مجله علوم دانشگاه تهران
سال بیست و هفتم شماره 2 (بهمن 1380)

یکی از عوامل مهم در ایجاد مقاومت در برابر تنش های اسمزی (خشکی و شوری) در محیط تولید و تراکم ترکیبات محافظ اسمزی نظیر اسیدهای آمینه پرولین، گلیسین و گلیسین بتائین، موادی نظیر پینیتول، مانیتول و همچنین پروتئینهای HSP توسط سلولهای موجودات زنده می باشد. از طرفی مسیر بیوسنتز این ترکیبات در گیاهان و باکتری ها دارای طرح مشابهی است، بنابراین با انتقال ژن های دست ورزی شده مؤثر در تولید این گونه مواد به گیاهان می توان لاین های ترانس ژن مقاوم به تنش اسمزی ایجاد نمود. در این تحقیق از پرتودهی توسط اشعه گاما که دارای خاصیت تک فامی و نفوذپذیری انتخابی می باشد، جهت ایجاد جهش در باکتری Escherichia coli- MK 148 استفاده گردید. کلنی های مقاوم به شوری به دست آمده و جداسازی گردیدند. سویه های حاصل تا 600 میلی مولار نمک در محیط کشت را تحمل کرده و قادر به رشد و تولید مثل بودند. ایجاد مقاومت به شوری باید همراه با جهش در ژن مربوط به آنزیم گلوتامیل کیناز باشد که اولین آنزیم در مسیر بیوسنتز پرولین است حساسیت آنزیم بعد از ایجاد جهش در ژن مربوط به آن نسبت به کنترل فیدبک توسط محصول انتهایی کاهش یافته است. ژنهای مربوط به آنزیم گلوتامیل کیناز (proB) و آنزیم گلوتامیک سمی آلدئید دهیدروژناز (proA) توسط روش PCR از سویه مقاوم به شوری جدا شده و در پلاسمید pUC 19 کلون شدند. این پلاسمید باعث رشد باکتری های فاقد توانایی بیوسنتز پرولین در محیط فاقد پرولین و دارای شوری گردیدند.

هسته های رافه بخشی از سیستمی را تشکیل می دهند که به آن تشکیلات تورینه ای یا Reticular Formationگویند. هسته های این تشکیلات یکنواخت نبوده و بصورت پراکنده و غیریکنواخت در ساقه مغز (Brain – Stem) قرار دارند به آنها، هسته های سجافی یا Nuclei of Raphe گویند. مهمترین و بیشترین نوروترانسمیتراین هسته ها سروتونین است. این هسته ها در اعمال مختلفی مانند تنظیم آندوکرینی. تونوس عضلات اسکلتی، رفتارهای جنسی، تغذیه وآشامیدن نقش دارند. بعلاوه تارهای عصبی که از هسته رافه میانی به بخش های مختلف هیپوکامپ می دهد نشان دهنده عمل این هسته در تنظیم برخی پدیده های فیزیولوژیک مانند خواب، حالت روانی و تغییرات خلق و خو، شناخت و یادگیری می باشد. در پژوهش حاضر هسته فوقانی مرکزی یا هسته میانی رافه -Median raphe nucleus or central superior nucleus - با استفاده از تکنیک گلژی مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسی تنوع سلولی در این هسته از نظر شکل، اندازه، تراکم، وضعیت قرارگیری و ارتباط زواند دندریتی و اکسونی سلول ها با سایر بخش ها و عروق خونی اهمیت این هسته را در مراکز عصبی به اثبات می رساند.

در این پژوهش تغییرات گلوکز خون حاصل از تزریق دوزهای مختلف مورفین mg/kg)120-5) به صورت زیرجلدی بر روی موشها مورد بررسی قرار گرفت. مشخص شد که تزریق مورفین موجب بروز پاسخ هایپوگلیسمی در موش ها می شود. نتایج این کار با آخرین گزارش هائی که اثرات هایپرگلیسمی مورفین را مطرح می کنند کاملا متفاوت می باشد و این تفاوت احتمالا مربوط به نوع و نژاد حیوانی است که مورد استفاده قرارگرفته است. استعمال نالوکسان بصورت داخل صفاقی mg/kg) 1) پاسخ هایپوگلیسمی موشهای مورد تاثیر بوسیله مورفین mg/kg)20) بصورت زیرجلدی را بطور معنی داری مهار می نماید که نشان دهنده تاثیر سیستم اوپیوئید opioid و دخالت گیرنده های این سیستم در این پدیده می باشد. دلیل هایپوگلیسمی حاصل از تزریق مورفین احتمالا مربوط به تاثیر سیستم اوپیوئیدی از طریق سیستم های عصبی دیگر و تحریک پانکراس و افزایش ترشح انسولین از این غده می باشد. پدیده های رفتاری شناخته شده مورفین مثل افزایش فعالیت حرکتی و برافراشتگی دم Straub tail نیز در این نژاد از موشها بطور مشخص بروز کرد و این پاسخها بوسیله نالوکسان مهار شدند.

