فهرست مطالب

پژوهش های ارتباطی - پیاپی 45-46 (بهار و تابستان 1385)

فصلنامه پژوهش های ارتباطی
پیاپی 45-46 (بهار و تابستان 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/05/11
  • تعداد عناوین: 13
|
  • صفحه 5
  • علی جعفری صفحه 7
    مسئله جایگاه موسیقی در رسانه های دینی از مهم ترین مباحث حوزه «دین و رسانه» است. «رادیو معارف» به عنوان مهم ترین وسیله ارتباط جمعی اختصاصا مذهبی تاریخ ارتباطات مدرن ایران، حامل تجربه جدید در این حوزه است. این تجربه تقریبا هشت ساله و مدلولات ارتباطی، مخاطب شناختی، هنجاری، سیاستگذارانه، حرفه ای و هنری آن، شایسته بررسی دقیق است. مقاله پیش رو در چارچوب نوعی بازخوانی تجربی و با رویکردی انتقادی قصد دارد وضعیت موسیقایی رادیو معارف را براساس شش محور زیر بررسی کند:1. کارکرد سرگرمی (تفریحی) در رادیوی دینی (ارائه دیدگاه هنجاری)2. جایگاه موسیقی در ارتباطات رادیو محور (ارائه دیدگاه ارتباطی)3. اهداف و سیاست های رادیو معارف در نسبت با کارکردهای چهارگانه رسانه ای4. وضعیت موسیقایی شبکه معارف (توصیف وضع موجود)5. تحلیل انتقادی؛ ارائه دیدگاه سیاستگذارانه6. پیشنهادهای نهایی؛ راهبردهای هنرمندانه
    کلیدواژگان: رسانه دینی، رادیوی دینی، موسیقی، رادیو معارف، کارکرد سرگرمی
  • سید مصطفی مختاباد صفحه 31
    نگارنده در این مقاله ابتدا به ذکر مشخصات درام موسیقایی از نظر ارسطو و واگنر می پردازد و شیوه مورد نظر هر کدام را دردستیابی به کاتارسیس (پالایش معنوی از طریق موسیقی) بیان می کند. سپس این مشخصات را در تعزیه، هنر نمایشی که از متن اعتقادات مردم ایران سرچشمه گرفته است، جستجو می کند.
    وی به این نتیجه می ر سد که تعزیه در عین برخورداری از تمام عناصر درام موسیقایی، کاراترین درام موسیقایی در میان جریانات نمایشی جهان است.
  • ساسان فاطمی صفحه 41
    از همان ابتدای ظهور رادیو و تلویزیون در غرب مخالفت های بسیاری با این دو رسانه از سوی موسیقیدانان جدی صورت گرفت. خصلت فراگیر و توده ای این دو رسانه و گرایش آنها به پاسخگویی به خواسته توده مردم، آنها را به سمت ساده پسندی و سطحی نگری در موسیقی سوق داده و همین امر موجب دوری موسیقیدانان جدی از آنها شده است. گفتمان مردم سالاری پشتوانه و توجیه گر سیاست های موسیقایی این رسانه ها بوده و فاصله گیری بیش از پیش موسیقیدانان جدی از ذوق عمومی بر استحکام این گفتمان افزوده است. اما به نظر می رسد تعمق بیشتر در این مسئله، یک سویه یا خطی بودن رابطه میان خواست مردم و سیاست های موسیقایی رسانه ها را زیر سؤال می برد: رسانه ها پاسخگویانی منفعل به سلیقه موسیقایی مردم نیستند، بلکه تا حد زیادی در ایجاد این سلیقه ها نقش فعال ایفا می کنند.
  • امیرحسن ندایی، سید حبیب الله لزگی، پروفسورحسن عشایری صفحه 65
    این مقاله نحوه تاثیرگذاری ویدئوکلیپ بر ذهن و روان مخاطب را شرح می دهد. ویژگی اصلی ویدئوکلیپ همراهی تصویر با موسیقی است.
    پس از پخش مکرر یک ویدئوکلیپ از تلویزیون، اگر موسیقی آن کلیپ بدون تصویر (از رادیو، کاست، کنسرت یا هر طریق دیگر) پخش شود، شنونده ناخودآگاه همان تصاویر ویدئوکلیپ را به خاطر خواهد آورد. بنابراین می توان مفاهیم مورد نظر را برای مخاطب تکرار و او را اقناع کرد.
