فهرست مطالب

تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران - سال بیست و چهارم شماره 3 (پیاپی 41، پاییز 1387)

مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
سال بیست و چهارم شماره 3 (پیاپی 41، پاییز 1387)

  • 134 صفحه، بهای روی جلد: 25,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1387/10/30
  • تعداد عناوین: 13
|
  • مریم مکی زاده تفتی*، رضا توکل افشاری، ناصر مجنون حسینی، حسنعلی نقدی بادی صفحات 253-262
    با توجه به اهمیت دارویی گیاه گاوزبان و فراوانی منابع آب و خاک شور در کشور، این تحقیق طی دو آزمایش جداگانه اجرا گردید. آزمایش اول با هدف تعیین حدود مقاومت به شوری و شناسایی مکانیزم آن اجرا شد و تیمارهای آزمایش شامل شوری در چهار سطح شاهد، 4، 8، و12 دسی زیمنس بر متر بود. صفات اندازه گیری شده شامل صفات کمی (درصد سبز شدن، وزن خشک ریشه، گل آذین و ساقه- برگ، ارتفاع، نسبت وزن اندام هوایی به ریشه، تعداد گل و تعداد برگ در هر بوته) و صفات کیفی (درصد موسیلاژ، خاکستر کل، سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) در مرحله گلدهی کامل گیاه بود. نتایج نشان داد شوری، کاهش معنی داری در درصد سبز شدن بذرها، ارتفاع و تعداد گل ایجاد کرده و بر وزن خشک ریشه، ساقه- برگ و گل آذین، نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی و تعداد برگ تاثیر معنی داری ندارد. همچنین نتایج نشان داد شوری، کاهش معنی داری در میزان موسیلاژ، پتاسیم و کلسیم موجود در بافت گیاهی گیاه گاوزبان ایجاد کرده و سبب افزایش معنی داری در میزان سدیم، کلر و خاکستر کل بافت گیاهی گاوزبان می شود. آزمایش دوم به منظور بررسی میزان جذب املاح از خاک توسط گیاه گاوزبان انجام گرفت و تیمارهای آزمایش شامل زمان نمونه برداری از خاک (قبل و بعد از کشت گیاه) بود. صفات اندازه گیری شده شامل مقادیر یونهای سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در خاک قبل و بعد از کشت گیاه گاوزبان بود. نتایج حاکی از کاهش معنی داری در میزان سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم موجود درخاک بعد از کشت گیاه گاوزبان می باشد. با توجه به عدم تاثیر شوری بر وزن خشک و سایر پارامترهای گیاه و با توجه به محتوای بالای سدیم، کلر و خاکستر کل در بافت گیاهی و همچنین کاهش محتوای یونهای سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در خاک، می توان گفت گاوزبان گیاهی مقاوم به شوری بوده که قادر به جذب این یونها از خاک می باشد و می توان از این گیاه برای خارج ساختن این یونها از خاک و اصلاح خاکهای شور و قلیا استفاده کرد.
    کلیدواژگان: گاوزبان، شوری، مقاومت، موسیلاژ، جذب
  • سعید دوازده امامی*، فاطمه سفیدکن، محمدرضا جهانسوز، داریوش مظاهری صفحات 263-270
    به منظور مقایسه کشت پاییزه، بهاره و تابستانه گیاه دارویی بادرشبویه از نظر عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کمی و کیفی اسانس و مراحل فنولوژیک آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سالهای 85 و 86 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان انجام شد. سه تیمار کشت پاییزه، بهاره و کشت تابستانه مورد مقایسه قرار گرفت. عملکرد بیولوژیکی در واحد سطح و زمان، ضریب توزیع، میزان اسانس 100 گرم ماده خشک، میزان اسانس در واحد سطح، ضریب تبدیل ماده تر به خشک و مدت زمان لازم تا گلدهی گیاه و ترکیبهای اسانس، مورد اندازه گیری و مقایسه قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده از این مطالعه، کشت پاییزه این گیاه در منطقه اصفهان موفق نبود و یخبندان در مرحله برگ لپه ای باعث خشکیدن گیاه شد. عملکرد بیولوژی تر و خشک و عملکرد اسانس در واحد سطح اختلاف معنی داری داشت و اعداد بدست آمده برای این صفات در کشت بهاره 7/12 و 5/3 کیلوگرم در متر مربع و 3/10 میلی لیتر در متر مربع و برای کشت تابستانه 1/4 و 1 کیلوگرم در متر مربع و 1/4 میلی لیتر در متر مربع بود. ضریب تبدیل ماده تر به خشک در کشت بهاره 5/27 درصد و در کشت تابستانه 4/25 درصد بدست آمد. ضریب توزیع یا ضریب تبدیل عملکرد بیولوژیکی به عملکرد اقتصادی (سرشاخه گلدار و برگ) در کشت بهاره 7/46 درصد و در کشت تابستانه 2/62 درصد محاسبه شد. کیفیت اسانس نیز تحت تاثیر فصل کاشت قرار گرفت. مجموع 5 ترکیب مهم اسانس بادرشبویه یعنی نرال، ژرانیول، نریل استات و ژرانیل استات در کشت بهاره 92 درصد و در کشت تابستانه 4/64 درصد اسانس را تشکیل دادند و بیشترین میزان تغییر مربوط به افزایش ژرانیل استات در کشت بهاره (3/35%) نسبت به کشت تابستانه (14%) بود. در کشت بهاره تعداد روز تا گلدهی 122 روز و در کشت تابستانه 61 روز بود. به رغم برتری عملکرد بیولوژیکی، کمیت و کیفیت اسانس در واحد سطح در کشت بهاره نسبت به کشت تابستانه چنانچه این صفات بر اساس واحد زمان محاسبه گردند و دیگر محدودیتها نیز در نظر گرفته شود، کشت تابستانه قابل مقایسه با کشت بهاره است.
