نشریه علوم و تکنولوژی محیط زیست
سال دهم شماره 4 (پیاپی 39، زمستان 1387)

در فرآیند جی.تی.ال. (Gas-To-Liquid) تغییر گاز طبیعی از فاز گازی شکل به محصولاتی در فاز مایع منجر به آزاد سازی مقادیر زیادی انرژی می شود. از طرف دیگر جریان های متعدد گرم و سرد در این فرآیند دارای اختلاف درجه حرارت قابل توجهی است. بنابراین، فرآیند جی.تی.ال. به شدت انرژی زاست و توانایی تولید مقادیر قابل توجهی انرژی مازاد بر نیاز خود را دارد و حتی امکان تاسیس نیروگاه برق در کنار آن وجود دارد؛ به عبارت دیگر، واحد جی.تی.ال نه تنها از منظر انرژی خودکفاست، بلکه می تواند تولید کننده نیز باشد. در این مقاله رویکردهای مختلف بهینه سازی انرژی در یک واحدGTL به ظرفیت ده هزار بشکه در روز مطالعه و با نرم افزارهای بهینه ساز انرژی در قسمت های گوناگون فرآیند بهینه سازی انرژی انجام شده است. در نهایت روش مناسب تر انتخاب و میزان انرژی تولیدی آن محاسبه و گزارش شده است. براساس نتایج این مطالعه، شبکه ای یکپارچه از مبدل های حرارتی پیشنهاد شده است.

امروزه موادپلیمری به علت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی و مقاومت مناسب در برابر صدمات مکانیکی و همچنین به علت صرفه اقتصادی نسبت به سایر مواد بسته بندی، جایگاه خاصی را در صنایع مختلف غذایی و آشامیدنی کسب نموده و به کارگیری این گونه مواد بسته بندی روز به روز در حال گسترش است. از جمله مشکلاتی را که به کار گیری این گونه مواد در پی دارد تجزیه ناپذیری مواد پلیمری و بروز جنبه های منفی زیست محیطی می باشد. یکی از اهداف این تحقیق دستیابی به روشی اقتصادی در زمینه بازچرخش مواد بسته بندی پلاستیکی و تبدیل آن به ایزولاتور با کاربرد های صنعتی جدید با ارزش افزوده مناسب تر از سایر مواد تبدیلی حاصل از روش های سنتی بازچرخش مواد پلاستیکی می باشد. در این طرح جهت تهیه نمونه های مورد آزمایش از مواد بسته بندی مواد غذایی پلی اتیلن تر فتالات و پلی پروپیلن با دانه بندی های 1 تا 5 میلی متر و 6 تا 20 میلی متر با نسبت وزنی 50 % به طور مساوی و همچنین از الیاف پلی استر به نسبت وزنی 5/2 % مواد پلیمری و به کارگیری رزین های بر پایه پلی وینیل استات با نسبت وزنی 20 % مواد پلیمری در سیلندر های با نسبت یک به یک قطر به ارتفاع ساخته شده است و نمونه های مورد نظر با 3 بار ساخت در شرایط یکسان و در هر بار 3 بار قالب ریزی صورت پذیرفته است. نمونه های ساخته شده به منظور تعیین مقاومت فشاری توسط دستگاه Instron و با سرعت حرکت فک ها 20 میلی متر در دقیقه تحت آزمایش قرار گرفته است. نتایج حاصل از اندازه گیری مقاومت فشاری نمونه های PET و الیاف پلی استر با نمونه های ساخته شده ترکیبیPET و PP و الیاف پلی استر با سایز بندی 1 تا 5 میلی متر مشخص گردیده است که میزان میانگین تغییرات طولی حاصل از اعمال نیرو در طول های 10، 20، 30 و 40 میلی متر نمونه های ساخته شده از PET و الیاف به ترتیب به میزان 2/1، 8/10، 6/18 و 9/31 % میزان نیروی اعمالی بیشتری را جهت تغییرات طولی مشابه نیاز داشته و مقاومت فشاری مناسب تری را نسبت به نمونه های مورد ساخته شده ترکیبی PET و PP از خود نشان می دهد. همچنین کلیه نتایج حاصل از اندازه گیری مقاومت فشاری نمونه های PET و الیاف پلی استر با نمونه های مورد ساخته شده ازPET و PP و الیاف پلی استر با سایز بندی 6 تا 20 میلی متر مشخص گردیده است در تغییرات طول های 20 و 30 و 40 میلی متر نمونه های مورد ساخته شده ترکیبی PET و PP به ترتیب به میزان 5/4 و14 و3/25 % میزان نیروی اعمالی بیشتری را جهت تغییرات طولی مشابه نیاز داشته و مقاومت فشاری مناسب تری را نسبت به نمونه های مورد ساخته شده از PET و الیاف از خود نشان می دهد.

