از نرم افزار SPSSو آزمون آماری chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در این بررسی 84% از سالمندان حداقل یک ضایعه مخاطی دهان داشتند. شایع ترین ضایعات مشاهده شده، واریکوزیتی (44.7%)، استوماتیت ناشی از پروتز (18.2%)، واریس (17.8%) و هیپرپلازی ناشی از ساکشن پروتز فک بالا (13.8%) بود. واریکوزیتی در مردان بیشتر از زنان بود. اما زنان بیشتر از مردان مبتلا به استوماتیت ناشی از پروتز، هیپرپلازی ناشی از ساکشن پروتز فک بالا، اپولیس فیشوراتوم و زخم تروماتیک بودند. ضایعات مخاطی دهان در افراد دارای پروتز متحرک بیشتر بود و زخم تروماتیک در افراد دارای پروتز متحرک بیشتر از افراد بدون پروتز دیده شد. ضایعات مخاطی دهان در افراد مصرف کننده سیگار بیشتر از غیرسیگاری ها بود. واریکوزیتی و واریس در سیگاری ها بیش از غیرسیگاری ها دیده شد(p<0.05). اکثر ضایعات در زبان (36.1%) و بعد از آن در کام (19.4%) مشاهده شد.
افزایش سن و استفاده طولانی تر از دخانیات و پروتز و همچنین عدم رعایت بهداشت به علت عدم توانایی یا کاهش انگیزه می تواند موجب بروز بیشتر ضایعات گردد. به نظر میرسد دقت بیشتر در مسایل دهانی و دندانی سالمندان و معاینه دهانی آنان کمک موثری در تقلیل مشکلات و ضایعات دهان آنان باشد.

هدف از مراقبت های دندانی حفظ و بهبود سلامت دهان می باشد. اگر چه رادیوگرافی در کشف بیماری ها مفید است ولی به دلیل داشتن اشعه یونیزه مضر نیز می باشد. این مطالعه با سنجش آگاهی و عملکرد افرادی که به نوعی با پرتو ایکس سر و کار دارند، کمک موثری به بالا بردن اطلاعات شاغلین در امر تجویز صحیح و اصولی رادیوگرافی می نماید.
این مطالعه مقطعی و توصیفی تحلیلی بر روی کلیه دندانپزشکان عمومی شهر بابل دراردیبهشت ماه 1380 انجام و پرسشنامه ای شامل سؤالاتی در خصوص تجویز انواع رادیوگرافی های داخل و خارج دهانی و همچنین سوالاتی در ارتباط با سابقه شغلی، دانشگاه محل تحصیل تهیه گردید. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون هایt-test و مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.
از 65 دندانپزشک عمومی شهر بابل، 190نفر (29.2%) زن، 460 نفر (70.8%) مرد بوده اند. میانگین نمرات آگاهی و عملکرد دندانپزشکان زن (15 و 8.6) بالاتر از دندانپزشکان مرد (14.2 و 7.7) بوده است. دندانپزشکان فارغ التحصیل از دانشگاه های بزرگ (تهران، شهید بهشتی، مشهد، اصفهان، شیراز)، نمرات دیدگاه (14.4) پایین تری نسبت به فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها (14.5) داشتند. از لحاظ عملکرد نیز هر دو گروه نمرات یکسان (8 و 8) بود. دندانپزشکانی که سابقه شغلی برابر یا بیشتر از 10 سال داشته اند دارای نمرات دیدگاه و عملکرد بالاتری (15 و 7.9) نسبت به دندانپزشکانی که سابقه شغلی کمتر از 10 سال داشته اند (13.5 و 7.5) بوده اند.
در کل چنین بر می آید که به مساله اصول صحیح تجویز رادیوگرافی توجهی مبذول نمی گردد که می توان بخشی از آن را به عدم آگاهی دندانپزشکان به اصول و قوانین جدید نسبت داد. لذا باید تمهیداتی همچون آموزش مداوم و مستمر دندانپزشکان جهت آشنایی بیشتر دندانپزشکان با اصول جدید لحاظ شود.

