فهرست مطالب

دانشور پزشکی - پیاپی 66 (دی 1385)

نشریه دانشور پزشکی
پیاپی 66 (دی 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/10/11
  • تعداد عناوین: 9
|
  • سالار بختیاری، محمد تقی خانی، علیرضا خبیری، رسول موخواه، جواد محمدنژاد آروق صفحه 1
  • مینو پاک گوهر، نرگس تقی آبادی، نرگس ایزدی، عباس مهران صفحه 7
    مقدمه و اهداف
    علی رغم پیشرفت های متعدد در حیطه مامایی، زایمان زودرس شایع ترین علت مرگ و میر نوزادان محسوب می شود و از این رو، پیشگیری و تشخیص زودرس آن از اولویت بالایی برخوردار است. مارکرهای سرمی متفاوتی از جمله فریتین سرم زنان باردار برای تشخیص زایمان زودرس مورد بررسی قرار گرفته اند. هدف از این مطالعه، تعیین و مقایسه غلظت فریتین سرم در زایمان زودرس و زایمان ترم در زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستان های منتخب دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران است.
    روش
    در این پژوهش، واحدهای مورد پژوهش از بین مادران بارداری که با درد های زایمانی زودرس (گروه مورد 100 = n) و ترم (گروه شاهد100 = n) به بیمارستان های منتخب مراجعه کرده بودند با روش تصادفی منظم انتخاب شدند. پس از تکمیل پرسشنامه، نمونه خون برای انجام آزمایش فریتین سرم جمع آوری شد. غلظت فریتین سرم به روش رادیو ایمونواسی اندازه گیری و در برگه مشاهده ثبت گردید. سن حاملگی در زمان تولد، وزن زمان تولد و آپگار دقایق اول و پنجم بعد از تولد نیز ثبت گردید. سپس بر اساس اطلاعات به دست آمده، غلظت، فریتین سرم با پیامد های مورد نظر مقایسه و تجزیه و تحلیل گردید.
    نتایج
    میانگین غلظت فریتین سرم مادران باردار با زایمان زودرس 5/20 ±62/24 میکروگرم در لیتر و در گروه مادران با زایمان ترم 97/10 ±4/17 میکروگرم در لیتر است. آزمون آماری نیز بین دو گروه از نظر متوسط غلظت فریتین سرم تفاوت معنا داری نشان می دهد (004/0=p). نتایج پژوهش نشان داد که بر خلاف گروه شاهد، در گروه مورد بین غلظت فریتین سرم مادر با کم وزنی نوزاد در زمان تولد و نمره پایین آپگار دقیقه اول و پنجم نوزاد نارس ارتباط وجود دارد.
    نتیجه گیری
    نتایج پژوهش نشان می دهد که غلظت بالای فریتین سرم، نقش مهمی در عملکردهای بالینی داشته، می تواند در مادران باردار به پیشگویی زایمان زودرس کمک کند.
    کلیدواژگان: فریتین سرم، زایمان زودرس، زایمان ترم
  • فرهاد جعفری، زهرا جوهری، فرید زایری، علی رمضانخانی، زهرا سیاح ایران صفحه 15
    مقدمه
    توجه به رضایتمندی خدمات گیرندگان، اهمیتی روزافزون یافته است. براساس مفهوم پذیرفته شده مشتری محوری، تنها خط مشی کارآمد برای تضمین بقای سازمان ها، رفع کاستی ها و افزایش توانمندی ها و ارتقای کمی و کیفی با توجه به نظر مشتریان است. بر این اساس، مطالعه ای با هدف سنجش رضایتمندی خدمات گیرندگان مراکز بهداشتی درمانی طراحی و اجرا گردید.
    مواد و روش کار
    این تحقیق، توصیفی – تحلیلی و از نوع مقطعی (cross-sectional) بود که در سال 1382 در مراکز بهداشتی دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد. در این مطالعه 280 نفر از مراجعه کنندگان به 8 مرکز منتخب، مورد مصاحبه قرار گرفته، فرم های اطلاعاتی تکمیل گردید و اطلاعات گرد آوری شده پس از پردازش به وسیله نرم افزار SPSS و SAS با استفاده از آزمون های متناسب تجزیه و تحلیل آماری شد.