دراین تحقیق عملکرد سه ماده شیمیایی سولفات فرو،کلرورفریک و هیپوکلریت کلسیم و تاثیر افزایش TDSبرآن هادرحذف سولفید بررسی شده است. این مطالعه نشان دادکه ترسیب شیمیایی با استفاده ازاین سه ماده شیمیایی روش مناسبی جهت تصفیه این گونه پساب ها است. باتغییرpH ازمحدوده4تا9در محدوده غلظ mg/L 05/47-95/0سولفیدبابررسی97نمونه پساب بیشترین بازده حذف سولفید درحدود21/66%-38/61%در7=pHحاصل گردید. براساس نتایج حاصل ازاین تحقیق سولفات فروباغلظت mg/L 200-5 درمحدوده غلظت mg/L 05/47-95/0سولفیدبابررسی 59نمونه پساب دارای بازده حذف سولفید درحدود94/73%-79/55%می باشد. کلرورفریک باغلظتmg/l 100-2 درمحدوده غلظتmg/L 05/47-95/0سولفید با بررسی62 نمونه پساب دارای بازده حذف سولفید در حدود2/84%-5/67%می باشد. هیپوکلریت کلسیم باغلظت mg/L 500-10درمحدوده غلظت mg/L 05/47-95/0سولفید با بررسی 60 نمونه پساب دارای بازده حذف سولفید در حدود 85/80%-17/62%می باشد. بنابراین مشاهده می شودکه نسبت یون فریک، یون فروویون هیپوکلریت به یون سولفیدبه ترتیب 2، 5 و10می باشدوکلرورفریک باغلظت کمتردارای بازده حذف بیشتر می باشد.همچنین نتایج این بررسی نشان دادکه کاهش درصد حذف سولفید توسط سولفات فرو، کلرورفریک وهیپوکلریت کلسیم با افزایش TDSتا mg/L 1000محسوس نبوده و با افزایش TDSتا mg/L 1500 کاهش درصد حذف سولفید چشم گیر است.

