نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان
پیاپی 13 (پاییز و زمستان 1382)

هدف این مقاله، بررسی آماری میزان یکدستی، هماهنگی میان آن دسته از معادل های فارسی است که در برخی از کتاب ها و مقاله ها، برابر اصطلاحات انگلیسی زبان شناسی ارائه گردیده اند. همچنین سعی شده است مشکلات ناشی از تعددو کثرت معادل ها مورد بررسی قر ار گرفته، پیشنهادهایی در جهت یکسانی و یکنواختی آنها مطرح گردد. در بخش او ل این مقاله به بررسی معادل های به کاررفته در 10 کتاب مختلف در زمینهء زبان شناسی پرداخته ایم و آنها را از حیث یکسانی یا تفاوت معادل ها، با یکدیگر مقایسه کرده ایم. در مرحله بعدی به بررسی و اژه نامه های زبان شناسی که در آن تقریبا از 90 منبع مختلف برای انتخاب معادل ها استفاده شده پرد اخته ایم که با شمارش و آمارگیری معادل های به کار رفته در آن، در واقع 90 منبع مختلف از نظر تعداد معادل ها مورد تجزیه، تحلیل قرار گرفته اند. در بخش بعدی جهت دستیابی به نتایج دقیق تر به بررسی آماری دو کتاب با موضوعی مشترک پرداخته شده است. سر انجام، بخش پایانی این مقاله به نتیجه گیری اختصاص دارد که در آن پیشنهادهایی در جهت یکسان سازی معادل ها ارائه گردیده است.

زبان، به تعبیری، غریزه ای است که در علوعم شناختی از آن به «عضو ذهنی، یک استعداد یا» یک شیوه «تعبیر می شود، مهارتی پیچیده، تخصصی است که به طور همزمان از ابتدای تولد انسان، بدون هیچ تلاش اگاهانه یا آموزش صوری و رسمی، درو جود کودک حضور دارد. از آنجا که این امر با دانش رو ان شناسی و اعصاب شناختی تعامل دارد، برای دانش پژوهان علوم انسانیواجد اهمیت بسیار است.» زبان «بدو ن به کارگیری آگاهی از منطق بنیادینش، به طور کیفی در هر انسان وجود دارد،و از نظر عقلی در زمرهء عام ترین توانایی ها فر ایند اطلاعاتی است. از دور ان ما قبل تاریخ، ادبیات دو وظیفه مکمل را انجام داده است، یکی گسترش افق های مطالعات میان رشته ای(اعم از ارادی، عاطفی، معرفت شناسانه) در ضمیر آگاهانهء انسان، دیگری تلفیق اعتقادات، احساسات، تمایلات درون ذهنی لازم برای بقا در محیط های پیچیده اجتماعی بشری...

مسافر روحانی در جامعه ای زندگی می کند که آرزوها و آرمان های او توسط مردم هم زمانش بر آورده نشده، از این رو او می کوشد با ترسیم سفر روحانی خود مقدماتی برای عینیت بخشیدن بر ذهنیات خویش بیابد.ارداویراف در سفرنامهء خود با به تصویر کشیدن جنبه های خشن پادافره ها، بر آنست تا مردم را به سوی کیش زرتشتی بخواند. در قرن دوازده شاعری به نام دانته آرمان هایش را در محیطی خیالی و روحانی ترسیم می نماید. در سومین سفر روحانی، شوق هجاگویی،ابوالعلامعزی شاعر نابینای عرب را برمی انگیزد تا با طرح سفری روحانی به جهانی دیگرو تصویر شوخ گین پادافره ها به مقابله با باورهای رایج برخیزد. در قرن 19 نیز سیدجمال واعظ اصفهانی، خطیب مشروطه، کتاب رویای صادقه را در ذم مخالفان آزاد اندیش می نویسدو سرانجام جان بر سرآرمان خویش می نهد. از این روی به پاس تلاش های او کتاب رویای صادقه در تحلیل واگویی سفرهای روحانی در کنار اردوایراف نامه، کمدی الهی قرار می گیرد.

