مجله سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران
سال بیست و ششم شماره 3 (پیاپی 103، پاییز 1387)

گرچه بررسی قبلی پژوهشگران نشان داد برنامه آموزشی مدون سلامت کمر، می تواند در کوتاه مدت باعث ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا به کمر درد مزمن گردد. ولی تاثیر این برنامه در مدت طولانی تر یعنی تا یکسال بعد از مداخله هنوز مشخص نیست. به همین منظور این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزشی سلامت کمر بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به کمردرد مزمن در فواصل زمانی?،? و 12 ماه طراحی و اجرا شد.
در این مطالعه کارآزمایی بالینی تعداد 102 زن مبتلا به کمردرد مزمن مکانیکی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات روماتولوژی که در مطالعه قبلی بطور تصادفی به دو گروه کنترل و مداخله تقسیم و تا سه ماه مورد بررسی قرار گرفته بودند، در فواصل زمانی شش و دوازده ماه بعد از مداخله نیز مورد پی گیری قرار گرفتند. گروه کنترل (n=52) تنها تحت نظر پزشک بوده و داروهای تجویز شده از سوی وی را دریافت می نمودند در حالیکه گروه مداخله (n=50) علاوه بر دریافت داروهای تجویزی مشابه گروه کنترل، تحت مداخله برنامه آموزشی سلامت کمر یا Back School نیز قرار گرفتند. در این مطالعه Back School یک برنامه آموزش تیمی چند منظوره و چند بعدی و بیمار محور بود که فرد بیمار در تمامی طول برنامه اعم از برنامه ریزی، اجرا، ارزشیابی و اصلاح آن نقش فعال داشته و آموزشهای لازم را در طی چهار روز متوالی در 5 جلسه آموزشی فرا می گیرد. در این پژوهش داده ها در چهار زمان قبل از مداخله،3، 6 و 12 ماه بعد از مداخله با استفاده از پرسشنامه SF-36 جمع آوری شد. آزمونهای آنالیز واریانس با اندازه های تکراری و Post Hoc جهت مقایسه کیفیت زندگی بین دو گروه و در زمانهای متفاوت انجام شد.نتایج نتایج این مطالعه نشان داد که جزء جسمانی کیفیت زندگی هر گروه به تنهایی در زمانهای مختلف، (P<0.0001)، بین دو گروه (P<0.017) و بین دو گروه هنگامی که تعامل زمان و گروه روی یکدیگر مورد سنجش قرار گیرد (P<0.0001) تفاوت معنی دار وجود دارد. همچنین جزء روانی کیفیت زندگی هر گروه به تنهایی در زمانهای مختلف (P<0.0001) و وقتی تعامل بین زمان و گروه سنجیده شود (P<0.0001) تفاوت معنی دار دیده می شود.
نتیجه گیری نهایی: این مطالعه نشان داد گروه مداخله در زمانهای متفاوت، بطور بارزی دارای کیفیت زندگی بالاتری نسبت به گروه کنترل بود. از طرفی در گروه مداخله تفاوت هر دو جزء روانی و جسمانی بین زمان قبل از مداخله و زمانهای دیگر دارای تفاوت بارز بود. لذا طبق یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت برنامه آموزشی مدون سلامت کمر می تواند باعث ارتقای کیفیت زندگی افراد مبتلا به کمردرد مزمن در هر دو بعد جسمانی و روانی گردد.

