Journal of Kermanshah University of Medical Sciences
Volume:7 Issue: 3, 2003

شایع ترین اختلال آندوکرین در دنیا IDD با حدود 5/1 میلیارد نفر و نیز شایع ترین تظاهر IDD گواتر آندمیک، با 650 میلیون نفر است. طی دهه اخیر مطالعات بسیاری نیز در ایران شیوع بالای گواتر آندمیک و کمبود ید را نشان داده است. استراتژی مبارزه با این عارضه، تهیه و توزیع نمک یددار با افزودن PPM 40 ید به نمک طعام تعیین گردید. هدف اصلی از این بررسی تعیین میزان اثربخشی ید در جلوگیری و کنترل گواتر 9 سال پس از مصرف نمک یددار است. این مطالعه به صورت نیمه تجربی در فروردین و اردیبهشت 1379 انجام گرفت. 637 نفر دانش آموزدختر و پسر به روش نمونه گیری خوشه ایاز بین دبستا ن های مناطق سه گانه آموزش و پرورش شهر کرمانشاه با اطمینان 95% و دقت 3 % و با توجه به شیوع قبلی 5/18%، به صورت تصادفی و طبقه بندی شده از کلاس های اول تا پنجم انتخاب شدند. متغیرهای اصلی اندازه گیری بالینی بررسی شدند و درجه گواتر بر حسب طبقه بندی WHO و اندازه گیری پاراکلینیک مقدار ید دفعی ادرار برحسب گرم کرآتینین بود. از مجموع 637 نفر دانش آموز مورد مطالعه 94 نفر (7/14%) مبتلا به گواتر بودند. 50 نفر (38/15%) پسر و 44 نفر (10/14%) دختر بودند. شایع ترین سن ابتلا در دختران 9 سالگی و در پسران 8 سالگی بود. شایع ترین درجه گواتر در هر دو جنس Ia بود. توزیع جنسی و سنی ابتلا و فراوانی درجه گواتر در دو جنس اختلاف معناداری نداشت. از نظر مقایسه شیوع گواتر با سال 1370، افزایش خفیف (5/2 %) غیرمعنا دار داشت. میزان ید دفعی ادرار نسبت به سال 1370 افزایش معنا داری داشت (001/0P<)، میزان ید دفعی ادرار در دانش آموزان مبتلا نسبت به دانش آموزان سالم از کاهشی معنادار برخوردار بود(0003/0P<).
بحث: نتایج این مطالعه مؤید افزایش ید ادرار 9 سال پس از مصرف نمک یددار است، در حالی که میزان شیوع گواتر نسبت به قبل کاهش چشمگیری نشان نمی دهد که به نظر می رسد بایستی میزان توزیع ید دریافتی را افزایش داد.

از آنجا که داده های مرگ و میر، نقطه شروع بسیاری از بررسی های اپیدمیولوژیک و مهم ترین آمار مورد لزوم مقامات بهداشتی را تشکیل می دهند. این بررسی به منظور تعیین میزان مرگ و میر استان در سال 1379 انجام شد.
در این مطالعه توصیفی آمار مرگ و میر مناطق روستائی از طریق مرکز بهداشت شهرستان و آمار مناطق شهری از گورستان باغ فردوس و در سایر شهرستان های استان از طریق شبکه های بهداشت و درمان با تکمیل فرم کشوری مرگ و میر مشتمل بر 17 علت مرگ، به طور ماهیانه جمع آوری شد. آمار مربوط به گورستان های اهل تسنن و سایر اقلیت های دینی جمع آوری نگردیده است. فرم های ارسالی در واحد آمار توسط کارشناسان این واحد کنترل، کدبندی و موارد تکراری حذف گردید. برای محاسبه میزان ها، آمار جمعیت مورد نیاز از معاونت بهداشتی استان اخذ و داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی ارائه گردید. جمعا 9234 مورد مرگ در طول سال 79 در استان رخ داده بود (3/41% زن و 5/58 % مرد). میزان مرگ و میر خام 06/5 در هزار نفر جمعیت و میانگین سن هنگام فوت 30 ±50 سال بود. 8/67% مرگ در مناطق شهری و 2/32 % در مناطق روستایی اتفاق افتاده بود. پنج علت شایع مرگ در استان به ترتیب بیماری های دستگاه گردش خون (8/1 درهزار نفر)، سوانح و مسمومیت و خودکشی (76 /0 در هزار نفر)، علایم و حالات بد تعریف شده (72 /0 در هزار نفر)، سرطان ها (45 /0در هزار نفر) و بیماری های قبل از زایمان (41/0) گزارش شد.
