مجله دانشکده پرستاری و مامایی رازی کرمان
سال سوم شماره 2 (پیاپی 6، پاییز - زمستان 1382)

مشارکت به موقع و مداوم زنان باردار در برنامه های مراقبتی دوران بارداری یکی از مهمترین عوامل کاهش دهنده عوارض دوران بارداری است و سبب بهبود و ارتقاء نتایج حاملگی می گردد.
هدف از پژوهش حاضر تعیین موانع مشارکت زنان در مراقبتهای دوران بارداری می باشد.
در این مطالعه مورد-شاهدی، همه زنان زایمان کرده بیمارستان های دولتی شهر کرمان طی سال 1382 مورد مصاحبه قرار گرفتند. 149 نفر در گروه موردیعنی دریافت کننده ناکافی مراقبتهای بارداری(افرادی که هیچ مراقبتی نداشتند، 1 یا 2 مراقبت بارداری داشته و یا اولین مراقبت بارداری بعد از پایان هفته 15 حاملگی بوده است) و270 نفر در گروه شاهد یعنی دریافت کننده کافی مراقبتهای بارداری (داشتن حداقل سه ویزیت شامل یکی در سه ماهه اول حاملگی) تحت مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات مورد نظر از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید.
نتایج بررسی نشان داد فراوانی زنانی که سن کمتر از 20 سال داشته و تعداد زایمانهای آنها بیش از 4 فرزند بوده و سطح تحصیلات و درآمد کمتری داشته اند در گروه مورد بیشتر می باشد. همچنین حاملگی ناخواسته در این گروه بیشتر بوده است. موانع مشارکتی به ترتیب مشکلات موجود در خدمات مراکز بهداشتی و درمانی، موانع فرهنگی، مشکلات نگهداری سایر فرزندان در زمان مراجعه، حاملگی ناخواسته و مشکلات مالی است. همه این موانع بجز مشکلات مالی با ویژگی های دموگرافیک زنان ارتباط معنی داری داشت.
با توجه به یافته های این مطالعه توصیه می شود باکاهش اثر موانع مشارکت زنان در برنامه های مراقبتی دوران بارداری سطح سلامت آنان ارتقاء یابد.

هیپوتالاموس یکی از نواحی عصبی است که نقش زیادی در تنظیم ترشحات هیپوفیزی از جمله ترشح هورمون رشد را دارد در این رابطه یکی از هسته های هیپوتالاموسی هسته شکمی میانی (VMN) آن می باشد. این هسته دارای انواع گیرنده های دوپامینی است.
هدف اصلی در این تحقیق تعیین نقش گیرنده های دوپامینی D1 آن بر سطح سرمی هورمون رشد می باشد.
در این تحقیق 28 سر موش صحرائی نر از نژاد NMRI در محدوده وزنی 250 تا 350 گرم انتخاب شدند و به چهار گروه هفتایی شامل شم جراحی SCH7.5(sham) SCH23390) (SCH23390 با دوز 5/7 میکروگرم) SCH15 (با دوز 15 میکروگرم)، SCH30 (با دوز 30 میکروگرم) تقسیم گردیدند. پس از جراحی و کانول گذاری دو طرفه هسته شکمی میانی و یک هفته پس از بهبودی تزریق SCH23390 بعنوان آنتاگونیست گیرنده های D1 بصورت روزانه بمدت یک هفته به حجم نیم میکرولیتر در داخل هسته مورد نظر صورت گرفت، نیم ساعت پس از تزریق سر حیوان قطع گردید و نمونه سرم جدا شد و با کمک روش سنجش رادیو ایمنی (RIA) سطح سرمی هورمون رشد اندازه گیری شد و نتایج زیر بدست آمد.
SCH23390 به عنوان آنتاگونیست اختصاصی گیرنده های D1 در هیچکدام از دوزهای مورد استفاده باعث افزایش معنی دار سطح سرمی هورمون رشد نشد اما نسبت به گروه شاهد سطح سرمی هورمون رشد افزایش نسبی نشان داد.
بر اساس یافته های این مطالعه بنظر می رسد که گیرنده های D1 هسته شکمی میانی هیپوتالاموس نقش مؤثری در تنظیم ترشح هورمون رشد از هیپوفیز ندارند.