    کلیدواژگان: بادرشبویه، کشت پاییزه، بهار و تابستانه، اسانس
  • محمدباقر رضایی*، کامکار جایمند، ولی الله مظفریان صفحات 271-277
    گیاه Anthemis coelopoda Boiss.، از خانواده Asteraceae و تیره فرعی Radiae می باشد. جنس Anthemis دارای گونه های مختلفی است که از نظر شکل خارجی تا حدودی شبیه به هم هستند. در این تحقیق به بررسی کمی و کیفی اسانس گونه Anthemis coelopoda Boiss. که در ایران رویش دارد، پرداخته شده است. جمع آوری گیاه از استان گیلان در سال 1382 صورت گرفت. از گل و برگ به روش تقطیر با آب اسانس گیری انجام شد. بازده اسانس در گل 04/0% و در برگ 08/0% تعیین گردید. سپس نمونه های اسانس توسط دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در اسانس گل سیس-کریزانتنیل استات (3/27%)، هگزیل بوتانوات (0/16%) و میرسن (0/7%) بودند. در اسانس برگ ایزوبورنیل فرمات (6/30%)، ترانس-اتیل کریزانتمومات (0/15%) و پارا-منتا-1،5-دی ان،8-اول (7/13 %) اجزای اصلی بودند. با توجه به منابع موجود، تغییر در میزان ترکیبهای عمده در گونه ها نیز مشاهده شده است.
    کلیدواژگان: Asteraceae، Anthemis coelopoda Boiss اسانس، سیس، کریز انتنیل استات، هگزیل بوتانوات، ایزوبورنیل، فرمات
  • مجید شکرپور*، سیدابوالقاسم محمدی، محمد مقدم، سیدعلی ضیایی، عزیز جوانشیر صفحات 278-292
    به منظور بررسی رابطه بین نشانگرهای مورفولوژیکی، فیتوشیمیایی و مولکولی در گیاه ماریتیغال (Silybum marianum L.)، 32 اکوتیپ جمع آوری شده از نواحی مختلف کشور به همراه دو رقم خارجی بوداکالازی و CN seeds ارزیابی شدند. تجزیه همبستگی کانونیک بین 8 صفت مورفولوژیکی و 7 ترکیب فلاونولیگنانی تشکیل دهنده سیلیمارین نشان داد که دو متغیر اول کانونیک دارای همبستگی کانونیک قابل توجه و معنی دار بودند. ضرایب همبستگی کانونیک نشان داد که اکوتیپهای دارای وزن هزاردانه بیشتر و تاریخ گلدهی، ارتفاع بوته، قطر کاپیتول و عملکرد دانه کمتر دارای سیلیکریستین و سیلیبین بیشتر و سیلیدیانین کمتری بودند. به عبارت دیگر، دانه های درشت تر، سیلیبین بیشتر و سیلیدیانین کمتری داشتند. نتایج نشان داد که از 415 نشانگر AFLP، 37 نشانگر مثبت با فلاونولیگنان ها و 29 نشانگر مثبت با صفات مورفولوژیکی دارای رابطه معنی دار بودند. بیشترین تغییرات تبیین شده توسط نشانگرهای مثبت مربوط به تاکسیفولین (54%) و سیلیدیانین (45%) بود. بیش از 40 درصد تغییرات مربوط به وزن هزاردانه، ارتفاع بوته و تاریخ گلدهی توسط نشانگرهای مثبت شناسایی شده توجیه گردید. نتایج این مطالعه حاکی از آنست که می توان بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی و نیز داده های مولکولی به خوبی برخی از خصوصیات کیفی و کمی مواد موثره را در ماریتیغال مورد پیش بینی قرار داد.
    کلیدواژگان: ماریتیغال، ترکیبهای فیتوشیمیایی، مورفولوژیکی، نشانگر، AFLP
  • اکبر نجفی آشتیانی*، محمدحسن عصاره، محمدعلی باغستانی، سیدجواد انگجی صفحات 293-303
    در این تحقیق اثرهای عصاره برگ گیاه دارویی اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) بر کنترل رشد گیاهچه علف هرز سلمک (Chenopodium album L.) بررسی شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 5 سطح آب مقطر و عصاره الکلی اکالیپتوس (0، 5/1، 3، 6 و 9 گرم بر لیتر) اجرا گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر سطوح مختلف عصاره برگ بهاره و زمستانه اکالیپتوس بر طول گیاهچه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، بنیه بذر، نسبت ریشه به ساقه و زمان زنده مانی این علف هرز در سطح یک درصد معنی دار است. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که تیمارهای 6 و 9 گرم بر لیتر عصاره برگ بهاره و زمستانه حداکثر اثر بازدارندگی را بر صفات مورد بررسی داشتند. مقایسه اثر عصاره های بهاره و زمستانه برگ اکالیپتوس بر صفات مورفولوژیک این علف هرز نشان داد که عصاره برگ بهاره تاثیر بیشتری نسبت به عصاره برگ زمستانه دارد. نتایج آزمایشگاهی حاصل از این تحقیق نشان داد که ممکن است با استفاده از عصاره برگ اکالیپتوس، رشد علف هرز سلمک را کنترل کرد.
