مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن سینا
سال چهاردهم شماره 2 (پیاپی 26، پاییز و زمستان 1385)

بیش از نیمی از موارد مرگ و میر در جهان معلول سوء تغذیه است که می توان باتن سنجی که یک روش بسیار عملی و مناسب برای ارزیابی وضعیت تغذیه کودکان است از مرگ و میر آنها پیشگیری نمود. لذا مطالعه ای به منظور تعیین عملکرد کارکنان بهداشتی در مورد تن سنجی کودکان در مراکز بهداشتی و درمانی شهر همدان انجام شد.
در این مطالعه توصیفی تعداد نمونه های مورد پژوهش 65 نفر است که شامل کلیه کارکنان بهداشتی شهر همدان می باشد وبه طریق نمونه گیری آسان انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه وبرگ مشاهده بود.
در ارتباط با «تعیین بکارگیری استاندارد ساختاری در زمینه لوازم و وسائل تن سنجی کودکان» نتایج نشان داد که: بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش(7/47 %) بکارگیری استاندارد ساختاری متوسطی داشته اند. همچنین در ارتباط با «تعیین بکارگیری استاندارد فرآیندمراقبت توسط کارکنان بهداشتی درتن سنجی کودکان نتایج نشان دادکه بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش(5/78%) ازبکارگیری استاندارد فرآیند مراقبت متوسطی برخورداربوده اند. بعلاوه یکی از اقداماتی که در غالب فرآیند مراقبت مطرح می باشد زمان اولین مراجعه کودک به مراکز بهداشتی و درمانی می باشدکه بیشترین درصدکودکان(8/53) بین 1 تا 2 ماهگی جهت مراقبت مراجعه نموده اند. نتیجه نهائی : بطور کلی اکثر کارکنان بهداشتی در زمینه بکارگیری استاندارد ساختاری و بکارگیری استاندارد مراقبت در تن سنجی کودکان دارای عملکرد متوسطی بوده اند بنابراین پیشنهاد می شود که برنامه های آموزشی در زمینه آشنا سازی با اصول تن سنجی کودکان به اجرا درآید و وسایل و لوازم مناسب در اختیار آنان قرار گیرد.

آسیب ناشی ازوسایل نوک تیزوبرنده، یکی ازمهمترین خطرات بیولوژیک برای کارکنان بهداشتی - درمانی بشمار می آید و همه کارکنان بخصوص پرستاران درمعرض این آسیب ها قراردارند. پیامد بیولوژیکی این آسیب بی نهایت خطرناک و باعث انتقال باکتری ها، ویروسها، قارچها وانگل هامیشود. که دراین بین بیماری های ایدز،هپاتیت C،B نگرانی زیادی برای کارکنان وبخصوص پرستاران ایجادکرده است، اینگونه آسیب ها درکارکنان بیمارستان هارایج می باشد واکثر کارکنان سابقه آسیب ناشی از وسایل نوک تیزوبرنده راداراهستند؛ بطوریکه 70% پرستاران اینگونه آسیب ها را تجربه می کنند. این پژوهش با هدف بررسی تعیین فراوانی، ویژگی های آسیب ناشی از وسایل نوک تیز و برنده و اقدامات فوری پس ازآسیب در پرستاران شاغل در مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام شده است.
این پژوهش از نوع توصیفی بوده است وکلیه پرستاران شاغل در 3 بیمارستان تابعه دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در پژوهش شرکت داده شدند.
نتایج نشان داد که1/69 درصد پرستاران سابقه آسیب درطی دوران کاری، 1/54درصد درطی یکسال گذشته و 7/49 درصد در طی شش ماه گذشته را داشتند. بین سابقه آسیب، سن، سابقه کاری و بخش محل کار از لحاظ آزمون آماری رابطه معنی دار وجود داشت، بطوریکه افراد گروه سنی 20 تا29 سال در معرض خطرترین گروه سنی معرفی شدند و همینطور بخش های داخلی، جراحی و ویژه بعنوان پر خطرترین بخش ها، سر سوزن ها پرخطرترین وسیله(71درصد) و تزریقات پرخطرترین رویه(54درصد) معرفی شدند، 46درصد پرستاران خونروی) تشدیدخونریزی از محل زخم) را تشدید کرده بودند و درنهایت 18 درصد پرستاران آسیب راآن هم اکترا بصورت شفاهی کرده بودند.
نتیجه نهائی : با توجه به نتایج پژوهش تدوین برنامه آموزشی در زمینه تزریقات سالم (عدم درپوش گذاری واستفاده ازجعبه مخصوص دفع)، سیستم صحیح گزارش دهی آسیب، احتیاطات عمومی و اقدامات فوری پس از آسیب به همه پرستاران توصیه می شود.