عوارض ناشی از مشکلات تنفسی حاصل از بی حرکتی یکی از معضلات و مصائب درمانی می باشد و پرستاران با دانش و مهارت مناسب خود می توانند کمک موثری در درمان اینگونه بیماران باشند.
این پژوهش با هدف تعیین کیفیت مراقبت پرستاری درساکشن ترشحات سیستم تنفسی بیماران بی حرکت بستری در بخشهای ICU و جراحی اعصاب بیمارستان علی ابن ابیطالب رفسنجان انجام شد. این پژوهش یک مطالعه توصیفی است که از طریق نمونه گیری غیرتصادفی و متوالی 100 بیمار بی حرکت با تشخیصهای صدمات عروق مغزی، ضربه مغزی و ضایعات طناب نخاعی انتخاب وهریک از بیماران حداقل سابقه سه روز بستری داشته و به مدت 24 ساعت کامل از نظرچگونگی اجرای معیارهای مراقبتی در ساکشن ترشحات سیستم تنفسی مورد مشاهده قرارگرفته و از چک لیست پژوهشگر ساخته شامل 26 معیار مراقبتی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده و اطلاعات جمع آوری شده از طریق آزمونهای آماری فیشر وکای دو مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.
نتایج نشان داد که کیفیت مراقبت پرستاری در 6 معیار مراقبتی 25-0 درصد در 16 معیار 75-26 درصد و تنها در 4 معیار 100-76 درصد بوده است و بین متغیرهای جنس مراقب با دو معیار مراقبتی، سمت مراقب با 21 معیار مراقبتی و نوع شیفت با 8 معیار مراقبتی رابطه معنی دار آماری (05/0 (p< وجود داشت به طوری که مراقبتها توسط پرستاران و درشیفت صبح با درصد بیشتری صورت گرفته است. با توجه به اینکه، کیفیت مراقبت از بیماران تقریبا درحد متوسط بوده است، باید آموزش پرسنل پرستاری درجهت شناخت و کاربرد معیارهای مراقبتی استاندارد مد نظر قرار گیرد.

انجام همودیالیز عوارض متعددی دارد که شایعترین آن هیپوتانسیون حین دیالیز است غذا خوردن می تواند بر بروز این عارضه موثر باشد ارزیابی تاثیر صرف غذا بر فشار خون بیماران مزمن کلیوی در هنگام دیالیز 43 بیمار مبتلا به نارسائی مزمن یکبار بدون مصرف هیچگونه ماده غذایی و یکبار همزمان با مصرف غذای ثابت و یکسانی به میزان 400 کیلو کالری تحت دیالیز قرار گرفتند. فشار خون بیماران در پنج نوبت با یک دستگاه فشار سنج اندازه گیری و ثبت گردیده است.
میانگین فشار خون واحدهای پژوهش بعد از مصرف غذا نسبت به زمانی که ماده غذایی مصرف نکردندافت بیشتری داشت و میزان هیپوتانسیون و نیاز به دریافت ویال نمکی هیپرتونیک در گروهی که غذا خوردند به نحو معنی داری بیشتر بود (01/0p<). برای جلوگیری از قطع پروسه دیالیز و نیز پیشگیری از بروز علایم و عوارض هیپوتانسیون توصیه می شود از خوردن حین دیالیز توسط بیماران جلوگیری به عمل آید

مطالعات نشان داده است که ویتامین A عملکرد سیستم عصبی را تحت تاثیر خود قرار می دهد. عقیده بر آن است که ویتامین A و مشتقات آن، از طریق گیرنده هایش نقش بسیار مهمی در انعطاف پذیری سیناپسی هیپوکامپ بر عهده داشته و بنابراین بر روندهای ادراکی و شناختی تاثیرگذار می باشد.
در تحقیق حاضر اثر دوزهای مختلف ویتامینA را بر یادگیری فضایی موشهای صحرایی نردر دستگاه مازT شکل موردبررسی قرارگرفت.
در این آزمایش اثرات ویتامینA بریادگیری فضایی تعداد 42 راس موش صحرایی نژاد NMRI با میانگین وزنی 25± 275 گرم 5- 5/4 ماهه، بررسی شد. به منظور سنجش یادگیری فضایی، تمامی موش ها با دستگاه ماز T- شکل بر طبق روش استاندارد طی 9 روز متوالی در 6 گروه (n=7) مطالعه و بررسی شدند. در موش های گروه آزمایش(گروه های4-1)، ویتامین A بامقادیر (Iu/kg 160000، 120000، 80000، 40000) به مدت 5 روز متوالی با حجم 0.1 ml/kg B.W بوسیله گاوج، هر روز یک ساعت قبل از آزمایش، تجویز دهانی شد. در گروه پنجم (شاهد) موشها آب مقطر دریافت می کردند، و در گروه ششم یعنی کنترل هیچ گونه تجویزی صورت نگرفت.
نتایج آماری نشان داد که ویتامین A در مقادیرIu/kg 80000، 120000 باعث کاهش میانگین تاخیرها تا رسیدن به معیار یادگیری در روزهای یادگیری و تست خاموشی می گردد. همچنین ویتامینA در هیچکدام از دوزهای مصرفی اثر معنی داری بربهبود میانگین دفعات آموزش وخطا در یادگیری ساده و معکوس نداشت.
بحث و به نظر میرسد که ویتامین A اثرات خود را بطور مستقیم از طریق گیرنده های RAR و RXR موجود در نواحی عصبی از جمله هیپوکامپ و یا اینکه بطور غیرمستقیم اعمال کرده باشد و باعث بهبود یادگیری و حافظه فضایی می شود.

