نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان
پیاپی 29 (زمستان 1384)

صرفه جویی در کاربرد کلمات و جلوگیری از تکرار کلمات مربوط به تمام سطوح زبانی می شود. در مقاله سعی شده اشکال مختلف استفاده از کلمات اضافی و تکرار کلمات در جملات مرکب شفاهی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین موارد مربوط به نحو و ساختار جملات در گفتار ونیز موارد مربوط به ارتباطات معنایی کلمات مورد بررسی قرار می گیرد. استفاده از کلمات اضافی قواعد مربوط به جملات کتبی را نقض می کند. ولیکن استفاده از کلمات اضافی از نقطه نظر هماهنگی معنایی جملات مرکب‘ از آنجایی که معنای جمله را تغییر نمی دهند‘ حتی تاکید بر محتوای جمله نیز دارند و ارتباط نحوی بین اعضای جمله را به خوبی مجزا می کنند‘ مجاز می باشد. ساختار الگویی جملات شفاهی که نهاد جمله سه بار تکرار می شود‘ فهم ارتباط معنایی جمله را مشکل نمی کند‘ حتی تکرار ارکان اصلی جمله با تغییر گزاره ساختار جدیدی را به وجود نمی آورد. گاها کلمات اضافی یا تکرار کلمات نقش توصیف را ایفا کرده و باعث فهم بهتر مطلب می گردد. استفاده از کلمات اضافی و یا تکرار کلمات منجر به تشکیل مدل های مختلف ویژه نحو جملات شفاهی می شود.

جملات بدون شخص یکی از موضوعات مهم زبان روسی است که بسیاری از زبانشناسان روسی به آن پرداخته اند. و آن عبارت از جملاتی است که اشاره به فاعل ظاهری ندارد و اثری از آنچه که در دستور سنتی روسی به آن فاعل می گویند در این گونه جملات دیده نمی شود. جملات بدون شخص در زبان روسی گاهی بر حالت انسان دلالت دارند‘ زمانی به چگونگی محیط اطراف اشاره می کنند و گاهی نیز نشان دهنده الزام یا عدم الزام و امکان یا عدم امکان انجام عمل هستند. در این مقاله جملات بدون شخص و تقسیم بندی آن ها در زبان روسی و مقایسه آن با زبان فارسی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و در پایان نتایج این بررسی و یافته های نگارندگان این مقاله به تحریر آمده است.

رابطه تعاملی بین رسانه های جمعی و زندگی اجتماعی‘ اعضای جامعه را مدام با مسایل فرهنگی روبرو می سازد. زبان یکی از لایه های مهم محیط پیرامونی انسان است و از این رابطه دو سویه با رسانه های جمعی ‘ تاثیر می پذیرد . در حال حاضر زبان ادبی روسی با تحولات عمیقی روبرو می باشد. ما شاهد استفاده گسترده از کلمات عامیانه‘ عبارت های نا آشنا و کلمات خارجی به خصوص انگلیسی در زبان معاصر روسی هستیم. تمام بخش های زبان روسی در حال حاضر تحت تاثیر این تغییرات می باشند.
در این مقاله برای اولین بار وضعیت و خصوصیات زبان معاصر روسی در رسانه های جمعی ایرانی بررسی می شود. در این راستا‘ بررسی مقایسه ای در خصوص اشتباهات رسانه های جمعی روسیه و ایران انجام می پذیرد.

خلاقیت ادبی و آثار آنتون پاولویچ جایگاه ویژه ای را در ادبیات جهان به خود اختصاص داده است که این امر مرهون سبک نوشتاری و ادبی‘ شیوایی کلام‘ اختصار‘ موضوع آثار‘ ویژگی های زبانی ‘ پویایی‘ ساختار منحصر به خود و خلاقیت نویسنده می باشد. چخوف را می توان جزء نویسندگانی محسوب نمود که برای اولین بار در ادبیات جهان توانست تراژدی روزمررگی و مستاصل بودن انسان را در موقعیت های مختلف در معرض دید و قضاوت خواننده قرار داد او علاقه زیادی به موسیقی داشت و به تایید اکثریت منتقدین روسی یکی از وجوه تمایز آثار او آهنگین بودن می باشد که البته این امر در نتیجه تسلط کامل نویسنده بر زبان روسی واستفاده صحیح و به جا از ظرافت های آن حاصل شده است. در مقاله سعی شده است به اختصار برخی از ویژگی های مهم خلاقیت و آثار جخوف که موجبات تثبیت جایگاه نویسنده را در ادبیات جهان فراهم آورده اند‘ مورد بررسی قرار گیرد.