    کلیدواژگان: Eucalyptus camaldulensis Dehnh، علف هرز، Chenopodium album L، عصاره الکلی
  • نجمه کبیری، صدیقه عسگری*، حسین مدنی، پریوش رحیمی صفحات 304-312
    بیماری های قلبی عروقی همواره موجب مرگ انسانهای زیادی در جهان می شود و خسارتهای جانی و مالی زیادی را به دنبال دارد. فاکتورهای التهابی و انعقادی از ریسک فاکتورهای مهم بیماری های قلبی عروقی می باشند. در این مطالعه، اثر ترکیب عصاره های دو گیاه گل راعی (Hypericum perforatum L.) و تاج خروس (Amaranthus caudates L.) بر روی برخی از فاکتورهای التهابی و انعقادی در بیماری قلبی و عروقی در خرگوشهای هایپرکلسترولمی بررسی شده است. همچنین برای مقایسه اثر این عصاره با داروهای شیمیایی از لوستاتین استفاده شد. بدین منظور 20 خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزیلندی به طور تصادفی در چهار گروه پنج تایی تقسیم شدند. این گروه ها به مدت 60 روز با رژیمهای غذایی پایه، پرکلسترول، رژیم پرکلسترول به همراه ترکیب عصاره های دو گیاه گل راعی و تاج خروس هر کدام به طور مساوی با دوز mg/kgbw 75، پرکلسترول به همراه لوستاتین با دوز mg/kgbw 10، تیمار شدند. در ابتدا، اواسط و پایان دوره از خرگوشها خون گیری بعمل آمد و فاکتورهای سرمی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب عصاره ها و همچنین لوستاتین سبب کاهش سطح CRP، WBC، فیبرینوژن و پلاکت نسبت به گروه پرکلسترول می گردد. بنابراین عصاره با کاهش اکسیداسیون LDL و عوامل التهابی و انعقادی اثرهای بسیار مفید و مطلوبی در کاهش ریسک فاکتورهای بیماری قلبی عروقی دارد. همچنین نتایج تاثیر موثرتر عصاره را بر کاهش این ریسک فاکتورهای قلبی- عروقی در مقایسه با لوستاتین نشان داد.
    کلیدواژگان: Hypericum perforarum L، Amaranthus caudates L، خرگوش، CRP، WBC، فیبرینوژن
  • معصومه رنجزاد*، مسعود خیامی، رضا حیدری، اسدالله اسدی صفحات 313-325
    به منظور ارزیابی عمکرد ارقام کتان (Linum usitatissimum L.) 6 نمونه بذر ارقام مربوطه جمع آوری شده از شهرستانهای ارومیه، بافت، ماشیز، مشکین شهر، خلخال و کرمان، از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی تهیه شد. بذرها برای مطالعات در مزرعه تحقیقاتی این مرکز با سه تکرار کشت شدند. پس از اتمام فصل رویش صفات مهم گیاه به عنوان گیاهی دانه روغنی و دارویی شامل تعداد انشعابات، تعداد کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، میزان چربی دانه و... با سه بار تکرار اندازه گیری شدند. برای استخراج و اندازه گیری میزان چربی از روش Leiboritz استفاده شد. نوع اسیدهای چرب و میزان هریک در روغن استخراجی با استفاده از GC تعیین شدند. آنالیز اسیدهای چرب 5 نوع اسید چرب عمده پالمیتیک، استئاریک، اولئیک، لینولئیک و لینولنیک اسید را مشخص کرد. ارزیابی و تحلیل داده ها با استفاده از تجزیه واریانس، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی انجام گرفت. بدین منظور از نرم افزارهای آماری SPSS و Excel استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس بین برخی صفات مورد مطالعه از جمله تعداد کپسول و میزان چربی اختلاف معنی داری را در سطح احتمال یک درصد نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری در سطح احتمال 1 درصد بین میزان چربی و وزن هزار دانه مشاهده شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد از بین نمونه های مطالعه شده نمونه مشکین شهر بالاترین عملکرد و میزان روغن و در نتیجه بالاترین میزان اسید چرب امگا 3 را برای کشت در مناطق شمال غرب کشور داشت.