ازدواج مهمترین تصمیم در زندگی محسوب شده و در ازدواج رضایت از آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. اشتغال زنان در بیرون از منزل یکی از عوامل موثر بر رضایتمندی از زندگی زناشوئی است که این نسبت در جوامع مختلف متفاوت بوده ومتاثر از عوامل فردی واجتمائی جامعه می باشد. لذا این مطالعه با هدف مقایسه میزان رضایتمندی از زندگی زناشوئی در زنان شاغل وخانه دار شهرکرد انجام شد.

این پژوهش یک مطالعه توصیفی –تحلیلی است که بر روی 200 زن شاغل درآموزش و پرورش شهرکرد و 200 زن خانه دار ساکن شهرکرد که به روش تصادفی انتخاب شده بودند انجام شد. ابزار گرد آوری داده ها شامل دو بخش مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه 47 سوالی رضایتمندی از زندگی زناشوئی انریچ بودکه مستقیما توسط نمونه های مورد پژوهش تکمیل و با استفاده از آزمونهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و t مستقل تجزیه وتحلیل گردید.

میانگین نمره انریچ در زنان شاغل 47/24±17/ 175 ودر زنان خانه دار81/26±97/162 بدست آمد(01/0p<).و در بررسی میزان رضایتمندی ومشخصات دموگرافیک، بین میزان رضایتمندی از زندگی زناشوئی و محل تولد و وضعیت مسکن (05/0p<) و میزان درآمد (01/0p<) تفاوت معناداری وجود داشت. در حالیکه این تفاوت در زنان خانه دار بین زضایتمندی از زندگی زناشوئی و سطح تحصیلات و تفاوت سنی با همسر معنی دار بود(05/0p<).
نتیجه نهائی : اشتغال زنان حتی در بافت سنتی مانند شهرکرد نه تنها تاثیر سوء در رضایتمندی از زندگی زناشوئی نداشته بلکه باتوجه به تاثیر آن بر امکانات رفاهی خانواده باعث افزایش میزان رضایتمندی گردیده است.

