فهرست مطالب

Medicinal Plants - Volume:7 Issue: 28, 2009

Journal of Medicinal Plants
Volume:7 Issue: 28, 2009

  • 154 صفحه، بهای روی جلد: 25,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1387/12/05
  • تعداد عناوین: 15
|
  • سعید کیان بخت صفحه 1
    زعفران، کلاله های خشک شده گل گیاه زعفران است. زعفران اثرات فارماکولوژیک متعددی دارد و یک داروی قوی2 محسوب می شود. بنابراین پژوهش درباره اعمال بیولوژیک زعفران و مواد موثره آن می تواند کاربردهای بالینی و بهداشتی در انسان داشته باشد. به منظور ارزیابی فارماکولوژی پایه و بالینی زعفران و مواد موثره آن، مقالات انگلیسی در بانک های اطلاعاتی EMBASE، SCOPUS، MEDLINE، SCIENCE DIRECT و CHEMICAL ABSTRACTS و منابع انگلیسی و فارسی در بانک اطلاعاتی SID، کتاب های مقالات ارایه شده در کنگره های فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران و کنگره های مربوط به زعفران در ایران با کلمات کلیدی Crocus sativus و Anti-tumor،Anti-oxidant، Anti-genotoxic، Memory، Neuroprotective، Analgesic، Anticonvulsant، Opioid dependence، Antidepressant، Cardiovascular، Lipids، Respiratory، Gastric ulcer، Immune system، Ocular، Antimicrobial و Toxicity و معادل فارسی آنها از سال 1975 تا نوامبر 2008 بازیابی شد. پژوهش ها نشان می دهند که زعفران و مواد موثره آن، اثرات ضدتومور، آنتی اکسیدان، آنتی ژنوتوکسیک، تقویت کننده حافظه و یادگیری، محافظ نورون ها، ضددرد و ضدالتهاب، ضدتشنج، کاهنده علایم محرومیت از اوپیوئید، ضدافسردگی، پایین آورنده فشار خون، کاهنده چربی خون و مقاومت به انسولین، افزایش دهنده اکسیژناسیون بافت ها، گشادکننده برونش، ضدسرفه، پیشگیری کننده از زخم معده، محرک دستگاه ایمنی، محافظ شبکیه چشم و ضدباکتری دارند. با توجه به نواقص موجود در پژوهش های انجام شده، پیشنهاد می شود که کارآزمایی های بالینی و پژوهش های بیشتر درباره فارماکوکینتیک و سم شناسی زعفران انجام شود.
    کلیدواژگان: زعفران، کروسین، کروستین، سافرانال، فارماکولوژی
  • سهیلا تکاور، محمود محمدی صفحه 28
    مان ها (شیرابه های قندی) به عنوان یکی از محصولات فرعی مراتع و جنگل ها از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. تنوع اقلیمی و پوشش غنی فون و فلور در کشور ایران سبب ظهور مان هایی منحصر به فرد با فرمولاسیون خاص و مکانیسم تولید پیچیده شده که از قدیم الایام مورد توجه حکمایی چون ابن سینا قرار داشته و اثرات متنوع و شفابخش آن ها در طب سنتی کاربرد داشته است. مان های مهم ایران عبارتند از: گزانگبین که حاصل فعالیت پسیل گز با نام علمی Cyamophila dicora Login. بر روی نوعی گونBoiss & Hausskn. Astragalus adscendens است. ترنجبین حاصل فعالیت حشره ای جوربال Poophilus nebulosus Leth. بر روی گیاه خارشتر با نام علمی Alhagi camelorum Fisch. است. گز شهداد حاصل فعالیت نوعی سن با نام علمی Tuponia subaltera Drop. و حشره ای جوربال متعلق به جنس Euscelis spp. به صورت دانه هایی از روی انشعابات جوان دو گونه گز به نام های Tamarix gallica L. وL. T. gemanica است. گز علفی نیز حاصل فعالیت دو گونه شته به نام های Del. Thelaxes suberi وHart. Tuberculoides annulatus در روی برگ گونه هایی از بلوط از جمله Quercus brantii Lindi. و Q.infectoria Oliv. است. شکر تیغال، حاصل فعالیت سخت بالپوشانی از جنس Larinus spp. بر روی گونه های چندی از جنس Echinops متعلق به خانواده کاسنی به ویژه گونه های E.robustus Bunge. و E.persicus Stev. است. شیر خشت، بر اثر فعالیت حشره پوست خوار. Scolytus rugolosus Mull به صورت ترشحات شبنم مانند بر پوست درختچه هایی از جنس Cotoneaster متعلق به خانواده گل سرخیان با نام علمی Cotoneaster numularia Fisch. و C.numularioides Pojark. به وجود می آید. بید خشت یا بید انگبین، از انشعابات جوان گونه هایی از جنس بید به نامSalix spp. حاصل از فعالیت شته سیاه بید با نام علمی Gmel. Tuberolachnus salignus به وجود می آید. بهره برداری اصولی و پایدار از این منابع ارزشمند و در مواردی منحصر به مناطق خاص در ایران، مستلزم شناخت علمی گونه های مولد و تعیین مکانیسم تولید آن ها است و مقاله حاضر به عوامل و مکانیسم تولید مان های ایران می پردازد.
