فصلنامه مدیریت پروژه
پیاپی 6 (تابستان 1386)

ادعا درخواست برای افزایش زمان پیمان و / یا هزینه های اضافی است که توسط هر یک از طرفین قرارداد، به دیگری تحمیل شده است. منابع علمی، تحقیقات گذشته و مستندات برخی پروژه ها مطالعه شده است و همراه با برگزاری چندین مصاحبه، انواع ادعاها در صنعت ساخت و عوامل موثر در ایجاد ادعاها شناسایی شده است.با تهیه دو پرسشنامه، بین دست اندرکاران صنعت ساخت (کارفرماها، مشاوران و پیمانکاران) پیمایش انجام گرفته است. تمرکز پیمایش روی قراردادهای متعارف ساخت در کشور بوده است. با کمک پرسشنامه اول، 56 عامل موثر در ایجاد ادعاها با توجه به دو شاخص فراوانی رخداد و احتمال ایجاد ادعا، رتبه بندی اهمیت شده اند. با کمک پرسشنامه دوم 57 ادعا در قالب 8 دسته اصلی با توجه به دو شاخص فراوانی رخداد و امکان تبدیل شدن به اختلافات، رتبه بندی اهمیت شده اند و در مورد موجه بودن ادعاهای شناسایی شده نیز نظرسنجی شده است.

بیش از یکصد سال از حفر اولین چاه نفت در ایران می گذرد و صنعت نفت کشور، با در اختیار داشتن حدود 13 و 18 درصد از کل ذخایر نفت و گاز جهان، محور اصلی توسعه اقتصادی کشور به شمار می رود. استخراج و تبدیل این منابع به محصولات دارای ارزش افزودۀ بالا، مستلزم بکارگیری تکنولوژی های پیشرفته است؛ ولی متاسفانه قابلیت های تکنولوژیکی این صنعت در ایران، نه تنها هیچگاه در حد توانمندی های مورد نیاز برای تجاری سازی تکنولوژی های جدید نبوده بلکه عمدتا در حد تولید فرآورده هایی با ارزش کم یا متوسط بوده است. همین شکاف آشکار تکنولوژیکی، چندین دهه است که مدیران این صنعت را ناگزیر، به سمت استفاده از تکنولوژی های وارداتی در قالب انواع و اقسام پروژه های انتقال تکنولوژی سوق داده است؛ اما مشکلات و ضعف های موجود در انتقال و بومی سازی تکنولوژی های مدرن علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین خرید تکنولوژی، این صنعت را در سطح واردکننده تکنولوژی های خارجی نگاه داشته است. نشان بارز این ادعا خرید مکرر لیسانس واحدهای مشابه در سال های اخیر است.
انتقال تکنولوژی فرآیندی پیچیده و دشوار است و برای موفقیت بیشتر در این زمینه لازم است علاوه بر آماده سازی زیرساخت های موجود، فرآیند انتقال تکنولوژی را با تمرکز بیشتری مدیریت نمود تا تکنولوژی وارداتی به گونه ای کسب شود که نه تنها برای تولید محصول به کار گرفته شود بلکه زمینه ای برای خلق تکنولوژی جدید باشد. در این مقاله سعی شده ضمن مرور ادبیات تکنولوژی و انتقال تکنولوژی، مشکلات و تنگناهای اساسی انتقال تکنولوژی در ایران، وضعیت و سطح تکنولوژیکی صنعت نفت کشور و محورهای عمدۀ یک تحقیق در زمینه مدیریت فرآیند انتقال تکنولوژی در صنعت نفت کشور تبیین گردد

امروزه مدیریت ارزش حاصله به عنوان یک ابزار کارآمد در فرآیند مدیریت هزینه جایگاه ویژه ای پیدا نموده است. همچنین از آنجایی که فاز مهندسی پروژه بصورت پیش نیاز فعالیت های خرید و ساخت عمل می نماید، کنترل وضعیت پیشرفت زمانی و هزینه ای آن در موفقیت پروژه ها اثر مستقیم می گذارد. هزینه های این فاز عموما شامل هزینه نفرساعت های صرف شده جهت تهیه نقشه ها و مدارک است. بکارگیری مدیریت ارزش حاصله که شامل چگونگی محاسبه مقادیر EV,PV,AC در فاز مهندسی پروژه و تحلیل آنها با استفاده از شاخص های مدیریت ارزش حاصله می باشد، فرآیند نسبتا پیچیده ای است که در این تحقیق سعی شده است یک متدولوژی اجرایی برای آن ارائه شود.

امروزه مدیریت ارزش حاصله به عنوان یک ابزار کارآمد در فرآیند مدیریت هزینه جایگاه ویژه ای پیدا نموده است. همچنین از آنجایی که فاز مهندسی پروژه بصورت پیش نیاز فعالیت های خرید و ساخت عمل می نماید، کنترل وضعیت پیشرفت زمانی و هزینه ای آن در موفقیت پروژه ها اثر مستقیم می گذارد. هزینه های این فاز عموما شامل هزینه نفرساعت های صرف شده جهت تهیه نقشه ها و مدارک است. بکارگیری مدیریت ارزش حاصله که شامل چگونگی محاسبه مقادیر EV,PV,AC در فاز مهندسی پروژه و تحلیل آنها با استفاده از شاخص های مدیریت ارزش حاصله می باشد، فرآیند نسبتا پیچیده ای است که در این تحقیق سعی شده است یک متدولوژی اجرایی برای آن ارائه شود.

با شروع ارزیابی عملکرد یک پروژه سؤالاتی مطرح می شود. چه چیزی باید موفقیت و چه چیزی باید شکست در نظر گرفته شود و چه عواملی بیشترین تاثیر را دارند. مدل های تعالی و بالندگی پروژه با این عوامل موفقیت مرتبط هستند.در این مقاله در مورد تحلیل سریع عملکرد مدیریت پروژه (بررسی سریع مدیریت پروژه) نکاتی ارائه خواهد شد.