بیماری، به خصوص بیماری های مزمن شیوه زندگی انسان را تغییر می دهند و این امر بر روی ارزیابی و رضایت فرد از سطح عملکرد فیزیکی، عاطفی و اجتماعی تاثیر می گذارد و بدین ترتیب کیفیت زندگی تحت الشعاع قرار می گیرد. شناخت ابعاد مختلف کیفیت زندگی به کادر درمانی کمک می کند تا در جهت ارائه خدمات بهتر و ارتقاء سطح سلامت و بهبود کیفیت زندگی مددجویان گام های موثرتری بردارند. لذا این تحقیق به منظور بررسی کیفیت زندگی بیماران مرحله نهایی بیماران کلیوی تحت دیالیز مراجعه کنند.
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است. نمونه های پژوهش شامل 73 بیمار همودیالیزی مراجعه کننده به بیمارستان سینای مراغه بوده است که به صورت در دسترس از بین بیمارانی که مشخصات واحدهای پژوهش را داشته و علاقه مند به شرکت در پژوهش بودند انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای مشتمل بر اطلاعات دموگرافیک، اطلاعات مربوط به بیماری و بخش سنجش کیفیت زندگی در ابعاد مختلف بود که برای تهیه آن از تلفیق دو پرسشنامه SF-36 و وسکانسین بر اساس نرمهای جامعه استفاده گردید و سپس اعتبار آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن با آزمون مجدد تعیین گردید بعد از تایید اعتبار و پایایی پرسشنامه ها از طریق مصاحبه و گزارش خود بیماران تکمیل و نتایج با SPSS11 تجزیه و تحلیل گردید بدین شکل که جهت بررسی و دستیابی به اهداف از آمار توصیفی و جهت تعیین ارتباط آماری از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. یافته های پژوهش نشانگر آن بود که اکثریت واحدهای مورد پژوهش (5/57 درصد) در فاصله سنی 65-51 سال، مذکر (63%) متاهل (63 %) بی سواد(1/61 %) بیکار (89 %د) با فعالیت جسمی کم (8/80 %)، فاقد بیماری روانی (8/91 %) و با درآمد کمتر از 60 هزار تومان(5/57 %د) بودند.
نتایج پژوهش نشان داد کیفیت زندگی (8/80 درصد) واحدهای مورد پژوهش متوسط و بقیه ضعیف (2/19 درصد) بوده است در ارتباط با هریک از ابعاد کیفیت زندگی نیز یافته ها بیانگر این بود که وضعیت اکثریت واحدهای مورد پژوهش، در بعد جسمی (5/57 %) و وضعیت عاطفی روانی (6/72 %) در حد متوسط، در بعد وضعیت اجتماعی – اقتصادی (3/86 %) ضعیف ودر بعد خانوادگی (1/67 %) خوب بوده است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که ارتباط معنی داری بین کیفیت زندگی و وضعیت جسمی (با همبستگی 683/0 و 000/0 = p)، کیفیت زندگی و وضعیت عاطفی (با همبستگی 615/0 و 000/0= p)، کیفیت زندگی و وضعیت اجتماعی اقتصادی (با همبستگی 647/0 و 000/0 = p) وکیفیت زندگی و وضعیت خانوادگی (با همبستگی 699/0 و 000/0 = p) وجود دارد. نتیجه نهائی: کیفیت زندگی اکثریت بیماران همودیالیزی در حد متوسط و بین ابعاد مختلف آن ارتباط وجود دارد و با شناخت و تلاش در جهت بهبود آنها می توان امتیاز کلی کیفیت زندگی این بیماران را ارتقا بخشید. با توجه به نتایج این پژوهش که نشان داد کیفیت زندگی اکثریت بیماران همودیالیزی در حد متوسط بود می توان چنین نتیجه گرفت که با شناخت و تلاش در جهت بهبود کیفیت زندگی و توجه به ابعاد مختلف آن می توان با انجام راهکارهای مناسب نسبت به ارتقاء آن کوشش نمود.

شناسایی اپیدمیولوژی سوختگی و افراد در معرض خطر این ضایعه برای تعیین و تخصیص منابع و اتخاذ تدابیر پیشگیری و درمان ضروری است. در تحقیقی که تحت عنوان بررسی اپیدمیولوژی سوختگی در کودکان آذربایجان غربی صورت گرفته است، تلاش بر این بوده که ضمن تعیین علل و عوامل این مساله، راهکارهایی برای برطرف نمودن این عوامل و کاهش پی آمدهای ناشی از آن ارائه گردد.
این پژوهش گذشته نگر در صدد بوده است تا کودکان زیر 15 سال را از نظر اپیدمیولوژی، مرگ و میر و عوامل ایجاد کننده مصدومیت های سوختگی در استان آذربایجان غربی در سال 1384 را با استفاده از پرونده های سابقه پزشکی در بخش سوختگی بیمارستان امام خمینی شهر ارومیه بررسی نماید. تعداد مصدومین 219 نفر بود. پس از گردآوری داده ها از نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید.
5/33% از مصدوین دچار سوختگی در سال 1384 را کودکان زیر 15 سال تشکیل می دادند که گروه سنی زیر یک سال با 1/6% موارد بالاترین میزان سوختگی را تشکیل می دادند. سوختگی با آب جوش 3/63% کل موارد را شامل می شد. متوسط سنی مصدومین 15- 0 سال برابر 45/5 سال بود و نسبت کودکان پسر به دختر 73/0 به 1 بود. در 9/71% از موارد میزان سوختگی زیر 20% از کل سطح بدن و در 5/15% از موارد سوختگی بیش از 40% از کل سطح بدن را در بر گرفته بود.
مدت متوسط بستری در بیمارستان 74/7 روز بود که از 1 روز تا 60 روز متغیر بود. سوختگی با آب داغ عامل اصلی سوختگی (3/63%) بود که بدنبال آن سوختگی با شعله (8/29%) قرار داشت. متوسط سن کودکان دچار سوختگی با شعله 67/6 سال و متوسط کودکان دچار سوختگی با آب جوش 36/4 سال بود. مرگ و میر ناشی از آب جوش 50% و مرگ و میر ناشی از شعله 9/42% موارد را تشکیل می داد.
نتیجه نهائی: در این پژوهش افراد مونث درمعرض بیشترین خطر سوختگی قرار داشتند و شدت سوختگی در کودکان بزرگسال بیشتر بود. یافته های این پژوهش مشخص کننده گروه های سنی در معرض خطر بیشتر و عوامل خطرزای موجب سوختگی در کودکان استان بود.سوختگی با آب جوش و شعله بیشترین عوامل ایجاد کننده سوختگی بودند. به نظر می رسد باید برنامه ای پیشگیرانه، از جمله توجه به نکات ایمنی در منازل و آموزش والدین کودکانی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند تدوین گردد. مسئولین و سیاستگزاران نیز باید در انجام برنامه ریزی اساسی ضمن توجه به تدابیر پیشگیرانه و آموزش به والدین و اختصاص منابع انسانی و مالی، به نیازهای جسمی و روانی کودکان مصدوم توجه بیشتری داشته باشند.

