فهرست مطالب

دانشور رفتار - پیاپی 19 (آبان 1385)

دو ماهنامه دانشور رفتار
پیاپی 19 (آبان 1385)

  • ویژه مقالات روانشناسی
  • 94 صفحه، بهای روی جلد: 7,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/08/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • سیدابوالقاسم مهری نژاد صفحات 1-10
    هدف تحقیق حاضر، مقایسه توانایی هماهنگی دیداری – حرکتی، دقت و توجه، هوش، اختلالات یادگیری و اختلالات رفتاری در کودکان نارس متولد شده و عادی بود. 250 دانش آموز نارس متولد شده با 250 دانش آموز عادی به وسیله آزمون های بندر - گشتالت، تولوزپیرون، وکسلر کودکان، مایکل باست و راتر مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد کودکان نارس متولدشده از نظرهماهنگی دیداری - حرکتی، دقت و توجه و هوش ضعیف تر از کودکان عادی هستند. به علاوه شیوع اختلالات یادگیری و اختلالات رفتاری در کودکان نارس متولدشده بیش تر از کودکان عادی است.
    کلیدواژگان: هماهنگی دیداری، حرکتی، نارسی، توجه، هوش، اختلال یادگیری، اختلالات رفتاری
  • نیلوفر رایگان، محمدرضا شعیری، محمدعلی اصغری مقدم صفحات 11-22
    مطالعه ی حاضر، با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی – رفتاری، مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش، بر تصویر بدنی منفی دختران انجام گردیده است. بدین خاطر در مرحله نخست 226 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شاهد به وسیله پرسشنامه روابط چند بعدی خود – بدن (MBSRQ) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از مرحله اول پژوهش نشان داد که 38 آزمودنی دارای ویژگی های تصویر بدنی منفی هستند. سپس به تصادف از 38 نفر یاد شده، 16 نفر برای شروع مرحله دوم پژوهش، یعنی مداخلات درمانی انتخاب شدند. 16 آزمودنی مورد نظر به تصادف در دو گروه 8 نفری برای تشکیل گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آن گاه درمان شناختی – رفتاری مبتنی برالگوی 8 مرحله ای کش در مورد گروه آزمایشی اجرا شد و گروه کنترل در انتظار ماند. در پایان، پرسشنامه ی MBSRQ مجدد در مورد 16 نفر اجرا شد. تحلیل داده ها نشان داد که الگوی 8 مرحله ای کش، به طور کلی، تصویر بدنی منفی آزمودنی های گروه آزمایشی را در مقایسه با گروه کنترل بهبود بخشیده است. از سوی دیگر، تحلیل داده های مربوط به خرده آزمون ها نشانگر تفاوت معنادار دو گروه آزمایش و کنترل در مورد ارزیابی وضع ظاهر و گرایش به تناسب بوده، در حالی که در مورد خرده آزمون های گرایش به ظاهر، ارزیابی تناسب، وزن ذهنی و رضایت از نواحی بدنی این تفاوت دیده نشده است. در مجموع می توان گفت که شیوه ی درمان شناختی – رفتاری، مبتنی بر الگوی 8 مرحله ای کش، توانسته است تصویر بدنی منفی نمونه ای از دختران ایرانی را بهبود بخشد.
    کلیدواژگان: تصویر بدنی منفی، درمان شناختی، رفتاری، ارزیابی وضع ظاهری، گرایش به ظاهر، ارزیابی تناسب، گرایش به تناسب، وزن ذهنی، رضایت از نواحی بدنی، پرسشنامه روابط چند بعدی خود، بدن
  • محمدعلی گودرزی، زهرا معینی رودبالی صفحات 23-32
    یکی از متغیرهای مؤثر بر سلامت روانی در دوره نوجوانی، سبک مقابله ای است که نوجوان برای رویارویی با فشارهای روانی محیط خود به کار می گیرد. هدف این تحقیق، بررسی این مطلب بود که تا چه حد سبک های مقابله ای مورد استفاده نوجوانان می توانند سلامت روانی آن ها را پیش بینی کنند. به این منظور 180 نفر (80 پسر و100 دختر) از دانش آموزان کلاس دوم دبیرستان از بین مدارس متوسطه شهرستان سپیدان به شیوه خوشه ایانتخاب گردیدند. برای سنجش سبک های مقابله ای از پرسشنامه جهت گیری های مقابله ای در برابر مشکلات و برای سنجش سلامت روانی از پرسشنامه سلامت عمومی استفاده شد. نتایج نشان داد که سبک های مقابله ای مساله مدار و منطقی توانستند شاخص های سلامتی، و سبک های مقابله ای هیجانی و ناکارآمد یا اجتنابی شاخص های بیماری را پیش بینی کنند. از سوی دیگر، پسران نسبت به دختران از سلامت روانی بیش تر برخوردار بودند، ولی در همه انواع سبک های مقابله ای، میانگین نمرات دختران بیش تر از پسران بود. این نتایج نشان می دهد که پیش گرفتن سبک های ناکارآمد و اجتنابی می تواند سلامت روانی نوجوانان را به خطر بیندازد و در پیش گرفتن سبک های مقابله ای مساله مدار و منطقی می تواند اثر مثبتی بر سلامت روانی آن ها داشته باشد.