  • امیر حسن ندایی صفحه 79
    آنچه در این مقاله به آن پرداخته می شود، زمینه هایی است که سبب شد موسیقی به مثابه عاملی اساسی در بیان دراماتیک عمل کند. همچنانکه خواهیم دید، این زمینه ها، از سرآغاز شکل گیری و تکوین نمایش، با آن همراه بوده اند و در واقع، هیچ گاه نمایش بدون موسیقی معنا و مفهوم اصلی خود را نیافته است. موسیقی گاه عامل اصلی بوده و گاه همراهی کننده، اما در هر حال، همواره حضور داشته است. از این رو، نخست زمینه های ارتباط موسیقی و درام در غرب و سپس در شرق و در نهایت، در ایران بررسی خواهد شد. اما نکته ی مهم آن است که موسیقی ایرانی درون مایه های بیانی منحصر به فردی را داراست که در کارکردهای دراماتیک موسیقی باید در نظر گرفته شود.
  • احمد ضابطی جهرمی صفحه 95
    این مقاله، ابتدا به معرفی عواملی می پردازد که در شکل گیری موسیقی فیلم به عنوان یک رسانه و رشد زیبایی شناسی آن مؤثر بوده اند، و سپس، از عناصری نام می برد که سینما و موسیقی را به هم نزدیک می کنند. آنگاه معلوم می کند که چه عواملی در آهنگسازی برای فیلم، استخوان بندی موسیقی را شکل می دهند. مقاله، ضمن طرح دیدگاه های چند تن از موسیقیدانان و نظریه پردازان در زمینه موسیقی فیلم، ویژگی های کار آهنگساز فیلم را برمی شمارد و در انتها، معیارها و ملاک های زیبایی شناسی موسیقی فیلم را معرفی می کند.
  • سروناز تربتی صفحه 111
    مقاله حاضر به بررسی تلاقی موسیقی پست مدرن سبک و زمینه موسیقایی آن با رسانه های دیجیتال می پردازد نویسنده با اشاره به ویژگی های موسیقی پست مدرن که همچون رسانه های دیجیتال شکلی از التقاط و چند سبک گرایی را در خود می آمیزد، علیه خود مختاری موسیقی، مصرف انبوه و فرهنگ توده ای قد علم می کند. خدمات و امکانات رسانه های دیجیتال و توانایی آنها در آشکار ساختن هویت های فردی که عضوی از خرده فرهنگ های خاص هستند، صنعت توده را بار دیگر به چالش می کشد.
    نویسنده معتقد است موسیقی دوازده دانگی (تونالیته) از طریق امکانات رسانه های دیجیتال، منجر به چهار پی آمد قابل توجه می شود: 1 معنا و ساختار موسیقی در شنوندگان شکل می گیرد. 2 خود مختاری موسیقی به عنوان نوعی کالای مصرفی کاهش می یابد. 3 رشد خرده فرهنگ ها را امکان پذیر می سازد 4 خلاقیت و تفکر را تقویت می کند. این پی آمدها نشانگر این فرضیه هستند که موسیقی پست مدرن، صنعت توده در جامعه سرمایه داری را از دریچه دیگری به چالش می کشد
  • ناهید کاتبی صفحه 123
    مقاله حاضر ترجمه ای است از پژوهش میدانی فیلیپ تگ در زمینه موسیقی شناسی قومی.
    این پژوهش با انتخاب و پخش 10 قطعه موسیقی فیلم (بدون تصویر) برای پاسخگویان سوئدی، نروژی و امریکایی، انجام شده است و هدف آن بررسی میزان انطباق مفاهیم تداعی شده توسط پاسخگویان با مفاهیم مورد نظر فیلم های مزبور بوده است.
    نویسنده در نهایت به این نتیجه می رسد که، موسیقی می تواند بر تجربه دیداری و شنیداری مخاطب اثر بگذارد. یعنی مفاهیمی غیر از آنچه در واقعیت می بیند به او القا کند. زیرا تماشای یک تجربه هنگامی که با موسیقی مناسبی درآمیخته می شود، تاثیر کاملا متفاوتی، بر نمادهای دیداری یا شنیداری ما می گذارد.
    موسیقی مخاطب را بر آن می دارد که درباره دیگر انسان ها، مکان ها، فعالیت ها و اشیاء به گونه ای دیگر بیندیشد.
    موسیقی، عقاید، نگرش ها و احساس های یک جامعه را درباره عشق، نفرت، سوءظن، حسادت، قدرت و ضعف به سایر جوامع منتقل می کند. بنابراین به جای بررسی قوم شناسانه موسیقی ها باید موسیقی شناسی اقوام را دریافت.
  • حمید ضیایی پرور صفحه 151
    مقاله حاضر درصدد روشن کردن فضای سایبر و نمایاندن فعالیت ها، فناوری ها و فعل و انفعالات مرتبط با موسیقی، درون این فضاست. نگارنده برای رسیدن به این هدف پس از شرح و توصیف فضای مجازی و امکاناتی که برای انتقال، پردازش و ذخیره اطلاعات در این فضا در اختیار کاربران قرار می گیرد، از صنعت موسیقی اینترنتی در جهان یاد می کند و وضعیت کپی رایت موسیقی را در فضای مجازی بررسی می کند.