    کلیدواژگان: کتاب، (Linum usitatissimum L)، عملکرد دانه، روغن، GC
  • حمدالله مشتاقی*، مجتبی بنیادیان صفحات 326-332
    در این بررسی، اثر عصاره نعناع (Mentha spicata L.) در غلظتهای 5/0%، 1% و 2% بر باکتری لیستریا مونوسیتوژنز (Listeria monocytogenes) در پنیر نرم پاستوریزه که به هر گرم آن 106 سلول باکتری اضافه شده بود، در دماهای 7 و 15 درجه سانتی گراد و در یک دوره زمانی 15 روزه مطالعه شد. در دمای 7 درجه سانتی گراد، لیستریا مونوسیتوژنز پس از 15 روز در تمام غلظتهای بکار برده شده، کاهش 2 و 3 لگاریتمی را در پی داشت، ولی در دمای 15 درجه سانتی گراد عصاره با غلظت 5/0% تنها یک لگاریتم کاهش در تعداد جمعیت باکتری نشان داد. اثر آنتی لیستریایی عصاره 1% و 2% نعناع در 15 درجه سانتی گراد بیشتر از 7 درجه سانتی گراد بود. نتایج بدست آمده در این مطالعه نشان داد که Mentha spicata دارای خاصیت ضد لیستریایی می باشد
    کلیدواژگان: لیستریا مونوسیتوژنز، Mentha spicata L، عصاره، پنیر
  • نارگل احمدی محمودآبادی* صفحات 333-341
    در این تحقیق با استفاده از آلوکسان منوهیدرات، شرایطی مشابه با دیابت نوع اول انسانی به صورت آزمایشگاهی در رت ها ایجاد شد. سپس تاثیر عصاره های هیدروالکلی شوید و کنگرفرنگی بر فاکتورهای بیوشیمیایی نظیر گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، VLDL-C، HDL-C و LDL-C مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. به این منظور از 25 رت نر بالغ در محدوده وزنی 250-200 گرم در پنج گروه پنج تایی استفاده شد. به رت های گروه شاهد، هم حجم مواد تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق شد. رت های گروه دوم، با تزریق آلوکسان منوهیدرات با دوز mg/kgbw 120 دیابتی شدند. گروه سوم، علاوه بر تیمار مشابه گروه دوم، گلی بنکلامید با دوز mg/kgbw 5/0 دریافت نمودند. به رت های دیابتی شده در گروه های چهارم و پنجم، به ترتیب عصاره های هیدروالکلی شوید و کنگرفرنگی با دوز mg/kgbw 300 تزریق گردید. تجویز مواد به صورت تزریق درون صفاقی انجام پذیرفت. بعد از آخرین تزریق، از قلب رت ها خون گیری به عمل آمد و غلظت فاکتورهای سرمی به روش آنزیمی اندازه گیری شد. براساس نتایج به دست آمده، عصاره های هیدروالکلی شوید و کنگرفرنگی میزان گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، VLDL-C و LDL-C را نسبت به گروه دیابتی به طور معنی داری کاهش می دهند (05/0p<). چنانچه در مورد HDL-C نیز افزایش معنی داری را سبب می شوند (05/0 (p<. نتایج بررسی فاکتورهای سرمی عملکرد بهتر عصاره شوید نسبت به عصاره کنگرفرنگی را نشان می دهد. همچنین اثر عصاره ها بر فاکتورهای بیوشیمیایی مورد نظر، در حد گلی بنکلامید بود. با توجه به این مطلب که گیاهان دارویی نسبت به داروهای شیمیایی اثرهای جانبی کمتری دارند، می توان با انجام تحقیقات بیشتر در زمینه اثر بالینی عصاره ها از آنها به عنوان جایگزین های شایسته داروهای شیمیایی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: شوید، کنگر فرنگی، آلوکسان منوهیدرات، دیابت قندی نوع اول
  • زهرا باهرنیک*، بهلول عباس زاده، بهروز نادری صفحات 342-352
    از آنجایی که تنشهای خشکی تولید محصول و مواد موثره در گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد، در تحقیق حاضر به بررسی اثر تیمارهای مختلف آبیاری بر برخی عاملهای رشد از جمله ارتفاع، قطر یقه، گستردگی تاج پوشش، وزن تر و خشک پایه های ارقام مختلف گیاه وایول (Parthenium argentatum Gray.) پرداخته شده است. این طرح با استفاده از طرح آماری اسپلیت پلات در چهار سطح آبیاری کامل (در حد ظرفیت زراعی)، تنشهای ملایم (4/3 و 2/1 ظرفیت زراعی) و شدید (4/1 ظرفیت زراعی) و در سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که میانگین ارتفاع، قطر یقه و گستردگی تاج پوشش، وزن تر و خشک پایه های ارقام مختلف گیاه وایول با کاهش مقادیر آبیاری تا حد تنش شدید (HS=4/1 ظرفیت زراعی) با اختلاف معنی داری کاهش یافت. بالاترین ارتفاع و قطر یقه در تیمار FC به ترتیب در رقم UC/103 با ارتفاع 33/56 سانتی متر و رقم CAL6 با قطر یقه برابر 76/2 سانتی متر و حداقل آن در تیمار HS در رقم CAL6 با ارتفاع 35 سانتی متر و رقم UC/103 با قطر یقه 6/1 سانتی متر مشاهده شد. بیشترین گستردگی تاج پوشش برابر 11600 سانتی متر مربع در تیمار FC در رقم CAL7 و حداقل آن در تیمار HS، برابر 2127 سانتی متر مربع در رقم UC/103 مشاهده شد. بررسی میانگینهای وزن تر وخشک نیز نشان داد که بالاترین میانگین وزن تر و خشک در رقم UC/103 در تیمار FC به ترتیب 810 و 384 گرم بود. در تیمار HS کمترین میانگین وزن تر در ارقام UC/103 و CAL7 به ترتیب 5/172 و 7/131 گرم و کمترین میانگین وزن خشک در قم UC/103 برابر 03/61 گرم بدست آمد.