    کلیدواژگان: راهبردهای مقابله ای، سلامت روانی، سبک های مقابله ای، اضطراب، افسردگی، علائم جسمانی، ناکارآمدی اجتماعی
  • امیر رستگار خالد صفحات 33-52
    غالبا خانه داری، اشتغال خاص زنان تلقی می شود، حتی اگر آن ها در پایگاه های شغلی همطراز با شوهرانشان شاغل باشند. به همین دلیل، مسئولیت های خانوادگی و به ویژه وجود فرزندان خردسال، کار آن ها در خارج از خانه را تحت تاثیر قرار می دهد و آن ها را وادار می کند که برای تثبیت هویت شغلی خود به فشارهای ناشی از اضافه بار نقش و تداخل نقش ها تن در دهند و درعین حال بکوشند به هر قیمت، تعادل لرزان میان تعهداتشان در برابر خانواده و کار را حفظ کنند. در شرایطی که این وضع اجتناب ناپذیر است وجود کدام ویژگی های شغلی و خانوادگی می تواند به زنان شاغل در مدیریت نقش های چندگانه و کاهش فشار کمک کند؟ در پژوهش حاضر سعی شده با انجام یک بررسی پیمایشی در بین 311 زن شاغل دارای همسر در دو منطقه از شهر تهران به این پرسش پاسخ داده شود. نتایج حاکی از آن است که مشارکت همسر در کار خانه، تحصیلات وی، احساس برابری زوجین در تقسیم کار خانگی، میزان رضایت زنان از شغل خود، انگیزه اشتغال، محتوای شغل، انعطاف شغلی، سابقه کار و حجم ساعات کار هفتگی، منابع مطلوبی برای زنان در جهت انطباق با فشار به شمار می آیند.
    کلیدواژگان: اشتغال، زنان، نقش های چندگانه، خانواده
  • مسعود جان بزرگی، ناهید نوری، خیرالنساء مستخدمین حسینی صفحات 53-64
    نظام ارزشی و حرمت خود، دو مؤلفه اساسی سلامت روانی و اجتماعی به حساب می آیند. ترجیحات ارزشی گاهی تعیین کننده مسیر زندگی هستند و با اثرگذاری بر سبک تربیت، رفتار و شخصیت فرزندان را تحت تاثیر قرار می دهد. در این پژوهش، فرض بر این است که نوع ترجیح حرمت خود فرزندان را به عنوان یک مؤلفه مهم سلامت روانی تحت تاثیر قرار می دهد و این تاثیر در مناطق مختلف متفاوت است. حرمت خود از مؤلفه های بنیادی سلامت روانی است. این مطالعه در پی بررسی رابطه بین ساخت ارزشی خانواده و حرمت خود دانش آموزان پایه دوم و سوم مدارس متوسطه شهر تهران بوده است. بدین منظور 212 نفر آزمودنی پس از نمونه گیری خوشه ایبه طور تصادفی از بین دانش آموزان پایه های دوم و سوم دوره متوسطه در رشته ریاضی فیزیک از پنج منطقه جغرافیایی شامل شمال، غرب، مرکز، شرق و جنوب تهران به همراه 212 نفر از والدین آن ها انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی حرمت خود دانش آموزان از پرسشنامه «حرمت خود کوپراسمیت» و برای بررسی ترجیحات ارزشی از آزمون «آلپورت - ورنون – لیندزی» استفاده شده است. داده ها علاوه بر توصیف با روش های استنباطی (همبستگی، آنوا و تحلیل رگرسیون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داده که بین برخی از رحجان های ارزشی خانواده ها و حرمت خود دانش آموزان با درجه اطمینان 95 درصد رابطه معنادار وجود دارد. البته نوع این ترجیحات بر حسب مناطق تغییر می کند. هر چند جهت گیری ارزشی اجتماعی رابطه معنادار معکوس با حرمت خود فرزندان دارد، ولی برخی رحجان های ارزشی تاثیر مستقیم از جانب مادر بر حرمت خود فرزندان دارد. به طور کلی به نظر می رسد تاثیر رحجان های ارزشی متفاوت بر حسب جنسیت، نوع والدین (پدر یا مادر) و منطقه جغرافیایی متفاوت است.
