فصلنامه حیات
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 28، بهار 1385)

طول مدت تهویه مکانیکی و زمان مناسب خارج کردن لوله تراشه در بیماران جراحی قلب باز از موضوعات علمی بحث برانگیز در طول سالیان دراز بوده است. از آنجا که عوامل بسیاری بر این زمان تاثیر می گذارند، لذا این مطالعه با هدف تعیین ارتباط متغیرهای قبل از عمل با زمان اکستوباسیون بیماران تحت عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شده است.
در این مطالعه گذشته نگر که در یکی از بیمارستان های شهر تهران انجام شد، پرونده 93 بیمار واجد شرایط که در فاصله آذرماه 1382 لغایت اسفندماه 1383 تحت جراحیCABG قرار گرفته بودند، به وسیله یک چک لیست مشتمل بر سه قسمت: 1- مشخصات فردی، 2- سوابق بالینی و بهداشتی، 3- وضعیت فیزیولوژی قبل از عمل، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها به دو گروه اکستیوب زود (6ساعت) و اکستیوب دیر (6>ساعت) تقسیم شده و به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، تست دقیق فیشر ‎، آزمون مجذور کای و آنالیز رگرسیون استفاده شد.
میانگین و انحراف معیار طول مدت اینتوباسیون در کل نمونه ها 00/3±19/7 با محدوده زمانی 25/18-3 ساعت بود. 43% واحدها در عرض 6 ساعت و 57% آنها در بیشتر از 6 ساعت اکستیوب شده بودند. از بین متغیرهای مورد بررسی، تنها سن ارتباط معنادار آماری (01/0=p) را با زمان اکستوباسیون نشان داد.
بر اساس یافته های این بررسی، سن از جمله متغیرهای مرتبط با طول مدت اینتوباسیون در بیماران تحت جراحی CABG است؛ به این معنی که بیماران مسن اغلب مدت طولانی تری تحت تهویه مکانیکی می باشند.

مطالعه حاضر به دلیل احتمال بروز عفونت های سیستمیک و موضعی ناشی از ورود کاتتر به داخل وریدهای محیطی به منظور تعیین ارتباط زمان ماندگاری کاتترهای وریدی محیطی با میزان بروز عوارض رگ گیری در نوزادان و کودکان بستری انجام شد.
برای انجام این مطالعه توصیفی - مقطعی، تعداد 108 نوزاد و کودک به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و در یک دوره دو ماهه انتخاب و از نوک کاتتر آنها (بعد از خارج کردن به هر دلیل) کشت انجام شد. برای تمام نمونه ها یک پرسشنامه حاوی اطلاعات فردی و اطلاعات مرتبط با رگ گیری تکمیل گردید. شرایط رگ گیری برای تمام نمونه ها یکسان و شرط پذیرش، نبود کشت مثبت خون بعد از 24 ساعت بود. وجود حتی یک کلنی در نوک کاتتر مثبت فرض شد و یکی از نمونه ها به دلیل مثبت بودن کشت خون از مطالعه خارج گردید. نتایج با نرم افزار SPSS و آزمون آماری مجذور کای تحلیل شد.
نتایج مطالعه حاضر نشان داد میزان شیوع کلونیزاسیون نوک کاتتر ورید محیطی در کودکان و نوزادان بستری، 6/33% و شایع ترین ارگانیسم استافیلوکوک کوآگولاز منفی (50% موارد مثبت) می باشد. از نظر بالینی به نظر می رسید افزایش ماندگاری کاتتر با افزایش میزان کلونیزاسیون همراه است، اما به غیر از داروی مصرفی وریدی هیچ کدام از متغیرها شامل سن، جنس، زمان سپری شده از بستری، نوع بخش، محل کاتتر، زمان سپری شده از زمان رگ گیری، تغذیه کامل وریدی، ارتباط معنادار آماری با کلونیزاسیون سر کاتتر نشان ندادند. کلونیزاسیون در گروه دریافت کننده آنتی بیوتیک وریدی کمتر و در گروه دریافت کننده داروهای ضد تشنج بیشتر از بقیه گروه ها مشاهده شد. از طرف دیگر بین کلونیزاسیون و بروز عوارض موضعی کاتتریزاسیون ارتباط معناداری به دست نیامد.
یافته ها نشان داد افزایش زمان ماندگاری کاتتر وریدی محیطی در نوزادان و کو دکان از 48 ساعت به 72 ساعت موجب افزایش خطر بروز عوارض کاتتریزاسیون مانند فلبیت و نشت زیرپوستی مایع نمی گردد.