تالاسمی ماژور یکی از بیماری های شایع در ایران است. یکی از شایعترین مشکلات غددی در این افراد، اختلالات بلوغ است که احتمالا به دلیل افزایش بار آهن بدنبال دریافت مکرر خون حاصل می شود.هدف از مطالعه حاضر، تعیین رابطه بین میانگین فریتین سرم و شاخصهای بلوغ جنسی در میان پسران نوجوان تالاسمیک می باشد تا در صورت وجود چنین رابطه ای با شروع درمانهای مناسب، از تاخیر بلوغ در این بیماران جلوگیری شود.
در این مطالعه توصیفی- مقطعی 100 پسر بالای 12 سال مبتلا به تالاسمی ماژور در مرکز سید الشهدا اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. شاخصهای بلوغ جنسی با معاینه بالینی و اندازه گیری سطح سرمی FSH، LH، تستوسترون و فریتین ارزیابی شد.اطلاعات توسط نرم افزار آماری SPSS/win آنالیز و در سطح معنی دار P<0.05 تحلیل شد.
بر اساس یافته های مطالعه حاضر رابطه معکوس معنی دار بین میانگین فریتین و میانگین هورمونهای جنسی LH، FSH و تستوسترون به دست آمد (r=-0.5، -0.6، p<0.05) همچنین بین مراحل قبل و بعد از بلوغ و میانگین فریتین سرم تفاوت معنی داری وجود داشت (P=0.02). در مجموع %69 افراد مورد مطالعه دچار تاخیر بلوغ بودند.
با توجه به رابطه معکوس بین میانگین فریتین و هورمونهای جنسی و همچنین تفاوت آن در مراحل مختلف اندازه بیضه به عنوان مراحل ابتدایی بلوغ، لزوم بررسی علایم و کنترل سطح فریتین خون برای پیشگیری از یکی دیگر از عوارض بار آهن در بیماران تالاسمیک پیشنهاد می شود.

این مطالعه با هدف تعیین وقایع و پیامدهای بالینی داخل بیمارستانی و پیگیری 9 ماهه بیماران با سابقه بای پس شریان کرونری و بدون سابقه (CABG) که تحت آنژیوپلاستی (PCI) شریان کرونری قرار گرفته اند انجام می شود.
1979 بیمارانی که تحت آنژیوپلاستی شریان کرونری و پیگیری بالینی 9 ماهه قرار گرفته بودند وارد مطالعه شدند. این بیماران بر حسب داشتن سابقه CABG (54 نفر) یا عدم سابقه CABG (1925 نفر) به دو گروه تقسیم شدند و ویژگی های پایه، بالینی، تکنیکی و نیز عوارض PCI در بیماران بررسی شد.
گروه دارای سابقه CABG دارای کسر تخلیه ای (EF) پایین تر (p=0.001)، میانگین سنی بالاتر (p=0.05) و شیوع بیشتر سابقه آنژیوپلاستی کرونری (PCI) (p=0.007)، سابقه خانوادگی بیماری عروق کرونر (p=0.05) و درگیری متعدد عروقی (p<0.001) بودند. همچنین، درصد مردان و دیابتی ها در این گروه بیشتر بود (به ترتیب، (p=0.04، p=0.02. در این گروه بیشتر ضایعات از نوع B2/C بودند (p=0.01) و PCI بیشتر در محدوده شریان سیرکومفلکس چپ (LCX) انجام شده بود (p=0.001). میزان موفقیت تکنیکی و بالینی در گروه دارای سابقه CABG در مقایسه با گروه بدون سابقه CABG تفاوت قابل ملاحظه ای نداشت (94.4% در مقابل (p=0.78، 97% و (92.6% در مقابل (p=0.16، 96.1%. در پیگیری بالینی، میزان رواسکولاریزاسیون بر روی همان رگ (TVR) در گروه دارای سابقه CABG 4.2% و در گروه بدون سابقه CABG 3.3% بود (p=0.67). از نظر حوادث مهم قلبی یا MACE نیز بین دو گروه تفاوت آماری قابل ملاحظه ای دیده نشد (به ترتیب، (p=0.999، %4.7، %4.5. پس از آنالیز multivariate، سابقه CABG تاثیری بر بروز TVR نداشت (p=0.98; OR=0.99 95%CI=0.21-4.70). متغیرهای مرتبط با بروز TVR در آنالیز PCI، multivariate در محدوده شریان نزولی قدامی چپ (LAD) (p=0.03، OR=0.26، 95% CI=1.06-3.99) و سابقه PCI (p<0.001، OR=5.78، 95% CI=2.92-11.44) بودند.
سابقه CABG تاثیری بر عوارض کوتاه مدت و بلند مدت PCI ندارد.سابقه PCI و PCI بر روی LAD عوامل مستقل پیش بینی کننده رواسکولاریزاسیون مجدد رگ هدف می باشد.