    کلیدواژگان: نظام ارزشی، حرمت خود، ساخت ارزشی خانواده، دانش آموز
  • طاهره امامی، مریم فاتحی زاده، محمدرضا عابدی صفحات 65-74
    هدف از انجام این پژوهش، بررسی و مقایسه اثربخشی دو شیوه شناختی - رفتاری و آموزش والدین در افزایش عزت نفس دانش آموزان بود. طرح تحقیق، تجربی و از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. به این منظور، شش کلاس از بین کلاس های سال دوم راهنمایی شهر اصفهان به طور تصادفی انتخاب و آزمون عزت نفس الیس پوپ به عنوان پیش آزمون روی آن ها اجرا گردید. سپس در هر کلاس، پانزده نفر از دانش آموزانی که نمره عزت نفس آن ها زیر نقطه برش بود، انتخاب و به صورت تصادفی به گروه های آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. چهار گروه آزمایشی (دو گروه دختران و دو گروه پسران) به دو شیوه تحت آموزش قرار گرفتند. در گروه های شناختی – رفتاری دختران و پسران، آموزش هایی به دانش آموزان داده شد و در گروه های آموزش والدین، والدین دانش آموزان تحت آموزش های خاص قرار گرفتند. در گروه کنترل هیچ مداخله ای اعمال نگردید. پس از اتمام جلسات و اجرای پس آزمون، نتایج با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دوراهه و سه راهه و آزمون های تعقیبی لازم تحلیل گردید. نتایج به این قرار است: آموزش شناختی - رفتاری، عزت نفس دانش آموزان دختر را به طور مؤثر افزایش می دهد، و آموزش والدین در افزایش عزت نفس دانش آموزان پسر مؤثر است. دو شیوه مذکور تمام ابعادت عزت نفس، شامل عزت نفس کلی، تحصیلی، خانوادگی، اجتماعی و جسمی را همزمان افزایش داده، تغییر در یک بعد چشمگیرتر از سایر ابعاد نیست.
    کلیدواژگان: عزت نفس، درمان شناختی، رفتاری، آموزش والدین، عزت نفس، دانش آموز، دوره راهنمایی
  • نیلوفر قادری، محمدعلی اصغری مقدم، محمدرضا شعیری صفحات 75-84
    در این پژوهش، کارایی بازی درمانی رفتاری شناختی روی پرخاشگری کودکان پسر 11-8 ساله مبتلا به اختلال سلوک، ساکن در مراکز بهزیستی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه این پژوهش 24 نفر بود که از میان 75 کودک ساکن 3 مرکز بهزیستی، پس از تکمیل پرسشنامه CSI-4 توسط مربیان انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند. سپس چک لیست پرخاشگری توسط مربیان در هر دوگروه تکمیل شد و جلسات بازی درمانی رفتاری شناختی به مدت 5 هفته و در 10 جلسه روی گروه آزمایشی توسط درمانگر و دو کمک درمانگر که از کودکان نرمال ساکن همان مراکز بودندانجام گرفت. پس از اتمام جلسات درمان، دوباره چک لیست پرخاشگری در هر دو گروه کنترل و آزمایشی توسط همان مربیان تکمیل شد و نتایج توسط آزمون «تی» برای گروه های مستقل مورد مقایسه قرار گرفت.نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین دو گروه در تفاضل نمرات پیش آزمون– پس آزمون پرخاشگری به نفع گروه آزمایشی وجوددارد.
    کلیدواژگان: بازی درمانی رفتاری شناختی، اختلال سلوک، پرخاشگری، کودک
|
  • S.A. Mehry Nejad Pages 1-10
    The purpose of this research was to compare the visual motor coordination ability, attention, intelligence, Learning disorder and behavioral disorder in premature and normal children. research sample comprised 250 premature students and 250 normal students. The subjects completed tests of Bender Gestalt, Tools piron, Wechsler (Wisc-R form), Micheal Bust and Ratter (teacher form). the results showed that premature children are lower than normal children in intelligence quotient, attention and visual motor coordination ability, and prevalency of learning disorders and behavioral disorders in premature children is more than that of in normal children.