    نتایج
    متوسط سن افراد مورد مطالعه 5/7 31 سال بود که 1/91 درصد آن ها خانم و 9/97 درصد متاهل بودند. 5/87 درصد از افراد از واحدهای ارائه دهنده خدمات، رضایتی در حد بالا داشتند. از میان وجوه شش گانه مرتبط با رضایتمندی، بیش ترین امتیاز نسبت به مناسب بودن هزینه خدمات ابراز شده و از میان واحدها بیش ترین رضایتمندی از واحد مراقبت از کودکان بوده است. همچنین 1/52 درصد، علت مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی را اطمینان به کیفیت خدمات ذکر کردند و 25 درصد از معطلی در مراکز ناراضی بودند. بین سن و رضایتمندی، همبستگی معکوس وجود داشت(215/0-=r و 000/0=p). همچنین رضایتمندی افراد با شغل، فاصله محل سکونت تا مرکز، و دفعات مراجعه ایشان به مرکز ارتباط معنا دار آماری نشان داد (001/0=p)؛ ولی این ارتباط با جنس، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان و سطح تحصیلات مشاهده نشد(05/0p>). بین سطح تحصیلات افراد و رضایتمندی آنان نسبت به برخورد پرسنل، صرف وقت و معطلی، هزینه خدمات و راهنمایی، و آموزش نیز ارتباط معنا دار وجود داشت.
    نتیجه گیری
    به نظر می رسد با اصلاح نقایص سیستم براساس نظرهای خدمات گیرندگان می توان در ازای هزینه قابل توجه مصروف شده، رضایتمندی بالاتری حاصل کرد.
    کلیدواژگان: رضایتمندی، مراجعین، مراکز بهداشتی، کیفیت خدمات
  • هادی شجاعی، محمدرضا سروش، احسان مدیریان، حسین قلی زاده صفحه 37
    مقدمه
    استئوپروز از شایع ترین بیماری های متابولیک استخوان است که در آن به علت کاهش دانسیته، استخوان، مستعد شکستگی می گردد. این بیماری در حال حاضر از مشکلات عمده بهداشتی در بسیاری از کشورها محسوب شده، عواملی همچون سن بالا، یائسگی، بی حرکتی و گروهی از بیماری های زمینه ای در ایجاد آن دخالت دارند.
    روش ها
    در این مطالعه مقطعی، در 132 نفر از جانبازان مبتلا به قطع نخاع که برای سنجش تراکم استخوان مراجعه کرده بودند (با میانگین سنی 4/37 سال) با استفاده از سیستم سنجش جذب انرژی دوگانه اشعه (DEXA)x، میزان تراکم ماده معدنی استخوان (BMD) در مهره های دوم تا چهارم کمری و گردن استخوان فمور راست برحسب گرم بر سانتی مترمربع تعیین گردید و اطلاعات ضروری ثبت شد.
    نتایج
    در بررسی تراکم استخوان در گردن استخوان فمور در این افراد، مشخص شد که 5/81 درصد از جانبازان دچار استئوپروز هستند و 1/13 درصد استنوپنی دارند. در بررسی مهره های کمری نیز 7/16 درصد استئوپروز و 2/18 درصد استنوپنی گزارش شد. در این بررسی، مشخص شد که بین دانسیته استخوانی در گردن فمور (میانگین g/cm2 66/0) و مهره های کمری (میانگین g/cm223/1) اختلاف معناداری وجود دارد. همچنین مشخص شد که بین دانسیته و ریسک شکستگی استخوان (درگردن فمور و مهره های کمری) همبستگی منفی وجود دارد. ضمنا با کاهش هر 1/0 گرم بر سانتی مترمربع از دانسیته ماده معدنی استخوان، به ترتیب 9/53 درصد و 7/27 درصد ریسک شکستگی استخوان در گردن فمور و مهره های کمری افزایش می یابد. کاهش هر واحد T-value نیز ریسک شکستگی را در گردن فمور و مهره های کمری به ترتیب 43/1 و 26/0 برابر افزایش می داد.
    به علاوه در این تحقیق مشخص شد که رابطه معناداری بین دانسیته استخوانی در ناحیه مهره ها و استخوان ران با سن، وزن، قد، سطح ضایعه، مدت زمان پس از ضایعه و شغل وجود ندارد.