    کلیدواژگان: ایران، شیرابه های شیرین، طب سنتی، مان
  • شیرین پور نور محمدی، فریبا شریفی فر، الهام طالبیان، محمود خیاطیان، شمسعلی رضازاده، امیرحسین مصلحی صفحه 38
    مقدمه
    استفاده سنتی از گیاهان دارویی به همراه داروهای سنتتیک برای درمان دیابت، تحقیقات را به سمت پیدا کردن داروهای مطمئن تر و سالم تر سوق داده است.
    هدف
    هدف از تحقیق حاضر مشاهده اثرات عصاره متانولی تام برگ گیاه زیتون بر انسولین ترشح شده از جزایر لانگرهانس جدا شده از پانکراس رت ناشی از تحریک با گلوکز در دو غلظت پایه و تحریکی است.
    روش بررسی
    بعد از جمع آوری گیاهان، عصاره متانولی آنها با روش پرکولاسیون تهیه و با روش فریز درایینگ به صورت پودر آماده شد. جزایر لانگرهانس طی مراحلی از پانکراس موش راتوس سالم جدا و خالص سازی و در محیط کشت در انکوباتور CO2 نگهداری شدند. میزان انسولین ترشح شده توسط جزایر در حضور گلوکز پایه mM) 8/2) و تحریکی mM) 7/16) به همراه غلظت های مختلف عصاره گیاه mg/ml 1، 1/0، 05/0، 01/0 با استفاده از کیت ELISA اندازه گیری شد.
    نتایج
    مطالعه نشان می دهد که عصاره متانولی برگ زیتون در محیط برون تنی در غلظتmg/ml 05/0 باعث افزایش ترشح انسولین از سلول های بتا جزایر لانگرهانس پانکراس در حضور غلظت گلوکز پایه شد که نسبت به گروه هایی که غلظت های mg/ml 1/0، 01/0 عصاره زیتون همراه با غلظت پایه گلوکز را دریافت کرده بودند و نسبت به گروه کنترل غلظت پایه گلوکز به صورت معنی داری افزایش داشت (05/0 p<). ولی افزایش ترشح انسولین از سلول های بتا جزایر لانگرهانس پانکراس در حضور غلظت گلوکز تحریکی نسبت به گروه های دیگر معنی دار نبود.
    نتیجه گیری
    بنابراین احتمالا این گیاه می تواند مانند گلوکز ترشح انسولین توسط پانکراس را تقویت کند، گرچه باید مکانیسم های دیگر هم برای تعیین دقیق محل اثر بررسی شود.
    کلیدواژگان: جزایر لانگرهانس پانکراس، انسولین، گلوکز، برگ زیتون، دیابت
  • احمدرضا گوهری، سودابه سعیدنیا، عباس حاجی آخوندی، گیشو هوندا صفحه 47
    مقدمه
    گیاه عود یا عود الهندی با نام علمی (Lour.) Gilg. IV. Aquilaria sinensis که در زبان انگلیسی به آنIncense Tree گفته می شود، گیاهی است که به صورت درختی می روید و بومی جنوب شرق آسیا است. این گیاه به تیره Thymelaeaceae تعلق دارد. این گونه گیاهی نخستین بار در هنگ کنگ روییده و چوب آن به شرقی ترین مناطق در چین و یا حتی به سرزمین های دوری همچون عربستان صادر می شده است.
