فهرست مطالب

مدیریت صنعتی - سال یکم شماره 1 (پاییز و زمستان 1387)

نشریه مدیریت صنعتی
سال یکم شماره 1 (پاییز و زمستان 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/12/24
  • تعداد عناوین: 9
|
  • عادل آذر، محمودرضا حقی فام، نیما علی بابایی صفحات 3-20
    به دلیل وسعت شبکه های انتقال برق، همواره این احتمال وجود دارد که این شبکه ها در اثر بروز خطا های مختلف، دچار شرایط اضطراری گردد. در این حالت اگر اقدامات اصلاحی مناسب بر روی شبکه مذکور صورت نگیرد این شبکه دچار ناپایداری شده و عملا خاموشی سراسری اتفاق می افتد. در این شرایط اضطراری معمولا از گزینه هایی مانند بارزدایی (قطع انرژی الکتریکی برخی از مصرف کنندگان) و جابجایی در میزان تولید نیروگاه ها در مراکز پخش و توزیع نیروی برق، جهت کنترل شبکه انتقال برق استفاده می گردد. اما همواره این بحث مطرح بوده است که کمترین میزان بارزدایی یا جابه جایی تولید جهت خروج شبکه انتقال برق از شرایط اضطراری به چه میزان می باشد. در این مقاله، بر اساس یکی از روش های قدرتمند ریاضی (مانند برنامه ریزی غیرخطی)، که یکی از ابزارهای تحلیلی رشته مدیرت صنعتی می باشد، جهت تحلیل و بهینه سازی بارزدایی و جابجایی تولید استفاده می گردد. در نهایت مدل فوق به همراه الگوریتم طراحی شده، در یک شبکه توزیع انرژی الکتریکی (شامل هشت ایستگاه توزیع انرژی) مورد آزمون و شبیه سازی قرار گرفته تا میزان کارایی و برتری این روش نسبت به روش های دیگر مشخص گردد.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی غیرخطی، بهینه سازی ریاضی، شبیه سازی، پایداری شبکه های انتقال برق، بارزدایی و جابجایی تولید
  • احمد جعفرنژاد، رضا یوسفی زنوز صفحات 21-28
    بطور طبیعی هر فعالیتی با ریسک و مخاطره همراه است. ریسک پروژه ها مفهومی غیر از مفاهیم مالی دارد. در مدیریت پروژه، اتفاقاتی که می توانند در حین اجرای پروژه، رخ دهند و وقوع پروژه را به مخاطره بیاندازند، مفهوم ریسک را دارند. شناسایی، تجزیه و تحلیل،اولویت بندی و داشتن برنامه برای برخورد با این اتفاقات، می تواند نقش بسزایی در موفقیت پروژه داشته باشد. استاندارد دانش مدیریت پروژه جهت مدیریت ریسک، رویکردی هدفمند ارائه می دهد که پیاده سازی آن، می تواند منجر به کمینه شدن احتمال وقوع یا اثر پیامدهای ناگوار بر اهداف پروژه باشد. از طرفی وجود ریسک حاکی از اجرای پروژه در محیط های با عدم قطعیت و عدم اطمینان است که محاسبات فازی ابزار بسیار مناسبی جهت برخورد با نایقینی می باشد. در این مقاله ابتدا ریسک های ممکن الوقوع در یک پروژه حفاری چاه نفت شناسایی و سپس با رویکرد فازی به سنجش و رتبه بندی ریسک ها پرداخته خواهد شد. مدل شناسایی و تحلیل همانطور که اشاره گردید، مبتنی بر مدل استاندارد مدیریت پروژه است.