در جهان امروز، زباله ها یک آلاینده زیست محیطی شناخته شده هستند، که اگر نسبت به آن چاره اندیشی ننشینیم و از بار آلودگی ها و پسماند ها نکاهیم، تندرستی، سلامت و بهداشت همگانی با ناهنجاری های فراوانی روبه رو خواهد شد. در این میان محل دفن زباله، نقش مهمی را در شبکه دفع زباله بازی می کند و جزئی از راهبرد جدید مدیریت جامع مواد زاید جامد محسوب می شود.
در سال های اخیر طرح محل دفن شامل تجهیزاتی برای کنترل و انتقال گاز و استفاده از انرژی مربوط به بیوگاز می باشد. گاز محل دفن که به اختصار LFG هم نامیده می شود، از انجام مجموعه ای از واکنش های زیست شیمیایی بر روی مواد آلی تجزیه پذیر موجود در زباله در شرایط بی هوازی به دست می آید و این گازها شامل متان، کربن دی اکساید و گازهای هیدروژن، هیدروژن سولفاید، ترکیبات آلی فرار و... می باشد.
ارزیابی و پیش بینی نرخ تولید و انتشار گاز از محل های دفن، جهت طراحی این محل ها و بهره برداری موفق گازهای تولیدی به عنوان منابع انرژی دارای اهمیت زیادی می باشد. گازهای تولیدی در محل های دفن، پس از استحصال و تصفیه می تواند به طور مستقیم برای تامین انرژی مورد نیاز در صنعت، نظیر روشنایی، تامین انرژی مورد نیاز توربین های گازی و موتورهای تولید برق و حتی در راه اندازی واحدهای تولید هم زمان حرارت و برق مورد استفاده قرار گیرد.
در این مطالعه با استفاده از بسته نرم افزاری LandGEM و با در نظر گرفتن درصد حجمی محتوای متان 61%و محاسبه m3/Mg 164 به عنوان ضریب پتانسیل تولید گاز، و ثابت نرخ تولید متان06/0، انتشار گاز و آلاینده ها از مرکز دفن زباله شهر شیراز مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان آنالیز حساسیت با در نظر گرفتن نرخ های تجزیه (k) مختلف این ارزیابی نشان داد که میزان گاز متان و کربن دی اکساید تولیدی از این محل هر کدام به ترتیبm3/year 106×5/1 و m3/year 105× 6/9 می باشد.
بیشترین میزان متان و کربن دی اکساید تولیدی مربوط به سال 1400 شمسی می باشد و آلاینده های وینیل کلراید، بوتان، کربن دی سولفاید، کلرودی فلوئورومتان، بنزن، دی کلرو دی فلوئورومتان، دی کلروفلوئورومتان، هگزان، پنتان، زایلن در میان سایر آلاینده ها بیشتر از حد استاندارد بوده اند.
با توجه به مقدار زیاد گاز متان تولیدی در محل دفن زباله شهر شیراز که ماکزیمم تولید آن تا سال 1400 هم ادامه می یابد و با توجه به اقدامات لوله کشی که جهت استحصال گاز در این محل صورت گرفته است، استفاده کاربردی از انرژی حاصل از این گاز با تاکید بر تصفیه و پالایش گاز خروجی گزینه مناسب جهت حذف این گاز گلخانه ای می باشد.
در این تحقیق بررسی وضعیت استحصال گاز متان از جنبه های فنی و بهداشتی استحصال گاز متان صورت پذیرفته است که بر مبنای تحلیل داده ها ارایه شده و متغیرهای مؤثر بر میزان استحصال گاز بر پایه چهارچوب نظری و تجربی انتخاب شده، طرح ریزی شده است.

در این تحقیق، جذب کروم شش ظرفیتی توسط سبوس برنج به صورت ناپیوسته مطالعه شده است. اهداف اصلی این مطالعه شامل بررسی جذب کروم از محلول آبی توسط سبوس برنج، مطالعه اثر پارامترهای مهم مانند pH، زمان تماس و غلظت اولیه کروم بر کارایی فرایند جذب و تعیین ایزوترم جذب مناسب و پارامترهای سینتیکی فرایند جذب کروم بر روی سبوس برنج می باشد. نتایج حاصل حاکی از آن است که جذب کروم توسط سبوس برنج پس از 120 دقیقه به حالت تعادل می رسد و پس از این زمان تغییرات نامحسوسی در بازدهی حذف کروم مشاهده می شود. در pHهای پایین تر، میزان جذب کروم بیشتر می شود و حداکثر درصد حذف کروم (8/99%) در pH برابر با 2 برای غلظت اولیه کروم mg/l 5 به دست آمد. با افزایش غلظت اولیه کروم میزان جذب کاهش می یابد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که جذب کروم توسط سبوس برنج در میان شش ایزوترم مطالعه شده (لانگمیر، فرندلیچ، BET، Temkin، D-R و Generalized) از ایزوترم فرندلیچ با ضریب همبستگی 997/0 پیروی می کند. حداکثر ظرفیت جذب تک لایه ای برای شرایط آزمایشگاهی موجود در این مطالعه mg/g 208/0 به دست آمده است. به علاوه سینتیک جذب کروم توسط جاذب مورد مطالعه با مدل مرتبه شبه اول و ضریب همبستگی 99/0< R2 در دمای C ̊25 تطابق دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که سبوس برنج می تواند به عنوان جایگزینی ارزان و کم هزینه برای جاذب های تجاری موجود در حذف کروم (VI) از آب و فاضلاب به کار گرفته شود.