بحث: میزان مرگ و میر خام استان از میزان کشوری آن بیشتر است. میزان مرگ و میر ناشی از پنج علت شایع مرگ در استان از میزان های کشوری آن ها بیشتر است. مطالعات بیشتر برای روشن شدن علت بالا بودن این میزان ها در استان، به ویژه بیماری های دستگاه گردش خون پیشنهاد می گردد.

آویشن یا آفیشن (Zataria multiflora Boiss) گیاهی از تیره نعناع با تاثیرات ضد تشنج و ضد التهاب و ضد درد است و در کتب گیاهان دارویی اشاره شده است که این گیاه مسکن دردهای قاعدگی می باشد. تاکنون اثر این گیاه بر حرکات دستگاه گوارش بررسی نشده است، لذا هدف این تحقیق اولیه، بررسی اثر عصاره آبی الکلی برگ آویشن شیرازی بر ایلئوم موش صحرایی در حضور چند محرک شناخته شده می باشد.
از پودر برگ آویشن به روش خیساندن و با کمک الکل 70% عصاره گیری شد.از انتهای ایلئوم موش های نر و ماده بالغ، قطعاتی به طول cm2 تهیه و در حمام بافت حاوی محلول تایرود استاندارد قرار داده شد. انقباضات بافت ناشی از کلرور پتاسیم، استیل کولین و کلرور باریم به روش ایزوتونیک درحضورغلظت های معین از عصاره تحت نیم گرم کشش اولیه ثبت گردید. انقباضات در مراحل مختلف بر حسب mm و یا درصد تغییرات طول محاسبه و مقایسه شدند.
غلظت های نهایی عصاره (125/0، 25/0، 5/0، 1 و 2 mg/ml) انقباضات ایلئوم ناشی از کلرور پتاسم (mM60) را به صورت وابسته به غلظت کاهش داد (0001/0 P<). حضور پروپرانولول (M1) تاثیری درعملکرد شل کنندگی عصاره نداشت (28/0P=). همچنین، عصاره (mg/ml1) توانست انقباض ایلئوم ناشی از استیل کولین (g/ml05/0) را کاهش دهد (001/0P<). همین غلظت عصاره انقباض ایلئوم ناشی از کلرور باریم (mM 4) را نیز کاهش داد (05/0P<).
بحث: از نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که عصاره آبی الکلی برگ آویشن احتمالا از طریق انسداد کانال های کلسیمی وابسته به ولتاژ، سبب کاهش انقباض ایلئوم ناشی از کلرور پتاسیم، استیل کولین و کلرور باریم گردیده، است ولی این اثر مهاری نتیجه وجود مواد آگونیستی آدرنرژیک در عصاره نمی باشد. با توجه به اثر مهاری شدیدتر به پاسخ انقباضی ناشی از استیل کولین، به نظر می رسد که این عصاره دارای خاصیت آنتی کولینرژیکی نیز باشد. نتایج به دست آمده، همچنین تاییدی بر مصرف این گیاه در طب سنتی می باشد.