    هدف
    شناسایی ترکیبات شیمیایی موجود در چوب سالم و یا آسیب دیده گیاه منجر به یافتن اطلاعات ارزشمندی در زمینه پروسه های بیوسنتزی در تولید ترکیبات گیاه می شود.
    روش بررسی
    در این مطالعه از عصاره متانولی استفاده شده، که به روش پرکولاسیون از چوب سالم و زخمی نشده گیاه تهیه شده است. به منظور جداسازی و شناسایی ترکیبات استرولی از عصاره متانولی از روش های ستون کروماتوگرافی به روی فاز ثابت سیلیکاژل نرمال و نیز کروماتوگرافی نفوذی در ژل (GPC) استفاده شده است. برای تعیین ساختمان مولکولی ترکیبات جدا شده از تکنیک های 13C-NMR، DEPT، H-H COSY، HMQC،HMBC و H - NMR استفاده شد.
    نتایج
    تعداد چهار ترکیب استرولی جداسازی و خالص شد که ساختمان آن ها براساس داده های طیفی حاصل از تکنیک های پیشرفته رزونانس مغناطیسی به ترتیب استیگماست – 4 – ان - 3 و 6- دی اون، استیگماست – 4 – ان – 3 - اون، بتا- سیتواسترول و بتا- دوکوسترول شناسایی شد. این ترکیبات برای نخستین بار از این گیاه گزارش می شود.
    نتیجه گیری
    عصاره متانولی گیاه عود یا Aquilaria sinensis حاوی ترکیبات استرولی است که اصلی ترین آنها از گروه استیگماستان ها هستند و عبارتند از استیگماست-4- ان-3 و 6- دی اون، استیگماست-4- ان-3- اون، بتا- سیتواسترول و بتا- دوکوسترول (شکل گلیکوزیله بتا- سیتواسترول). این ترکیبات برای نخستین بار از این گیاه گزارش می شود
    کلیدواژگان: عود، استرول، Thymelaeaceae، Aquilaria sinensis
  • ندا شهسواری، محسن برزگر *، محمدعلی سحری، حسنعلی نقدی بادی صفحه 56
    مقدمه

    اخیرا به دلیل فعالیت آنتی رادیکالی شناخته شده ی ترکیبات گیاهی و مشتقات آن ها، توجه بسیار زیادی به افزودن آن ها به سامانه های غذایی و بیولوژیکی به عنوان آنتی اکسیدان شده است.

    هدف

    هدف از این تحقیق، بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس گیاه آویشن شیرازی و کاربرد آن در روغن سویا به عنوان جایگزین آنتی اکسیدان های سنتزی بود.

    روش بررسی

    در این بررسی، اسانس گیاه با دستگاه GC/MS تجزیه و اجزای شیمیایی عمده ی آن شناسایی شد. فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس در غلظت های مختلف با استفاده از دو روش رادیکال 2 و ''2- دی فنیل 1- پیکریل هیدرازیل (•DPPH) و بی رنگ شدن بتاکاروتن بررسی و با آنتی اکسیدان سنتزی BHT مقایسه شد. فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس با اندازه گیری اعداد پراکسید (PV) و تیوباربیتوریک اسید (TBA) در روغن سویا (آزمون آون) اندازه گیری شد.

    نتایج

    نتایج نشان داد کارواکرول (08/26 درصد) و تیمول (23/17 درصد) ترکیبات فنلی عمده ی اسانس هستند. EC50 اسانس آویشن شیرازی mg/ml 04/0±22/2 تعیین شد، در حالی که این پارامتر برای BHT، mg/ml02/0 ± 58/0 بود. در روش بی رنگ شدن بتاکاروتن فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس در سطح 45/0 درصد، 72 درصد و برای BHT در سطح 01/0 درصد، 81 درصد تعیین شد. در آزمون آون، اسانس آویشن شیرازی در غلظت 1/0 درصد دارای اثر آنتی اکسیدانی معادل با BHA در غلظت 02/0 درصد در روغن سویا بود.