    سپس نقش اینترنت، شبکه های ون، چت روم ها، فروم ها، نرم افزارهای پیام رسان مانند مسنجرها، گروه های ایمیلی و فناوری های موبایلی مثل آی پادها، ام پی تری پلیرها، بولوتوس و اینفرارد را در گسترش دریافت، پردازش و مونتاژ یا آپلود فایل های دیجیتالی موسیقی بیان می کند.
  • رضا فاضل صفحه 169
    مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی است به نام «موسیقی مطلوب برای صداوسیما» که توسط نگارنده در تابستان 1380، در واحد مطالعات و تحقیقات مرکز موسیقی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است.
    هدف پژوهشگر بررسی وضعیت کنونی موسیقی (محلی، پاپ، غربی) در ایران و شناخت موسیقی مطلوب برای صداوسیما بوده است.
    از یافته های جالب این پژوهش می توان به موارد زیر اشاره کرد:45درصد پاسخگویان از موسیقی صداوسیما رضایت ندارند.
    50درصد علاقه مندان موسیقی از موسیقی محلی ایرانی لذت می برند.
    و 37درصد آنان موسیقی ایرانی تولید خارج از کشور را ترجیح می دهند.
  • آلف بورنبرگ ترجمه: رضا فرخ نژاد صفحه 181
    معنا در موسیقی از روابط بین عناصر موسیقایی و تصویری به دست می آید. بعد تصویر بر دلالت اولیه موسیقی اشاره دارد. دلالت ثانویه یا درک معانی ضمنی نماهنگ از فرهنگی به فرهنگ دیگر و حتی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. از این رو نماهنگ دارای نوعی «ارجاع پذیری مشروط» است.
    نویسنده در این مقاله با تحلیل معانی صریح و معانی ضمنی نماهنگ، دلالت های اولیه و ثانویه این نوع موسیقی را بررسی کرده است. وی استدلال می کند که در نماهنگ هر دو قسم دلالت موسیقایی وجود دارد زیرا محتوای تصویری نماهنگ معانی ضمنی موسیقی را بازنمایی می کند. در پایان نتیجه می گیرد که معنای نماهنگ از تاثیر متقابل دلالت تصویری و موسیقایی در سطوح مختلف حاصل می شود.
  • محمد خانی ملکوه، فردین علیخواه صفحه 197
    این مقاله براساس پژوهشی که نگارنده گان در آبان ماه 1385، در مرکز تحقیقات صداوسیما انجام داده اند، تهیه شده است. این پژوهش بر مبنای نظرسنجی از 1024 نفر نوجوان و جوان ساکن شهر تهران تدوین شده و محور آن شناخت میزان و نوع موسیقی مورد استفاده در میان افراد 15 تا 25ساله بوده است.
    برای سنجش این موضوع، مقوله هایی چون تعداد ساعات گوش دادن به موسیقی در روز، سبک موسیقی و خواننده مورد علاقه نوجوانان و جوانان مورد بررسی قرار گرفته است.
    از جمله جالب ترین نتایج این نظرسنجی می توان به این موارد اشاره کرد: 31درصد پاسخگویان بین 2 تا 4 ساعت در روز به موسیقی گوش می دهند، 40درصد علاقه مندان به موسیقی، موسیقی پاپ تولید داخل کشور را می شنوند و قریب به 60درصد پاسخگویان تقسیم بندی مجاز و غیرمجاز موسیقی های موجود را قبول دارند
|
  • Ali Jafari Page 7
    Role of Music in religion-based media is accounted for the most critical issues as far as “Religion and Media” is concerned. “Radio Maaref” as the leading religious mass media of Iranian history of modern communication, has gained a first-hand experience in this field. Its eight years of experiences and findings in the fields of communication, target audience, norms, policy making, techniques and arts are indeed worth to be scrutinized. Within an experimental and critical atmosphere, the present article is to review musical performance of “Radio Maaref” in the following six areas:1.Recreational work product on a religious radio (norms approach)2.Music in the radio-centered communication (communicative approach)3.Goals and strategies of Spiritual Radio based on media four-sided mechanisms4.Musical output of "Radio Maaref" (current position)5.Critical analysis (policymaking approach)6.Conclusive recommendations (artistic approach)
  • M. Mokhtabad Page 31
    The author starts with characteristics of a musical drama from Aristotle and Wagner’s point of view and clarifies their methodologies towards Catharsis (the state of spiritual relief through music). The same process has later been searched in Passion Play as a drama originated from Iranian religious beliefs.The writer concludes that Passion Play, incorporating all the elements of musical drama, is the most efficient musical drama in the world of drama.