جذب بیولوژیکی فلزات سنگین یک فرآیند بسیار موثر در حذف یون های فلزات سنگین از محلول های آبی است. در این تحقیق ویژگی های جذب سطحی کاتیون های Pb(II) و Zn(II) توسط بیومس قارچی غیرزنده P.chrysosporium به طور جداگانه مورد بررسی قرارگرفته است. همچنین روش های کشتن بیومس قارچی که شکل غیرزنده آن در جذب فلز موثرتر از نوع زنده می باشد بررسی شده، که نتایج نشان می دهد جوشاندن بیومس در سود یکی از روش های مناسب برای کشتن قارچ مورد نظر است. در این مطالعه از تکنیک جذب سطحی در سیستم ناپیوسته استفاده شده است. اثرات تغییرات pH، غلظت اولیه فلز، سرعت اختلاط، زمان تماس و دما در جذب سطحی مورد بررسی قرارگرفته که آزمایش های به عمل آمده نشان می دهد میزان جذب سطحی فلزات توسط بیومس با تغییرات pH محیط تغییر می کند. حداکثر جذب سطحی هر دو فلز بر روی جاذب بین pH 5 تا 6 است. با افزایش غلظت اولیه Pb(II) و Zn(II) جذب سطحی یون های فلزی مربوطه بر روی جاذب افزایش یافته است. زمان مناسب برای انجام فرآیند جذب حداکثر یک ساعت بوده و بعد از گذشت یک ساعت میزان جذب ثابت است و تغییری نمی کند. حداکثر یون های فلزی جذب شده توسط بیومس غیر زنده P.chrysosporium برای فلز سرب mg/g 90 و برای فلز روی mg/g 63 به دست آمده است. لذا میزان جذب Zn(II) از Pb(II) است. همچنین نتایج نشان می دهد که با افزایش دما میزان جذب زیاد شده است. افزایش غلظت بیومس تاثیر چندانی بر روی جذب ندارد. داده های به دست آمده از آزمایش جذب دو فلز Pb(II) و Zn(II) توسط بیومس یادشده از دو مدل Freundlich و Langmuir تبعیت می کند. با استفاده از HCl می توان تا حدود 98 % از بیومس استفاده شده را بازگردانی کرده و مورد استفاده مجدد قرار داد. نتایج پیشنهاد می کند که بیومس غیر زنده P.chrysosporium به طور قابل ملاحظه ای در حذف ویژگی های فلزات سنگین از محلول های آبی موثر است.

پارک جنگلی عون بن علی با ارایه سطوح مختلفی از خدمات زیست محیطی برای مردم، در شمال شهر تبریز واقع شده است. این خدمات دارای ارزش های اقتصادی هستند که غالبا برآورد آن ها با معیارهای عادی مشکل می باشد، زیرا درآمد مالی مستقیم ایجاد نمی کنند، اما منافعی مانند افزایش کیفیت زندگی و فرصت های تفرجی را در بر دارند، که عمدتا با لحاظ نمودن برخی از شاخص ها می توان ارزش اقتصادی آن ها را برآورد نمود. در این تحقیق، جهت شناسایی ارزش اقتصادی – تفرجی پارک جنگلی عون بن علی از روش کلاوسون استفاده شده است. این روش بر مبنای برآوردرابطه بین تعداد بازدیدکنندگان و میانگین بعد مسافت اماکن مسکونی این افراد از پارک و همچنین بر اساس استفاده از نقشه، ترجیحات و خصوصیات اقتصادی و اجتماعی بازدیدکنندگان پارک و ورابطه بین هزینه دسترسی وتعداد بازدیدکنندگان با در نظر گرفتن اطلاعات موجود می باشد. سپس منحنی تقاضا با در نظر گرفتن ورودیه های فرضی و نسبت جدید مراجعه کنندگان بر مبنای پرسش نامه ها ترسیم گردیده است. محاسبات انجام شده نشان می دهد، ارزش اقتصادی – تفرجی پارک جنگلی عون بن علی در هر روز 125081000 ریال می باشد. همچنین نتایج به دست آمده آشکار می سازد، که اکثریت بازدیدکنندگان پارک در سطوح سنی 30-20 سال قرار دارند، 40 درصد بازدیدکنندگان حداقل مدرک تحصیلی خود را دیپلم ذکر نموده و 9/31 درصد مراجعین دارای درآمد ماهیانه 200-100 هزار تومان می باشند.