    نتیجه گیری

    اسانس مورد آزمایش خاصیت آنتی اکسیدانی خوبی از خود نشان داد و پس از آزمایش های تکمیلی دیگر می تواند به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی در برخی مواد غذایی به کار رود.
    گل واژگان: فعالیت آنتی رادیکالی، فعالیت آنتی اکسیدانی، اسانس، آویشن شیرازی

    کلیدواژگان: فعالیت آنتی رادیکالی، فعالیت آنتی اکسیدانی، اسانس، آویشن شیرازی
  • محسن حجت، فرح زور همدانی زاده، فروغ سرهنگی، الهه متحدیان، هدایت صحرایی صفحه 69
    مقدمه
    سردرد از شایع ترین انواع درد در بیماران است. برای تسکین سردرد، متخصصان داروهای مختلف شیمیایی و غیر شیمیایی را به بیماران توصیه کرده اند. استامینوفن یکی از انواع رایج داروهایی است که برای بهبود سردرد استفاده می شود. از سوی دیگر، چای رایج ترین نوشیدنی در دنیا به شمار می رود. تحقیقات قبلی نشان داده اند که آلکالوییدهای موجود در چای می توانند متابولیسم استامینوفن را کاهش دهند.
    هدف
    این تحقیق به منظور بررسی اثر مصرف چای بر بهبود اثربخشی استامینوفن انجام شده است.
    روش بررسی
    برای انجام این آزمایش، 120 بیمار با شکایت از سردرد که به بیمارستان شهید مطهری شهرستان جهرم مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند تا در یک آزمون یک سو کور مورد مطالعه قرار گیرند. 58 بیمار به عنوان گروه آزمایش ابتدا یک لیوان چای نوشیدند و پس از گذشت 20 دقیقه یک قرص 325 میلی گرم استامینوفن به آن ها داده شد. 62 بیمار نیز در گروه کنترل ابتدا یک لیوان آب گرم به جای چای می نوشیدند و پس از 20 دقیقه به آن ها نیز یک قرص 325 میلی گرمی استامینوفن داده شد. شدت درد در دو زمان به وسیله یک پرسشنامه تعیین شد. اولین زمان اندازه گیری شدت درد 15 دقیقه قبل از دریافت چای یا آب گرم بود و دومین زمان 60 دقیقه بعد از دریافت استامینوفن بود.
    نتایج
    نتایج نشان داد که مصرف چای قبل از دریافت استامینوفن به صورت معنی داری شدت درد را در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش داد. به علاوه، بین دو گروه تفاوت معنی داری از نظر سن و جنسیت نبود.
    نتیجه گیری
    از این آزمایش ها می توان نتیجه گرفت که نوشیدن چای قبل از مصرف استامینوفن باعث بهبود اثربخشی این دارو می شود
    کلیدواژگان: استامینوفن، چای، سردرد
  • مهناز خانوی، سیده ملیحه صفوی، فریده سیاوشی، عسل فلاح تفتی، منان حاجی محمودی، عباس حاجی آخوندی، شمسعلی رضازاده، علیرضا فرومدی صفحه 74
    مقدمه
    باکتری گرم منفی هلیکوباکترپیلوری که اولین بار در سال 1982 میلادی شناسایی شده است، امروزه به عنوان مهم ترین عامل التهاب معده و زخم های گوارشی مطرح است. با افزایش مقاومت باکتری ها به آنتی بیوتیک های موجود، لزوم مطالعه برای یافتن داروهایی با منشای گیاهی ضروری به نظر می رسد.
    هدف
    هدف از مطالعه حاضر، بررسی خواص ضدهلیکوباکترپیلوری عصاره 10 گیاه موجود در ایران بر علیه سوش های بالینی هلیکوباکترپیلوری است.
    روش بررسی
    نمونه های بیوپسی معده از بیماران با مشکلات گوارشی معده و اثنی عشر گرفته و H. pylori از نمونه ها با روش های استاندارد میکروبیولو‍‍ژی جدا شد. از روش دیسک دیفیوژن جهت بررسی حساسیت 12 سوش بالینی هلیکوباکترپیلوری به عصاره متانلی میوه و برگ Melia azedarach وMelia indica، سرشاخه های هوایی Stachys setifera، Stachys turcomanica، Stachys trinervis،Stachys subaphylla، Stachys byzanthina، Stachys persica، Stachys inflata و Stachys laxa استفاده شد.