  • N. Rayegan, M.R. Shaieeri, M.A. Asghari Moghaddam Pages 11-22
    The present study was carried out to examine the effects of cognitive – behavioral therapy based on Cash`s eight stages model on negative body image amongst female colelge students. In the first stage, Multidimensional Body-Self Relation Questionnaire (MBSRQ) was administered to 226 female students of Shahed University. The results of this stage revealed that 38 students have negative body image. Of these 38 subjects, 16 were selected randomly and were randomly allocated to control (8 subjects) and experimental (8 subjects) groups. After 8 sessions of treatment, the MBSRQ was administered to these 16 subjects. The results of Uman Vitni nonparametric test, support the effectiveness of intervention; more specifically, negative body image significantly improved for treatment (experimental) group. When the two study groups were compared, using 6 individual subscales of the MBSRQ (i.e. Appearance Evaluation, Fitness Orientation, Body Areas Satisfaction, Appearance Orientation, Fitness Evaluation and Subjective Weight) significant differences emerged only for the first 2 subscales. In sum, cognitive – behavioral therapy with Cash`s 8 stages model has been found to be effective in improvement of negative body image among a sample of Iranian university females.
  • M.A. Mohammad Ali Goodarzi, Z. Moieni Roodbali Pages 23-32
    The type of coping styles which is used by adolescents in stressful situations affect their mental health. The aim of this study was to examine the relationship between coping styles and mental health indices. 180 students (80 boys, 100 girls) were selected from Sepindan’s high schools using a clustering sampling method. Coping styles were measured by the Coping Orientations to the Problems Experienced (the COPE) and mental health was measured by the General Health Questionnaire (G.H.Q.). The results showed that Problem-focused and Rational coping styles could predict mental health indices, but avoidance and dysfunctional coping styles could predict mental disease indices. Furthermore, boys demonstrated greater mental health compared to girls, but girls obtained greater scores on all three coping styles. The results suggest that problem focused and rational coping styles might have positive effect on mental health, but avoidance and dysfunctional coping styles might have negative effect on the mental health of adolescents.
  • A. Rastegar Khaled Pages 33-52
    This research investigates the relationships between employed mother’s work-family conflict with several family and Job variables. The aim of the study was to determine the relative contribution of each variables in explaining role conflict experienced by career women in 311 participants who were randomely selected among the population of families in city of Tehran. Results indicated the family factors related to role conflict dobe participation of husband in domestic duties and equal distribution it among wives and husbands. furthermore findings showed a significant correlation between Job factors and experienced conflicts, such as Job satisfaction, Job motivation, Job content and work flexibility.
  • M. Janbozorgi, N. Nori Pages 53-64
    The Value Systems and self-Esteem are two factors of mental and social health. This research aimed to investigate the relationship between parents value and interests and Self-Esteem of students. 212 male and female adolescents were tested by Coopersmit self-Esteem Inventory (SEI) and 212 parents of the same students were tested based on Alport, Venon and Lindzey. Analysis of data (Pearson’s correlation, Regression analysis) demonstrates a significant correlation between some of the dimentions of parents value interests (Just Mothers) and Student’s self-Esteem. Social intrest values of mothers were negatively correlated with Studen’s self-Esteem. Effects of value interests of parent on student's Self-Esteem were different.
  • T. Emami, M. Fatehizadeh, M.R. Abedi Pages 65-74
    This research aimed at studying and comparing the effectiveness of cognitive-behaviora parents training metods with pretest-posttest control group design. To do so, six classes were randomly selected among the second grade classes of Junior high schools in Esfahan province. Eliss Pop's self-esteem test was used as the pretest and 15 students whose self-esteem scores were below the cut-off score in each class were selected and randomly assigned to experimental and control groups. Four experimental groups (two groups of girls and two groups of boys) were instructed based on two cognitive - behavioral methods and their parents were exposed to special instructions. The control group received no treatment. At the end of sessions, the posttest was carried out and the results were analyzed by two-way and three-way analysis of covariance. The
    Results
    showed that cognitive-behavioral instructions effectively increased the self-esteem of female students. Giving Instructions to parents increased the self-esteem of male students. The two mentioned methods increased all aspects of self-esteem simultaneously including general, educational, familial, social and physical self-esteem. The difference in one aspect was not more prominent than the other aspects.
  • Pages 75-84
    The main purpose of the present study was to examine the effectiveness of cognitive-behavioral play therapy on aggressive behavioures of a group of 8-11 year old boys with conduct disorder. the sample of the study consisted of 24 boys aged 8-11 years selected among 75 who were living in well-being governmental centers in Tehran. They were Selected through, usig child sandrom inventory (CSI-4)and were arranged to experimental(12subscales)and control group(12subscales).Then aggression inventory were completed by caretakers in both groups.After 10 session of play therapy,aggression inventory were compeleted again and two groups were compared,using a series of independent samples t-test.The results of these analysis support the overall effectiveness of cognitive-behavioral play therapy.more specifically,the level of aggression was significantly reduced among those who participated in treatment sessions.
  • Pages 85-91