    کلیدواژگان: استئوپروز، استئوپنی، دانسیته استخوان (تراکم ماده معدنی استخوان)، DEXA، جانباز نخاعی
  • ارزیابی تاثیر داروی ضدقارچی تربینافین بر رشد ایزوله های مالاسزیا فورفور و مقایسه آن با کتوکونازول در شرایط آزمایشگاهی
    معصومه شمس قهفرخی، محمدرضا شکوه امیری، گلنار صادقی، مهدی رزاقی ابیانه، حسن میرزاحسینی صفحه 45
    مقدمه و هدف
    گونه های مالاسزیا به عنوان عوامل اتیولوژیک بیماری های سطحی پوست، به ویژه بیماری راجعه و مزمن تینه آورسیکالر و در موارد نادری عفونت های سیستمیک ناشی از تزریق مایعات غنی از ترکیبات چربی مطرح هستند. در این تحقیق، آثار ضد قارچی دو داروی تربینافین و کتوکونازول علیه تعداد 25 ایزوله مالاسزیا فورفور (Malassezia furfur) در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید.
    روش کار
    روش تهیه رقت در براث (Broth dilution method) برای تعیین فعالیت ضد قارچی داروهای فوق الذکر مورد استفاده قرار گرفت. ایزوله های قارچ در حضور غلظت های مختلف داروهای تربینافین و کتوکونازول در محیط مایع دیکسون تغییر یافته (mDixon agar) کشت داده شدند و مقادیر حداقل غلظت مهارکنندگی رشد (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MFC) هر یک از آن ها به طور جداگانه تعیین گردید.
    یافته ها
    حساسیت ایزوله های مالاسزیا فورفور نسبت به داروهای مورد استفاده از نوع وابسته به غلظت و مرتبط با ایزوله قارچ گزارش گردید. مقادیر MIC تربینافین و کتوکونازول برای تمام ایزوله های تحت بررسی به ترتیب در محدوده 5/24-53/1 میکروگرم در میلی لیتر و 5/1-18/0 میکروگرم در میلی لیتر و مقادیر MFC ترکیبات مذکور نیز به ترتیب برابر 98-49 میکروگرم در میلی لیتر و 12-3 میکروگرم در میلی لیتر تعیین گردید. در مجموع، کتوکونازول در مقایسه با تربینافین، فعالیت ضد قارچی مناسبی را در غلظت های بسیار پایین تر علیه مالاسزیا فورفور نشان داد. این تحقیق، اولین گزارش در خصوص مقایسه فعالیت ضد قارچی تربینافین و کتوکونازول علیه ایزوله های بومی مالاسزیا فورفور است.
    بحث: براساس نتایج به دست آمده در تحقیق حاضر، ارزیابی حساسیت دارویی ایزوله های جداسازی شده از بیمار قبل از انتخاب داروی ضد قارچی و شروع درمان به دلیل اختلاف حساسیت دارویی ایزوله های مختلف مالاسزیا فورفور و پاسخ های متفاوت نسبت به درمان، برای کسب نتایج درمانی مناسب و جلوگیری از ایجاد مقاومت دارویی در ایزوله های قارچی ضروری است.
    کلیدواژگان: مالاسزیا فورفور، فعالیت ضد قارچی، تربینافین، کتوکونازول، روش تهیه رقت در براث
  • قاسم عظیمی، مهدی باصری، سقراط فقیه زاده صفحه 53
    مقدمه
    هدف از این تحقیق، بررسی ابتلا به COPD بر عملکرد جنسی بیماران در مقایسه با افراد سالم و بررسی فاکتورهای دخیل و زمینه ساز در ایمپوتنسی در بیماران COPD است.
    روش مطالعه از نوع شاهد- موردی است. نمونه ها از بین بیماران مرد COPD مراجعه کننده به بیمارستان مصطفی خمینی انتخاب شدند. در این مطالعه 30 مورد بیمار COPD مرد با 30 نفر مرد سالم که در یک رده سنی بودند از لحاظ عملکرد جنسی مورد مقایسه قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه و از طریق مصاحبه انجام گرفت. سن، تاهل، مصرف سیگار، میزان مصرف در COPDها و 15 تا 20 نخ سیگار به مدت 25 تا 30 سال بوده است. بیماری های زمینه ای، انزال زودرس (premature ejaculation)، کاهش میل جنسی، متوسط تعداد دفعات ارتباط جنسی، اختلال عملکرد نعوظی فرد (توسط پرسشنامه استاندارد Shim) مواردی بود که در هر دو گروه مورد ارزیابی گرفت.