بدلیل نقش ویژه پرستاران در مواجهه با موارد مرگ مغزی و فوت شده در بخشهای ویژه، اطلاع رسانی صحیح از سوی آنها موجب افزایش اهدا کنندگان مرگ مغزی و قلبی می شود که لازمه آن داشتن آگاهی مناسب در زمینه پیوند می باشد. این مطالعه به منظور بررسی میزان آگاهی و نگرش پرستاران بخشهای ویژه انجام شده است.
66 نفر پرستار بخشهای مراقبتهای ویژه و اورژانس شرکت کننده در سمینار جنبه های پرستاری پیوند اعضا و نسوج از نظر میزان آگاهی و نگرش در زمینه پیوند، با پرسشنامه 39 سوالی سنجیده شدند.نتایج ارتباط معنی داری میان میزان آگاهی و نگرش گروه مورد مطالعه مشاهده نشد ولی میزان نگرششان بیشتر از آگاهیشان بود. میزان نگرش در افرادی که خواهان دریافت کارت اهدا بودند بیش از سایرین بود ولی میان میزان آگاهی و داوطلب شدن برای کارت اهدا ارتباط معنی داری وجود نداشت. همچنین میزان نگرش پرستاران اورژانس بیش از پرستاران مراقبتهای ویژه بود ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود. اختلاف معنی داری از نظر میزان آگاهی و نگرش نسبت به پیوند و اهدا در مردان و زنان مشاهده نشد.
با توجه به نتایج این تحقیق ضعفهای فراوانی در آموزشهای دانشگاهی و حین کار پرستاران وجود دارد که اطلاعات کافی و نگرش مثبت در این زمینه ندارند حال آنکه نقش ویژه ای در بهبود فرهنگ پیوند در جامعه دارند. بنابراین ایجاد واحدهای درسی پیوند در برنامه تحصیلی رشته پرستاری زمان تحصیل و آموزشهای حین کار، علاوه بر افزایش میزان آگاهی و نگرش، زمینه فرهنگ سازی مناسب و آگاهی صحیح و نگرش مثبت در زمینه پیوند را نیز در جامعه ایجاد می نماید.

بدلیل نقش ویژه پرستاران در مواجهه با موارد مرگ مغزی و فوت شده در بخشهای ویژه، اطلاع رسانی صحیح از سوی آنها موجب افزایش اهدا کنندگان مرگ مغزی و قلبی می شود که لازمه آن داشتن آگاهی مناسب در زمینه پیوند می باشد. این مطالعه به منظور بررسی میزان آگاهی و نگرش پرستاران بخشهای ویژه انجام شده است.
66 نفر پرستار بخشهای مراقبتهای ویژه و اورژانس شرکت کننده در سمینار جنبه های پرستاری پیوند اعضا و نسوج از نظر میزان آگاهی و نگرش در زمینه پیوند، با پرسشنامه 39 سوالی سنجیده شدند.نتایج ارتباط معنی داری میان میزان آگاهی و نگرش گروه مورد مطالعه مشاهده نشد ولی میزان نگرششان بیشتر از آگاهیشان بود. میزان نگرش در افرادی که خواهان دریافت کارت اهدا بودند بیش از سایرین بود ولی میان میزان آگاهی و داوطلب شدن برای کارت اهدا ارتباط معنی داری وجود نداشت. همچنین میزان نگرش پرستاران اورژانس بیش از پرستاران مراقبتهای ویژه بود ولی این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود. اختلاف معنی داری از نظر میزان آگاهی و نگرش نسبت به پیوند و اهدا در مردان و زنان مشاهده نشد.
با توجه به نتایج این تحقیق ضعفهای فراوانی در آموزشهای دانشگاهی و حین کار پرستاران وجود دارد که اطلاعات کافی و نگرش مثبت در این زمینه ندارند حال آنکه نقش ویژه ای در بهبود فرهنگ پیوند در جامعه دارند. بنابراین ایجاد واحدهای درسی پیوند در برنامه تحصیلی رشته پرستاری زمان تحصیل و آموزشهای حین کار، علاوه بر افزایش میزان آگاهی و نگرش، زمینه فرهنگ سازی مناسب و آگاهی صحیح و نگرش مثبت در زمینه پیوند را نیز در جامعه ایجاد می نماید.