    نتایج
    گیاهان آزمایش شده در غلظت mg/disc8 فعالیت ضدهلیکوباکترپیلوری با قطر هاله عدم رشد در محدوده 38 - 12 میلی متر از خود نشان دادند. سرشاخه های گیاه Stachys setifera، میوه گیاهMelia indica و برگ Melia azedarach اثرات قوی تری بر روی سوش های هلیکوباکترپیلوری از خود نشان دادند.
    نتیجه گیری
    به دنبال افزایش مقاومت به آنتی بیوتیک ها، نیاز به داروهای جدید ضد هلیکوباکترپیلوری بیشتر احساس می شود. استفاده از گیاهان دارویی ممکن است در ریشه کنی چنین مشکلاتی مناسب باشد. براساس نتایج به دست آمده از این مطالعه، تحقیقات بیشتر برای یافتن اثرات گونه های دیگر از گیاهان ایرانی، علیه عفونت های حاصل از هلیکوباکترپیلوری ضروری به نظر می رسد
    کلیدواژگان: هلیکوباکترپیلوری، Melia، Stachys، عصاره متانولی
  • سیدحمیدرضا منوری، محمود شمسی شهرآبادی، پوپک مرتاض کار صفحه 81
    مقدمه
    مقاومت به داروهای ضدویروسی در چند سال اخیر به طور شایعی مشاهده شده است. از این رو بررسی و ارزیابی ترکیبات دارویی جدید به منظور دستیابی به روش های نوین درمان ضروری به نظر می رسد.
    هدف
    محور اصلی این تحقیق، بررسی اثر عصاره گیاه شیرین بیان بر چرخه تکثیر ویروس هرپس سیمپلکس است.
    روش بررسی
    ابتدا سمیت این عصاره روی سلول های Vero بررسی شد. سپس اثرات ضدویروسی آن در محدوده غلظتی کمتر از آستانه سمیت با روش TCID50 ارزیابی شد. روشImmunoflouroscent assay برای ارزیابی کاهش بیان پروتئین های ویروس استفاده شد.
    نتایج
    با توجه به آزمایش های انجام شده عصاره شیرین بیان، دارای اثر مهارکنندگی روی تکثیر ویروس هرپس است. نتایج نشان می دهد بیشترین اثر ضدویروسی عصاره شیرین بیان در مراحل آغازین چرخه تکثیر ویروس مشاهده می شود.
    نتیجه گیری
    عصاره گیاهی شیرین بیان می تواند کاندید مناسبی جهت بررسی های بیشتر به منظور دستیابی به عوامل نوین ضدویروسی باشد
    کلیدواژگان: هرپس ویروس، شیرین بیان، سمیت
  • زهرا کاظمی زاده، زهره حبیبی، ایوب مرادی صفحه 87
    مقدمه
    جنس Teucrium شامل بیش از 340 گونه در سراسر جهان است که در کشور ایران 12 گونه از این جنس رویش دارد و سه گونه از این تعداد بومی ایران هستند. گونه های مختلف Teucrium در طب سنتی به عنوان گیاه دارویی استفاده می شود. تاکنون بر روی اجزای تشکیل دهنده اسانس گونه Teucrium hyrcanicumمطالعه ای انجام نشده است.
    هدف
    بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس در دو جمعیت گونه مریم نخودی خزری جمع آوری شده از دو رویشگاه.
    روش بررسی
    در این پژوهش اندام های هوایی گونه مریم نخودی خزری از دو رویشگاه جاده خلخال - اسالم و رستم آباد جمع آوری و پس از خشک کردن در سایه، به روش تقطیر با آب اسانس گیری و توسط روش های GC و GC/MS اجزای آن شناسایی شد.
