فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز
پیاپی 57 (بهار 1386)

قفقاز جنوبی همچنان عرصه بی ثباتی است. مناقشات قومی و سرزمینی، بی ثباتی سیاسی، عدم توسعه اقتصادی و اجتماعی، تهدیدات فراملیتی و جرایم سازمان یافته و بالاخره رقابت قدرتهای منطقه یی و فرامنطقه ای مهمترین چالش های امنیتی در قفقاز جنوبی هستند. این طیف از چالشها و مسایل حاد امنیتی، تاکنون مانع از استقرار کامل صلح و ثبات و توسعه اقتصادی و اجتماعی سه کشور آذربایجان، ارمنستان و گرجستان شده است. وزن و اهمیت هر یک از این چالشها و وابستگی آنها به یکدیگر به همراه...

با فروپاشی روسیه شوری، جهان با شرایط جدیدی مواجه شد که ناشی از برهم خوردن تعادل و حذف یک ابرقدرت از صحنه رقابت های جهانی و ظهور ایالات متحده به عنوان تنها ابرقدرت در جهان بود. بدیهی است از آن جا که قدرت، ذاتی روسیه است، طبیعی است که بکوشد تا قدرت از دست رفته را بازیابد و این خلا غیرقابل تحمل را پر کند. شکل گیری سازمان همکاری شانگهای عامل بالقوه یی برای پر کردن این خلا است...

اوکراین مهمترین کشور واقع در اروپای شرقی در ابعاد ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک است. به همین سبب، این کشور بیش از سایر دولتهای موجود در این منطقه در مدار توجه و منافع قدرتهای بزرگ منطقه یی همچون روسیه و اتحادیه اروپا قرار دارد. هدف اصلی این مقاله، بررسی و تحلیل وجوه مختلف استراتژی نفوذ روسیه در اوکراین بویژه در سه حوزه سیاست، اقتصاد و فرهنگ از یک سو و واکنش اتحادیه اروپا نسبت به این سیاست از سوی دیگر است...

بعد از سپری شدن شش سال از شکل گیری سازمان همکاری شانگهای، جایگاه و اهمیت سازمان به طور فزاینده ای در میان سازمان های منطقه یی و بین المللی روبه اوج گیری دارد. چین و روسیه مناسبات تجاری و نظامی خود را توسعه بخشیده اند و قویا با برتری جویی ایالات متحده مقابله می کنند و در اندیشه تاسیس هژمونی مرکب جهانی در برابر هژمونی منفرد ایالات متحده هستند. یک چنین همکاری ای، همگرایی و مودتی در منطقه به وجود آورده است...

این مقاله بر آن است تا به مطالعه و معرفی ظرفیت های عظیم فرهنگی ایران و امکانات بالقوه حوزه تمدنی ایران و نیز منافع عمده این کشور در منطقه با قبول ضرورت توجه به اصل ایجاد و تعادل استراتژیک و رابطه دوستانه با همه همسایگان و کشوهای غیر همسایه ایران بپردازد. نویسنده این مقاله همچنین در نظر دارد به بررسی عوامل مخل در مناسبات بین دو کشور ایران و هند با نگاهی به مناسبات تاریخی بین دو کشور چه در دوران ماقبل و بعد از انقلاب اسلامی بپردازد...