    کلیدواژگان: وایول (Parthenium argentatum Gray)، پارامترهای رشد، تیمار آبیاری
  • صدیقه عسگری*، نجمه کبیری، حسین مدنی، پروین محزونی، پریوش رحیمی صفحات 353-362
    بیماری های قلبی عروقی و آترواسکلروز که به وسیله رسوب تدریجی چربی در قسمت زیر آندوتلیوم رگ ایجاد می شود، دلیل اصلی مرگ و میر در جهان است. در این مطالعه اثر ضد آترواسکلروزی عصاره سرشاخه گلدار گیاه تاج خروس دم گربه ای (Amaranthus caudatus L.) در خرگوش مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه 20 خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزیلندی به طور تصادفی در چهار گروه پنج تایی تقسیم شدند. این گروه ها با رژیمهای غذایی پایه، پرکلسترول، معمولی به همراه عصاره تاج خروس با دوز mg/kg 150 بر وزن بدن و پر کلسترول به همراه عصاره تاج خروس با دوز mg/kg 150 بر وزن بدن به مدت 60 روز تیمار شدند. در ابتدا و پایان دوره از خرگوشها خون گیری بعمل آمد و فاکتورهای سرمی آنها مورد بررسی قرار گرفت. در پایان مطالعه از آئورت برای عملیات بافت شناسی نمونه برداری شد تا تشکیل پلاکهای آترواسکلروز مورد مطالعه قرار گیرد. نتایج نشان می دهد عصاره تاج خروس سبب کاهش معنی دار سطح کلسترول، تری گلیسرید، LDL- کلسترول، آپولیپوپروتئینB (apoB)، CRP و نسبت LDL-C/HDL-C (AI) و نیز موجب افزایش سطح HDL-C، آپولیپوپروتئینA (apoA) نسبت به گروه پر کلسترول می شود. شدت ضایعات آترواسکلروتیک در گروه دریافت کننده عصاره در مقایسه با گروه پرکلسترول کاهش یافته است. عصاره تاج خروس با کاهش لیپوپروتئینهای سرمی به خصوص آپولیپوپروتئینB که یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای مهم در ایجاد بیماری های قلبی عروقی است و فاکتورهای التهابی باعث جلوگیری از آترواسکلروز می شود.
    کلیدواژگان: آتروالکلروز، لیپید، CRP، آپولیپوپروتئین، تاج خروس Amaranthus caudatus L
  • حسن مروتی *، حسین نجف زاده ورزی، رضا آویزه، نسیم خدیوی کاشانی صفحات 363-373
    سمیت شنوایی ناشی از داروها یکی از عوامل مهم کاهش شنوایی می باشد. آمینوگلیکوزیدها از جمله جنتامایسین می توانند در سگ سمیت شنوایی ایجاد کنند که استرس اکسیداتیو می تواند در این سمیت دخالت داشته باشد. سیلیمارین موجود در عصاره دانه خار مریم یک آنتی اکسیدان قوی است. در این مطالعه اثر سیلیمارین و ویتامین E بر روی سمیت شنوایی ناشی از جنتامایسین در سگ مقایسه شد. مطالعه روی 5 گروه از سگها انجام شد. گروه اول به عنوان گروه شاهد نگهداری شدند. در گروه های دیگر جنتامایسین روزانه و به مدت 9 روز تجویز شد. ویتامین E و سیلیمارین به ترتیب در گروه 3 و 4 و ترکیب سیلیمارین- ویتامین E در گروه 5 استفاده شد. بعد از 9 روز سگها آسان کشی شدند و نمونه گوش داخلی گرفته شد. گوش در محلول کلسیم گیری قرار داده شد. نمونه ها بعد از کلسیم گیری به روش روتین مقطع گیری شدند و با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- آئوزین و به وسیله میکروسکوپ نوری بافت گوش داخلی بررسی شد. اندام کورتی، غشای تکتوریال، لیمبوس اسپیرال، عقده عصبی اسپیرال، سلولهای بین دندانی، سلولهای پشتیبان و سلولهای مویی تیپ I و II در قسمتهای حلزونی و دهلیزی شناسایی شدند. این اجزای بافتی در گروه سگهای شاهد و گروه 4 مشاهده شدند. به دلیل تخریب شدید سلولها ناشی از جنتامایسین امکان شناسایی اجزای فوق در گروه 2 و3 و 5 میسر نبود. بنابراین احتمالا سیلیمارین با خاصیت آنتی اکسیدانی می تواند ضایعات گوش داخلی ناشی از جنتامایسین را کاهش دهد.
    کلیدواژگان: سمیت شنوایی، جنتامایسین، سیلیمارین، ویتامین E، سگ
  • سید محمد نبوی، محمدعلی ابراهیم زاده *، سیدفاضل نبوی صفحات 374-384
    Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach از تیره Juglandaceae به صورت خودرو در استانهای شمالی ایران می روید. به رغم فراوانی، اطلاعات بسیار کمی در خصوص این گیاه گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتی اکسیدانی این گیاه انجام شد. برای این منظور، برگها و شاخه های این گیاه از منطقه دشت ناز ساری جمع آوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. سپس این عصاره ها در آزمونهای گوناگون بکار رفت. نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونوئیدها در برگ به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از پوست شاخه است. در آزمون به دام اندازی رادیکالهای آزاد DPPH غلظت مهار 50% در عصاره متانولی برگ 11/059/15 و در پوست شاخه30/224/166 میکروگرم بر میلی لیتر بدست آمد. قدرت احیاءکنندگی عصاره های برگ تفاوتی با آسکوربیک اسید نداشت (p>0.05). اگرچه عصاره ها در آزمون به دام اندازی نیتریک اکساید اثر ضعیفی از خود نشان دادند، اما به طور موثری قابلیت شلات کنندگی آهن را دارا بودند. تمامی عصاره ها فعالیت آنتی اکسیدانی خوبی در تست لینولئیک اسید از خود نشان دادند. اختلاف معنی داری بین فعالیت این عصاره ها وجود نداشته (p>0.05) و تمامی عصاره ها الگوی مهار پراکسیداسیون مشابه آسکوربیک اسید و آنتی اکسیدان سنتزی BHA از خود نشان دادند. در مجموع، عصاره متانولی این گیاه در تمامی مدلهای مورد مطالعه، سطوح مختلفی از فعالیت آنتی اکسیدانی را از خود نشان دادند. به ویژه، قابلیت احیاءکنندگی آهن III به آهن II را با اهداء الکترون، شلاته کنندگی آهن II و فعالیت ضد پراکسیده شدن چربی را از خود نشان دادند.
