فهرست مطالب

نشریه نیوار
پیاپی 56-57 (بهار و تابستان 1384)

  • تاریخ انتشار: 1384/06/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علی اکبر بیدختی، محمد مرادی صفحه 7
    یکی از پدیده های میان مقیاس جوی ویژه مناطق ساحلی، نسیم دریا- خشکی است که به سبب اختلاف در ظرفیت گرمای ویژه خاک و آب پدید می آید. در این مطالعه با استفاده از داده های سودار ایستگاه بوشهر واقع در شمال خلیج فارس در برخی روزهای ماه های سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر سال 2002 و بکارگیری برخی مدلهای تحلیلی، ویژگی های نسیم دریا-خشکی بوشهر مورد محاسبه و بررسی قرار گرفته است. مشاهدات و محاسبات که باهم به خوبی هماهنگ می باشند نشان می دهند که میانگین عمق و بعد افقی نسیم دریا-خشکی در این بررسی به ترتیب 350 مت و 41 کیلومتر می باشد. همچنین مشاهدات نشان می دهند که در بیشتر روزهای این ماه ها نسیم دریا- خشکی رخ داده است به گونه ای که در ماه های سپتامبر، نوامبر و دسامبر 70 درصد و در ماه اکتبر 65 درصد داده های موجود معرف نسیم دریا- خشکی می باشند.
    کلیدواژگان: نسیم دریا، نسیم خشکی، خلیج فارس، بوشهر
  • طاهره انصافی مقدم صفحه 33
    حوضه دریاچه نمک که در زمره مناطق خشک ونیمه خشک جای دارد از جمله حوضه های بسته ای است که در دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز مرکزی بین مختصات جغرافیایی°48 تا 30 و °52 طول شرقی و°33 تا °37 عرض شمالی واقع و در تقسیم بندی طرح جامع آب کشور، به عنوان حوضه هفتم مشخص شده است و حدود 92750 کیلومتر مربع وسعت دارد. حوضه دریاچه نمک، توسط استانهای تهران، مرکزی، قم، قزوین، زنجان، همدان و بخش های کوچکی از استان های مازندران و اصفهان پوشش یافته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده های اقلیمی، محاسبات آماری، به ترتیب در مورد شش پارامتر اقلیمی مشتمل بر بارش ماهانه، بالاترین بارش 24 ساعته، میانگین حداقل ماهانه دما، میانگین حداکثر ماهانه دما، حداکثر مطلق دمای ماهانه و حداقل مطلق دمای ماهانه 35 ایستگاه با قدمت 40 سال به عمل آمده است. نتایج حاصل از محاسبات نشان می دهد، در یک دوره آماری 40 ساله، میانگین بارش کل ایستگاه ها در سطوح حوضه mm 5/256 و میانگین ضریب تغییرات بارش 11/35 درصد می باشد. ضریب تغییرات میانگین بارش کل دوره بین 1/22 درصد در ملایر تا 4/62 درصد در دوزج و ضریب بی نظمی بارش کل دوره بین 3/8 درصد در زنجان و 9/38 درصد در ایستگاه کویر متغیر است. میانگین سالانه دمای کل دوره مورد بررسی در سطح حوضه دریاچه نمک 99/13 درجه، حداکثرمطلق گرمترین ماه های دوره 48+ درجه سانتیگراد، حداقل مطلق سردترین ماه های دوره 35- درجه سانتیگراد و میانگین ضریب تغییرات دمای کل دوره 49/11 درصد، است. با استفاده از رابطه ضریب خشکی دمارتن، نوع اقلیم هر یک از ایستگاه های حوضه دریاچه نمک تعیین گردیده است. معدل ضریب خشکی حوضه دریاچه نمک در طول دوره آماری 40 ساله 092/11 محاسبه شده که این رقم بیانگر اقلیم غالب نیمه خشک در طول دوره مورد بررسی می باشد.
