نشریه توسعه سازمانی پلیس
سال پنجم شماره 5 (پیاپی 20، آذر و دی 1387)

انسان ها در زندگی روزمره خود در هر جایگاه و مقامی که قرار گرفته باشند و در پوشش هر صنفی که فعالیت نمایند با مشکلات و مسائل گوناگون و متنوعی دست به گریبان هستند. لذا انسان ها همواره سعی می نمایند با توجه به شرایط موجود، بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. گاهی شرایط مساله کاملا مشخص و شفاف است و گاهی هم ابهام در صورت مساله وجود دارد. در برخی اوقات شیوه های حل مساله واضح است و در برخی اوقات بر سر شیوه حل مساله اختلاف نظر وجود دارد. آنچه امروزه در نزد تحلیل گران سیستم ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، نحوه برخورد با مسائلی است که ابعاد انسانی دارند. به عبارت دیگر مسائلی با ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و در حالت کلی مسائلی که در آن تصمیمات و نگرش های انسانی تاثیر قابل ملاحظه ای در فرایند و نتیجه آن ایفاء می نمایند. هدف این مقاله مشخص نمودن مختصات این مسائل در سیستم های نرم و نحوه چگونگی بر خورد با آن ها، ارائه چندین مثال در حوزه مرتبط با فعالیت های ناجا و معرفی متدولوژی سیستم های نرم به مثابه یک شیوه نوین در این زمینه می باشد.

بررسی گروه های کاری در سازمان به دلایل گوناگون حائز اهمیت است. اول آن که امروزه گروه های کاری یکی از اجزای مهم و تشکیل دهنده ی سازمان ها را تشکیل می دهند و دوم، رفتار افراد در گروه های کاری متفاوت از مجموعه کاری است که هر یک از اعضاء به تنهایی انجام می دهند. در واقع رفتار اشخاص هم بر گروه ها اثر می گذارد و هم از گروه تاثیر می پذیرد. یکی از موارد حساس و پراهمیت که مدیران در آن نقش کلیدی دارند، ارائه کار تیمی توسط نیروهای تحت مدیریت ایشان است. ایده اصلی در استفاده از تیم های کاری، دستیابی به اهداف سازمانی با اثر بخشی و بازده بالاتر و کاهش مکاتبات سازمانی بوده و به عنوان ابزاری جهت غلبه بر ضعف های سازمان دهی رسمی می باشد؛ از آنجایی که موفقیت یا شکست یک تیم به عوامل متعددی وابسته است، شناخت این عوامل و نحوه تنظیم آن ها اهمیت فوق العاده ای در تحقق اهداف سازمان ها دارد.
در این مقاله ضمن اشاره به مفهوم تیم های کاری و انواع آن، عملکرد تیم های کاری و عوامل مؤثر برآن مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان الگو اثر بخشی تیمی و الگو جامع تیمی ارائه می گردد. این تحقیق از نوع توصیفی است و در آن برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات موضوع از روش کتابخانه ای نظیر کتب و مجلات استفاده گردیده است. نتایج مقاله حاضر حاکی از آن است که آزادی عمل کارکنان در تیم های کاری در نهایت امکان رشد و کسب سود از طریق مدیریت بر خویشتن را فراهم می آورد. در سطح سازمان نیز وجود تیم های کاری موجب افزایش عملکرد و بهبود فعالیت متقابل اعضاء، افزایش نوآوری، خلاقیت وانعطاف پذیری شده که این عوامل با توجه به محیط پیچیده فعلی منجر به اثربخشی سازمانی می شود.