طلاق بعنوان یک پدیده ناخوشایند اجتماعی در اکثر جوامع مطرح است و درصد طلاق در تمام کشورهای جهان روبه افزایش است. این پدیده تاثیر عمیقی بر سلامت جسمانی و روانی کودکان و سازگاری آنان دارد و یکی از عواملی که برمیزان سازگاری آنها تاثیر می گذارد نحوه برخورد و رابطه با والدی است که کودک باوی زندگی می کند. لذا این بررسی با هدف تعیین و مقایسه میزان سازگاری کودکان دبستانی خانواده های مطلقه که با پدر یا مادر خود زندگی می کنند انجام گرفت.
این پژوهش یک بررسی توصیفی- تحلیلی است و بر روی 204 نفر از دانش آموزان دبستانهای شهر همدان که شامل 102 دختر و 102 پسر از خانواده های مطلقه بود انجام شد. نمونه گیری به روش خوشه ایچند مرحله ای بود. ابزار گردآوری داده ها فرم مصاحبه با والدین براساس چک لیست رفتاری کودکان دبستانی کاسل و راسل بود. یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
نتایج بدست آمده نشان داد کودکانی که پس از طلاق با مادر زندگی می کردند بطور قابل توجهی از سازگاری بهتری برخوردار بودند و بین میانگین نمرات سازگاری فردی، سازگاری اجتماعی، سازگاری در منزل و سازگاری در مدرسه و سازگاری کل شخصیت کودکانی که با مادر زندگی می کردند و کودکانی که با پدر زندگی می کردند تفاوت معنی دار وجود دارد و کودکانی که با مادر زندگی می کردند از سازگاری بیشتری برخوردار بودند.
می توان گفت که مواظبت از کودک وظیفه ای است که توان عاطفی زیادی می طلبد، بنابراین والد سرپرست باید آن والدی باشد که کودک با او بهترین و مداوم ترین ارتباط عاطفی را دارد.

سلامت روان به عنوان یکی از ابعاد سلامتی محسوب می شود. دانشجویان هر جامعه معمولا آینده سازان آن جامعه محسوب می شوند، از این رو توجه به ابعاد سلامت روانی آنان نیز تاثیر به سزایی در سلامت روانی کل جامعه دارد. این بررسی به منظور شناسایی اختلال های روانی در دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قزوین انجام شد.
در این مطالعه مقطعی تمامی 240دانشجوی رشته پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قزوین مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه سلامت عمومی 28سوالی بود. نقطه برش در مقیاس کلی، برای تشخیص افراد بیمار 23و بالاتر منظور شد. نقطه برش برای تشخیص افراد بیمار در هر یک از مقیاس های فرعی 14 منظور شد.
شیوع اختلالات جسمانی، اضطراب، کارکرد اجتماعی و افسردگی به ترتیب 9/2%، 6/4%، 3/6% و 2/4% به دست آمد. میزان شیوع اختلال کلی 9/36% به دست آمد. در این بررسی میزان اختلال در مردان 8/23% و در زنان 3/38% به دست آمد که تفاوت معنی داری نیست. هم چنین میزان اختلال در افراد مجرد 38% و در افراد متاهل 9/26% به دست آمد که به لحاظ آماری معنی دار نیستند. از 169نفری که به رشته تحصیلی خود علاقه داشتند، 50 نفر(6/29%) دارای اختلال روانی بودند درحالی که از 65نفری که به رشته تحصیلی خود علاقه نداشتند، 35نفر(8/53%) دارای اختلال روانی بودند، این اختلاف به لحاظ آماری معنی دار بود (001/0=P).
نتیجه نهائی: با توجه به میزان نسبتا بالای اختلال روانی در بین دانشجویان و نظر به اینکه دانشجویان آینده سازان کشور هستند لذا ضروری است تدابیری اتخاذ گردد تا عوامل موثر در این زمینه (از جمله عدم علاقه به رشته تحصیلی) کاهش یابند. برگزاری کلاسهای آموزشی در زمینه فراگیری مهارتهای زندگی. بررسی منظم سلامت روانی دانشجویان و پیگیری افراد در معرض خطر. تشویق به حفظ ارتباط با خداوند.