    کلیدواژگان: ریسک، مدیریت پروژه، محاسبات فازی، متغیرهای زبانی، رتبه بندی فازی
  • رضوان حجازی رضوان حجازی، علی اصغر انواری رستمی، مینا مقدسی صفحات 39-50
    در این پژوهش، بهره وری کل بانک توسعه صادرات ایران و تغییرات بهره وری شعب آن با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، مورد بررسی قرار گرفته است. از مدل رتبه بندی کامل SBM(سنجه مبتنی بر متغیرهای کمکی) برای تحلیل بهره وری کل بانک توسعه صادرات ایران طی سالهای 1373 تا 1384 و از شاخص بهره وری مالمکوئیست برای اندازه گیری رشد بهره وری شعب این بانک طی سال های 1382 تا 1384 استفاده گردیده است. در مدل SBM، از متغیرهای هزینه مطالبات مشکوک الوصول، منابع مالی قابل استفاده جهت اعطای تسهیلات و تعداد کارکنان به عنوان ورودی و تسهیلات اعطایی به عنوان خروجی و با فرض بازده به مقیاس متغیر استفاده گردید. روند میانگین متحرک امتیاز کارایی بدست آمده نشان داد که بهره وری کل بانک توسعه صادرات ایران بهبود یافته است. در مدل شاخص بهره وری مالمکوئیست از متغیرهای تعداد کارکنان، سود و کارمزد پرداختی و هزینه های اداری و پرسنلی به عنوان ورودی و تسهیلات اعطایی، کارمزد دریافتی، سپرده های بدون هزینه و سپرده های هزینه زا به عنوان خروجی استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که بهره وری شعب بانک در سال 1383 به طور متوسط یک درصد و در سال 1384، دو درصد رشد داشته است. همچنین شعب بانک بر اساس رشد بهره وری، رتبه بندی شدند.
    کلیدواژگان: بهره وری، تحلیل پوششی داده ها، مدل رتبه بندی کامل SBM، شاخص مالمکوئیست
  • حسین صفری، عزت الله اصغری زاده صفحات 51-70
    یکی از مشکلات صنعت امروز کشور، عدم وجود یک رویکرد مشخص به منظور افزایش رقابت پذیری است. لذا در این مقاله قصد داریم که مدلی برای بررسی و اندازه گیری رقابت پذیری یا توان رقابتی بنگاه ارائه نماییم. برای استخراج مدل مفهومی، از یک طرف، تئوری ها، مدل ها، رویکردها و چارچوب های مرتبط با رقابت پذیری در سطوح مختلف بنگاه، صنعت و ملی و از طرف دیگر تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه آن شناسایی رویکردهای اصلی مورد استفاده در تدوین مدل مفهومی اولیه بود که عبارتند از: رویکردهای سیستمی، دارایی- فرآیند- عملکرد، مبتنی بر قابلیت و مبتنی بر بازار. با استناد به این رویکردها مدلی با سه جزء اصلی منابع ورودی سازمان، موقعیت بنگاه در بازار و توان خلاقیت و نوآوری برای اندازه گیری توان رقابتی بنگاه توسعه داده شد. سپس با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی و مدلسازی شبکه های بیزین، این مدل مورد بررسی قرار گرفت. پس از تایید مدل، مشخص شد که توان رقابتی شرکت صنایع پتروشیمی ایران به عنوان یک مطالعه موردی بیش از هر چیز وابسته به منابع است.
    کلیدواژگان: رقابت پذیری، بنگاه، شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران، شبکه های بیزین، تحلیل عاملی
  • مجتبی طواری، محمدعلی سوخکیان، سیدعلی میرنژاد صفحه 71
    در شرایط متغیر و پیچیده امروزی که بر محیط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... حاکم است یکی از عواملی که می تواند به بقای سازمان کمک نماید، مسئله بهره وری است، به همین دلیل در این تحقیق سعی نموده ایم مهمترین عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی انسانی را شناسایی کرده و در گام بعد به اولویت بندی این عوامل بپردازیم. پس از مطالعه متون و تحقیقات موجود در زمینه بهره وری و تکنیک های تصمیم گیری و هم چنین مصاحبه با متخصصین و اساتید، پرسشنامه ای تهیه گردید که شامل عواملی چون مدیریتی، اجتماعی- روانی، فرهنگی، محیطی، فردی و اقتصادی بود. پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه اول، معیارهای نهایی شناسایی شد و پرسشنامه دوم تهیه گردید که شامل جداول مقایسات زوجی معیارها بود و داده های حاصل از آن به منظور رتبه بندی معیارها در روش های AHP، SAW، TOPSIS و ELECTRE استفاده شد. با توجه به این که نتایج حاصل از اجرای روش های فوق در مواردی با یک دیگر هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه بندی معیارها از تکنیک های ادغامی (Poset) که شامل روش های میانگین، بردا و کپ لند است، استفاده نمودیم. در نهایت عوامل مدیریتی مهمترین عامل شناخته شد و سپس به ترتیب عوامل فردی، فرهنگی، اجتماعی- روانی و در انتها عوامل محیطی قرار گرفت.