    نتایج
    بازده اسانس برای نمونه ها به ترتیب 25/0 و 2/0 درصد وزنی- وزنی به دست آمد و تعداد 38 و 15 ترکیب نشان دهنده 1/93 درصد و3/93 درصد کل ترکیب های اسانس شناسایی شدند. در اسانس جمعیت خلخال - اسالم،Hexahydrofarnesyl acetone (7/12 درصد)، Linalool (7/11 درصد)، E - β-Farnesene (7/10 درصد) ترکیب های عمده بودند و نیز در نمونه جمع آوری شده از منطقه رستم آباد گیلان E - β - Farnesene (6/60 درصد) وE – α - Farnesene (0/15 درصد) فراوان ترین بودند.
    نتیجه گیری
    تفاوت های کیفی و کمی در ترکیب های اسانس دو جمعیت می تواند ناشی از تفاوت ویژگی های اکولوژیک مناطق رویش مانند دما، رطوبت و ارتفاع از سطح دریا و یا سایر عوامل خاکی و جغرافیایی باشد
    کلیدواژگان: مریم نخودی خزری، ترکیب های اسانس، GC/MS
  • اکرم عیدی، مریم عیدی، لیلا بدیعی صفحه 94
    مقدمه
    درد یک نوع از حواس است که در بسیاری از موارد نشانه‎ای برای شناسایی بیماری ها است. درد عمدتا دارای اثر محافظتی است. هرچند مورفین قرن ها به عنوان مهم‎‎ترین عامل ضددرد مورد استفاده قرار داشته است ولی به دلیل خصوصیات اعتیادآور آن و عوارض جانبی بسیار از جمله تنگی نفس، افسردگی، کاهش تحرک دستگاه معدی - روده‎ای، سرخوشی و تغییرات سیستم اندوکرینی و اوتونومیک تمایل کمتری به استفاده از آن دیده می‎شود. استفاده از گیاهان دارویی در تسکین درد از زمان های قدیم متداول بوده و استفاده از آن ها رو به افزایش است.
    هدف
    در تحقیق حاضر اثر ضد‎دردی اسانس برگ گیاه مریم‎گلی توسط آزمایش فرمالین در موش کوچک آزمایشگاهی نر بالغ بررسی شد، هم چنین احتمال اثر ضددردی اسانس گیاه از طریق فعال شدن سیستم اوپیوییدرژیک ارزیابی شد.
    روش بررسی
    اسانس گیاه و مورفین در حضور یا عدم حضور نالوکسان (آنتاگونیست گیرنده اوپیوییدی) به صورت درون‎ صفاقی تزریق شدند. گروه کنترل روغن آفتاب گردان را به ‎‎عنوان حلال اسانس گیاه دریافت نمود.
    نتایج
    نتایج تحقیق نشان داد که اسانس برگ گیاه مریم‎گلی در دوز 3/0 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن همانند مورفین به صورت معنی داری هر دو مرحله درد را کاهش می‎دهد. اثرات ضددردی اسانس برگ گیاه مریم‎گلی در دوز 3/0 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن توسط نالوکسان بلوکه می‎شود و نشان‎دهنده این امر است که اثرات آنالژزیک گیاه مرتبط با فعال شدن گیرنده های اوپیوییدی در سیستم عصبی مرکزی است.
    نتیجه گیری
    داده های تحقیق حاضر نشان می‎دهد که اسانس برگ گیاه مریم‎گلی دارای اثرات ضد‎دردی وابسته به فعال شدن سیستم اوپیوییدرژیک است، هرچند مطالعات بیشتری برای تعیین اثرات درمانی آن مورد نیاز است
    کلیدواژگان: مریم گلی، درد، موش کوچک آزمایشگاهی، آزمایش فرمالین
  • حمزه امیری صفحه 100
    مقدمه
    جنس Teucrium متعلق به تیره نعناع بوده و 13 گونه و چهار زیر گونه در ایران دارد. از طرف دیگر، اسانس ها از متابولیت های ثانویه گیاهی بوده که به طور وسیعی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و به عنوان ترکیباتی با خاصیت ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی استفاده می شوند.
    هدف
    شناسایی مواد تشکیل دهنده اسانس گونه tylori T. orientale subsp. و مقایسه آن با orintale T. orientale subsp..
    روش بررسی
    گیاه مذکور از 55 کیلومتری شرق خرم آباد واقع در استان لرستان جمع آوری شد. اسانس گیری از آن با روش تقطیر با آب صورت گرفت. شناسایی ترکیبات موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی انجام شد.