جذب سطحی به عنوان یک فرآیند موثر در تصفیه نهایی مواد آلی به شمار می رود. تحقیق حاضر شامل بررسی کاربرد سه ماده کربن گرانولی فعال (GAC)، کربن پوست بادام (ASC) و کربن پوست گردو (WSC) به عنوان جاذب جهت حذف فنل از آب آلوده می باشد. روش های آزمایشگاهی جهت دستیابی به ایزوترم های تعادلی و بهترین شرایط جذب به کار گرفته شده است. نمودارهای تعادلی برای GAC به ترتیب دارای ضریب همبستگی 99/0 و 99/0، برای ASC 92/0 و 96/0 و در مورد WSC 93/0 و 95/0 در ایزوترم های فرندلیچ و لانگمور می باشد که نشان دهنده تطابق قابل قبولی است. بازده حذف نهایی در جاذب GAC دارای 87/99 %، در جاذب ASC دارای 36/91 % و در جاذب WSC برابر با 17/78 % حذف فنل است. بیشترین بازده حذف فنل در pH اولیه 2، مقدار جاذب g/L 20 و زمان تماس 3 ساعت برای هر سه جاذب به دست آمد.

به طور متوسط روزانه 72559 کیلوگرم پسماند از سطح بیمارستان ها و سایر مراکز بهداشتی و درمانی شهر تهران جمع آوری می شود. ارزیابی کمی و کیفی این زایدات در برنامه ریزی جهت رفع نقاط ضعف موجود در سیستم فعلی مدیریت پسماند های بیمارستانی موثر می باشد. در این مقاله کمیت و کیفیت پسماندهای بیمارستانی در سطح 20 بیمارستان خصوصی شهر تهران از طریق پرسشنامه و توزین زایدات، مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده میزان کل پسماند تولیدی در بیمارستان های مورد مطالعه 8430 کیلوگرم در روز می باشد. با توجه به وجود 2475 عدد تخت فعال در این مراکز، سرانه تولید زباله به ازای هر تخت فعال در روز 406/3 کیلوگرم برآورد شده است. بیشترین میزان زایدات عفونی مربوط به بخش های جراحی و اورژانس به ترتیب با 2 و 8/1کیلوگرم در روز به ازای هر تخت فعال و کم ترین میزان این زایدات نیز متعلق به بخش اطفال با 25/0 کیلوگرم در روز به ازای هر تخت فعال می باشد. بیشترین میزان زایدات شبه خانگی نیز متعلق به بخش های زنان و زایمان و اطفال به ترتیب با 3 و 5/2 کیلوگرم در روز به ازای هر تخت فعال برآورد شده است. میزان متوسط پسماند تولید شده توسط بخش های مختلف در بیمارستان های مورد بررسی 60% پسماند شبه خانگی، 39% پسماند عفونی و 1% زایدات تیز و برنده می باشد. تفکیک نامناسب پسماندها توسط کارکنان خدمات و عدم رعایت دیگر کارکنان بیمارستان ها و ملاقات کنندگان موجب گردیده تا درصد پسماند های عفونی به دلیل اختلاط با سایر پسماندها، بسیار زیاد باشد.افزایش آگاهی وشناخت کارکنان این مراکز در خصوص اعمال روند تفکیک وبهبود سیستم جمع آوری و حمل پسماندها توسط شهرداری تهران از گزینه های مناسب جهت مدیریت صحیح پسماندهای بیمارستانی می باشد.