    کلیدواژگان: بهره وری نیروی انسانی، SAW، POSET
  • مهدی عباسی، عباس ابراهیمی، علی جمالی صفحات 89-106
    امروزه کنترل فرایند آماری نقش مهمی را در بررسی و کنترل دقیق کیفیت محصولات ایفا می کند. بدین منظور روش های متعددی نیز برای انجام این فرآیند مورد استفاده قرار می گیرد. اما از آنجایی که در نمودارهای کنترل گسسته، غالب اطلاعات در دسترس، به صورت ترم های زبانی می باشند که مبهم و نادقیقند، بنابراین در اکثر مواقع تشخیص و تعیین مقادیر به صورت کمی بسیار مشکل است. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی با استفاده از خواص مجموعه های فاز ی، روشی جهت کنترل فرآیند گسسته ارائه می گردد. در این تحقیق که به صورت مطالعه موردی در شرکت محور سازان ایران خودرو صورت گرفته است، نمودارهای کنترل فازی پیشنهاد شده بوسیله ونگ و رز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در شرایطی که ناچار به استفاده از متغیرهای زبانی هستیم، نمودارهای کنترل فازی گزارش دقیق تر و مناسب تری از فرایند را نسبت به نمودارهای کنترل کلاسیک ارائه می دهد. این روش به ویژه در زمانی که فرایند از کنترل خارج می گردد، سریع تر هشدار داده و وجود یک حالت غیر عادی در فرایند را نشان می دهد. تعداد واژه های زبانی مورد استفاده برای بیان سطح کیفیت محصول بر روی دقت و حساسیت نمودارهای کنترل موثر است و هر چه تعداد واژه های زبانی مورد استفاده برای بیان سطح کیفیت محصول نیز بیشتر باشد، احتمال رسم یک نقطه در فاصله بین حدود کنترل یا احتمال خطای نوع دوم کمتر می شود.
    کلیدواژگان: منطق فازی، کنترل فرایند آماری، کنترل فرایند گسسته، نمودارهای کنترل
  • نظام الدین فقیه، محمد مهدی منتظری صفحات 107-124
    در هر فرآیند تولید تعدادی ماشین آلات و تجهیزات و همچنین میزان نسبتا ثابتی از نیروی انسانی موجود است که جهت انجام عملیات تولید از آنها استفاده می شود. در بسیاری از موارد با مشاهده نحوه کار یک فرآیند می توان دید که تعدادی از ماشین آلات، مشغول کار نیستند ولی تعداد دیگری از تجهیزات، یکسره مشغول بکار بوده و در جلوی آنها مقدار زیادی از قطعات، آماده بسته شدن روی ماشین جهت انجام عملیات ساخت هستند و در مقابل تعدادی از کارگران به شدت مشغول کار می باشند و حجم قابل توجهی از کار انجام نشده، در کنار آنها انباشته گردیده است.وجود زمانهای بیکاری و یا وجود کار بیش از حد، یعنی نبود توازن و تعادل در فرآیند تولید، از جمله عواملی هستند که مشکلاتی را برای مدیریت سیستم ایجاد می کند. برای رفع این معضلات مدیر ناچار به ارائه راهکارهایی جهت بهبود وضع موجود است. یکی از راهکارهایی که مدیر می تواند برای رفع مشکل عدم توازن و تعادل در فرآیند تولید از آن استفاده کند بحث موازنه و یا متعادل سازی خط تولید است. در این مقاله برای حل مسئله موازنه خط مونتاژ، از روش الگوریتم ژنتیک استفاده شده است. الگوریتم ارائه شده روش جدیدی را به هنگام انجام عملیات تقاطع و ترکیب کروموزوم های والد جهت تولید فرزند و نیز ایجاد جهش در کروموزوم ها، ارائه می دهد. و در نهایت، کارایی جواب های بدست آمده از روش الگوریتم ژنتیک با روش عددی مقایسه می شود.
    کلیدواژگان: موازنه خط مونتاژ، ایستگاه کاری، عناصر کاری، روش عددی، الگوریتم ژنتیک
  • علی محقر، داوود کریمی دستجردی، فقیهه معین نجف آبادی، علی بیاضی صفحات 125-148
    مقاله حاضر تاثیرمتغیرهای وضعیتی بر فعالیت های مدیریت کیفیت و عملکرد سازمان ها را مورد بررسی قرار می دهد. روش تحقیقی که منجر به این مقاله شده، توصیفی پیمایشی بوده که برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون های آماری مقایسه میانگین ها استفاده شده است. بررسی و مطالعه تاثیرمتغیرهای وضعیتی به عنوان متغیرهای تعدیل کننده پیاده سازی فعالیت های سیستم مدیریت کیفیت و عملکرد سازمان ها نشان داد این متغیرها تاثیر معنی داری بر پیاده سازی فعالیت های مدیریت کیفیت و عملکرد سازمان ها ندارد که این مهم می تواند به عنوان تاییدی بر فراگیر بودن فعالیت های سیستم مدیریت کیفیت باشد.