در طول تاریخ، سیمای ایران در ذهن و اندیشهء غرب به طور کلی،و نزد فرانسویان به طور خاص پیوسته جلوه ایدوگانه، متضاد داشته است. این تصویر که در ابتدا بر اساس کتاب های تاریخی کهن شکل می گیرد، با اشاراتی که در کتاب مقدس تورات، انجیل به پارس، پارسیان شده، جلوه ای دیگر می یابد. دو باره این تصویر با ذهنیت ناشی از جنگهای صلیبی، تبلیغات کشیشان متعصب تغییر چهره می دهدو سرانجام تحت تاثیر سفرنامه های سیاحان دربارهء ایران، به خصوص تحت تاثیر بردإشت های عالمانه، حکیمانهء فیلسوفان عصر روشنگری فرانسه، از داده های این سفرنامه ها، سیمای حقیقی ایرإن و ایرإنی به عنوان یکی از ارکان بنیادین تمدن جهانی برای همیشه در ادبیات فرانسه نقش می بندد. این مقاله سعی دارد، با اشاره ای گذرا به چگونگی شکل گیری این تصویر، تحول آن تا عصر کلاسیک، سفرنامه های مربوط به ایران و تاثیر آنها بر شکل گیری ذهنیت فرانسویان نسبت به ایرانیان را مورد بررسی قرار دهد.

امروزه آزمون ها به عنوان یکی از قوی ترین و در عین حال خطرناک ترین و سیله اعمال قدرت در سطوح مختلف آموزش، پرورش مورد استفاده قرار می گیرند. موارد متعدد استفاده از آزمون ها در تصمیم گیری های مختلف از قبیل سنجش دانش و معلومات افراد، سنجش توانایی افراد در انجام، وظایف محوله درآینده، اعطای گواهینامه های مختلف، انتخاب افراد صالح برای شغل های متفاو ت و بالاخره صدور مجوز برای ادامهء تحصیل دانش آموز ان و دانشجویان، مسئلهء آزمون و آزمون سازی را به صورت یک پدیدهء پیچیده در آموزش و پرورش امروز در آورده است. یکی از مهم ترین کاربردهای ازمون ها، گزینش دانشجو برای مقاطع مختلف تحصیلی است. این کار مسئولیت خطیری است که هر چه در سطوح بالاتر انجام گیرد، از اهمیت و پیچیدگی بیشتری هم برخوردار می شود. اهمیت ویژهء این امر به دلیل سرمایه گذاری عظیم مالی و فکری بر رو ی افراد گزینش شده و پیچیدگی بیشتر ان، به دلیل گستردگی مطالب، علمی مورد سنجش می باشد. به دلیل این گستردگی، پیچیدگی، این مقاله به یکی از صدها رشتهء اموزشی محدود شده است. هدف این مقاله، به طور اخص بررسی دقیق ازمون های زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی ارشد و در محدو دهء سه سؤال زیر می باشد. ا- محتو ای ازمون های کارشناسی ارشد رشتهء زبان انگلیسی باید چگونه باشد؟ پاسخ به این سؤال از طریق تجزیه و تحلیل دقیق مطالب درسی مقاطع پایین تر امکان پذیر است. 2- محتوای آزمون های کارشناسی ارشد رشته زبان انگلیسی موجود چگونه است؟ پاسخ به این سؤال نیاز به تجزیه و تحلیل آزمون های چند سال اخیر د ارد. 3- چگونه باید بین آنچه که هست، آنچه که باید باشد، ارتباط منطقی ایجاد کرد؟ در پاسخ به این سؤال راهکارهای عملی جهت تهیه، تدوین آزمون های کارشناسی ارشد که از اصول علم آزمون سازی بهره می گیرد، ارائه خواهد شد.

مطالعه و بررسی چکیدهء پایان نامه های دانش آموختگان کارشناسی ارشد ادبیات انگلیسی در دو رهء زمانی 1998 تا 2000 از برخی ابعاد شکلی و موضوعی، موضوع این مقاله است. این پژو هش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده، جامعهء اماری آن 120 پایان نامه است، در راستای دستیابی به اهداف این پژو هش ده جدو ل توزیع فراوانی برای پاسخگویی به سئوالات تحقیق طراحی شد که نشان می دادند، در سالهای اولیه تاسیس دانشکده تعداد پایان نامه های کارشناسی ارشد کمتر بوده، نیز به لحاظ شکلی حدود 31 درصد از پایان نامه ها فاقد چکیده میباشند، فصل بندی استاندارد در تعدادی از پایان نامه ها مورد توجه قرار نگرفته است. به لحاظ موضوعی نیز جهت گیری دانشجویان بیشتر معطوف به آثار پدیدآو رندگانی بوده که شیوهء عمدهء تولید ادبی آنها رمان است، همچنین آثار ادبی دو کشور انگلیسی زبان یعنی انگلیس، آمریکا بیشتر از ادبیات سایر ملل مورد توجه قرار گرفته است.

