فهرست مطالب

فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال پنجم شماره 1 (پیاپی 5، سال 1380)

  • تاریخ انتشار: 1380/11/22
  • تعداد عناوین: 4
|
  • یونجه های یکساله لرستان
    ناصر انصاری صفحه 2
    یونجه های یکساله به عنوان منابع ارزشمند علوفه مرتع ونقش واهمیت آنها درطرحهای تناوب غله ومرتع (لی فارمینگ) از مدتها قبل مورد توجه مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع قرارداشته اند. دراین رابطه طرح جمع آوری وشناسایی یونجه های یکساله دراستانهای مختلف کشوربه اجرا درآمد. دراین گزارش نتایج حاصل از جمع آوری وشناسایی گونه های یونجه یکساله دراستان لرستان واقداماتی که درقالب طرحهای تحقیقاتی وکارهای اجرایی صورت گرفته آمده است. ضمن بررسی جمع آوری های انجام شده دراستان لرستان توسط دیگران، درمجموع 8 گونه درسطح استان مورد جمع آوری وشناسایی مجدد قرارگرفت که عبارتند از: Medicago constrica، M. noaea، M. minima، M. coronate، M. orbicularis، M. rigidula،M. radiate، M. polimorpha همچنین طرحهای تحقیقاتی،مقایسه عملکردگونه های مختلف یونجه های یکساله درشرایط دیم دراستان لرستان با استفاده از5 گونه M. rigidula، M. orbicularis، M.polimorpha، M. truncatula و M. scutellata انجام شد که گونه اخیر بیشترین عملکردرااز خود نشان داد. درکارهای اجرایی انجام شده برروی گونه های جمع آوری شده باهدف تحقیقاتی نسبت به تکثیر بذرآنها وارسال به بانک بذرموسسه وشیوه مناسب خارج نمودن بذرهااز غلاف اقدام که درنتیجه شیوه خارج کردن بذرتوسط آسیاب برفی درمورد دو گونه M. orbicularis و M. scutellat برشیوه کوبیدن غلافها باوسایل دستی به دلیل سرعت بیشتر وشکسته نشده بذرها ارجحیت داشت. درقسمت پایانی گزارش پیشنهادها واولویتهای تحقیقاتی درمورد یونجه های یکساله درلرستان آمده است.
  • مقایسه ارقام بومی و بیگانه یونجه در منطقه طالقان
    مرتضی اکبرزاده، حسین حیدری شریف آباد صفحه 3
    به منظور دستیابی به هدف تولید بیشتر در واحد سطح، احیای اراضی مرتعی شخم خورده و رها شده، کمک به حفاظت آب و خاک و افزایش علوفه، تعداد ده رقم یونجه بومی و بیگانه در شرایط دیم منطقه طالقان با میانگین 3/475 میلیمتر بارندگی سالانه، از نظر عملکرد علوفه خشک، درصد برگ و ارتفاع مورد بررسی قرارگرفتند. این آزمایش در قالب آماری طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار سال 1369 شروع و به مدت پنج سال ادامه و در نهایت میانگین ها به روش دانکن مقایسه شد. اختلاف بین محصول علوفه خشک ارقام در سال اول برداشت معنی دار بود ولی در سالهای بعد معنی دار نگردید. محصول علوفه خشک ارقام هر ساله افزایش داشت، و به طور کلی یونجه بناب با میانگین 4/972 کیلوگرم درهکتار بیشترین و یزدی با 730 کیلوگرم درهکتار مقدار علوفه خشک را تولید نمودند. محصول علوفه هر ساله در دو چین برداشت گردید. از نظر آماری بین میانگین درصد محصول چین دوم ارقام در همه سالها تفاوت معنی داری وجود داشت. به طور کلی رقم سیمرچنسکا با میانگین 2/26 درصد بیشترین و بناب با متوسط 4/17 درصد کمترین مقدار علوفه را درچین دوم تولید نمودند. درصد برگ ارقام میانگین تفاوت معنی داری داشتند. حداکثر میزان برگ با میانگین 7/49 درصد به رقم بمی و حداقل آن با میانگین 6/42 درصد به رقم همدانی تعلق داشت. ارتفاع ارقام متفاوت بود و بین میانگین ها همه ساله تفاوت آماری دیده شد. به طور کلی قره یونجه با میانگین 4/69 سانتیمتر بلندترین و سیمرچنسکا با میانگین 3/56 سانتیمتر کوتاهترین آنها بودند.