    نتایج
    40 ترکیب در اسانس گیاه مورد مطالعه شناسایی شد که مهم ترین ترکیبات آن عبارتند از: لینالول (60/28 درصد)، کاریوفیلن اکسید (62/15 درصد)، 1 و 8 - سینئول (5/4 درصد)، 3- اکتانول (55/9 درصد)، بتا پینن (75/8 درصد)، بتا کاریوفیلن (33/7 درصد) و جرماکرن دی (60/4 درصد).
    نتیجه گیری
    مقایسه نتایج حاصل از بررسی ما درخصوص آنالیز اسانس گونه T. orientale زیر گونه tylori با نتایج سایر محققین که بر روی زیر گونه orintale صورت گرفته است، نشان می دهد که اغلب ترکیبات شاخص در هر دو زیر گونه، با تفاوت هایی در درصد آن ها، با هم مشترک هستند اما در سایر ترکیبات که درصدهای کمتری از اسانس را تشکیل می دهند با هم تفاوت هایی را نشان می دهند. با توجه به شباهت های موجود در ترکیبات شاخص اسانس زیرگونه هایorientale و tylori احتمالا این دو زیرگونه در قالب یک کموتایپ2 قرار خواهند گرفت.
    کلیدواژگان: روغن اسانس Teucrium orientale L، subsp، taylori، لینالول، کاریوفیلن اکسید، 1 و 8 سینتول
  • حسین کمیلی زاده، مژده حاکمی والا، محمد کمالی نژاد، سمیه نشاط آشفته صفحه 105
    مقدمه
    بیماری های باکتریایی از جمله بیماری های رایج در زندگی انسان ها بوده و از طرف دیگر درمان با آنتی بیوتیک ها مسایل دیگری چون مقاومت دارویی و بروز عوارض جانبی را مطرح می کند. لذا استفاده از داروهای گیاهی جدید با عوارض جانبی کمتر می تواند کمک شایانی در درمان این نوع عفونت ها باشد.
    هدف
    . از آنجایی که استفاده از گندم با نام علمیTriticum sativum در طب سنتی ایران مرسوم است، در این تحقیق بررسی اثر ضدباکتریایی گیاه گندم علیه تعدادی از باکتری های گرم مثبت و منفی بررسی شد.
    روش بررسی
    عصاره گیری از گیاه با حلال های آب، متانول 80 درصد، کلروفرم و اتردوپترول به روش ماسراسیون انجام شد. غلظت های 25، 50، 75 و 100 میلی گرم بر میلی لیتر از عصاره تهیه شد و با استفاده از متد Kirby-Bauer و روش دیسک دیفیوژن اثر ضدمیکروبی آن بر روی باکتری های استافیلوکوک اورئوس، استرپتوکوک پیوژنز، اشریشیاکلی و سودوموناس آئروژینوزا بررسی شد.
    نتایج
    عصاره آبی در هیچ یک از غلظت های مصرفی (mg/ml100، 75، 50، 25) بر هیچ یک از باکتری های مورد آزمایش اثر ضدباکتریایی نشان نداد. عصاره متانولی بر باکتری استرپتوکوک پیوژنز اثر قابل توجهی داشته و بر باکتری استافیلوکوک اورئوس اثر ضعیفی نشان داد. عصاره کلروفرمی بر باکتری های استرپتوکوک پیوژنز و استافیلوکوک اورئوس اثر ضدمیکروبی ضعیفی داشت. اثر عصاره اتردوپترولی بر باکتری استرپتوکوک پیوژنز قابل توجه و بر باکتری های اشریشیاکلی و استافیلوکوک اورئوس ضعیف بوده است. هیچ یک از عصاره های فوق بر سودوموناس ائروژینوزا اثری نداشتند.