با کمک علم تکوا ژشناسی می تو انیم اجزاتشکیل دهندهء یک واژه رامورد تحلیل وبررسی قر ار دهیم. تک واژهای زبان روسی از لحاظ تعد اد غنی تر از زبان فارسی می باشند. برای برخی از تک واژهای زبان روسی در زبان فارسی و بالعکس، نمی توان معادل یافت. تک واژهای زبان فارسی به غیر از ریشه و شناسه، عاری از معنی می باشند، در صورتیکه در زبان روسی فقط میان وند عاری از معنی دستوری و لغوی است. وندهایزبان فارسی غیر از پی و اژ که در زبان روسی معادل ند ارد، باعث تبدیل اجزا کلام به یکدیگر می شوند، در صورتی که این مورد درباره برخی از وندهای زبان روسی مصد اق ندارد.

یونگ به وجدان ناخودآگاه فرو ید بعدی تازه افزودو آن را «ناخودآگاه همگانی» نامید. در «و جدان ناخودآگاه همگانی» همهء آرزو ها و امیال بشری انبار شده، ادبیات که خاستگاهش همین امیال نهفته است،و سیله ای است برای گفتگوی تمدنها، چرا که بررسی جدی ادبیات نشان می دهد که همهء نویسندگان، هنرمندان در همهء دوران های تاریخی سخن مشابه می گفتند. به همین دلیل می توان از مضامین مشترک در ادبیات سود جست، برای اثبات این نکته که انسان در همهء دو ران های تاریخی یک سخن را تکرار می کرده است، چون این سخن در مورد ادیان، ادبیات همهء ملت ها صادق است، بنابراین، برای نزدیک کردن ملت ها و تمدن های جهان به یکدیگر، می توان از ادبیات استفاده کرد. در این مقاله ضمن بحث دربارهء آراء منتقدانی چون کلود لوی استرو س،وو لاد یمیر پراپ ثابت شده که اساطیر و ادبیات ساخته و پرداختهء ذهن آدمی است، چون کارکرد ذهن آدمیان یکی است، بنابراین مضامین مشترک در ادبیات کلیهء ملت ها ظاهر می شود.

در این مقاله ترتیب اصلی کلمات ((basic word order در گویش گیلکی لنگرود مورد بررسی قر ار گرفته است. نشان د اده ایم که ترتیب اصلی کلمات در این گویش sov است. آنگاه به شناسایی و ر ابطهء جفت های همبستگی در این گویش با ترتیب اصلی کلمات sov پرداخته ایم و در تمام مو ارد، همبستگی های بین آنها را با ارایه مثال بررسی کرده ایم. این مطالعه نشان می دهد که ازمجموعهء چهارده مورد جفت همبستگی معتبرو قابل بررسی در این گویش، نه مورد با ترتیب اصلی کلمات در این گویش، یعنی sov، همبستگی دارد و در پنج مورد، با ترتیب svo همبستگی، جود دارد. این گونه مطالعات در رده شناسی زبانها، بررسی تغییرات زبانی و جهت این تغییرات اهمیت زیادی د ارد. این گونه مطالعهء رده شناسی زبان با بررسی های کاربردشناسی زبان و جمع بندی اطلاعات کهنه و نو و نیز تعیین مبتدا (topic) و خبر (focus) در زبانها نیز وابستگی نزدیک دارد.

تلفظ، کارکرد بسیار مهمی در درک گفتار و انتقال مفاهیم دارد. شمار چشمگیری از ایرانیان که در مدارس و دانشگاه ها به یادگیری زبان فر انسه می پردازند، در ماه های آغازین در زمینه تلفظ به خطاهایی چند گرفتار می شوند. این پژوهش به کمک آزمونهای تشخیصی و تولیدی، انواع خطاهای آوا یی فارسی زبانان ر ااستخراج و تجزیه و تحلیل می کند و نیز مشکلات فراگیران زبان فرانسه را در خوشه های ابتدایی واژه ها، انتقال منفی زبان فارسی، یا انگلیسی، واکه های خیشومی، توزیع، جانشینی آواها،و اکه های باز و بسته، کشش ماهیچه ای و... آشکار می نماید. نتایج حاصل از این واکاوی، پژوهش گر رابه سوی طبقه بندی تازه ای از خطاها، بر حسب درجهء آسانی، راهبری می کند. دستاور دهای این پژوهش فرضیه های واکاوی مقابله ای آواهای زبان فارسی و فرانسه را- مبنا بر آنکه هرچه تفاو تها و ناهمگونی های آواهای این دو زبان ژرف تر باشد، فراگیری آنها پیچیده تر خواهد بود، مورد تردید قرار می دهد. یافته ها، نشانگر آن است که هر چه آواهای زبان فارسی و فرانسه شباهت بیشتری به یکدیگر داشته باشند و از همدیگر کمتر تمیز داده شوند، فراگیر در تشخیص و تولید آنها با دشواری بیشتری روبه رو می گردد.