شیوع و بروز سالیانه نارسایی مزمن کلیه در 60 میلیون ایرانی به ترتیب حدود 15 هزار (5/2 در ده هزار) و 3175 نفر (53/0 در ده هزار) است. اولین پیوند کلیه در ایران در سال 1346 در شیراز انجام شد. ایران در منطقه خاورمیانه موفق ترین برنامه پیوند کلیه را دارد. فعالیت پیوند در ایران به 24 پیوند در یک میلیون نفر در سال می رسد. در ایران از سال 1365 تا 1376 تعداد مراکز پیوند از2 به 21 مرکز و تعداد پیوندهای انجام شده از95 به 951 پیوند افزایش یافته است. از سال 1368 انجام عمل پیوند در کرمانشاه شروع شد. در خصوص میزان بقای بیماران پیوند کلیه در ایران و جهان نتایج متفاوتی ارائه شده و در کرمانشاه تاکنون گزارشی نشده است. اکثر مطالعات انجام شده در منابع داخلی بر جنبه های بالینی اهتمام بیشتری داشته و روی تحلیل بقای بیماران پیوند کلیه مطالعات کمی انجام شده است. هدف این مقاله محاسبه میزان بقای بیمار و پیوند بعد از عمل و تعیین نقش رابطه فامیلی بین گیرنده و دهنده کلیه در این میزان هاست.
این مطالعه توصیفی- تحلیلی روی 712 بیمار گیرنده پیوند کلیه در کرمانشاه شامل همه بیماران گیرنده پیوند کلیه از سال 1368 تا سال 1380 انجام شد. سایر متغیرهای مورد بررسی، سن، جنس، مدت دیالیز، بیماری اولیه و... بودند. از روش های کاپلان مایر، منحنی بقا، جدول عمر، آزمون لگ رتبه، آزمون t، آزمون 2 و آزمون دقیق فیشر برای تحلیل بقا و همسان سازی متغیرها استفاده شد.
میزان بقای بیماران پیوند کلیه در افراد زنده غیرفامیل به ترتیب تا یک، سه و ده سال، 4/89، 4/82 و 4/61 و در افراد زنده فامیل 100، 4/97 و 6/72 درصد بود. همچنین میزان بقای پیوند کلیه در افراد زنده غیرفامیل به ترتیب تا یک، سه و ده سال، 6/85، 2/77 و 3/33 و در افراد زنده فامیل 4/97، 3/92 و 6/60 درصد بود. با آزمون لگ رتبه این میزان ها در افراد فامیل بیش از غیرفامیل بود (0056/0=P).
بحث: میزان بقای بیمار و پیوند در افراد غیرفامیل نسبت به افراد فامیل کمتر بود. میزان بقای به دست آمده از این مطالعه تاحدودی قابل مقایسه با نتایج گزارش شده در سایر مراکز ایران است و کشورهای اروپای شرقی، بهتر از اغلب کشورهای جهان سوم و پایین تر از آمریکا، اروپای غربی و ژاپن است.

خودکشی همگام با تاریخ بشری اتفاق افتاده است و یکی از مهم ترین اورژانس های روانپزشکی می باشد. همه گیرشناسی خودکشی نقش مهمی در مشخص کردن سلامت روان افراد جامعه دارد. مطالعه حاضر به منظور تعیین خصوصیات جمعیت شناختی و ارزیابی وضعیت روانی افراد اقدام کننده به خودکشی در تبریز در سال 1380 انجام شده است.
این مطالعه یک طرح توصیفی– مقطعی است که در اجرای آن 301 بیمار (170 زن و 131مرد) که به مراکز بیمارستانی عمومی (سینا و امام خمینی(ره)) تبریز به دلیل اقدام به خودکشی ارجاع شده بودند، به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه مشخصات جمعیت شناختی، مصاحبه بالینی ساختار یافته و قضاوت روانپزشکی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده این است که بالاترین میزان اقدام به خودکشی در هر دو جنس در سنین 26-17 سال بوده است. 4/80 درصد افراد اختلالات روانپزشکی داشتند. شایع ترین اختلالات شامل اختلال افسردگی و اختلال انطباق با تابلوی افسردگی بود. شایع ترین روش های اقدام به خودکشی در هر دو جنس مصرف بیش از حد دارو (1/71%) و مسمومیت با مواد سمی (60/20%) بود. بالاترین میزان اقدام به خودکشی در افراد مجرد، زنان خانه دار، افراد بیکار و افراد با تحصیلات مقطع تحصیلی راهنمایی بوده است. بحث: به نظر می رسد وجود اختلالات روانی و یا سابقه آن ها شاخص های خطر با همبستگی مثبت برای خودکشی باشند و افراد اقدام کننده به خودکشی نسبتا جوان هستند.