سوء استفاده از مواد مخدر بین اقشار مختلف جامعه شیوع چشمگیری یافته، همه روزه تعداد زیادی از جوانان به علت عوارض آن روانه بیمارستان می شوند. یکی از این مواد کراک می باشد که با عوارض زیادی همچون پارگی دستگاه گوارش همراه است و با مورتالیتی قابل توجهی همراه است. چون علت، اسید معده نبوده این مطالعه با هدف بررسی تاثیر جراحی omental patch closure صورت پذیرفت.
این مطالعه از نوع مداخله ای بدون شاهد بود که طی سالهای 1385 تا 1386 روی 35 بیمار در بیمارستان لقمان حکیم صورت پذیرفت. omental patch closure برای تمام بیمارانی که وارد مطالعه شدند انجام شد. داده ها به کمک نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدند.
میانگین سن بیماران 32.3 سال بود. دو نفر سابقه زخم گوارشی داشتند. هوای آزاد در گرافی قفسه سینه حدود %80 بیماران رویت شد. دو نفر از بیماران که در بدو ورود در کلاس ASA، 5 بودند فوت کردند. دو نفر از بیماران به علت سوء هاضمه با امپرازول تحت کنترل قرار گرفتند. 31 بیمار بدون عارضه مهمی درمان شدند.
پارگی اطراف پیلور با مصرف کراک در تعداد زیادی از بیماران دیده می شود که حدود 10 تا 12 سال جوانتر از سن مورد انتظار می باشند، جراحی به روش omental patch closure روش مناسبی برای اینها بوده با موفقیت قابل توجه همراه است ولی انجام مطالعه با شاهدهای همزمان در تصمیم گیری نهایی نقش ارزشمندی خواهد داشت.

گرانولوم نافی یک ضایعه شایع در هفته های اول زندگی می باشد. روش درمانی مرسوم گرانولوم نافی کوتریزاسیون با نتیرات نقره توسط پزشک می باشد که این روش همراه با عوارض متعددی است.این مطالعه درمان موفقیت آمیز گرانولوم نافی با نمک خوراکی را مورد بررسی و توجه قرار داده است.
این تحقیق یک مطالعه تجربی بالینی می باشد. برای والدین شیرخوارانی با شکایت ترشحات نافی و تشخیص گرانولوم نافی که موافق همکاری بودند، توضیح داده شد که در منزل بمدت 5 روز، روزی 3 بار و هر بار 4-3 دانه نمک خوراکی را روی محل ضایعه گرانولوم نافی قرار دهند و بعد از 5 روز بطور حضوری یا تلفنی نتیجه درمان و مشاهدات خود را اطلاع دهند.
تعداد بیماران موافق همکاری که وارد مطالعه شدند 50 نفر می باشد که سن آنها بین (3-7) هفته بود صددرصد بیماران با تشخیص گرانولوم نافی به درمان با نمک خوراکی بهبود یافتند و هیچ موردی از بازگشت بیماری یا آثار نامطلوب یافت نشد.
صددرصد بیماران، به درمان پاسخ دادند و عوارض نامطلوب درمانی یافت نشد.مزیتهای فراوان اثر درمانی نمک خوراکی روش ساده، ارزان، موثر، بدون تهاجم، بدون نیاز به پزشک و ایمن بودن آن در مقایسه با روش درمانی نیترات نقره می باشد. روش قبلی همراه با عوارض متعددی است و همچنین نیاز به پزشک جهت انجام آن دارد، استفاده از این روش درمانی در کتابهای مرجع پزشکی بجای روش درمانی نیترات نقره توصیه می شود.