    کلیدواژگان: یونجه بومی، یونجه بیگانه، دیم، منطقه طالقان، علوفه خشک، درصد برگ، ارتفاع
  • تعیین مناطق تحت اثر بیابان زایی با پردازش داده های ماهواره ای (مطالعه موردی: دشت کاشان) 1- بررسی روند تغییرات شوری خاک
    مجتبی پاک پرور، مرتضی ابطحی صفحه 4
    برای تشخیص قابلیتهای داده های متوالی ماهواره ای درارزیابی و پایش پدیده های مرتبط با بیابان زایی تحقیق گسترده ای صورت گرفت. دشت قم-کاشان به عنوان یکی از مناطقی که در معرض خطر بیابانی شدن تلقی می شود انتخاب و روند تغییرات پدیده هایی نظیر شوری، کاربری اراضی، فرسایش بادی، به کمک داده های ماهواره ای و روند تغییرات سطح سفره ها و کیفیت آبهای زیرزمینی، آبدهی حوضه های بالا دست و گل آلودگی رودخانه ها به کمک تحلیل داده ها و نقشه های موجود، مطالعه شد. در این مجال نتایج مرتبط با شوری خاک ارایه می گردد. نخست، دو سری از داده های رقومی لندست ام اس اس 1976 و تی ام 1998 با زمان تقریبی یکسان از نظر ماه برداشت، مورد پردازشهای اولیه قرار گرفتند. به کمک نتایج مطالعات صحرایی هر یک از تصویرها به روش مناسب خود طبقه بندی شدند. طبقه بندی با باندهای ترکیبی 12 PCA 34، PCA NDVI در ام اس اس و باندهای اصلی ترکیبی TM4، PCA57، PCA123، NDVI در تی ام صورت گرفت. طبقه بندی از نوع نظارت شده و با الگوریتم حداکثر درست نمایی (ML) بود. دقت طبقه بندی ها بر اساس اطلاعات میدانی مورد ارزیابی قرار گرفت و دقت کلی 65% و 72% به ترتیب برای ام اس اس و تی ام بدست آمد. نتایج نشان می دهند که در فاصله دو مقطع زمانی، از سطح اراضی بدون شوری به میزان 5/7% از کل کاسته و بر مساحت اراضی با طبقات شوری کم، متوسط و زیاد به طور پلکانی افزوده شده است. مساحت سطوح شوره زار دریاچه نمک کاشان به مقدار 5/1% کاهش داشته است. دستاورد پژوهش گویای این است که علی رغم یکسان نبودن ویژگی های تصویری ام اس اس و تی ام، مقایسه نقشه های موضوعی حاصل از کاربرد مجموعه فنون پردازش تصویر بر روی هر یک، اطلاعات مفیدی بدست خواهد داد. این موضوع به ویژه با توجه به ارزش قدمت زمانی ام اس اس در طولانی تر کردن طول دوره مطالعه اهمیت بارزتری خواهد داشت.
    کلیدواژگان: شوری، بیابان زایی، کاشان، لندست، سنجش از دور، تجزیه مؤلفه های اصلی (PCA)
  • بررسی دقت روش های طبقه بندی نظارت شده در تهیه نقشه کاربری و پوشش اراضی
    مسعود مسعودی، کاظم علوی پناه، مسعود نجابت صفحه 5
    در حال حاضر داده های ماهواره ای یکی از منابع مهم در تولید نقشه های کاربری وپوشش اراضی محسوب می شوند. چندین روش طبقه بندی رقومی برای تهیه نقشه های مذکور پیشنهاد شده و هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین ارزیابی و مقایسه روش های مختلف به منظور تعیین روش مناسب و اصولی در شرایط مختلف کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش چند روش طبقه بندی شامل K-نزدیکترین همسایه، حداکثر احتمال و روش جعبه ای با استفاده از داده های رقومی TM در منطقه کواراستان فارس واقع در جنوب شیراز مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین از GIS برای تصحیح بعضی از پیکسلهای غلط استفاده گردید. بررسی روش های ذکر شده براساس دقت کلی، ضریب کاپا با استفاده از تجزیه و تحلیل ماتریس خطا انجام شد. طبق نتایج حاصل از این تحقیق دقت کلی برای روش حداکثر احتمال برابر 7/94%، K-نزدیکترین همسایه 7/61% و روش جعبه ای برابر 4/60% می باشد که برتری روش طبقه بندی حداکثر احتمال نسبت به سایر روش ها نشان می دهد. نتیجه نهایی این تحقیق بر تاثیر نوع روش طبقه بندی در دقت نقشه ها دلالت دارد
    کلیدواژگان: کاربری و پوشش اراضی، داده های TM، روش حداکثر احتمال، روش جعبه ای، روش K، نزدیکترین همسایه، سیستم اطلاعات جغرافیایی