به دلیل وجود مشکلات در خانواده در پذیرش نوجوانان عقب مانده ذهنی به علت نقصان رشد در ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و تربیتی، بررسی حاضر با هدف تعیین عوامل فردی مرتبط با پذیرش نوجوانان عقب مانده ذهنی توسط خانواده انجام شد.
این بررسی یک مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی است. تعداد 406 نفر از سرپرستان نوجوانان عقب مانده ذهنی (199 نفر که نوجوانان خود را در خانواده پذیرفته بودند «گروه روزانه» و 207 نفر از کسانی که فرزند عقب مانده خود را به مراکز نگهداری سپرده بودند «گروه شبانه روزی») به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب گردید. اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های آماری نظیر مجذور کای و t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها نشان داد مشخصات فردی مددجویان نظیر سن، سطح تحصیلات، علل و میزان عقب ماندگی ذهنی در پذیرش نوجوان عقب مانده ذهنی توسط خانواده مؤثرند (05/0p<). عوامل فردی نظیر توانایی لباس پوشیدن، تغذیه، رعایت بهداشت فردی، سابقه بی اختیاری ادرار و مدفوع، اختلال خواب به صورت بی خوابی، حساسیت و زود رنجی، ابتلا به بیماری روانی، مشکل برقراری ارتباط با سایرین، آسیب رساندن نوجوان به خود و دیگران، ایجاد سروصدا و مزاحمت برای دیگران و فرار از منزل بر پذیرش نوجوان عقب مانده ذهنی توسط خانواده تاثیرگذار می باشند (001/0

نتیجه گیری

نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که عدم توانایی در لباس پوشیدن، تغذیه و رعایت بهداشت فردی، سابقه بی اختیاری ادرار و مدفوع، اختلال خواب به صورت بی خوابی، حساسیت و زود رنجی، ابتلا به بیماری روانی، مشکل برقراری ارتباط با سایرین، آسیب رساندن به خود و دیگران، ایجاد سروصدا و مزاحمت برای دیگران و فرار از منزل در عدم پذیرش نوجوان عقب مانده ذهنی در خانواده مؤثر بود.

کلیدواژگان: نوجوان عقب مانده ذهنی، پذیرش، خانواده، عوامل فردی، روان پرستار

چگونگی به کارگیری احتیاط های استاندارد و رعایت اصول تزریق ایمن توسط پرستاران دارای اهمیت می باشد. این بررسی به منظور تعیین سطح به کارگیری روش های تزریق ایمن توسط پرستاران انجام شده است.
این بررسی یک مطالعه توصیفی است. جمعیت مورد مطالعه گروه پرستاران شاغل در بخش های اورژانس بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران به تعداد 85 نفر بودند. از روش تمام شماری برای انتخاب نمونه ها استفاده گردید. ابزار گردآوری داده ها شامل یک برگه مصاحبه و سه برگه مشاهده بود و از آزمون های آماری t و ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است.
نتایج نشانگر آنست که بیشترین درصد (6/70%) واحدهای مورد مطالعه مؤنث، اکثریت (60%) در گروه سنی 30– 23، 6/97% دارای مدرک تحصیلی لیسانس، 3/55% دارای سابقه کار بالینی زیر 5 سال و همچنین 80% دارای سابقه کار کمتر از 5 سال در بخش اورژانس بوده اند. 3/75% دوره بازآموزی کنترل عفونت را نگذرانده و 4/82% دارای نوبت کاری «در گردش» بودند. بیشترین درصد واحدهای مورد بررسی در نحوه به کارگیری روش های تزریق ایمن در حین آماده سازی، در حین تزریق و پس از تزریق به ترتیب 4/49%، 8/51% و 3/55% در وضعیت مطلوب قرار داشتند. همچنین بین امتیازات به دست آمده از نحوه به کارگیری روش های تزریق در حین تزریق با جنس (002/0 =p) و بین به کارگیری روش های تزریق ایمن حین آماده سازی و حین تزریق و حین آماده سازی و پس از تزریق (به ترتیب 001/0>p، 001/0=p) همبستگی معناداری وجود دارد.
در مجموع نحوه به کارگیری روش های تزریق ایمن توسط واحدهای مورد مطالعه تا 50% نمونه ها مطلوب بود اما از آنجایی که تقریبا نیمی از نمونه های مورد بررسی دارای عملکرد نسبتا مطلوب و نامطلوب بوده اند انتظار می رود 100% پرستارانی که در امر تزریق دخالت دارند، روش های تزریق ایمن را به کار گیرند.

مرگ ناشی از خودکشی عمدا و توسط خود شخص رخ می دهد. به دلیل این که خودکشی در زنان بیشتر است، این بررسی به منظور تعیین علل خودکشی در زنان متاهل انجام شده است.
این بررسی یک مطالعه توصیفی است و در بخش اورژانس و مسمومیت بیمارستان لقمان الدوله ادهم تنها مرکز مسمومیت در شهر تهران به مدت یک سال (از آذر ماه 1380 تا آذر ماه 1381) انجام شده است. نمونه ها شامل زنان متاهل بستری در این مرکز در مدت زمان مطالعه بودند. معیارهای لازم برای ورود به مطالعه شامل زن، تاهل، عدم سابقه ابتلا به بیماری جسمی- روانی و اعتراف فرد به خودکشی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مصاحبه است. برای توصیف یافته ها از آمار توصیفی و برای مقایسه نتایج از آزمون کای دو و نرم افزار SPSS استفاده گردید.
نتایج نشان داد که اختلاف آماری معناداری بین سن، محل سکونت، میزان تحصیلات، شغل و درآمد ماهیانه وجود دارد. در 4/37% موارد ازدواج اجباری (به اجبار خانواده) صورت گرفته بود. 5/50% واحدهای مورد مطالعه از شوهران خود می ترسیدند و 7/67% مورد خشونت شوهر قرار گرفته بودند. 7/74% از نمونه ها از وجود منابع و مراکز حمایتی در جامعه آگاهی نداشتند. 8/82% از زنان از دارو به شکل قرص جهت خودکشی استفاده کرده بودند که دارای اختلاف آماری معناداری با روش های دیگر اقدام به خودکشی بود.
یافته ها نشان داد که خشونت شوهر و اختلافات زناشویی از علل مهم اقدام به خودکشی در میان زنان مورد مطالعه بود.

بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به عوارض مزمن دیابت می تواند به برنامه ریزی در جهت اتخاذ تدابیر پرستاری به منظور پیشگیری و یا کنترل عوارض و ارتقای سطح کیفیت زندگی بیماران کمک نماید.
این یک مطالعه توصیفی و مقطعی است که با هدف تعیین کیفیت زندگی 310 نفر از بیماران مبتلا به عوارض مزمن دیابت مراجعه کننده به دو درمانگاه غدد بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای شامل بخش اول خصوصیات فردی و بیماری و بخش دوم مربوط به سؤالات کیفیت زندگی بود و در قسمت آخر نیز 6 سؤال مربوط به بررسی مجموع ابعاد مختلف سلامتی بود که از طریق مصاحبه توسط یکی از پژوهشگران تکمیل می شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری توصیفی و استنباطی (آزمون مجذور کای و دقیق فیشر) در سطح معناداری 05/0p< تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها بیانگر آن بود که 71% واحدها از کیفیت زندگی نسبتا مطلوب برخوردار بودند. در رابطه با ابعاد کیفیت زندگی نتایج نشان داد در بعد درک از سلامت بیشترین درصد (3/68%) دارای کیفیت زندگی نسبتا مطلوب بودند، در ابعاد سلامت روانی (7/67%)، عملکرد جسمی (1/56%) و در عملکرد اجتماعی و شغلی (8/54%) نیز کیفیت زندگی نسبتا مطلوب داشتند. همچنین بین تعدد عوارض مزمن دیابت و کیفیت زندگی نیز ارتباط آماری معناداری دیده نشد (206/0=p). بر اساس یافته ها بین کیفیت زندگی با متغیرهای سن (028/0=p)، جنس (001/0p<)، شاخص توده بدنی (024/0p=) و سطح تحصیلات (001/0p<)، ارتباط معنادار آماری مشاهده شد.
نتایج این مطالعه نشان داد کیفیت زندگی بیماران مبتلا به عوارض مزمن دیابت در سطح متوسط می باشد.

با توجه به بروز عوارض متعدد در دوران یائسگی این بررسی جهت تعیین تاثیر ویتاگنوس بر عوارض زودرس یائسگی در زنان یائسه انجام شده است.
بررسی حاضر از نوع نیمه تجربی است. 50 زن یائسه در سنین 55-45 سال از طریق نمونه گیری خوشه ایتصادفی انتخاب شدند. مداخله در گروه مورد مطالعه، مصرف قطره ویتاگنوس به مدت سه ماه (40 قطره در روز) بود. گردآوری داده ها به روش مصاحبه و ابزار آن شامل پرسشنامه و برگه ثبت وضعیت بود. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
این مطالعه کاهش معناداری در میزان عوارض زودرس یائسگی پس از مداخله نشان داد. طبق نتایج بیشترین بهبودی کامل پس از مداخله در زنان یائسه دریافت کننده ویتاگنوس مربوط به گرگرفتگی (2/52%) و تعریق شبانه (3/51%) بود. در مورد سایر عوارض بیشترین درصد افراد بهبودی نسبی را نشان دادند.
بر اساس یافته های این مطالعه استفاده از ویتاگنوس در رفع عوارض زودرس یائسگی مؤثر بود.

بررسی کیفیت زندگی به عنوان یکی از اهداف عمده درمان در بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب ضروری است. این مطالعه با هدف تعیین کیفیت زندگی این گروه از بیماران انجام شده است.
مطالعه حاضر پیمایشی است که در آن 184 نفر از بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب مراجعه کننده به درمانگاه های دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت نمونه گیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه SF36 جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (مجذور کای و اسپیرمن) و توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.
بیشترین درصد واحدهای مورد مطالعه در ابعاد جسمی (6/44%)، روانی (3/47%)، اقتصادی- اجتماعی (5/49%) کیفیت زندگی نامطلوب داشته و 4/42% بیماران در بعد سلامت عمومی (رضایت بیمار از وضعیت جسمی ، وضعیت روانی و زندگی خود) از کیفیت زندگی نسبتا مطلوب برخوردار بودند. کیفیت کلی زندگی (میانگین ابعاد فوق) نیز در 7/46% بیماران نامطلوب بوده است. بین نوع شغل، میزان تحصیلات، مراقبت در منزل، شدت بیماری، طول مدت ابتلا به بیماری، دفعات مراجعه به پزشک و بستری شدن، مدت زمان ابتلا به فشارخون، وجود ادم، چربی خون، علایم و عوارض بیماری، شدت خستگی در حال حاضر و در یک ماه اخیر ارتباط معنادار آماری 000/0=p نشان داد و داروهای مصرفی متنوع و زیاد با کیفیت زندگی ارتباط آماری معنا داری (039/0=p) نشان داده شد.
در این بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به نارسایی قلب پایین بود.