    کلیدواژگان: Pterocarya fraxinifolia (Lam) Spach، فعالیت آنتی اکسیدانی، DPPH، شلاته کننده
|
  • M. Makkizadeh Tafti*, R. Tavakol Afshari, N. Majnoon Hosseini, H.A. Naghdi Badi Pages 253-262
    This study has been conducted in two experiments in order to evaluate salinity tolerance and absorption of salt by Borage (Borago officinalis L.).In first experiment, the effect of salinity on qualitative and quantitative yield of Borage was studied. The treatments were water salinity (Control, 4, 8 and 12 dS/m²).The measured parameters were: quantitative yields (percentage of germination, dry and fresh weight of root, stem and florescence, Root/shoot, height and number of flower and leaf per plant) and qualitative yields (content of mucilage, total ash, Na, Cl, Mg, Ca and K in plant tissues). The results indicated that salinity increased content of Na, Cl and total ash in plant tissues. The salinity reduced height, germination percentage, number of flower and content of mucilage, Ca and K. Because of high content of mucilage in plant tissue and stability of yield under salinity conditions, it can be deduced that borage is tolerant to salinity (to 12 dS/m²). High content of Na, Cl, total ash and mucilage is related to accumulation of solutes for osmoregulation that can be used as an index for salinity tolerance in Borage. Second experiment has been conducted to study the absorption of salt by Borage. Measured parameters were Na, Cl, Mg, K and Ca content in soil at pre and post planting of borage. The results indicated that content of Na, Cl, Mg and Ca reduced in soil after planting borage. Regarding the results of this study, it can be suggested that borage can uptake salt from soil and accumulate harmful ions in its plant tissues. Therefore it can be introduced for improvement of saline and sodic soils.
    Keywords: Borago officinalis L., salinity, tolerance, mucilage, absorption
  • S. Davazdahemami*, F. Sefidkon, M.R. Jahansooz, D. Mazaheri Pages 263-270
    In order to compare biological yield, essential oil content, composition and phonological stages of moldavian balm in three planting date seasons, a completely randomized design with three replications was conducted in 2006-2007 in Isfahan province. Biological yield per date and area unit, allocation index, percentage and yield of essential oil, dry matter to fresh matter ratio and essence components and period of sowing to flowering were measured. According to results, the majority of seedlings were injured in autumn planting date (November). Fresh and dry biological yields, essential oil quality per m2 of moldavian balm had significant differences and in spring (March) were 12.7 kg, 10.3cc and 4.1kg and in summer (June) were 4.1, 1 kg and 4.1cc, respectively. Essential oil quantity were significantly higher than summer sowing date (June). 46.7% and 62.2% fresh biological matter changed to dry matter in spring sowing date and summer sowing date, respectively. Sum of five major components (neral, geraniol, geranial, neryl acetate and geranyl acetate) in essence were 92% and 64.4% in spring and summer sowing date and maximum change was seen in geranyl acetate (from 35.3% in spring to 14% in summer). Growth periods from sowing to flowering stage were 122 and 61 days in spring and summer sowing date, respectively. Thus, summer sowing date is comparable with spring sowing date.
    Keywords: Moldavian balm (Dracocephalum moldavica L.), planting date season, essential oil
  • M.B. Rezaee*, K. Jaimand, V. Mozaffrian Pages 271-277
    The volatile constituents of Anthemis coelopoda Boiss. were isolated by hydrodistillation and analyzed by GC and GC/MS. In this study samples were collected from Gilan province in Rodbar on late May 2003. According to literature, this species was not the subject of research up to now and therefore its chemical composition is not well known. The major constituents of A. coelopoda Boiss. flower oil were Cis-chrysanthenyl acetate (27.3%), hexyl butanoate (16%), and myrcene (7%), while the leaf oil contained isobornyl formate (30.6%), Trans-ethyl chrysanthemumate (15%) and p-mentha-1,5-diene-8-ol (13.7.4%).
    Keywords: Anthemis coelopoda Boiss., Asteraceae, essential oil, Cis, chrysanthenyl acetate, hexyl butanoate, isobornyl formate
  • M. Shokrpour*, S.A. Mohammadi, M. Moghaddam, S.A. Ziai, A. Javanshir Pages 278-292
    To investigate the relationships between morphological, phytochemical and molecular markers in milk thistle, a set of 32 ecotypes collected from Iran along with two introduced varieties, Budakalaszi and CN seeds, were evaluated. Canonical correlation analysis between 8 morphological attributes and 7 flavonolignan compounds forming silymarin revealed that first two canonical variables showed high canonical correlations. The loadings of the canonical correlations indicated that ecotypes having higher values for 1000 seed weight and lower values for flowering time, plant height, capsule diameter and seed yield would have higher silychristin and silybin and lower silydianin contents. In other words, larger seeds would have higher silybin and lower silydianin. Out of 415 polymorphic markers, 37 and 29 markers showed significant association with flavonolignans markers and morphological attributes, respectively. The informative markers showed 54 and 45% of the variation for taxifolin and silychristin, respectively. In the case of morphological traits, more than 40% of 1000 seed weight, flowering date and plant height variation were determined by informative AFLP markers. Results of the study clarified that some of qualitative and quantitative properties of essential oil in milk thistle can be well predicted by morphological and also molecular markers.