    در بیماران ABG و PFT هم انجام گرفت. داده ها با استفاده از آزمون Pearson chi-square وfisher’s exact test مورد ارزیابی قرار گرفت. (در ضمن در قبل و بعد از برونکو دیلاتور جهت رد آسم و برگشت پذیری بالاتر از 15 درصد و در صورت مثبت بودن از مطالعه خارج گردیدند.)
    یافته ها
    میانگین سنی گروه مورد 53/66 سال و میانگین سنی گروه کنترل 56/62 سال است. میانگین تعداد دفعات رابطه جنسی در گروه مورد 26/2 بار و در گروه کنترل 83/3 بار است. در آنالیزهای آماری بین گروه مورد و شاهد در مورد سیگاری بودن، تعداد دفعات ارتباط جنسی، اختلال عملکرد نعوظ و انزال زودرس، و کاهش میل جنسی، رابطه معناداری وجود دارد که p به ترتیب برابر است با (0/00=p)، (022/0(p=، (001/0p=)، (028/0‍p=)، (01/0p=). در بررسی نتایج در گروه مورد، رابطه معناداری بین سن افراد و تعداد دفعات رابطه جنسی مشاهده می گردد (005/0p=)، همچنین رابطه معناداری بین سیگار و تعداد دفعات رابطه جنسی (00/0(p= و سیگار و اختلال عملکرد نعوظ به دست آمده است (020/0p=). بین po2 بیماران و تعداد دفعات رابطه جنسی (021/0(p= و PFT بیماران و اختلال عملکرد نعوظ (019/0p=) رابطه معناداری مشاهده می گردد.
    بحث و نتیجه گیری
    COPD بر عملکرد و توانایی جنسی و نعوظی افراد در مقایسه با گروه شاهد تاثیر منفی گذاشته وSEXUAL LIFE بیماران را تحت تاثیر خود قرار داده است. عامل سیگار و هیپوکسی مزمن می توانند از علل و زمینه سازهای ایمپوتنسی در بیماران COPD باشند.
    کلیدواژگان: COPD، عملکرد جنسی، سیگار، هیپوکسی
  • دکترسکینه مؤید محسنی، خدیجه محمدی صفحه 59
    مقدمه
    با توجه به آمار فزاینده میزان سزارین در کشور ما، برای نشان دادن روند قابل پیش بینی افزایش بیش تر آن در آینده، این مطالعه براساس آمار موجود در مورد میزان و علل سزارین در بیمارستان های دانشگاه شاهد طراحی گردید.
    مواد و روش ها
    کلیه زایمان ها در طی یک دوره سه ماهه در نظر گرفته شد. پس از حذف سزارین های تکراری، میزان سزارین های بار اول برآورد گردید. سپس احتمال سزارین با توجه به تعداد حاملگی های هر فرد مشخص گردید. آن گاه با در نظر گرفتن ریسک سزارین در هریک از حاملگی های اول، دوم، سوم وچهارم، احتمال سزارین برای فردی که فعلا حاملگی اول را پشت سرگذاشته، در حاملگی های بعدی برآورد گردید.
    نتیجه
    اگر میزان سزارین بار اول فعلی 47 درصد باشد، میزان سزارین در مدت زمان معادل فاصله دو حاملگی بعدی در همین جمعیت به 68 درصد افزایش خواهد یافت و اگر احتمال سزارین در حاملگی اول 57 درصد باشد این میزان در حاملگی سوم به 81 درصد و در صورت وجود چهارمین حاملگی به 92 درصد خواهد رسید.
    بحث و
    نتیجه گیری
    به نظر می رسد چاره اندیشی به موقع برای کاهش سزارین های اختیاری بدون اندیکاسیون طبی خصوصا در حاملگی اول و مجهز ساختن بیمارستان ها به امکانات لازم برای انجام زایمان طبیعی به دنبال سزارین و تشویق افراد به آن از راه حل های جدی باشد.