سندروم نفروتیک یکی از بیماری های کلیه در کودکان است که تا قبل از شروع درمان با کورتیکواستروییدها با مرگ و میر فراوانی همراه بوده است ولی با شروع درمان با کورتیکواستروییدها میزان مرگ و میر بیماران کاهش زیادی پیدا کرده است. اما ممکن است تعدادی از بیماران به درمان به استرویید پاسخ نداده و به عنوان مقاوم به استرویید تلقی شوند. از آنجا که حساسیت بیماران فوق به استرویید در مناطق مختلف دنیا متفاوت است. این مطالعه جهت ارزیابی پاسخ به استرویید در این منطقه پرداخته است.
این مطالعه تحلیلی بر روی کلیه بیماران که طی سال های 1380-1373 با تشخیص سندروم نفروتیک در بیمارستان کودکان امیرکلا بستری و تحت درمان قرار گرفته اند انجام شد. بیماران طی 4 هفته تحت درمان با استرویید به میزان 60 میلیگرم به ازای هر متر مربع سطح بدن قرار گرفته و سپس از نظر پاسخ به درمان مورد ارزیابی قرار گرفتند.
حدود 75 بیمار مورد بررسی واقع شدند که نسبت دختر به پسر 1.6 به 1 بود و بیشترین گروه سنی مبتلا 8-2 سال بود. همچنین اکثریت بیماران در فصل زمستان مبتلا شده بودند 74%. (p=0.012) بیماران به استرویید پاسخ داده و 26% مقاوم به استرویید بودند. بیشترین حساسیت به استرویید در گروه سنی 8-2 سال (89%) بود. در دو جنس نیز هیچ تفاوتی از نظر پاسخ به درمان مشاهده نشد.
با توجه به مطالعه انجام شده پاسخ به استرویید در کودکان مبتلا به سندروم نفروتیک با بعضی مناطق مطابقت داشته و با سایر مناطق متفاوت بوده است. اما همانند بسیاری از مطالعات انجام شده در سنین 8-1 سالگی بیشترین ابتلا وجود داشته است. بنابراین در هر کودک مبتلا در این گروه سنی میتوان بدون انجام سایر اقدامات تشخیصی تهاجمی نظیر بیوپسی کلیه درمان با استرویید را شروع کرد.

برنامه ریزی مناسب به منظور ارایه خدمات بهداشت روان به بیماران روانی، نیازمند آگاهی از وضعیت موجود در جامعه است. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی اختلالات روانی در افراد 15 سال و بالاتر مناطق شهری و روستائی قم انجام گرفت.
نمونه مورد مطالعه با روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی از بین خانوارهای تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی این شهرستان در سال 1379 انتخاب گردید و از طریق مصاحبه بالینی توسط کارشناسان روانشناسی، پرسشنامه چک لیست علایم مرضی SCL-90-R بر روی 391 نفر تکمیل و بر اساس معیارهای طبقه بندی DSM تشخیص گذاری گردید. نمره برش پرسشنامه، با انجام مصاحبه بالینی روانپزشکی محاسبه شد که دارای حساسیت 87.9%، ویژگی 90.4% و اشتباه کلی طبقه بندی 9.1% بود.
نتایج این بررسی نشان داد که در مجموع 67 نفر یعنی 17.1% افراد مورد مطالعه (37 نفر از زنان (18.2%) و 30 نفر از مردان (16%)) دچار انواع اختلالات روانی بودند. میزان شیوع اختلالات خلقی 5.8%، اختلالات اضطرابی 4.9%، اختلال تطابق 3.3 درصد اختلالات شبه جسمی 2.8 درصد و اختلال پارانوییدی 0.3 درصد بود. بالاترین درصد پاسخ مثبت به علایم آزمون مربوط به احساس تنهایی و غمگینی، سردرد و عدم اعتماد به اطرافیان بوده و کمترین درصد مربوط به ترس از غش کردن در انظار مردم و میل به شکستن اشیا بود.
شیوع اختلالات روانی در زنان بیش از مردان و در افراد شهری بیش از روستایی بوده و همچنین در گروه سنی 44-25 سال، افراد مجرد، افراد با تحصیلات دیپلم و بالاتر، مردان بی کار و زنان خانه دار و خانواده های پرجمعیت بیش از سایر گروه ها می باشد.