    Keywords: Silybum marianum L., phytochemical, morphologic, marker, AFLP
  • A. Najafi Ashtiani*, M.H. Assareh, M.A. Baghestani, S.J. Angaji Pages 293-303
    This research was carried out under laboratory conditions in 2007 at Research Institute of Forests and Rangelands. Experiments were done by randomized completely block design with 4 replications. The results showed different levels of E. camaldulensis Dehnh. leaf extracts in winter and spring had significant effects on plant length, germination percentage, germination speed, seed vigor, shoot/root rate, seminal root (α =0/01) of Chenopodium album L. Comparison between treatments showed that using 9 gli-1 of both Eucalyptus extract had maximum inhibitor on characteristics of weeds. Comparison effect of winter and spring extracts leaves on morphological characteristics of weeds showed that spring extract had high effect compared with winter extract. The results of this research showed that using of Eucalyptus leaf extract can control the weed growth of Chenopodium album.
    Keywords: Eucalyptus camaldulensis Dehnh., weeds, Chenopodium album L., methanol extract
  • N. Kabiri, S. Asgary*, H. Madani, P. Mahzoni, P. Rahimi Pages 304-312
    Cardiovascular diseases and atherosclerosis are the leading cause of mortality and morbidity around the world. Inflammation and coagulation are two important risk factors of cardiovascular disease. In this study, the effect of the concurrent hydroalcoholic extracts of Hypericum perforatum L. and Amaranthus caudatus L. on inflammatory and coagulation factors in hypercholesterolemic rabbits was studied and its effect was compared with lovastatin. Twenty adult male Newzeland rabbits were randomly divided into four groups of five and were fed for 60 days as follows: basic diet, high cholesterol, high cholesterol along with combination of Hypericum and Amaranth (HA) extract (75mg/kg) and high cholesterol along with Lovastatin (10mg/kg). Blood samples were taken at the beginning, one month later and at the end of the study in order to measure their serum factors. The result showed that both the extract and lovastatin reduced significantly CRP, white blood cell, fibrinogen and platelet. Therefore Hypericum and Amaranthus by decreasing inflammation and coagulation risk factor prevent atherosclerosis also results showed that above extract is more effective to decrease Cardiovascular risk factor than lovastatin.
    Keywords: Amaranthus caudates L., .Hypericum perforatum L., Rabbits, WBC, CRP, fibrinogen
  • M. Ranjzad*, M. Khayyami, A. Asadi Pages 313-325
    In this study (Linum usitatissimum L.) grain samples that were collected from Khalkhal, Meshkin Shahr, Baft, Mashiz, Kerman and Urmia, were selected from Agricultural and Natural Resources Research Center of West Azarbaijan. Grains were grown in research farm of this center. Important characteristics of this oil and medical seed including: lenght of main and secondary stems, numbers of capsules, 1000 seeds weight, grain yield, oil content and etc, were selected and measured in three replications. Oil content was measured using Leiboritz method. The amounts of main five fatty acids namely; Palmitic, Stearic, Oleic, Linoleic and Linolenic acid were detected and measured by GC. Data were analysed by Excel and SPSS software. There were significant difference among some characteristics such as numbers of capsules and oil content at 1% level of significance. Oil content had positive significant correlation with 1000 seeds weight at 1% level of significance. This study indicated that Meshkin Shahr cultivar had the highest amounts of grain yield and oil content and therefore had the much amounts of omega 3 fatty acid. This sample was suitable for cultivation in North-western parts of our country.
    Keywords: Linum usitatissimum L., grain yield, oil, GC
  • H. Moshtaghi*, M. Boniadian Pages 326-332
    Natural preservatives usage in food has attracted more consumers nowadays. In this investigation, the effect of mint (Mentha spicata L.) essential oil (0.5%, 1%, 2% v/w) on Listeria monocytogenes in pasteurized soft cheese inoculated at 106 cfug –1, at 7oC and 15oC for a period of 15 days was studied. At 7oC listeria monocytogenes after 15 days in all concentrations declined 2 to 3 log, but at 15oC with 0.5% extract only 1 log decline was observed. Concentrations of 1% and 2% Mentha spicata had more bactericidal effect on Listeria monocytogenes at 15oC. The results obtained in this study showed that Mentha spicata has antilisterial activity.
    Keywords: Listeria monocytogenes, Mentha spicata, extract, cheese
  • N. Ahmadi Mahmoodabadi* Pages 333-341
    This study investigated human type-1 diabetes mellitus in rats with use using alloxan monohydrate. Then, the effects of hydroalcoholic extracts of dill and artichoke on biochemical factors for example glucose, cholesterol, triglyceride, VLDL-C, HDL-C and LDL-C were studied and compared. 25 adult male rats, weighing about 200-250 gr, were used in five groups of five each. Rats in the control group, received physiological serum equal to injecting material volume. Rats in the second group (diabetic), induced diabetes with 120 mg/kgbw dose of alloxan monohydrate. Third group (diabetic + glibenclamide) received 0/5 mg/kgbw glibenclamide in addition to the similar treatment with second group. Rats in fourth and fifth groups first, became diabetic by alloxan monohydrate injection, then they received 300 mg/kgbw dill and artichoke hydroalcoholic extracts orderly. Prescribing materials in all groups was done as interaperitoneal injection. After last injection heart blood sampling was done, then concentration of serum factors was measured by enzymatic method. According to obtained results Anethum graveolens L. and Cynara scolymus L. extracts reduce the rate of glucose, cholesterol, triglyceride, VLDL-C and LDL-C than diabetic group significantly (P Keywords: Dill (Anethum graveolens L.), Artichoke (Cynara scolymus L.), alloxan monohydrate, type, 1 diabetes mellitus
  • Z. Baher Nik*, B. Abaszadeh, B. Naderi Pages 342-352
    Water stress affects on essential oil yields and secondary metabolites in plants. In this study the influence of irrigation treatments on plant height, diameter, canopy, fresh and dry weight of different cultivars of Parthenium argentatum Gray. were investigated. This experiment was undertaken in analytical split plot design with three replications and four irrigation treatments, consisting of: FC (full field capacity); two moderate treatments (3/4 and 1/2 of FC) and sever stress (1/4 of FC). The results showed that the average of plant height, diameter, canopy, fresh and dry weight, reduced but rubber and resin percentages increased with declining of irrigation. The maximum stem height and diameter were observed for FC treatment in UC/103 (56.33 cm) and CAL6 (2.76 cm) but the minimum stem height and diameter were observed in HS treatment in CAL6 (35 cm) and UC/103 (1.6 cm) respectively. The maximum and minimum canopies were observed in FC treatment in CAL7 and HS treatment in UC/103 respectively. The maximum stem fresh and dry mass accumulation were observed in FC treatment in UC/103 with 810 and 384 g. In HS treatment the minimum stem fresh weight was found in UC/103 and CAL7 respectively with 172.5 and 131.7 g. While the minimum stem dry mass observed in UC/103 (61.03 g).