از آن زمان که محدودیت زمان و منابع به عنوان دو ملاحظه اساسی ذهن مدیران و صاحبان تولید و خدمات را به خود درگیر کرده است، ضرورت افزایش کارایی و اثربخشی فعالیت های مرتبط با ماموریت های سازمان و مجموعه تحت مدیریت، بیش از پیش نمایان می گردد. در شرایطی که استانداردی برای رسانیدن واحدها به سطح مطلوب تعریف نشده و یا استانداردهای موجود، نیاز به ارتقاء دایمی دارند، از این رو یافتن کارایی نسبی واحدها و سعی در کارا نمودن واحدهای ناکارا راه حلی منطقی برای افزایش کارایی است.
روش تحلیل پوششی داده ها که علم نسبتا نوپایی به شمار می آید، با روش های علمی مبتنی بر بهینه سازی، واحدهای کارا را تعیین می کند و ازسویی برای واحدهای ناکارا، شرایط لازم جهت رسیدن به کارایی را مورد مطالعه قرار می دهد. در این مقاله ابتدا رویکردهای نوین ارزیابی عملکرد بررسی و سپس با مفاهیم، تعاریف و کارهای انجام شده توسط تحلیل پوششی داده ها (DEA) آشنا شده و در انتها یک مورد کاوی عملی در واحدهای گذرنامه ناجا خواهیم داشت.

امروزه اعتیاد و مواد مخدر یک بحران جهانی به شمار می آید که حیات ملت ها را به خطر انداخته است. اعتیاد یک بیماری زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی است. عوامل متعددی در سوءمصرف مواد مخدر مؤثر هستند که در تعامل با یکدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می شوند. بنابراین، آشنایی با این عوامل به جهت اقدامات پیشگیرانه قبل از اعتیاد، و انتخاب نوع درمان و اقدامات خدماتی - حمایتی از معتادان، برای دولت ها به دلیل حفظ ثبات امنیت اجتماعی و اقتصادی شان حائز اهمیت است. لذا در این راستا نهاد ها و سازمان ها وظیفه سنگینی بر عهده دارند. آن ها باید با اتخاذ یک سیاست و هدف واحد، از اشاعه فساد مواد مخدر در جامعه به موازات هم، جهت رسیدن به هدف مورد نظر جلوگیری کنند. اعتیاد به مواد مخدر تنها با فرد معتاد سر و کار ندارد، بلکه تمامی جامعه را تحت تاثیر قرار داده و امنیت آن را زیر سؤال می برد. چشم اندازی که هم اکنون از مواد مخدر در داخل کشورمان داریم، چشم اندازی تیره و ناخوشایند است. بنابراین در مقاله حاضر با مطالعه مبانی نظری و ادبیات تحقیق و مطالعه پ‍‍ژوهش های صورت گرفته، چشم انداز مطلوب بر اساس آمارهای موجود ترسیم و راه کارهای لازم ارائه می گردد.

سرمایه اجتماعی در جامعه شناسی به عنوان یک سازه سودمند و مفید در درک اهمیت روابط اجتماعی در موقعیت های گوناگون از توجه بسیار زیادی برخوردار شده است. گرچه تلاش های گوناگون صورت گرفته توسط پلیس و یا شهروندان به منظور ارتقاء کنترل اجتماعی در جامعه تا حد زیادی به میزان سرمایه اجتماعی آنان بستگی دارد، با این حال تاکنون کسی میزان سرمایه اجتماعی موجود در ماموران پلیس را مورد بررسی قرار نداده است. در مقاله حاضر، سرمایه اجتماعی به عنوان یک چارچوب نظری (تئوریک) به منظور درک رفتار نیروی پلیس در دوران حراست از جامعه مورد استفاده قرار گرفته است. هم چنین تعاریف و مفاهیم، الگوی مفهومی، ابعاد و عوامل تاثیر گذار بر سرمایه اجتماعی پلیس و نیز عوامل تاثیر گذار بر عملکرد ماموران در حراست از جامعه (که در آن نقش سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از عوامل اصلی تاثیر گذار برجسته شده است) مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان به وظایف رؤسا و مدیران ادارات پلیس در ایجاد سرمایه اجتماعی اشاره شده است.