عفونت هایی که از واحد مراقبت ویژه نوزادان (NICU) منتقل می شود، باعث افزایش مرگ و میر، طولانی شدن زمان بستری و افزایش هزینه بیمارستانی نوزادان شده است؛ این عفونت ها در دهه های اخیر به علت افزایش بقای نوزادان کم وزن، بیشتر شده است. در این مطالعه با تعیین بروز عفونت خونی بیمارستانی و شناسایی برخی از عوامل خطرزا، شیوه های مناسب تر درمان و پیشگیری را می توان اتخاذ کرد.
این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. کلیه نوزادانی که حداقل سه روز در ICU N بیمارستان رازی شهر کرمانشاه در سال 1381 بستری بوده اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در بدو پذیرش، به طور معمول کشت خون انجام شد. همچنین از نوزادانی که حداقل 48 ساعت پس از زمان بستری دچار علایم سپسیس می شدند، مجددا کشت خون انجام شد. چنانچه اولین کشت خون مثبت نوزادان حداقل 48 ساعت پس از زمان بستری بود یا در کشت خون های بعدی باکتری دیگری رشد می کرد، به عنوان عفونت خونی بیمارستانی شناخته می شدند. سپس حساسیت آنتی بیوتیکی آن ها سنجیده شد و مشخصات فردی و عوامل خطرزای عفونت خونی بیمارستانی شامل جنس، وزن، سن حاملگی، نوع زایمان، بیماری همراه و حساسیت آنتی بیوتیکی از طریق فرم جمع آوری اطلاعات، تکمیل و نتایج از طریق آمارتوصیفی (فراوانی و درصد) ارائه گردید و میزان های به دست آمده با آزمون کای دو مورد مقایسه قرار گرفت.
دراین مطالعه،میزان بروز عفونت خونی بیمارستانی38/8 % (30 نفر از 358 نوزاد) به دست آمد (25/11 % -5/5:CI). میزان بروز عفونت در نوزادان خیلی کم وزن به طور معناداری بیش از سایر نوزادان بود، اما ارتباط معناداری بین سایر عوامل خطرزا (جنس، سن حاملگی، نوع زایمان و بیماری همراه) با بروز عفونت پیدا نشد. همچنین از 30 نوزاد مبتلا به عفونت خونی بیمارستانی 13 مورد (3/43 %) انتروباکتر، 10 مورد (3/33 %) کلبسیلا، 6 مورد (20 %) سیترو باکتر و 1مورد(34/3 %) استافیلوکوک اورئوس شناسایی شد. براساس آنتی بیوگرام، تمام نوزادان مبتلا به عفونت خونی بیمارستانی با باکتری های گرم منفی(29مورد) به آنتی بیوتیک های معمول NICU (جنتامایسین. آمیکامیس و سفتی زوکسیم) مقاوم بودند.
بحث: این مطالعه علاوه بر تعیین میزان بروز عفونت خونی بیمارستانی، همانند سایر مطالعات دیگر، نشان داد که نوزادان خیلی کم وزن در معرض خطر بیشتر عفونت خونی بیمارستانی هستند. همچنین با مشخص شدن باکتری های مسبب آن، که نسبت به مطالعات دیگر متفاوت است و مقاومت باکتری های مذکور به آنتی بیوتیک های معمول، راه مناسب تر پیشگیری، کنترل و درمان عفونت خونی بیمارستانی را پیش روی می گذارد.