    کلیدواژگان: سزارین، زایمان طبیعی
  • شهین نجارپیرایه، رقیه صمیمی صفحه 63
    مقدمه
    مایکوپلاسما هومینیس از معروف ترین مایکوپلاسماهای بیماری زای دستگاه تناسلی-ادراری انسان است که موجب یورتریت، واژینوز باکتریایی، بیماری التهابی لگن، سقط جنین، پیلونفریت، ناباروری، تولد زودرس، تولد نوزاد کم وزن، مننژیت نوزادان، پنومونی نوزادان و آبسه های مغزی در نوزادان می گردد. تشخیص عفونت های مایکوپلاسما هومینیس با روش های مرسوم باکتریایی بسیار مشکل است. هدف این تحقیق، بررسی فراوانی مایکوپلاسما هومینیس در نمونه های اندوسرویکس زنان نابارور با استفاده از روش PCR است.
    مواد و روش ها
    377 نمونه سواب اندوسرویکس از زنان نابارور تهیه گردید. DNA با روش Cadieux استخراج گردید و PCR با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ژن 16S rRNA جنس مایکوپلاسماها و گونه مایکوپلاسما هومینیس انجام شد.
    نتایج
    در 141 (4/37 درصد) نمونه از 377 بیمار، DNA مایکوپلاسماها تشخیص داده شد. از این 141 نمونه، 56 (85/14 درصد) نمونه با پرایمرهای اختصاصی ژن 16S rRNA مایکوپلاسما هومینیس نتیجه مثبت نشان دادند. ارتباط معنادار آماری بین مایکوپلاسما هومینیس و بیماران دارای سرویسیت مشاهده گردید.
    بحث: چون مایکوپلاسما هومینیس نقش سببی در بیماری های دستگاه تناسلی-ادراری و همچنین آثار سوء بالقوه در موفقیت درمان ناباروری و بارداری حاصل از آن دارد، تشخیص سریع و آسان آن با PCR در زنان نابارور می تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
    کلیدواژگان: مایکوپلاسما هومینیس، ناباروری، PCR، بیماری های دستگاه تناسلی، ادراری
  • حسن سمیاری، رخساره صادقی، زهرا ابراهیمی صفحه 66
    بیان مساله: احتمال انتقال عفونت حین اعمال دندان پزشکی بسیار زیاد است. رعایت اصول کنترل عفونت در چنین محیطی برای حفظ سلامت دندان پزشک، بیمار و کارکنان مطب ها و کلینیک های دندان پزشکی ضروری است.
    هدف
    با توجه به حساسیت مساله و عوارض خطرناک آن بر آن شدیم تا تحقیقی در زمینه آگاهی و نگرش دانشجویان دندان پزشکی سال آخر دانشکده های دندان پزشکی دانشگاه های تهران، شاهد، شهید بهشتی و آزاد درباره کنترل عفونت در سال تحصیلی 82-81 انجام دهیم.
    روش بررسی
    برای انجام این تحقیق، پرسشنامه ای شامل 46 سؤال در دو قسمت آگاهی و نگرش طراحی شد. تعداد دانشجویان پاسخ دهنده 170 نفر بودند.
    یافته ها
    با ارزش گذاری سؤال ها و تقسیم نمرات به چهار گروه ضعیف، متوسط، خوب و عالی، نتیجه تحلیل های آماری نشان داد که از بین دانشجویان پاسخ دهنده، در باب سؤالات آگاهی، 8/1 درصد (3 نفر از 170 نفر) در گروه ضعیف، 3/25 درصد (43 نفر از 170نفر) در گروه متوسط، 8/68 درصد (117 نفر از 170نفر) در گروه خوب و 1/4 درصد (7 نفر از 170نفر) در گروه عالی قرار گرفتند. در سؤالات نگرشی 5/15 درصد (26 نفر از 168 نفر) در گروه ضعیف،2/73 درصد (123 نفر از 168 نفر) در گروه متوسط و 3/11 درصد (19 نفر از 168نفر) در گروه خوب قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون (Pearson)، همبستگی بین متغیرهای آگاهی و نگرش مورد آزمون آماری قرار گرفت و نشان داد بین رتبه های آگاهی و نگرش ارتباط معناداری وجود دارد (01/0 < p).
    کلیدواژگان: کنتر ل عفونت متقاطع، استریلیزاسیون وسایل، ضدعفونی، پیشگیری عفونت