ضایعات عصب اولنار و ارتباط آن با شرایط محیط و فعالیتهای روزمره زندگی به تکرار توضیح داده شده است که معمولا به علت عدم ایمنی وسایل کار، اعمال نیروی زیاد و حوادث می باشد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی علل صدمات وارده به عصب اولنار در محیطهای کار و فعالیتهای روزمره زندگی می باشد.
این مطالعه بصورت توصیفی تحلیلی گذشته نگر انجام شده است. تعداد 96 بیمار به علت صدمه به عصب اولنار انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. با استفاده از پرسشنامه تنظیمی اطلاعات ضروری از پرونده بیماران استخراج شده و مورد بررسی آماری قرار گرفته است.
نتایج بدست آمده نشان داد که مشاغل خانه دار و کارگر ساختمانی بطور معناداری با ضایعات منجر به ترمیم عصب اولنار ارتباط دارد که مطالب فوق با سایر منابع مطابقت دارد.
مطالعه حاضر نشان داد که عدم ایمنی وسایل کار، اعمال نیروی زیاد و حوادث از عوامل اصلی ضایعات بودند. از این رو پیشنهاد می شود که آموزش صحیح نحوه کار و استفاده از وسایل کار به هر یک از افراد شاغل ارایه شود.

پژوهش حاضر با هدف کلی بررسی برخی ویژگی ها روانشناختی والدین نوزادان کم وزن به عنوان عوامل موثر در کم وزنی هنگام تولد و مقایسه آن با مشخصه های روانشناختی والدین نوزادان با وزن هنجار انجام شده است.
با توجه به ماهیت موضوع، روش این پژوهش، پس رویدادی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه مادرانی که در فاصله سالهای 1383 الی 1386 زایمان کرده بودند و همسران آنها در استان فارس با توجه به سه منطقه اقلیمی سردسیر، گرمسیر و معتدل، همچنین شهری و روستایی بود. بدین منظور 632 زوج در دو گروه والدین نوزادان کم وزن (353 زوج) و والدین نوزادان با وزن هنجار (279 زوج) مورد بررسی قرار گرفتند. این خانوارها از نمونه های در دسترس بودند که در آدرس های اخذ شده از بیمارستانهای این سه منطقه، ساکن بودند. اطلاعات مرتبط با ابعاد روانشناختی از طریق پرسشنامه و مراجعه حضوری جمع آوری شد.
پس از تکمیل پرسشنامه ها، داده ها با استفاده از آزمون غیرپارامتریک خی دو و ضریب فای- کرامر، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند، نتایج نشان دادند که در رضایتمندی زناشویی، نگرش مادر نسبت به تغییر وزن در دوران بارداری و اهمیت دادن به آن، خواسته یا ناخواسته بودن فرزند از دید پدر و مادر، بین دو گروه از والدین تفاوت معناداری وجود دارد.
مشخصه های روانشناختی والدین، بویژه مادر بر پیامدهای دوران بارداری موثر است.پیشنهاد: چنین به نظر می رسد که آموزش والدین به ویژه مادران در زمینه مراقبت های روانی دوران بارداری، تعامل بین زوجین، برنامه ریزی جهت فرزند آوری می تواند در کاهش پیامدهای منفی، از جمله کم وزنی هنگام تولد موثر باشد.