از آنجا که بندرت می توان یک موسسه یا مرکز بهداشتی درمانی را فاقد تجهیزات اکسیژن یافت بخصوص بخشهای CCU وداخلی، لذا رعایت استانداردهای مراقبتی در این زمینه از ضروریات کارپرستاری است.
این پژوهش با هدف تعیین کیفیت مراقبت های پرستاری اکسیژن درمانی در بخش های ccu و داخلی مرکز آموزشی درمانی حضرت علی ابن ابیطالب دانشگاه رفسنجان صورت گرفته است.
نمونه این پژوهش شامل66مورد اکسیژن درمانی بود که با روش غیرتصادفی و غیر متوالی انتخاب شدند. جهت ثبت مشاهدات از چک لیست مشاهده پژوهشگر ساخته استفاده شد. جهت تعیین روائی ابزار از روایی محتوا با توجه به منابع معتبر ونظر خواهی از صاحب نظران مربوطه استفاده گردید و جهت کسب پایایی ابزار از روش پایایی بین ناظر استفاده شد. داده ها با استفاده از توزیع فراوانی ساده نشان داده شد و با آمار غیر پارامتر کای دو و فیشر تجزیه و تحلیل گردید.
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در 3/77درصد موارد مراقبت های اکسیژن درمانی، اصول معیارهای مراقبتی رعایت نگردیده است و تنها 7/22 درصد این معیارها با کیفیت متوسط و آنهم در بخش ccu ارائه شده است. همچنین بیشترین درصد مراقبتهای ارائه شده توسط پرستاران (60 درصد) خوب بوده در حالیکه تنها 10درصد مراقبتهای ارائه شده توسط بهیاران با کیفیت خوب همراه بوده است. بین سمت مراقب با کیفیت مراقبتهای پرستاری در کاربرد صحیح اکسیژن درمانی رابطه معنی دار آماری وجود داشته است (01/0p<). بطوریکه مراقبتهای پرستاران شرکت کننده با کیفیت بهتری نسبت به بهیاران بخش سی سی یو ارائه شده است، همچنین کیفیت مراقبتهای اکسیژن درمانی در پیشگیری از مخاطرات احتمالی حین کار بیانگر آنست که تمامی مراقبت ها از کیفیت ضعیف برخوردار بوده است و متغیرهای نوع شیفت، نوع بخش و سمت مراقب بر کیفیت اکسیژن درمانی تاثیری نداشته است.
نتایج بیانگر آن است که مراقبت های اکسیژن درمانی با کیفیت ضعیف تا متوسط ارائه گردیده است. هر چند که یکی از علل عدم اجرای معیارهای مراقبتی کمبود دانش و مهارت است اما همواره عملکرد نامطلوب، ناشی از ناآگاهی نمی باشد و عواملی از جمله عدم انگیزه، غفلت و سهل انگاری موجب عملکرد ضعیف می شود که می توان تعیین استاندارد های مراقبتی، توجه بیشتر پرسنل پرستاری بر رعایت استانداردهای مراقبتی و کنترل و نظارت مدیریت در رفع نواقص موجود و ارتقاء کیفیت خدمات پرستاری نقش موثری ایفا نمود.

بیماری سل از قدیمی ترین بیماری های بشر است که آثار آن با ایجاد تغییرات بافتی در مومیایی های مصری کشف شده است. این بیماری در قرن هفدهم عامل 20درصد مرگ و میر در نواحی شهری بوده است. در حدود 15سال پیش نیز این بیماری را علت 13درصد از کل مرگ و میرها می دانستند. همچنین تعداد بیماران مبتلا نیز از سال 1985 رو به افزایش بوده است.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که با هدف تعیین ارتباط میزان بکارگیری رژیم درمانی و برخی از مشخصات دموگرافیک بیماران مبتلا به سل ریوی در مراکز مسلولین شهر تهران انجام شده است.
120 بیمار مبتلا به سل ریوی مراجعه کننده به مراکز مسلولین شهر تهران که به مدت 2 الی 9 ماه تحت درمان داروئی بوده اند به روش نمونه گیری تصادفی آسان مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری پرسشنامه دو قسمتی می باشد که بخش اول وضعیت دموگرافیک واحدها و بخش دوم شامل سؤالاتی در زمینه بکارگیری رژیم درمانی می باشد.
نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش (62درصد) رژیم دارویی را به خوبی رعایت می کردند، در حالیکه کمترین درصد آنها (1درصد) در بکارگیری رژیم داروئی ضعیف بودند. بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش (72درصد) رژیم غذائی را رعایت نمی کردند و کمترین آنها (2درصد) رژیم غذائی را بخوبی رعایت می کردند. بیشترین درصد (58درصد) اصول بهداشت فردی را بطور متوسط بکار می گرفتند، در حالیکه کمترین درصد آنها(15درصد) اصول بهداشت فردی را خوب رعایت می کردند.
نظر به اینکه عوامل مختلفی از جمله تحصیلات، سن و میزان درآمد در رعایت رژیم درمانی برای بیماران نقش دارد می طلبد با بررسی بیشتری گروه هدف را درتاکید و نظارت بر رعایت رژیم درمانی شناسایی و اقداماتی در جهت تکمیل رژیم درمانی انجام داد.