    کلیدواژگان: حوضه دریاچه نمک، روش های آماری، شاخص خشکی، روش دمارتن، آب و هواشناسی
  • سید رضاهاشمی، سیدمهدی امیرجهانشاهی صفحه 57
    در این مقاله میزان کل بارندگی ماهانه و سالانه در شهر مشهد مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز از سالنامه هواشناسی کل کشور اخذ گردیده و مربوط به ژانویه 1974 الی آگوست 2004 می باشد. مقاله از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول به تحلیل مقدار کل بارندگی ماهانه و در بخش دوم به تحلیل مقدار کل بارندگی سالانه پرداخته و برای تحلیل داده ها و انجام پیش بینی ها از روش های هموارسازی نمایی و باکس و جنکینس استفاده شده است. همچنین برای انتخاب بهترین روش پیش بینی از شاخصهای ارزیابی خطای الگو استفاده شده که مدلهای هموارسازی نمایی مناسبتر تشخیص داده شده است و بر این اساس به پیش بینی کل بارندگی 4 ماه آخر سال 2004 و شش ماه اول سال 2005، همچنین کل ریزش باران سالانه، سالهای 2005، 2006 و 2007 پرداخته شده است. در بخش سوم بوسیله روش های رگرسیونی به تحلیل متوسط درجه حرارت سالانه و چگونگی تاثیر آن برمقدارکل بارندگی سالانه پرداخته و نتیجه گرفته شده است که ارتباط معکوس و معنی داری بین متوسط درجه حرارت سالانه و مقدار کل بارندگی وجود دارد و بر اساس متوسط پیش بینی های انجام شده در مورد مقدار کل بارندگی، متوسط درجه حرارت سالهای 2005 الی 2007 پیش بینی شده است که دارای سیر صعودی خواهد بود.
    کلیدواژگان: پیش بینی، هموارسازی نمایی، باکس و جنکینس، معیارهای ارزیابی خطای الگو و رگرسیون
  • تحلیل روند بارش سالانه استان اصفهان
    حسین عساکره صفحه 75
    به منظور شناخت نظام تغییرات زمانی بارش استان اصفهان، سری های زمانی بارش سی ساله (2000 - 1969) استان براساس روش کریجینگ عام محاسبه گردید. بارش سالانه استان اصفهان طی سه دهه گذشته حاوی روند سهمی (درجه 2) بوده است. برپایه روش میانگین انتگرال ها و با حل معادلات نرمال رگرسیون برای یاخته های ایجاد شده (50100 یاخته) در استان، متوسط تغییر بارش سالانه در بازه زمانی مورد بررسی برای کل استان محاسبه گردید. میانگین تغییر سالانه طی فاز کاهشی حدود 3/13 میلی متر و طی فاز افزایشی حدود 6/11 میلی متر بوده است. میانگین تغییرات سالانه بارش استان حدود 9/24 میلی متر برآورد شده است. با محاسبه پهنه ای تغییرات، معلوم شد که دامنه تغییرات بارش از 2 میلی متر تا 46 میلی متر در نوسان بوده است. رابطه بسیار قوی بین میزان بارش و مقدار تغییرات (835r=) وجود دارد. تغییرات بارندگی حدود 89 درصد مساحت استان بین 2 تا 15 میلی متر بوده است. بیشترین تغییرات بارش (46 میلی متر) در شهر اصفهان رخ داده است. آزمون های آماری نشان می دهد که کل یاخته های تولید شده به روش کریجینگ حاوی روند سهمی بوده است. از این رو برای میانگین بارش پهنه ای یک مدل ARIMA برازش داده شد. برازنده ترین الگو، ARIMA(2،2،0) برآورد گردید.