آلژینات پلیمر پلی ساکاریدی متشکل از زیر واحدهای? D- مانورونات و? L-گولورونات است که کاربردهای متعددی دارد. اگرچه تا به امروز این ترکیبات از منابع جلبکی استخراج شده، ولی اخیرا آلژینات باکتریایی به عنوان محصول تجاری مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق 100 نمونه خاک کشاورزی برای جداسازی Azotobacter vinelandii، مهمترین باکتری مولد آلژینات از نظر بیوتکنولوژی، کشت شد. برای افزایش احتمال جداسازی A. vinelandii روش هایی نیز به کار گرفته شد که شامل فقدان هر گونه منبع نیتروژن در محیط کشت، افزودن % 1/0 فنل، استفاده از اتیلن گلیگول به عنوان تنها منبع کربن محیط و انکوباسیون در o C 37 بود. با آزمایشهای مرفولوژیک و بیو شیمیایی بر 18 سویه مولد اگزوپلیمر جدا شده، 14 سویه A. vinelandii و 4 سویه A. chroococcum شناخته شد. همه این سویه ها در محیط کشت دارای منبع کربن سوکروز، در oC30، rpm180 به مدت 96 ساعت انکوباسیون شد. پس از جداسازی بیوماس، پلیمر استخراج و غلظت آن اندازه گیری شد. در بین 18 سویه مولد آلژینات، A.vinelandii UT15 بیشترین بازده را داشته است (g/l5/1) و تاثیر عوامل محیطی pH، درجه حرارت، سرعت همزن و غلظت و نوع منبع کربن بر تولید آلژینات با این سویه بررسی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که بهترین شرایط برای تولید آلژینات pH 7، درجه حرارت oC34، rpm 180 و غلظت g/l20 سوکروز بوده است. در این شرایط A.vinelandii UT15 g/l73/1 آلژینات تولید کرده است.

این تحقیق در مورد اثر فلز کادمیوم بر روی رشد و مورفولوژی ریشه های زعفران (Crocus. sativus L) به کمک میکروسکوپ نوری می باشد. پیازهای زعفران در داخل آب مقطر به عنوان شاهد و در تیمارها در غلظتmg/l 05/0تا mg/l 50 سولفات کادمیوم به مدت سه روز قرار داده شدند. در هر روز اندازه گیری رشد طولی و تعداد ریشه ها انجام شد و پس از آن مورفولوژی ریشه ها مورد بررسی قرار گرفت. در اولین روز نتایج حاصل از شمارش ریشه ها نشان داد که کاهش حدود 60%-20% در تعداد ریشه ها نسبت به شاهد وجود دارد، در حالیکه در روز دوم و سوم تعداد ریشه ها در هر پیاز نزدیک به محلول شاهد بود. در غلظتهای بالای mg/l 2 سولفات کادمیوم در روز اول تعداد ریشه ها در مقایسه با شاهد 37% و در روزهای دوم و سوم نزدیک به شاهد بودند. غلظت بحرانی کادمیوم برای ریشه های زعفران تقریبا mg/l 5 تخمین زده می شود. بطوریکه در بالای این غلظت در همان روز اول رشد کاملا مهار می گردد، اما در زیر غلظت بحرانی، رشد کاهش نشان می دهد. در مشاهدات با میکروسکوپ نوری مشخص شد که: تغییرات واضح مورفولوژیکی در سلول های ناحیه استوانه مرکزی و اپیدرم و لایه های زیر اپیدرم از غلظت mg/l 5 به بالا مشاهده می شود. در سلولهای مریستمی و سلولهای ناحیه کلاهک تغییرات مورفولوژیکی هسته و سیتوپلاسم در غلظت mg/l 2 و بالاتر از آن مشاهده می گردد. این نتایج با مقایسه نسبت سطح سیتوپلاسم/ سطح هسته نیز ثابت می گردد. بنابراین مشخص می شود که سلولهای ناحیه مریستمی و کلاهک نسبت به سایر نواحی بیشترین حساسیت را به اثرات سمی کادمیوم دارند اما با این حال مرگ سلولها نخست در منطقه کلاهک دیده می شود.

قضیه آلمانسی در کلی ترین شکل خود به صورت: مورد مطالعه قرار گرفته و جواب عمومی این مساله از مرتبه 2n به حل n معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی از مرتبه 2 تبدیل می شود. براساس ایده دینگ و اوبنگز، جواب عمومی ای از مساله طوری اختیار می شود که در معادله لاپلاس صدق نماید. سپس با استفاده از اصل استقراء ریاضی جواب عمومی مساله به حل مسائل ساده تر تبدیل می شود. در انتها حالتهای خاص قضیه آلمانسی استنتاج می شود که معرف صحت جواب بدست آمده می باشد.

روش های چند شبکه ای نوع خاصی از روش های تکراری هستند که از سرعت همگرائی بالائی برخوردارند. اساس این روش بر تغییر اندازه ی شبکه ها استوار است. در این روش ابتدا روی شبکه های درشت (Coarse Grid) خطای مساله همواره شده،که در این صورت گویند جواب مسئله ترمیم(Smoothing) شده است. در مرحله ی بعد مساله را روی شبکه ی ظریفتر حل می کنند. حل مساله روی شبکه های درشت و ظریف تا آنجا ادامه دارد تا به یک جواب قابل قبول برسیم. از این روش در حل معادلات دیفرانسیلی و انتگرالی، به ویژه معادلاتی که جواب تحلیلی ندارند، استفاده می شود. در این مقاله حل عددی معادلات انتگرالی فردهولم نوع دوم را به کمک روش چند شبکه ای مورد مطالعه قرار خواهیم داد. بدین منظور به کمک الگوریتمهای تنظیم شده، برنامه ای کامپیوتری به زیان فورترن نوشته ایم که قادر است این معادلات انتگرالی را با هسته های مختلف حل نماید.
نویسنده: