فهرست مطالب
فصلنامه علوم زراعی ایران
سال دهم شماره 2 (پیاپی 38، تابستان 1387)
- تاریخ انتشار: 1387/05/15
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 110
به منظور ارزیابی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای آن در پنبه و انتخاب بهترین ژنوتیپ از بین ژنوتیپ های در دست معرفی پنبه در مقایسه با رقم تجارتی منطقه، چهار ژنوتیپ از گونه تتراپلوئید پنبه (Gossypium hirsutum L.) در آزمایشی بصورت اسپلیت پلات (کرتهای خرد شده) در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 1382 و 1383 مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتند. فاکتور اصلی شامل دور متغیر آبیاری در چهار سطح 70، 100، 130 و 160 میلی متر تبخیر تجمعی از طشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی شامل ارقام Siokra،818-312، B557 و بختگان (بعنوان شاهد) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، طول شاخه رویا، تعداد شاخه رویا، طول شاخه زایا، تعداد شاخه زایا، تعداد غوزه، وزن غوزه، عملکرد وش و زودرسی (نسبت چین اول به کل محصول) بود. همچنین سطح برگ، قطر ساقه و کارایی مصرف آب (WUE) به ازاء عملکرد وش در کلیه ارقام مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر دورآبیاری بر روی صفاتی نظیر ارتفاع بوته، تعداد شاخه رویا، وزن غوزه و عملکرد در سطح 1% یا 5% معنی دار بود. بین ارقام مورد مطالعه نیز از نظر ارتفاع بوته، طول شاخه رویا، طول شاخه زایا، وزن غوزه و زودرسی تفاوت معنی داری وجود داشت. تنش خشکی سبب کاهش وزن غوزه ها شد. در حالیکه درشت ترین غوزه ها مربوط به ژنوتیپ بختگان بود. اثر تنش بر روی عملکرد وش در تیمارهای مورد بررسی بنحوی بود که تیمارهای70 و100 میلیمتر تبخیر در یک گروه و تیمارهای130 و160 میلیمتر تبخیر در گروه دیگر قرار گرفتند و بین دو گروه از این نظر تفاوت کاملا معنی داری در سطح 1% وجود داشت. این نتیجه بیانگر اثر تنش در کاهش قابل توجه عملکرد در ژنوتیپ های پنبه بود. هر چند که بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر عملکرد تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما بیشترین عملکرد وش در تیمار 100 میلیمتر تبخیر مربوط به ژنوتیپ 818-312 بمقدار 3322 کیلوگرم در هکتار بود. میزان آب مصرفی در این تیمار 9646 مترمکعب در 13 نوبت آبیاری و دور آبیاری تقریبا 10 روز بود.
کلیدواژگان: پنبه، ژنوتیپ، تنش خشکی، دور آبیاری، عملکرد وش، شاخه رویا، شاخه زایا، غوزه -
صفحه 125
به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به شته روسی در گندم دوروم و برآورد اجزای ژنتیکی آن، شش لاین پیشرفته گندم دوروم با سطوح مختلف مقاومت در قالب یک طرح دای آلل 6×6 به صورت یکطرفه تلاقی داده شدند. گیاهچه ها توسط شته روسی به صورت مصنوعی در گلخانه آلوده و صفات کلروز و پیچیدگی برگ به صورت کمی (درصد سطح کلروز و پیچیدگی برگها) یادداشت برداری و تجزیه دای آلل به روش دو و مدل مخلوط B گریفینگ و روش جینکز و هیمن انجام شد. ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای هر دو صفت معنی دار شد که نشانگر نقش توام اثرهای افزایشی و غیر افزایشی در کنترل این صفات می باشد. تجزیه جینکز و هیمن نشان داد که اثر افزایشی برای کنترل مقاومت در برابر هر دو صفت بیشتر از اثر غیر افزایشی بود و اثر غیر افزایشی ژنی برای کنترل هر دو صفت از نوع غلبه نسبی بود. کنترل صفات کلروز برگ کمتر (مقاومت بیشتر) و پیچیدگی کمتر (مقاومت بیشتر) به ترتیب به صورت غالب و مغلوب بود. وراثت پذیری عمومی و خصوصی برای کلروز برگ به ترتیب 58% و 45% و برای پیچیدگی برگ به ترتیب 86% و 62% برآورد شد که حاکی از بالا بودن بازده انتخاب برای افزایش مقاومت به شته روسی بر اساس صفت پیچیدگی برگ نسبت به صفت کلروز برگ می باشد
کلیدواژگان: گندم دوروم، شته روسی گندم، مقاومت، تجزیه دای آلل، کلروز برگ، پیچیدگی برگ -
صفحه 136
سی و شش جمعیت از گونه های مختلف یونجه از مناطق طبیعی کشور جمع آوری شد و با استفاده از سلولهای مریستم انتهایی ریشه آنها، تعداد و ابعاد کروموزم ها در مرحله میتوز اندازه گیری و فرمول کاریوتیپی هر گونه تعیین گردید. این بررسی نشان داد که گونه M. sativa جمع آوری شده از مناطق مختلف ایران دارای دو سطح پلوئیدی دیپلوئید (16= n2) و تتراپلوئید (32 =n 2) است، در حالیکه گونه های M. rugosa وM. scutellata تتراپلوئید بوده و دارای 30 کروموزم وگونهM. ciliaris دیپلوئید و 18 کروموزمی می باشد. همچنین جمعیت های مختلف ازگونه های M. radiata، M. lupulina، M. minima،M. coronata، M. laciniata، M. sauvagei، M. tornata، M. orbicularis، M. noeana، M. turbinata، M. truncatula، M. littoralis، M. arabica و M. aculeata دیپلوئید و دارای 16 کروموزم هستند. در حالی که گونه های M. constricta، M. polymorpha، M. rigidula و M. rigiduloides دیپلوئید با 14 کروموزم می باشند. بر اساس فرمول کاریوتیپی اغلب کروموزم ها در گونه های مورد مطالعه متاسانتریک تا ساب متاسانتریک هستند. گونه های مختلف یونجه ایران دارای 14، 16، 18، 30 و 32 کروموزم می باشند. همچنین مشخص شد که در گونه M. ciliaris جمعیت های با نه کروموزووم پایه نیز وجود دارد.
کلیدواژگان: سطح پلوئیدی، سیتوژنتیک، کروموزم، یونجه، دیپلوئید، تتراپلوئید -
صفحه 146
به منظور بررسی اثر تنش شوری بر تسهیم، توزیع یون های سدیم و پتاسیم و میزان تنظیم اسمزی در ارقام حساس (IR29) و متحمل (IR651) به شوری برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در پژوهشکده بیوتکنولوژی کرج در سال 1385 اجرا شد. بذرهای ارقام متحمل و حساس به شوری در محیط کشت یوشیدا رشد داده شد و پس از توسعه کامل ششمین برگ، با دو غلظت 0 و 100 میلی مولار کلرور سدیم تیمار شدند. نمونه گیری از ریشه، غلاف برگ و برگ های 3، 4، 5 و 6 به تفکیک، در زمان های 0، 72، 120، 240 و 384 ساعت پس از اعمال تنش صورت گرفت و مولفه هایی نظیر ماده خشک هر جزء، میزان سدیم و پتاسیم آنها اندازه گیری شد. مولفه های دیگری نظیر میزان آب نسبی، پتانسیل کل آب، پتانسیل اسمزی، تنظیم اسمزی، قند کل، کلسیم، کلر و منیزیم نیز تا زمان بروز علایم تنش در برگ ششم رقم حساس (240 ساعت پس از اعمال تنش) و فقط در برگ ششم اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش شوری باعث کاهش بیشتر وزن خشک کل در ژنوتیپ حساسIR29 نسبت به ژنوتیپ متحمل IR651 شد. تنش شوری تاثیری بر وزن خشک برگ های پیرتر نداشت، ولی سبب کاهش وزن خشک برگ ششم و ریشه در هر دو ژنوتیپ گردید. ژنوتیپ متحمل توانست سدیم را در برگ های پیر خود تسهیم نموده و از تجمع زیاد آن در برگ های جوان تر اجتناب نماید. تنش شوری باعث کاهش میزان غلظت پتاسیم در غلاف برگ و ریشه هر دو ژنوتیپ شد، ولی تاثیری بر غلظت آن در برگ ها، غیراز برگ ششم، نداشت. تنش شوری باعث کاهش معنی دار پتانسیل اسمزی، پتانسیل کل آب و محتوای آب نسبی (RWC) در برگ ششم هر دو ژنوتیپ نیز شد. با این حال تنظیم اسمزی در ژنوتیپ متحمل بیش از ژنوتیپ حساس (به ترتیب MPa 2/0 و 03/0) بود. علاوه بر آن تنش شوری سبب افزایش معنی دار در غلظت، کلر و قندهای محلول کل و کاهش غلظت، کلسیم و منیزیم در برگ ششم ژنوتیپ های مورد مطالعه شد. این نتایج نشان داد که ژنوتیپ IR651 دارای سازوکارهای کاهش سرعت انتقال سدیم به برگ های جوان و تسهیم بیشتر سدیم در برگ های پیر گیاه می باشد، و بدین وسیله نه تنها از بروز خسارت در برگ های جوان، فرصت کافی برای بروز سایر سازوکارهای تحمل به شوری در گیاه را فراهم می آورد. بنابراین به نظر می رسد که می-توان از نحوه تسهیم سدیم در برگ ها و میزان تنظیم اسمزی، برای شناسایی لاین های متحمل به تنش شوری در برنامه های به نژادی برنج، استفاده نمود.
کلیدواژگان: برنج، پتاسیم، تسهیم، تنش شوری، تنظیم اسمزی، روابط آبی، سدیم، قند های محلول -
صفحه 165
به منظور تعیین اثر یافته های تحقیقات به زراعی بر افزایش عملکرد گندم دیم در آذربایجان شرقی و در مزارع زارعین گندمکار شهرستان های مراغه، میانه، هشترود، چاراویماق، سراب و اهر این بررسی در سال زراعی 84-1383 انجام گرفت. برای ارزیابی جامعه آماری مورد استفاده ازروش تجزیه رگرسیون گام به گام و تعیین همبستگی بین متغیر ها استفاده شد. تعیین اندازه نمونه از طریق روش نمونه گیری میدانی وجمع آوری اطلاعات به روش پرسشنامه ای بود. پرسشنامه ها در قالب 77 سوال در بر گیرنده عملیات مختلف زراعی در مراحل کاشت، داشت و برداشت بود و توسط 150 نفرکشاورز دیم کار استان تکمیل گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که اختلاف عملکرد بین دو گروه با و بدون اعمال کننده یافته های تحقیقاتی به غیراز زمان مصرف کود، از نظر تولید گندم در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. بر اساس روش تجزیه رگرسیون گام به گام 6 مورد از توصیه های تحقیقاتی به ترتیب، جایگذاری کود (جایگذاری دو سوم کل کود مصرفی در 6 تا 9 سانتی متری زیر بذر)، مدیریت کاه وکلش (استفاده از گاوآهن قلمی بعد از برداشت محصول قبلی و باقی گذاشتن قسمتی از بقایا در سطح خاک)، تاریخ کاشت بذر (10 مهر و حداکثرتا پایان دهه دوم مهر)، عمق کاشت (در شرایط بهینه برای رقم آذر 2 عمق 2 تا 4 سانتیمتر و برای رقم سرداری عمق 4 تا 6 سانتی متر)، خاک ورزی ثانویه (انجام عملیات خاک ورزی سطحی حداکثر عمق 8 سانتی متردر صورت وجود تناوب آیش- گندم با کولتیواتور مجهز به تیغه پنجه غازی در بهار قبل از گلدهی علف های هرز) و زمان مصرف کود (مصرف کود همزمان با کاشت با خطی کارهای مجهز و مجزای کود و بذر) در مدل نهایی باقی ماندند. عملیات فوق به ترتیب با 67/20، 44/16، 18/18، 61/16، 17/13 و 99/9 درصد سبب افزایش عملکرد گندم نسبت به شرایط عدم اعمال آنها گردید. جمع بندی نتایج نشان داد که با اعمال مدیریت های مناسب زراعی از طریق توصیه و انتقال یافته های تحقیقاتی به شرایط زارعین، عملکرد گندم دیم را می توان به طور قابل ملاحظه ای افزایش داد.
کلیدواژگان: توصیه یافته های تحقیقاتی، گندم، دیم، عملکرد دانه -
صفحه 178
به منظور بررسی رابطه بین برخی صفات کمی و کیفی موثر بر عملکرد دانه، 15 ژنوتیپ لوبیا قرمز در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی کرج در سال 1383 کشت و پس از انجام یادداشت برداری های لازم تجزیه و تحلیل چند متغیره بر روی صفات مورد اندازه گیری انجام گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنوع ژنتیکی بالایی برای صفات موردنظر در میان ژنوتیپ های لوبیا قرمز وجود داشت. در تجزیه رگرسیون گام به گام هفت صفت کمی وارد مدل شدند که در برگیرنده کمیت دانه و مرفولوژی بوته بودند. در میان این صفات وزن غلاف و طول میانگره با بالاترین ضرایب همبستگی به ترتیب دارای اثر مستقیم 605/1 و 302/1- بودند. در تجزیه عامل ها 89 درصد تغییرات کل بوسیله هشت عامل توجیه شد که این عوامل به دو دسته عوامل اولیه شامل صفات کمی مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی موثر بر عملکرد دانه و عوامل ثانویه دربرگیرنده صفات موثر بر کیفیت پخت دانه همچون قابلیت زودپزی و فرم بوته تقسیم شدند. در تجزیه خوشه ایپانزده ژنوتیپ به سه گروه متمایز تقسیم شدند. ژنوتیپ KS31169 دورترین قرابت را با بقیه ژنوتیپ ها داشت و پیش بینی می شود که تلاقی آن با ژنوتیپ های گروه اول بهترین دورگ ها را تولید و در نسل های در حال تفرق و تفکیک تنوع قابل توجهی را جهت انتخاب برای به نژادگر فراهم کند.
کلیدواژگان: لوبیا قرمز، صفات کمی، صفات کیفی، عملکرد دانه، تجزیه چند متغیره، تجزیه خوشه ای -
صفحه 191
این پژوهش با هدف غربال توده های سورگوم موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران در شرایط تنش شوری به منظور دستیابی به منابع ژنتیکی تحمل به تنش شوری در این محصول اجرا گردید. تعداد 142 توده سورگوم از تیپ های متفاوت موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران در قالب دو آزمایش مزرعه ای جداگانه در اراضی زارعین مجاور ایستگاه تحقیقات پسته فیض آباد استان خراسان رضوی (با EC آب 12/2 و 8/ 14 دسی زیمنس بر متر) در قالب طرح بلوک های متعادل گروهی با دو تکرار در سال 1385 ارزیابی شدند. گروه بندی در بلوک ها بر اساس تیپ های متفاوت سورگوم (وحشی، علفی، دانه ای، علوفه ای و جارویی) بود. جهت مقایسه تفاوت بین و درون تیپ های سورگوم از شاخص حساسیت به تنش (SSI) و شاخص تحمل به تنش (STI) استفاده گردید. بر این اساس توده های متحمل در هر گروه مشخص شدند. همچنین با استفاده از نمودار بای پلات برای شاخص های SSI و STI پراکنش توده های متحمل و حساس در هر تیپ سورگوم مشخص گردید و در هر کدام از تیپ های سورگوم مواد متحمل برای استفاده در تحقیقات به نژادی سورگوم تعیین شدند. داده های مکان های جمع آوری توده های متحمل، منشاء منحصر به فردی برای این توده ها در کشور نشان نداد، بلکه تعدادی از ژرم پلاسم های دریافتی از خارج کشور نیز جزء مواد متحمل بودند. تجزیه همبستگی ساده بین شاخص های STI و SSI با عملکرد زیست توده و ارتفاع بوته، همبستگی مثبتی بین STI و عملکرد زیست توده در شرایط تنش (**695/0=r) وجود داشت. بر اساس نتایج این پژوهش شاخص STI مناسب ترین شاخص برای ارزیابی تحمل ژنوتیپ ها و توده های سورگوم به تنش شوری بود.
کلیدواژگان: سورگوم، تنش شوری، توده، تحمل، حساسیت
-
Page 110
To evaluate the effect of drought stress on yield and its components in cotton and introduce the suitable cotton genotype for Darab region, four genotypes of cotton (Gossypium hirsutum) were studied in a filed experiment using split plot arrangement in a randomized complete blocks design (RCBD) with three replications. Main factor, included four levels of irrigation (70, 100, 130 and 160 mm cumulative evaporation from class A pan) and four genotypes consisting of Siokra, 818-312, B-557 and Bakhtegan (control) assigned as sub-plots. Studied traits were plant height, length and numbers of monopodial (L.M.B and N.M.B) and sympodial branches (S.B), boll number, boll weight, yield and earliness. Also leaf area and water use efficiency were studied. Analysis of variance showed that the effect of irrigation interval on plant height, L.M.B, L.S.B, boll weight, and earliness were highly significant. Drought stress reduced boll weight, however, Bakhtegan cultivar had the biggest and heaviest bolls. The 70 and 100 mm irrigated treatments were in one group and 130 and 160 mm treatments grouped togather.Therefore, there was high significant difference between them. The genotype 818-312 had the highest yield of 3322 Kg/ha in 100 mm (I2) irrigation treatment. Water used in this treatment was 9646 m3/ha in 13 times and irrigation intervals were approximately every 10 days.
Keywords: Cotton, Genotypes, Drought stress, Irrigation interval, Yield, Monopodial, Sympodial, Boll -
Page 125
Six advanced durum wheat lines with different levels of resistance to Russian wheat aphid (RWA) were crossed in half-diallel method. Seedlings of F1 and their parents were grown in greenhouse and artificially infected with RWA. Analysis of variance and diallel analysis using Griffing, and Jinks and Hayman methods were performed for leaf rolling and chlorosis (percentage of leaf rolling and chlorosis) traits. General and specific combining abilities for resistance to Russian Wheat Aphid were significant for both traits indicating the role of additive and non-additive gene effects in controlling these traits. Jinks and Hayman analysis revealed higher additive gene effect as compared to non-additive gene effects. Non-additive gene effects were of partial dominance type for both traits. Less leaf rolling and chlorosis (greater resistance) were under control of recessive and dominant alleles, respectively. Broad and narrow sense heritability for resistance to RWA based on leaf chlorosis damage were 58 and 45 percent and for leaf rolling were 86 and 62 percent, respectively implying potential for improving resistance to RWA based on leaf rolling as compared to leaf chlorosis trait.
Keywords: Durum wheat, Russian Wheat Aphid, Resistance, Diallel analysis, Leaf chlorosis, Leaf rolling -
Page 136
Thirty six Medicago populations were collected from natural habitats across Iran. Number and size of chromosoms as well as karytypic formula of the populations were measured and studied-using thier root tip meristems. This study showed that M. sativa consists of diploid (2n = 16) and teraploid (2n = 32) populations in Iran, while M. rugosa and M. scutellata were tetraploid (2n = 30) and M. ciliaris was diploid (2n = 18). In addition, M. radiate, M. lupolina, M. minima, M. coronata, M. laciniata, M. sauvagei, M. tornata, M. orbicularis, M. noeana, M. turbinata , M. truncatula, M. littoralis, M. arabica and M. aculeata were diploid possesing 16 chromosomes, while M. constricta, M. polymorpha, M. rigidula and M. rigiduloides were diploid possesing 14 chromosomes. Based on karyotypic formula, in these species most of the studied chromosomes were metacentric and sub-metacentric. This study also revealed that M. ciliaris has genotypes with n = 9 base chromosomes in Iran.
Keywords: Chromosome, Cytogenetic, Medicago, Ploidy levels, Diploid, Tetraploid -
Page 146
In order to investigate the effect of NaCl stress on Na+ and K+ distribution and compartmentation in salt tolerant (IR651) and sensitive(IR29) rice genotypes, a factorial experiment based on completely randomized design (CRD) with four replications was conducted in Agricultural Biotechnology Institute of Iran (ABRII) during 2006. Seeds of rice genotypes were grown in Yushida nutrient solution and treated with 0 and 100 mM NaCl, after full expansion of sixth leaves. Leaves were scored basipetally and samples were collected from root, leafsheath and leaves No. 3, 4, 5 and 6 at 0, 72, 120, 240 and 384 h after starting treatments. In addition, some attributes including, RWC, water and osmotic potentials, osmotic adjustment, total soluble sugars, Ca2+, Cl¯, and Mg2+ concentrations were measured only in leaf 6 until development of injury in this leaf (240 h after starting treatments). Results showed that salt stress declined dry weight (DW) of IR29 more than IR651 and had no significant effect on DW of older leaves while reduced DW of leaf 6 and root in both cultivars. Salt tolerant cultivar was able to compartmentize Na+ in lower leaves. Concentration of K+ reduced by salt stress in leafsheaths and roots, and had no changes in leaf 6 of both genotypes. However, osmotic adjustment was more in tolerant genotype (0.2 MPa) compare to sensitive genotype (0.03 MPa). Salinity stress increased the amount of Cl¯ and total soluble sugars, while reduced Ca2+ and Mg2+ concentrations in leaves of both genotypes. Our findings show that the IR651 has the ability to control Na+ transport to upper parts of plant, and compartmentize the Na+ in older leaves; hence it was able to reduce damage to younger leaves. This helps plant for up-regulation of other salinity tolerance mechanisms. Therefore, it is possible to use these attributes for selection of tolerant lines in rice breeding programs.
Keywords: Rice, Compartmentation, Sodium, Potassium, Salt stress, NaCl, Water relations, Osmotic adjustment, Soluble sugars -
Page 165
In order to study the effect of agronomic research findings on increasing grain yield in farmer fields, a study was carried out in 150 farmers’ fields in East Azarbaijanin in 2004-2005 cropping season. Fields in Maragheh, Mianeh, Hashtrood, Charoimagh, Sarab and Ahar regions were surveyed. There were 77 questions related to the crop planting, soil fertility management and harvesting and 14 questions were designed for recommended research findings. Farmers’ answers were collected. These data were analyzed by SPSS software using t- test and stepwise regression analysis. The results indicated that differences between application of recommended research findings by Dryland Agriculture Research Institute)DARI) with common farmer management practices, except using fertilizers, were significant (P<0.01). In addition, regression analysis showed that fertilizer placement, stubble management, date of planting, depth of planting, secondary tillage system and fertilizer significantly increased grain yield. The differences in grain yield were 20.69, 16.44, 18.18, 16.61, 13.17, and 9.99 percent, respectively. It can be concluded that application of research findings by farmers through technology transfer procedures can increase dryland bread wheat grain yield.
Keywords: Research findings, Recommendation, Dryland, Bread wheat, Grain yield -
Page 178
To study the relationship between some quantitative and qualitative traits in red bean, 15 red bean genotypes were studied in experimental field of Faculty of agriculture, the University of Tehran in 2004 cropping season using a randomized complete block design with three replications. Necessary scores and measurements were made and multivariate statistical analyses were performed for different quantitative and qualitative traits. Analysis of variance of data revealed high genetic variation for concerned traits among red bean genotypes. Seven quantitative traits were used in stepwise regression model which included quantitative attributes of seed and plant morphological traits. Among these attributes pod weight in plant and length of internode with highest correlation coefficients had direct effects of 1.605 and -1.302, respectively. In factor analysis, 89% of total variation was explained by eight factors which were divided in two sets: The primary factors included; seed yield related; quantitative morphological and physiological traits and the secondary factors comprised; cooking quality related traits and plant type. Cluster analysis grouped the 15 red bean genotypes in three distinctive groups. KS31169 genotype had the least similarities with the other genotypes; therefore, it would be expected that crosses made between this genotype and genotypes of the first group will develop desirable variation in segregating populations for breeders.
Keywords: Red bean, Quantitative traits, Qualitative traits, Seed yield, Multivariate method, Cluster analysis -
Page 191
In order to screen sorghum germplasm in National Plant Gene Bank of Iran for salinity tolerance, 142 sorghum accessions from five different types were planted in two different field growing conditions. Electronic conductivity (EC) of irrigation water was 2.12 and 14.8 ds/m in non-stress and salinity stress conditions, respectively. Experimental design was Balanced Group Blocks with two replications. The grouping in each block was based on sorghum types (wild, grass, grain, forage, and broom sorghums). This experimental design allowed us to compare sorghum types in order to differentiate and identify the most tolerant and susceptible germplasm. Stress susceptibility index (SSI) and stress tolerant index (STI) based on single plant biological yield and plant height traits were used in the analysis. Based on these indices the tolerant accessions were identified within and between sorghum types. The distribution of tolerant and susceptible accessions in each type was determined by using biplot for SSI and STI. These analyses facilitated the identification of the tolerant germplasm in both local or introduced accessions. These germplasm can be used in sorghum breeding programs for tolerance to salinity. Passport data showed that there was no correlation between the tolerance to salinity and the origin of germplasm. However, the correlation coefficients of STI, SSI, yield and plant height showed a high relationship between STI and the first cutting yield (r = 0.695**), implying that STI is the most suitable index for screening sorghum germplasm for tolerance to salinity stress.
Keywords: Sorghum, Salinity stress, Accession, Tolerance, Susceptibility
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.