    کلیدواژگان: متغیرهای وضعیتی، فعالیت های سیستم مدیریت کیفیت، عملکرد سازمانی، مقایسه میانگین ها
  • مدل بهره برداری از مخزن سد ارس با استفاده ازبرنامه ریزی پویا
    منصور مؤمنی، نادر رضایی صفحات 149-154
    در این تحقیق تلاش شده است مدل ریاضی جهت بهره برداری به هنگام از مخزن چند منظوره سد ارس با اهداف تامین نیازهای کشاورزی، تولید انرژی برقآبی و کنترل سیلاب ارایه، و معادلات حاکم بسط داده شود. روابط حاکم بر سیستم سد مخزنی شناسائی شده واین روابط در قالب مدل های برنامه ریزی پویای معین و پویایی تصادفی حل شوند. نتایج اجرایی این مدل ارایه دستورالعملی است که مقدار خروجی از مخزن را به صورت تابعی از حجم ذخیره اولیه مخزن و جریان ورودی در ماه جاری و جریان ورودی در ماه قبل نشان دهد. نظر به اینکه در هنگام بهره برداری بهنگام، مقدار جریان ورودی در ماه جاری مشخص نیست لذابه یک مدل پیش بینی جریان نیاز می باشد. همچنین بنا به فرض مارکفی بودن فرایند آب دهی ماهانه رودخانه، از ماتریس های احتمال گذار بین حالات مختلف آب دهی استفاده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد مدل تصادفی، مقدار آب در دسترس بیشتری را در اکثر ماه های مختلف برای تامین مصارف کشاورزی و برقابی در اختیار می گذارد بنابراین مدل تصادفی مناسب تر است.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی منابع آب، برنامه ریزی پویا، سیاست بهره برداری، بهره برداری از مخزن
|
  • Pages 21-28
    Naturally all activities are along with risk and uncertainties. Project risk has the concept more than the financial concept. In project management, risks are events that can occur during the project implementation and has negative effects on project completion and meeting goals. Identification, analysis, prioritizing and having plan for dealing with these events are playing an important role in project success. Project management body of knowledge (PMBOK) illustrates a systematic approach for implementation of risk management plan that can be lead to minimization of probability or impacts of undesirable outcomes to project goals. On the other hand appearing risks implies that project is done in an uncertain environment. Fuzzy computations are a suitable tool for dealing with these uncertainties. In this paper, possible risks in implementation of excavation of oil well project are identified and then measured and ranked by fuzzy approach.
  • Pages 39-50
    In this survay the total productivity of Export Development Bank of Iran (EDBI) and the productivity changes of branches was studied by using the method of Data Envelopment Analysis. Slacks-based measure of super-efficiency model was used to analyze the total productivity of the EDBI in the period of 1373-1384 and malmquist productivity index was used to measure the growth of productivity in branches from 1382 to 1384. The data needed to conduct such a study have been collected through library search and field study. In SBM model, the cost of doubtful debts, major financial sources to grant facilities and number of employees were used as input and granted facilities is considered as output with the assumption of variable return to scale and the trend of moving averages of efficiency scores showed that the total productivity of EDBI has improved. In calculating malmquist productivity index, the variables regarding the number of employees, profit and charges paid, administrative and personal expenses are used as inputs and facilities paid, fees and commissions income, non-cost deposits and costly deposits were used as outputs. The outcomes showed that branch productivity has improved 1 percent in 1383 and 2 percent in 1384. In addition, branches were categorized in terms of productivity growth.
  • Competitiveness, Corporate, Inpc, Structural Equation Model, Factoe Analysis Pages 51-70
    Nowdays, one of the biggest problems of national industries, is the lack of competitiveness. Some of the experts in this field believe that national competitiveness has closely relation with corporate competitiveness. Thus, in this paper, we’re going to design a model for measuring corporate competitiveness. With regarding to this model, a corporate cans gain current approach and position and forcast the future one. IRAN’s National Petrochemical Compay (INPC) has been selected for this survey for different reasons. This Company in IRAN not only is as a company, but also is as an industry. Also it had been in internal and external markets actively. For designing this model, firstly literature of this field has been reviewed that caused to exploitation of different theories, models, frameworks, and approachs of national and corporate competitiveness. According to this literature review, main approachs of corporate competitiveness that used in the proposed model are systematic, resource based, market based, and asset-process-performance approach. With respect to these approches, the proposed model has three components: corporate resource, position of corporate in market, and the ability of creation and innovation. This model confirmed through factor analysis and structural equation model. As a result of this reserach, INPC competitiveness has the corporate resource approach. It suggested INPC must shift to the mixture of corporate resource approach and ability of creation and innovation approach.
  • Page 71
    Nowadays in the variability and complexity of the economic, social and political environment; productivity is one of the main factors that can contribute to the organization`s survival. Because of this, in this research, first we have tried to identify the most important factors that affect human resource productivity and then to prioritize these factors in the next stage. After studying the available papers and researches related to productivity and decision making techniques and also after consulting with experts and professors, a questionnaire containing managerial, socio- psychic, cultural, environmental, individual and economic factors was designed. After analyzing this first questionnaire, final criteria were identified. Then the second questionnaire including pairwise comparison tables of these criteria was prepared and its data was used in order to rank criteria with AHP, SAW, TOPSIS and ELECTRE methods. Because the outcomes resulted from mentioned methods were not consistent in some cases and also in order to achieve a general consensus about the criteria ranking; we have used Partially Ordered SET (POSET) which include Averaging, Borda and Copeland. Consequently it is deduced that managerial factor is the most important factor and then there are individual, cultural, socio- psychic and finally environmental factor in descending order of importance. At the end, some alternatives about the top ten criteria are suggested to the management, in order to improve productivity in enterprise.
  • Pages 89-106
    Nowadays statistical control process plays an important role in quality control of products. So wide variety of methods are utilized to do so. But since the most percentage of available information in the discrete control charts are verbal terms, fuzzy and vague, in most cases it is difficult for us to refine them into the quantitative data. Thus in this article we are to change these verbal data into the quantitative data by fuzzy logic and furthermore to provide new method to control discrete process. In this research that has been executed in the Irankhodroo, Mehvarsazan Company, fuzzy control charts suggested by Rose & Wang examined. Results achieved from this research represent when we have to use verbal variables, fuzzy control charts present clearer and better results than classic control charts. This method particularly when the process is out of control will give a faster alert and will report existence of a disorder in the process. The number of verbal terms used for defining quality level of product influence on accuracy and sensitivity of control charts and the more verbal terms used for defining quality level of product, the less probability of second-type error(?) or stretching a point in control limit sides(LCL & UCL).
  • Pages 107-124
    There are some machineries and equipments as well as relatively fix amount of human resources involved in any production process. In many cases, by observing operational method of a process, one may see that some of these machineries are not working, but on the other hand, other equipments are continuously working, and many parts are set in front of them, waiting to be set up over machines to continue production procedure. Existence of non-working time as well as overload tasks, that means imbalance in production process, are among factors creating some problems for system’s management.One guideline that a manager may use to encounter imbalance problem of production process is assembly line balancing.In this thesis, genetic algorithm method is used to solve assembly line balance problem. This algorithm presents a new method during execution of crossover operation and combination of parent chromosomes in order to produce child and mutation building in chromosomes. Finally, efficiency of obtained answers by genetic algorithm is compared with numeric method.
  • Pages 125-148
    In this paper, we study The affect of contextual factors on quality management practices and organizations performance. The research method that led to this article is descriptive survey that we analyze gathered data with compare means statistical test. The result show that there is no significant effect of contextual factors on quality management practices and organizations performance. This results can be as certification to universally application of quality management practices.
  • Aras Dam Reservoir Operation Model by Using of Dynamic Programming
    Pages 149-154
    This article aims at designing the mathematical model for Aras dam reservoir in time operation with missions of agriculture needs safeguarding, water electric energy production and torrent controls. Reservoir system relations determinate and these relations at framework of are determined and stochastic dynamic programming are calculated Executive results of this model are presentation of guides that shows the amount of reservoir output is relative to reservoir primary volume and input flow in current month and input flow in the month before in timely operation, the amount of input flow in current month not determinate, so it is necessity to one flow forecasting model. In this manner with supposition of flow Markov process in the long of month is used passing for probability matrix between different states of flow. The results show that the stochastic model available the more amount water to securing of agriculture and water electric uses, therefore stochastic model is preferred in stead at deterministic mode