    کلیدواژگان: روند خطی، روند سهمی، جبر نقشه، میان یابی و فاز
  • زهره جهانگیری، فاطمه رحیم زاده صفحه 91
    اقلیم در همه مقیاس های مکانی و زمانی تغییر می کند، اما روشن ساختن همه جانبه تغییرات اقلیمی کار آسانی نیست. مطالعات آشکارسازی تغییرات اقلیمی در دهه های اخیر براساس اندازه گیری مشاهدات هواشناسی انجام شده است. اندازه گیری مشاهدات فوق اغلب دارای خطا و یا عدم قطعیت است. حتی اگر این خطاها وجود نداشته باشد، رفتار اقلیمی چنان است که باعث می شود روش های آماری مورد نیاز برای ارزیابی تغییرپذیری اقلیمی ومولفه های گوناگون این تغییر دچار پیچیدگی شوند. تغییر در تجهیزات و دستگاه ها (با خطاهای سیستماتیک مختلف)، تغییر در شرایطی محیطی (تغییر در پوشش گیاهی اطراف ایستگاه ها و احداث ساختمان های مسکونی، اداری و...) و همچنین جابجایی ایستگاه ها اغلب می توانند سبب ناهمگنی در سری داده ها گردند که در صورت بی توجهی به این مسائل، انحراف زیادی از واقعیت ها در نتایج بروز خواهد کرد. به دلیل حساسیت مطالعات تغییر اقلیم، داده های آماری بلند مدت و با کیفیت مطلوب در ایستگاه هایی با شرایط نسبتا استاندارد مورد نیاز می باشد. به عبارت دیگر داده های مورد استفاده در مطالعات فوق باید قابل اعتماد باشد. از همین روست که سازمان هواشناسی جهانی بر جمع آوری کامل تاریخچه تغییر در تجهیزات، تغییر در اندازه گیری ها و تغییر در موقعیت مکانی و شرایط طبیعی اطراف ایستگاه ها تاکید داشته است. با توجه به مطلب فوق و نتایج بدست آمده از مطالعات تغییرات اقلیم در ایران، مشاهده شده که اگر این موارد نادیده فرض شوند نتایج گمراه کننده ای ببار خواهد آمد. برای مثال تغییرات مکانی ایستگاه هایی مانند ایستگاه سینوپتیک خرم آباد و کرمان سبب کاهشی بودن روند دما شده است که از واقعیت انحراف دارد. تغییر شرایط محیطی و ساخت منازل مسکونی در اطراف ایستگاه سینوپتیک انزلی و احداث بزرگراه در اطراف ایستگاه سینوپتیک تبریز، ناهمگنی های خاصی در سری پارامترهای هواشناسی این ایستگاه ها ایجاد نموده است. هدف از ارایه این مقاله تاکید بر استفاده مطلوب از داده های هواشناسی در جهت آشکارسازی تغییرات اقلیمی با ذکر نمونه های مشخص می باشد که از بررسی تاریخچه های مکانی و زمانی و ادواتی ایستگاه ها همراه با تحلیل آماری آنها در پروژه آشکارسازی تغییرات اقلیمی پژوهشکده هواشناسی بدست آمده است. نتایج نشان می دهند که حذف و نادیده گرفتن داده های حاصل از بعضی ایستگاه ها مناسب تر از به کار گرفتن آنها و حصول نتایج انحرافی خواهد بود.
    کلیدواژگان: جزیره گرمایی، جهش، شناسه داده ها، شیو، همگنی
  • صفحه 107
  • صفحه 113
  • صفحه 117
|
  • A. Bidokhti, M. Moradi Page 7
    The sea-land breeze is a common atmospheric phenomenon in coastal regions that occurs due to the difference of specific heat capacity between water and soil. In this paper, characteristics of the sea-land breeze in Booshehr is investigated, using some analytical models and Sodar data in Booshehr station located in the North of Persian Gulf. These data belong to some days in September, October, November and December 200. The observation and calculation are well coordinated and show that the average depth and horizontal scale are 350 m and 41 km separately. Also the observations show that the sea-land breeze has occurred in most days of the months and the observed data indicate that 70% of the occurrence are during the months September, November, December and 65% of in the month of October.
    Keywords: Sea Breeze, Land Breeze, Persian Gulf, Booshehr
  • T. Ensafi, Moghaddam Page 33
    Salt Lake Basin of Iran which is situated on the arid and semi-arid climatic region and located at central Alborz southern slopes, covers an area of 92750 sq km and lies between 33º till 37° northern latitude and 48° till 52° 30´ easthern longitude. Salt Lake Basin of Iran according to “Country Water Comprehensive project” Classification, has been specified under the title: “The seventh Basin”. This basin consisted of 7 provinces: Tehran, Qazvin, Zanjan, Qom, Hamadan, Markazi province and some parts of Isfahan Province. In order to analyze of meteorological data, the statistics of one long-term time series past 40 for the years, from 1957 to 1996, were extracted for the 35 stations on this basin, for the climatic parameters which was studied in selected meteorological stations, consist of monthly precipitation, maximum daily precipitation, monthly maximum temperature average, monthly minimum temperature average, absolute maximum temperature, absolute minimum temperature. Meteorological data calculatefor one long-term time series 40 years indicates, rainfall average of Salt Lake Basin, is 256.5 mm and rainfall variability average is 35.11%. The Rainfall variability average of Salt Lake Basin, during 40 years differs between 22.1% in Malayer and 62.4% in Doozaj and annual precipitation disorder coefficient differs between 8.3% in Zanjan and 38.9% in Kavir. Annual mean temperature during 40 years is 13.9 °C. Absolute maximum and Absolute minimum temperature are 48°C and –35°C. Temperature variability average, during 40 years is 11.49°C. Aridity coefficient average during 40 years has been calculated to 11.092 and the regional climate average is Semi-Arid according to the method of Demartonne.