خانواده در حکم بافت سلولی برای اندام های اجتماعی است و فراهم کننده سلامت روانی، جسمی و اجتماعی اعضاء آن می باشد. سلامت خانواده در پناه زندگی توآم با برقراری ارتباط محکم و دائمی بین زن و مرد که ازدواج نامیده می شود برقرار می شود. امروزه بروز اختلافات زناشویی افزایش داشته که این مورد لزوم بررسی علل و تعارضات خانوادگی و زناشویی را مطرح می نماید. برخی مطالعات وجود مشکلات روانی را در افرادی که متقاضی طلاق هستند نشان داده لذا با توجه به اهمیت تداوم زندگی خانوادگی، محقق بر آن شد تا با انجام این تحقیق و با هدف بررسی ارتباط وضعیت سلامت روان و رضایت زناشویی زنان بروجنی به بررسی عوامل احتمالی ایجاد کننده نارضایتی زناشویی پرداخته تا زمینه ای برای پیشگیری از طلاق و از هم پاشیدن زندگی خانواده فراهم نماید.
این مطالعه یک مطالعه توصیفی تحلیلی می باشد. در این پژوهش از دو پرسشنامه 28 سوالی سلامت روان گلدبرگ و 47 سؤالی رضایت زناشویی انریج (Enrich) به علاوه سؤالاتی پیرامون عوامل دموگرافیک استفاده شده است. جامعه پژوهش را زنان متاهل بروجن که در سال 1384 به مراکر بهداشتی درمانی شهر بورجن مراجعه کرده بودند تشکیل می داد که 400 نفر آنها در مطالعه شرکت داده شدند پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات توسط نرم افزار SPSS و با کمک آزمونهای آماری میانگین، همبستگی اسپیرمن و کای دو تجزیه و تحلیل آماری شد.
اکثر واحدهای پژوهش دارای رضایت نسبی از زندگی زناشویی خود بودند.از طرفی بین دو فاکتور رضایت زناشویی و سلامت روان زنان ارتباط معنی دار آماری مشاهده شدوزنان برخوردار از سلامت روان مناسب تر از نظر رضایتمندی زناشویی وضعیت بهتری نشان دادند. (05/0P<) بیشترین مشکل زنان در بعد سلامت روان مربوط به مشکلات عملکرد اجتماعی و در بعد رضایت زناشویی نیز مشکلات ارتباطی با همسرانشان بود.در ابعاد مختلف سلامت روان بین افسردگی و رضایت زناشویی بیشترین همبستگی منفی آماری مشاهده شد.(05/0P<)بین متغیر های تحصیلات زن و مرد و وضعیت رضایت زناشویی و سلامت روان رابطه آماری معنی داری مشاهده شد.(05/0P<) بدین صورت که با افزایش سطح تحصیلات زن و مرد رضایت زناشویی و وضعیت سلامت روان زنان مناسب تر بود.
نتیجه نهائی: با توجه به نتایج حاصل از پژوهش، لزوم انجام مشاوره قبل از ازدواج و در طول زندگی زناشویی به منظور پیشگیری و درمان زود هنگام مشکلات احتمالی در سلامت روان زن و مردودرنتیجه کاهش احتمال بروز تعارضات زناشویی و بهبود مهارتهای ارتباطی آنها مطرح می گردد.