    نتیجه گیری
    عصاره آلی گندم دارای اثر ضدباکتریایی بر روی برخی از باکتری های گرم منفی و گرم مثبت می باشد
    کلیدواژگان: Triticum sativum Lam، عصاره های آلی و آبی، باکتری های گرم مثبت و گرم منفی
  • صدیقه عسگری، احمد موحدیان عطار، اکبر بدیعی، غلامعلی نادری، فرحناز امینی، زهرا حمیدزاده صفحه 112
    مقدمه
    کوشش های فراوان صنایع دارویی، در جهت دستیابی به داروهای موثر در پیشگیری و درمان اترواسکلروز، از جمله کنترل فاکتورهای لیپیدی که از عوامل موثر در ایجاد پلاک های اترواسکلروز می باشد، هنوز به هیچ نتیجه قطعی نرسیده است و هم چنان تمایل مردم سراسر دنیا به استفاده از داروهای گیاهی رو به افزایش است.
    هدف
    مطالعه حاضر اقدام به بررسی اثر کنگر در تعدیل عوامل خطر بیماری اترواسکلروز در مدل حیوانی نمود.
    روش بررسی
    20 خرگوش نر بالغ از نژاد نیوزیلندی به طور تصادفی و براساس نوع تغذیه، به 4 گروه 5 تایی تقسیم شدند:1) رژیم غذایی معمولی، 2) رژیم غذایی معمولی به همراه کنگر، 3) رژیم غذایی پرکلسترول، 4) رژیم غذایی پرکلسترول به همراه کنگر. خرگوش ها به مدت 60 روز تیمار شدند. در ابتدا و پایان دوره از خرگوش ها خون گیری به عمل آمد و فاکتورهای سرمی آنها بررسی شد.
    نتایج
    نتایج نشان داد که کنگر سبب کاهش سطح کلسترول، تری گلیسیرید، LDL کلسترول، VLDL کلسترول، آپولیپوپروتئین B، LDL اکساید و فاکتور هفت و هم چنین افزایش سطح HDL کلسترول و آپولیپوپروتئین A نسبت به گروه پرکلسترول شد.
    نتیجه گیری
    به طور کلی نتیجه گرفته شد که کنگر با تعدیل لیپیدها و لیپوپروتئین های سرمی و ریسک فاکتورهای جدید به خصوص آپولیپوپروتئین B که یکی از مهم ترین ریسک فاکتورهای ایجاد بیماری های قلبی - عروقی است و کاهش اکسیداسیون LDL کلسترول و عوامل انعقادی باعث جلوگیری از آترواسکلروز می شود.
    کلیدواژگان: اترواسکلروز، کلسترول، LDL اکساید، آپولیپوپروتئین، کنگر (Gundelia tournefortii L)
  • محمدرضا وردیان ریزی، عباس حاجی آخوندی، شمسعلی رضازاده، مهناز خانوی، مرتضی پیرعلی همدانی صفحه 120
    مقدمه
    کشفPaclitaxel (Taxol®) به عنوان یک داروی ضد سرطان قوی از گیاه Taxus brevifolia Nutt.، چندین گروه تحقیقاتی در سراسر جهان را تشویق کرده است تا سایر گونه های Taxus را مورد بررسی قرار دهند تا بتوانند به منظور درمان سرطان های مختلف یا به عنوان مواد اولیه برای تولید ترکیبات نیمه سنتتیک، مشتقات موثرتر Paclitaxel را جداسازی نمایند. در نتیجه، بیش از 400 دی ترپنوئید از نوع تاکسان از گونه های مختلف Taxus جداسازی شده است که بسیاری از آن ها دارای اثرات ضد سرطانی جالب هستند.
    هدف
    هدف از انجام این بررسی جداسازی، خالص سازی و شناسایی ترکیبات تاکسوئیدی موجود در سرشاخه های گیاه سرخدار ایران بود.
    روش بررسی
    سرشاخه های گیاه توسط حلال آلی استخراج شد. بعد از مراحل چربی زدایی، پراکنش، کروماتوگرافی ستونی و کروماتوگرافی لایه نازک، ترکیبات به دست آمده توسطNMR شناسایی شد.
    نتایج
    جسم taxuspinanane G خالص سازی شده و توسط طیف NMR شناسایی شد.
    نتیجه گیری
    در این تحقیق ترکیب taxuspinanane G از سرشاخه های گیاه Taxus baccata L. جداسازی شد. این اولین گزارش از وجود این ترکیب در گونه مورد بررسی است.
    کلیدواژگان: Taxuspinanane G، Taxus baccata L، تاکسوئید، جداسازی