    Keywords: Salt Lake Basin, Statistics Method, Aridity Index, Demartonne Method, Climatology
  • R. Hashemi, M. Amir, Jahanshahi Page 57
    In this paper the total amount of monthly and annual rainfall in Mashad city has been analyzed. The historical rainfall in this basin in the period of January 1984 till August 2004 has been collected from the annual published Iranian meteorological Organization. This paper contains three parts in which in the first section the monthly rainfall has been analyzed and in the second section the annual rainfall has been considered. For the purpose of analysis of the data and their forecasts, the exponential smoothing method and Box and Jenkins method has been used and the forecasts of the remaining 4 months of the year 2004 and the first 6 months of 2005 and the total amount of annual rainfall in the years 2005, 2006 and 2007. In the third section the analysis of mean annual temperature and its effects on total amount of annual rainfall has been considered by regression method and the conclusion leads towards the inverse and meaningful relation between these two variables, since the forecasts values of the mean annual temperature in the years of 2005 till 2007 has been done by this method which shows a positive trend.
    Keywords: Forecasting, Exponential Smoothing, Box, Jenkins, Evaluation of Errors in the Algorithm, Regression
  • Annual Precipitation Trend Analysis in Isfahan Province
    H. Asakereh Page 75
    Precipitation time series of Isfahan province during 1969 to 2000 were calculated based on universal kriging to understand occurrence of precipitation change. The time series show a quadratic trend during 1969- 2000. The average change of precipitation was calculated based on integral averaging and solving of normal equation for all cells (100× 50) of Isfahan province by GIS techniques. During decreasing and increasing phases, there was 13.3 and 11.6 mm change in precipitation respectively. The mean of change was 24.9 and the range of change occurred between 2-46 mm. There is a strong correlation (r=0.835) between amount of precipitation and changing rate which calculated based on algebra maps. About 89 percent of Isfahan area experience change by 2-15 mm. The most change (46 mm) occurs in Isfahan city. The best model fitted on time series of Isfahan precipitation is ARIMA (2,2,0).
    Keywords: Linear Trend, Quadratic Trend, Algebra Map, Interpolation, Phase
  • Z. Jahangiri, F. Rahimzadeh Page 91
    In reality, climate varies on all scales of time and space. To realize this fact in detail, however, and to survey it clearly, is not easy. The studying of climate change detection is accomplished based on meteorological observation measurements. These measurements imply errors or uncertainly ranges, respectively, and even without errors the variation behavior of climate is so complicated that proper statistical methods are needed to take into account the various aspects of climate variability and to separate the various components of climate variation. Changes of instruments (with different systematic errors) and environment conditions (changing vegetation in the neighborhood of station, formation of buildings, etc) and also displacement of station (e. g. from the center to the surroundings of a city) is caused inhomogeneity at the observational climatic time series. If these difficulties are not considered, any station may imply variations that have nothing to do with climate itself. We need long-term high quality and correct statistical data in meteorological stations. These stations should be standard necessarily, in other words, data used in climate change studies must be reliable. For these reasons, World Meteorological Organization emphasizes to collect diary change of equipments, change of measurements, change of location, and environment conditions. In the point of view of climate change, if these problems are not considered, conclusions are not correct. For example displacement of Khoramabad and Kerman stations imply decreasing temperature trend that is not real. Change of environment conditions and formation of buildings in the neighborhood of Anzali synoptic station and formation of highway around Tabriz synoptic station create inhomogeneity at time series of meteorological parameters. It is appropriate to eliminate some meteorological data produced from some stations because it is possible to get incorrect results.
    Keywords: Heat Island, Jump, Metadata, Gradient, Homogeneity