در این تحقیق، واحد الفین واقع در پتروشیمی بندر امام از لحاظ مشکلات زیست محیطی در چهار جنبه آلاینده های پساب، هوا، صوت و پسماندها مورد بررسی قرار گرفته است. پس از شناخت فرآیند تولید و منابع انتشار آلاینده ها در واحد مذکور نقاط نمونه برداری مشخص شد و طی 6 ماه نمونه برداری مستمر پارامترهای کیفی پساب و آلاینده های هوا انجام گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد که غلظت پارامترهای اکسیژن خواهی شیمیایی (COD)، روغن و چربی (Oil) کل جامدات محلول (TDS) و فسفات در پساب خروجی از واحد الفین بالا بوده و چندین برابر استاندارد ملی می باشد. محاسبات بار آلودگی برای پارامترهای مذکور نیز مؤید این موضوع می باشد. میانگین مقادیر COD، Oil، TDS و فسفات در کل دوره نمونه برداری به ترتیب 352، 24، 860 و 3/2 میلی گرم بر لیتر محاسبه گردیده است. میزان آلاینده های اتمسفری (SO2، NOX، CO) ثبت شده در واحد مطالعه حاکی از آن است که این پارامترها در محدوده مجاز تعیین شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست قرار می گیرد. از دیگر آلاینده های هوا در این واحد می توان به وجود بخارات هیدروکربنی((VOCS در سطح واحد نیز اشاره نمود. در بررسی پسماندها در واحد مذکور 14 مورد ماده زاید شناسایی شده که 10 مورد آن ها خطرناک بوده و 90% از کل زایدات را به خود اختصاص داده است. بررسی آلاینده های صوتی حاکی از آن است که بیشترین تراز شدت صوت در این واحد 102 دسی بل (A) بوده و پمپ ها و کمپرسورها از مهم ترین منابع تولید آلودگی صوتی در این واحد می باشد.

از آن جایی که استقرار نظام مدیریت سبز در سازمان ها و ارگان های مختلف جزو اولویت های دولت می باشد و با توجه به اهمیت استقرار مدیریت سبز در راستای کاهش مصرف منابع مختلف آب، انرژی، کاغذ و مدیریت مواد زاید جامد، اجرای این نظام در کتابخانه ملی ایران امری ضروری به حساب می آید.
این مقاله به بررسی منابع مختلف آب، انرژی، کاغذ و مواد زاید جامد در کتابخانه ملی ایران و همچنین مدیریت مصرف این منابع پرداخته است.
به همین منظور پس از توصیف و مشخص نمودن اهداف و چهارچوب های مدیریت صحیح مصرف منابع مختلف (مدیریت سبز) به بررسی مصرف منابع در کتابخانه ملی ایران پرداخته شده است تا با مشخص شدن میزان مصرف راهکارهای مدیریتی ارایه شود. برای رسیدن به این هدف قدم اول بررسی وضعیت موجود کتابخانه از طریق انجام بازدیدهای متعدد، تکمیل چک لیست ها و پرسشنامه بوده است تا با جمع آوری اطلاعات لازم و انجام تحلیل های مورد نیاز راهکارهای لازم ارایه شود. نتایج حاصل در خصوص مصرف انرژی سوخت در مقوله حمل و نقل در کتابخانه ملی حاکی از آن است که از میان آلودگی های حاصل از حمل و نقل (CO2، CO، NOx و هیدروکربن ها) میزان تولید CO2 بیشترین مقدار را به خود اختصاص می دهد(904 کیلوگرم) و CO به میزان 6 کیلوگرم، NOx به میزان 2 کیلوگرم و هیدروکربن ها به میزان 58/0 کیلوگرم به ترتیب آلوده کننده های بعدی به حساب می آید. در مورد میزان انرژی مصرفی در مجموعه نیز در بین وسایل و تجهیزات انرژی بر، یخچال های موجود در کتابخانه ملی ایران بیشترین سهم را در تولید CO2، SO2و NOx دارد. میزان تولیدCO2 برای کلیه این تجهیزات 32/1140 کیلوگرم، SO2 9072/3 کیلوگرم و NOx 886/2 می باشد. مجموع انرژی مصرفی برای این تجهیزات نیز 71/2739 کیلووات ساعت است. همچنین در بین گازهای تولید شده، CO2 بیشترین و NOx کمترین سهم را به خود اختصاص می دهد. درخصوص مصرف آب کتابخانه نیز مجموع آب مصرفی برای فضای سبز، ظرفشویی و توالت ها 45459 لیتر در سال بوده، که بیشترین سهم این مصرف مربوط به آبیاری فضای سبز و 32471 لیتر در سال است. در بخش مواد زاید جامد و ضایعات تولیدی حاصل از مصرف مواد مختلف، براساس نتایج حاصل از 30 بار نمونه گیری انجام گرفته، بیشترین حجم تولید ضایعات مربوط به مواد آلومینیومی و کاغذ است و میزان CO2 به دست آمده 19475 کیلوگرم در سال، میزان SO2 54/77، NOx 4/57 و ذرات 92/2 کیلوگرم در سال می باشد. در نهایت پس از انجام کلیه اقدامات و مطالعاتیاد شده راهکارها و پیشنهادهای مدیریتی و اجرایی ارایه شده است و همچنین مشخص شده که با اجرا و استقرار نظام مدیریت سبز در مجموعه امکان مصرف بهینه منابع آب، برق، کاغذ و مدیریت مواد زاید جامد در کتابخانه ملی ایران وجود دارد واین نظام می تواند به کاهش هزینه ها در مجموعه نیز کمک نماید.