اشتباه به معنی دور شدن از قواعد کلی پذیرفته شده در سطوح واژگان ‘ ترکیب کلمات و جملات می باشد. از آنجا که بررسی و مطالعه و مشاهده اشتباهات گفتاری زبان آموزان‘ امکان تعیین میزان سطح سختی مبحث مورد نظر در آموزش و ارایه راه کارهای مناسب جهت تکمیل روند آموزش را فراهم می سازد‘ در روش تدریس زبان های خارجی‘ دارای اهمیت خاصی می باشد. اشتباهات گفتاری(زبانی) ممکن است بر اثر تداخل زبانی (زبان مادری و زبان بیگانه) به وجود آیند. اشتباهات دستوری به معنی دور شدن از قوانین و قواعد دستوری در گفتار که عدم تناسب و هماهنگی در بیان مفهوم جمله را دربر دارد‘ می باشند. این گونه اشتباهات به اشتباهات صرفی و نحوی تقسیم می شوند. در اشتباهات نحوی می توان به نقض ترکیب کلمات‘ قواعد ساخت جملات و نقض نظم کلمات و در اشتباهات صرفی می توان به انتخاب اشتباه شکل(کلمه) اشاره کرد. بررسی اشتباهات دستوری زبان آموزان ایرانی برای اولین بار در ایران انجام می شود ونتایج حاصله از آن می تواند به زبان آموزان و اساتید زبان روسی در درک درست مطلب و ارایه روش تدریس مناسب تر و کارایی بیش تر کمک نماید.

مقایسه انجام شده میان دو زبان روسی و اسپانیایی نشان می دهد که جملات مرکب وابسته با جمله پیرو متمم قیدی با معنای "علت" در هر یک از دوزبان فوق به گونه ای خاص پیچیده و مرکب بیان می شوند. به هنگام تجزیه و تحلیل مقایسه ای این دو زبان در ارتباط با جملات مرکب به خصوصیات معنا شناختی و ساختاری آن ها توجه خاص معطوف می گردد. در این ارتباط و به لحاظ معنا شناختی به یک سری مولفه ها‘ از قبیل / تکراری بودن عمل‘ همزمان بودن/ پشت سر هم بودن عمل استناد می گردد. بدون شک این مدل توصیه شده به ما امکان می دهد که دیگر جملات مرکب در زبان های روسی و اسپانیایی مورد مقایسه قرار گیرند.

در زبان های مختلف تکواژ ریشه هسته مرکزی واژه را تشکیل می دهد. تکواژ ریشه مانند سایر تکواژها ‘ می تواند دارای معانی دستوری یا واژه ساز ی باشد. در زبان روسی اهمیت تکواژ ریشه از لحاظ معنی دستوری به مراتب از زبان فارسی غنی تر است. در زبان فارسی‘ اهمیت تکواژ ریشه از لحاظ واژه سازی بیشتر از زبان روسی است. تکواژ از لحاظ کاربرد به دو گروه وابسته و غیر وابسته(آزاد) تقسیم می گردد. تعداد تکواژ ریشه وابسته در زبان فارسی محدود می باشد. تکواژ ریشه افعال نیز به دو گروه کاذب و حقیقی تقسیم می شود. ریشه کاذب و حقیقی دو پدیده جدید در زبان فارسی محسوب می شوند.

حالت اضافی در زبان روسی نسبت به دیگر حالت ها بیان کننده معانی مختلف دستوری است. این حالت با توجه به ساختار آن(با حروف اضافه یا بدون حروف اضافه) می تواند بیان کننده مالکیت‘ خصوصیت‘ ارتباط چیزی با چیز دیگر (??eH ?apT?? oTe? cTy?eHTa, kH?ra ?pyra?aBTopPOMaHa,) باشد. علاوه بر این معانی این حالت به معانی و روابط نحوی مکان وزمان نیز اشاره می کند. Pyray y ? B ??? با توجه به این مطلب که زبان های روسی و فارسی از دیدگاه رده شناختی به زبان های متفاوتی متعلقند در این مقاله سعی شده است روش های بیان معانی مکان و زمان که با شکل های مختلف نحوی در زبان روسی ساخته می شود با زبان فارسی مورد مقایسه قرار گیرد. با توجه به این مطلب که ساخت و فهم حالت اضافی با معنای زمان ومکان برای خارجیان و منجمله فارس زبانان مشکل آفرین است سعی شده است بیشتر به جنبه های عملی مفاهیم مذکور پرداخته شود.
واژه های کلیدی