  • Sasan Fatemi Page 41
    The birth of radio and TV in the West coincided with outburst of strong oppositions by classical musicians. The all embracing and popular characteristics of these media as well as their accountability for people’s aspirations, have turned them to simple-tasted and superficial mediums with regard to music, avoided by classical musicians. Democracy discourse has supported and justified musical policies of these media and the ever-increasing gap between serious musicians and public taste has further reinforced this dialogue. However, by pondering over the issue, the one-way linear relation of public taste and music strategies of media comes into question. Media are not subjectively involved in conveying music flavor desired by people, but they are rather creating such new flavors.
  • A. H. Nedaee , H. Ashayeri, Dr., H. Lezgi, Dr Page 65
    This article interprets the impression of a video clip on the soul and mind of viewers. Its main feature is association of picture and music.When a video clip is repeatedly broadcasted from TV, even if the music is played without picture (by radio, cassette tapes, in concert or any other means), the listener instinctively recalls the pictures of the same video clip. Therefore, through repeating visualized concepts, the addressee will be contented.Dreams result from biological activity and effects of environment on mind. This is the property of cinema and television that are capable of simulating dreams throughout the globe. Such capacity is used for far-reaching political intentions. The impact of television will be as much as doubled when video clip is used since features such as large number of pictures in a video clip as compared to a movie or a TV series, top quality of pictures, and similarity of images to dreams in a compressed time will increase their impression on addressee more than any other TV programs.
  • Amir Hassan Nedaee Page 79
    The characteristics of music have laid the ground for it to act a significant role in dramatic expression of a play. These characteristics have always interwoven into drama since the origin of its existence. In fact, drama could never shape up in the absence of music. At times, it played a leading role; in other cases, it was just a music score. Nevertheless, music has always been there. The author of the present essay has first examined the inter-relationship of music and drama in the West, then in the East and finally in Iran. Here, the key point is that Iranian music enjoys unique expressive power, which should be taken into account when dramatic mechanisms of music are concerned
  • Ahmad Zabeti Jahromi Page 95
    The essay offers important factors in composing music of a movie as a media and its aesthetic aspect. It is followed by naming elements that bring cinema and music close together. Then, the components for composing film score are identified. The essay presents visions by some of musicians and theoricians on film score. The quality of job done by a music composer, and finally the aesthetic standards of a film score are also revealed in the essay.
  • Sarvnaz Torbati Page 111
    The present article deals with confluence of postmodern music-its musical genre and condition- with digital media. The author takes note of the features of postmodern music, which like electronic media, combines multi styling and blending genres for its purpose, and stands against dependence, mass consumption and popular culture of music. The capacities of digital media and their ability to manifest individual identity as members of particular micro-cultures would challenge popular music industry.The author believes that Totalism in music, through digital media, brings about four remarkable outcomes: 1- It creates meaning and structure of music within listeners. 2- Music autonomy as a consumer commodity will be confined. 3- It makes development of micro cultures possible. 4- It revives creativity and reflection in music. The results above confirm the theory that postmodern music challenges popular music of a capitalist community in a different way.
  • H. Ziaee Parvar Page 151
    This article is seeking to elaborate the cyber environment and to put the music-oriented activities, technologies and interactions within such environment into display. To reach out this goal, the author first throws light on the virtual reality and the techniques needed for forwarding, processing and saving data by users, then music industry via the internet is recalled and music copy right in a virtual reality is surveyed.Furthermore, role of the internet, WANs, Chat rooms, Forums, portable software such as Messengers, E-mail Gangs, mobile technologies including iPods, MP3 Players, Bluetooth and Infrared in receiving, processing and uploading digital music files are expounded.
  • R. Fazel Page 169
    The present essay is a research titled “Appealing Music for IRIB, which was conducted by the author in summer 2001 at the Study & Research Board of IRIB Music Center.The researcher has examined existing state of music (Folk, Pop, and Western) in Iran and tried to identify an appropriate music for Islamic Iranian radio and TV.Some of the remarkable findings by this survey are:45% of the respondents are not satisfied with the music broadcast in IRIB.50% if music lovers appreciate Iranian Folk music.37% of them prefer Iranian music produced abroad.
  • Fardin Alikhah, Ph., Mohammad Khani Malakouh, M. A Page 197
    This essay is based on a research by IRIB Research Center in November 2006. The survey was launched for 1024 teenagers and the youths from city of Tehran. It was basically about the extent to which the individuals aged 15 to 25 have been familiar with and exposed to music as well as the modes of consuming music among this age group.For such assessment, categories such as the hours of listening to music per day, music genre and the most popular vocalist or idol were examined.The survey revealed several interesting
    Findings
    31% of respondents spend an average of 2 to 4 hours per day on music listening; 40% of music listeners are national pop music fans and almost 60% of the age group under question believe in differentiating authorized and unauthorized music.