ویروس هپاتیت C از ویروس های تازه شناخته شده ای است که تمایل خاصی به درگیری مزمن کبد دارد.این هپاتیت شایع ترین علت هپاتیت ویروسی در بیماران دیالیزی بوده و از مهم ترین و شایع ترین علت هپاتیت مزمن،سیروز و کارسینوم کبد در این بیماران محسوب می گردد.مهم ترین عوامل خطرساز ابتلا به هپاتیت C در بیماران دیالیزی، سابقه ترانسفوزیون خون، طول مدت دیالیز و پیوند کلیه قبلی است، اما آنچه امروزه اهمیت بیشتری پیدا کرده است، انتقال بیمارستانی این هپاتیت در مراکز همودیالیزمی باشد.این مطالعه باهدف بررسی میزان شیوع و عوامل مساعد کننده هپاتیت C در بیماران همودیالیزی استان کرمانشاه انجام گردیده است. این مطالعه به صورت توصیفی، تحلیلی و به شیوه سرشماری روی تمامی جمعیت بیماران همودیالیزی استان (140 نفر) انجام شده است.ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و روش آزمایشگاهی بوده است که برای کلیه نمونه ها آزمایش آنتی بادی ضدهپاتیت ویروسی C به روش الیزا نسل سوم انجام گرفت و همچنین پرسشنامه ای مشتمل بر دو بخش مشخصات فردی و عوامل مساعدکننده تکمیل گردید. نتایج بدست آمده بوسیله آزمون های تی و کای دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. میزان شیوع هپاتیت ویروسیC در بیماران 4/26 درصد (37 نفر) بود که بین میزان سیوع عفونت و طول مدت دیالیز(001/0 < P)، سابقه ترانسفوزیون خون (01/0 < P)،پیوندکلیه قبلی 001/0 P<)، سابقه جراحی (005/0 P<) و رابطه مستقیم و معنا داری وجود داشت، ولی بین شیوع هپاتیت C و سایر عوامل خطرساز از جمله سن، جنس، سابقه اعتیاد (تزریقی)، واکسیناسیون هپاتیت B، جراحی دندان، سابقه خالکوبی و... ارتباط معنا داری وجود نداشت.
بحث: با توجه به آمار به دست آمده، شیوع عفونت هپاتیتC در بیماران همودیالیزی در مقایسه با سایر مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر در وضعیت مشابهی قرار دارد، اما در مقایسه با شیوع این عفونت در جامعه و کنار گذاشتن سایر عوامل خطر، نقش همودیالیز در ایجاد عفونت هپاتیت C در این گروه از افراد جامعه بسیار مهم جلوه کرده است.

فلج دوره ای شامل یک گروه از بیماری های نادر است که باعث حملات موقت، ضعف و یا فلج عضلانی می گردد. فلج دوره ای هیپوکالمیک معمولا ارثی و از نوع آتوزوم غالب با قدرت نفوذ بیشتر در مردهاست. گاهی فلج دوره ای هیپوکالمیک ممکن است نسبت به بیماری های دیگر از قبیل پرکاری تیروئید، پرکاری پاراتیروئید، مسمومیت با برخی داروها و اختلالاتی که باعث از دست دادن پتاسیم می شود، ثانویه باشد. نوع اسپورادیک آن نادر است و به ویژه در مردها بروز می کند.
معرفی بیمار: مورد گزارش فلج دوره ای هیپوکالمیک از نوع اسپورادیک است که در یک مرد 34 ساله در سال 1379 رخ داده است. در بررسی انجام شده، سطح سرمی پتاسیم برابر 98/1 میلی اکی والان در لیتر بود؛ نوار قلب بیمار علاوه بر تغییرات قطعه ST، موج T منفی داشت و پیدایش موج U که مورد انتظار است، در آن دیده می شد. همچنین برادیکاردی سینوسی با فرکانس 45 در دقیقه داشت که در این بیماری نادر گزارش شده است. سایر آزمایش ها در این بیمار طبیعی بود. با استفاده از 6 گرم قرص کلرور پتاسیم همزمان با از بین رفتن فلج دوره ای، تغییرات نوار قلب و به ویژه برادی کاردی بیمار بهبود یافت.
بحث: بنابراین در فلج دوره ای هیپوکالمیک آریتمی قلبی می تواند به صورت برادی کاردی سینوسی باشد که با تجویز پتاسیم خوراکی اصلاح می گردد. توصیه می شود کلیه این بیماران درمدت بستری از نظر ریتم قلبی پایش شوند و نوار قلب به صورت سریال گرفته شود.