در بخش های اورژانس و مراقبت های ویژه قلبی، احیا بیمارانی که دچار ایست قلبی و تنفسی می شوند امر مهمی بوده و مشکلاتی را برای پرستاران به وجود می آورد. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسه مشکلات فردی پرستاران در بخش مراقبت ویژه قلبی و اورژانس می باشد، تا با شناخت این مشکلات، نحوه خدمات مراقبتی، هر چه بهتر و مناسب تر انجام شود.
در این مطالعه ویژگی های دموگرافیک و جنبه های مختلف مشکلات فردی کلیه پرستاران شاغل در دو بخش اورژانس و مراقبت ویژه قلبی (68 نفر) بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی بابل در سال 1380 از طریق پرسشنامه ای جمع آوری شده، و مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از آزمون های کای دو، آزمون دقیق فیشر و آزمون کوکران با هم مقایسه شدند.
نتایج نشان می دهد که بیش از نیمی از پرستاران شاغل در بخش اورژانس و مراقبت ویژه قلبی تا حدودی دچار مشکلات بودند، بین مشکلات فردی پرستاران در دو بخش اورژانس و مراقبت ویژه قلبی بر اساس سوالاتی که مربوط به آموخته ها، مهارت و تجارب مطرح شده بود، اختلاف معنی داری دیده نشد. اما در زمینه انگیزش، نگرشی و حمایت های لازم مسوولین، آزمون آماری اختلاف معنی داری (P<0.05) را تایید می کرد. همچنین، هیچ ارتباطی بین ویژگی های فردی پرستاران شاغل در دو بخش و وجود مشکلات دیده نشد. به علاوه با حذف کلیه ویژگی های فردی و وجود مشکل، آزمون آماری هیچ اختلاف معنی داری را نشان نداد.
بر اساس نتایج این مطالعه فاصله بین دانش و کاربرد آن، در عمل در بسیاری از موارد مشکل می آفریند، و علاوه بر آن مشکلاتی که در زمینه انگیزش و نگرش در طول خدمت برای پرستاران بوجود می آید بر روی کارآیی، عملکرد و تصمیم گیری پرستاران در امر ایست قلبی تنفسی تاثیر بسزایی می گذارد.

نتایج نشان داد که آموزش مطالب بهداشتی دوران بلوغ تاثیر محسوسی در میزان آگاهی و عملکرد بهداشتی دانش آموزان داشته است. بنابراین اطلاعات صحیح در مورد بهداشت بلوغ باید از بلوغ باید از طریق منابع اطلاع رسانی مناسب ویژه از طریق مادران آنها, مسئولین بهداشت مدارس و پرسنل مراکز بهداستی درمانی به آنان منتقل شود.

خونریزی غده فوق کلیه اغلب در نوزادان با جثه درشت و هیپوکسی جنینی دیده می شود. شیوع آن 1.9 - 1.7 در هزار موالید با علایم توده شکمی، زردی، هیپوتانسیون می باشد. هدف از گزارش این مورد، زردی شدید، همراه با خونریزی دوطرفه غده فوق کلیه که ندرتا اتفاق می افتد، می باشد.
گزارش مورد: نوزاد مذکر با وزن 3900 گرم و با سن داخل رحمی 38-36 هفته که وزن آن بیشتر از سن داخل رحمی (صدک 90) می باشد از طریق زایمان طبیعی متولد و مبتلا به زردی شدید و خونریزی دوطرفه غده فوق کلیه بوده که جهت درمان زردی 6مرتبه تعویض خون گردید. سایر آزمایشات طبیعی بوده است.
در زردی های شدید نوزادان با علت نامشخص، خونریزی غده فوق کلیه باید مورد توجه قرار گیرد.

سندرم (کریز) کولینرژیک عارضه بسیار خطرناک داروهای آنتی کولین استراز، چون نئوستگمین است. برای بررسی بیداری حین بیهوشی که خود مساله ای قابل تامل در بیهوشی مخدری(Narcotic Based Anesthesia) است از روش جداسازی ساعد (I.F.T) با تزریق نئوستگمین استفاده می شود. روش مذکور همچنین در ارزیابی ایسکمی شریان نخاعی قدامی و در بررسی بروز ضعف عضلات حرکتی اندام فوقانی به دنبال جراحی ستون مهره های گردنی می تواند به کار رود.
گزارش مورد: بیمار خانمی 43 ساله است که به دنبال شکستگی مهره های گردنی C2 و C1 همراه با جا به جایی، کاندید جراحی بر روی مهره های گردنی شده بود. وی پس از اجرای روشI.F.T و القای بیهوشی و لوله گذاری تراشه دچار علایم کولینرژیک (موسکارینی و نیکوتینی) شد که روشI.F.T با تزریق نئوستگمین مسوول ایجاد این تابلوی بالینی بود.
روشI.F.T در ارزیابی بیداری حین بیهوشی ارزش پیشگویی کنندگی کمی دارد لذا استفاده از آن توصیه نمی شود و بهتر است برای ارزیابی بیداری حین بیهوشی از روش های جدیدتر مانند Bispectral Index، محرک های عصبی(Nerve stimulators) و پتانسیل های برانگیخته(evoked potentials) استفاده شود.