    Keywords: Parthenium argentatum Gray., growth parameters, irrigation treatments
  • S. Asgary*, N. Kabiri, H. Madani, P. Mahzoni, P. Rahimi Pages 353-362
    In this study, anti atherosclerosis effect of aerial parts extract of Amaranthus caudatus L. on rabbits was studied. Twenty male New Zealand rabbits were randomly divided into four groups of five and were fed for 60 days as follows: standard diet, standard diet and cholesterol, standard diet and Amaranthus caudatus extract (150 mg/kg daily), standard diet and Amaranthus caudatus extract (150 mg/kg daily) and cholesterol. Prior to the beginning of diets and at the 60th day of experiment, the biochemical factors were measured. The fatty streak formation was evaluated at the end of the study. Rabbits fed high cholesterol diet with Amaranthus Caudatus extract cholesterol, LDL-C, triglyceride, apo-lipoprotein B (apoB), CRP, atherogenic index (AI) significantly decreased and HDL-C and apo-lipoprotein A (apoA) increased compared to with high cholesterol group. Also lesion severity, in extract recipient group, significantly decreased. Amaranthus caudatus extract by decreasing serum lipoproteins and apo B, is one of the most important new risk factors of cardiovascular diseases and by decreasing inflammatory factors prevent atherosclerosis.
    Keywords: Atherosclerosis, lipid, CRP, apolipoprotein, Amaranthus caudatus L
  • H. Morovvati*, H. Najafzadeh, R. Avizeh, N. Khadivi Kashani Pages 363-373
    Drug-induced ototoxicity is one of the important factors for less auditory in dogs. Aminoglycosides including gentamicin can produce ototoxicity in dogs. The oxidative stress can be related to it. Silymarin, in the seed extract of Silybum marianum, is a potent antioxidant. In present study, the effect of silymarin and vitamin E was compared on gentamaicin-induced ototoxicity. The study was done on dogs in 5 groups: group1 was kept as control and received saline. Gentamicin was prescribed in other groups once for 9 days. Vitamin E and silymarin were given in group 3 and 4, respectively. In group 5, vitamin E and silymarin were co-administrated. After 9 days, the dogs were euthanized and ear samples were collected. One ear of dogs was colored by silver nitrate and another was decalcified by decalcificative solution. The decalcified samples were routinely sectioned and colored by Hematoxillin- Eosine (H&E) and studied by light microscope. Hair cells were not determined by silver nitrate. Organ of coarti body, tectorial membrane, limbus spiral, spiral ganglion, interdental cells, supporting cells and type I and II of hair cells were identified in samples and colored by H&E. These histological compartments were determined in control and silymarin groups. They were not observed in other groups, because gentamicin strongly destroyed cells. Thus, silymarin decreases gentamicin-induced changes in inner ear probably by its antioxidative property.
    Keywords: Gentamicin_silymarin_vitamin E dog_ototoxicity
  • S.M. Nabavi, M.A. Ebrahimzadeh*, S.F. Nabavi Pages 374-384
    Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach (Juglandaceae) is widely distributed in northern area of Iran. Little information is available about its chemical composition and biological activity. In this paper, the antioxidant activity of Pterocarya fraxinifolia was determined. Bark and fresh leaves of Pterocarya fraxinifolia were collected from Dasht-e-Naz, Sari, Iran. Methanolc extract was used in different experiments. There was higher total phenol and flavonoid contents in leaves. IC50 for DPPH radical-scavenging activity was 15.59±0.09 for leaves and 166.24±2.30 g ml-1 for bark, respectively.The leaves extract exhibited a good reducing power at 2.5 and 80 µg ml-1 that was comparable with ascorbic acid (p>0.05). The extracts also showed weak nitric oxide-scavenging activity and Fe2+ chelating ability. All tested extracts exhibited high antioxidant activity in peroxidation inhibition test. There were no significant differences (p>0.05) among extracts in antioxidative activity. All of extracts manifested almost the same pattern of activity as ascorbic acid and BHA at different incubation times (p>0.05). The leaves and bark extracts of Pterocarya fraxinifolia exhibited good but different levels of antioxidant activity in all the models studied. The extracts had good reducing power, anti-lipid peroxidation activity and DPPH radical-scavenging activity.
    Keywords: Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach, antioxidant activity, DPPH, chelatory activity