پدیده نخست شهری در کشورهای در حال توسعه از ماهیتی سلطه آمیز برخوردار بوده و در اغلب موارد با تاثیرات شدید محیط طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی بر واحدهای فضایی پیرامونی خود همراه است. تهران نیز به عنوان یکی ازاین کلان شهرها برای رشد و توسعه، نه تنها در مقیاس ملی، بلکه در مقیاس منطقه ای به منابع طبیعی و انسانی آن ها به نحوی ناپایدار و سلطه آمیز دست اندازی می کند و موجبات تحول اقتصادی، اجتماعی و سازمان فضایی مناطق پیرامونی را فراهم می آورد. لذا روابط و مناسبات حاکم بین کلان شهر تهران و مناطق پیرامونی از ماهیتی نابرابر و سلطه آمیز برخوردار است.این تحولات در سازمان فضایی، در زمینه مرتبه و اندازه سکونت گاه ها، شهری شدن چشم انداز روستایی، تغییر در اقتصاد پایه، تغییر کاربری اراضی، تغییر در ترکیب جمعیت و فعالیت از مهم ترین آن ها بوده است که در نتیجه دگرگونی ساختار اجتماعی- اقتصادی و کالبدی فضاهای پیرامونی به ویژه لواسان و شریف آباد را فراهم ساخته است. این مقاله در دو سطح کلان به تحلیل ماهیت اقتصاد مسلط سیاسی حاکم بر ایران و باز تاب فضایی آن در تهران و پیرامون در دوره های مختلف به ویژه از دهه 1350 اشاره دارد و در سطح خرد به تحلیل و مقایسه تطبیقی تحولات سازمان فضایی شهر لواسان و شریف آباد دررابطه با تهران می پردازد.

خنثی بودن فضاهای زیستا در محیط زیست شهری و بی مکانی انسان امروز در ساختار شهری، نشان از این امر دارد که انسان معاصر از بی مکانی و بی خانمانی رنج می برد. این چنین است که شهروندان و ساکنان شهر، هویت خویش و تعاملات اجتماعی خود را با محیط، از دست داده اند. رسالت شهرسازی نیز در این است که فضاهای شهری را به مکان ارتقا دهد تا در بستر این مکان های معنادار، ارزش های انسانی و اجتماعی امکان بروز یابند و بحران طراحی شهری معاصر را سامان دهند. از سویی دیگر، روش پدیدار شناسی این توان را دارد تا به ایجاد محیط های واجد معنا و فراخوانی حس مکان و روح مکان و معنای مکان بپردازد که مولفه های اساسی در هویت مکانی به شمار می روند. بر این اساس این مقاله در رویکردی پدیدار شناسانه، به بررسی پدیده مکان می پردازد تا امکان احراز و بازخوانی هویت مکان های شهری ممکن شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دیگر ضرورتی ندارد که در پی سبکی جدید در طراحی بود و می بایست به جستاری برای یافتن معانی و ارزش های اصیل در معماری و شهرسازی خاصه شهرسازی سنتی پرداخت که با دیدگاهی تاویلی از " آن چه داده شده است" در شیوه دادگی جهان و اشیا و مکان ها بروز می یابد. علاوه بر این فرایند پدیدار شناسی مکان و مولفه های مکان شهری در رویکردی توصیفی_تحلیلی مورد بازخوانی و بازبینی قرار می گیرد و در پایان به راهکارهایی چند در مورد ارتقای فضا به مکان شهری اشاره می شود که در اکتشاف دوباره جهان و قرائت مکان های سنتی در معماری و شهرسازی ایران و به روز سازی آن ها با نوگرایی و نوخواهی نسل امروز، در رویکردی پدیدار شناسانه خود را نشان می دهد.