حاملگی تاثیرات عمده ای بر تنظیم عملکرد تیروئید زنان سالم و مبتلا به اختلالات تیروئید دارد. این اثرات باید به خوبی شناخته، بدرستی ارزیابی و تفسیر و بطور صحیح اداره شوند. در زنانی که در مناطقی با کمبود ید زندگی می کنند، اغلب هیپوتیروکسینمی و تمایل به تشکیل گواتر در زمان حاملگی اتفاق می افتد. اختلالات بارز کلینیکی در عملکرد غده تیروئید در 2 تا 3 درصد حاملگی ها اتفاق افتاده اما موارد تحت بالینی (subclinical) احتمالا شایع تر بوده و اغلب بدون تشخیص باقی می ماند.تغییرات عملکرد تیروئید مادر در زمان بارداری بعلت کمبود ید، پرکاری یا کم کاری تیروئید پی آمدهای مهمی بر جنین/ نوزاد خواهد داشت. حاملگی باعث افزایش سرعت متابولیسم پایه، جریان خون، ضربان قلب و بازده قلب گردیده و بسیاری از علایم از جمله احساس خستگی و عدم تحمل به گرما، احتمال وجود پرکاری تیروئید را تداعی می کند. از دیگر تغییرات متابولیک زمان حاملگی، تحریک غده تیروئید توسط hCG و تسریع متابولیسم تیروکسین ناشی از افزایش آنزیم های دآیودیناز جفتی است بطوریکه در خانم های باردار مبتلا به کم کاری تیروئید میزان نیاز به هورمون تیروکسین اگزوژن تا 50 درصد افزایش پیدا می کند. علل عمده تیروتوکسیکوز در زمان حاملگی بیماری گریوز و پرکاری گذرای زمان حاملگی (Gestational transient hyperthyroidism) می باشد. سیر طبیعی بیماری گریوز در زمان حاملگی تمایل به تشدید بیماری در سه ماه اول، بهبودی تدریجی آن در طی سه ماه دوم و سوم و مجددا تشدید بیماری بعد از زایمان است. پرکاری تیروئید نوزاد و جنین می تواند در اثر عبور آنتی بادی های تحریکی گیرنده TSH مادری از جفت ایجاد شود. تشخیص پرکاری تیروئید جنین می تواند با توجه به تاکیکاردی، تسریع رشد استخوانی و تاخیر رشد داخل رحمی جنین حاصل شود. درمان پرکاری تیروئید در دوران بارداری نتیجه بخش است ولی باید با دقت و آگاهی و تبحر کافی انجام شود.

تاریخچه: یکی از شدیدترین انواع مننژیت، مننژیت ناشی از مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (MTB) می باشد که لایه مننژ پوشاننده مغز و نخاع را درگیر می کند و معمولا همراه با میزان مورتالیتی و موربیدیتی بالایی می باشد.
بیمار: بیمار آقای 20 ساله افغانی بود که با شکایت سردرد و استفراغ از حدود یک ماه قبل تحت بررسی قرار گرفت. مننژیت بیمار بوسیله پونکسیون کمری (LP) نشان داده شد. آزمون PCR از جهت MTB مثبت گزارش شد و درمان Anti-TB و کورتیکواستروئید برای وی شروع شد. در MRI مغزی که از بیمار بعمل آمد ضایعات متعدد کوچک به نفع توبرکلومای مغزی متعدد دیده شد. در فوندوسکوپی به عمل آمده بوسیله متخصص چشم پزشکی، توبرکل های متعدد کوروئید رویت شد. بعد از حدود 15 روز حال عمومی بیمار بهبود پیدا کرد و با ادامه درمان Anti TB و پیگیری بعد از درمان، مرخص گردید.
در همه بیماران با مننژیت مزمن باید به فکر مننژیت TB باشیم و ارزیابی سیستم عصبی مرکزی (CNS) و چشم جهت ردکردن درگیری این دو ارگان الزامی است.

در این مقاله به گزارش دو مورد عدم تشکیل نیمی از بینی با علایم همراه آن می پردازیم. موارد فوق از ناهنجاری های بسیار نادر مادرزادی است که با بررسی مقالات منتشر شده تنها سه مورد از آن گزارش شده است. این نقص بعنوان شکاف شماره 1، از انواع نادر شکافهای کرانیوفاسیال که توسط دکتر پل تسییه طبقه بندی شده می باشد.(Paul Tessie.1976) در اینگونه بیماران علاوه بر عدم وجود نیمی از بینی، رشد نیمه میانی صورت (mid face) نیز متوقف می شود و آنومالی های مختلفی در چشم و یا استخوان گونه همراه آن می باشد، لذا چندین تیم تخصصی به منظور درمان آنومالی های مختلف این افراد مورد نیاز است.
جهت ایجاد تقارن بیشتر و ظاهر طبیعی تر، اعمال جراحی متفاوتی در طی 9 سال گذشته بر روی بیمار فوق انجام شد. به علت آنومالی های مختلف و پیچیده و بدلیل اینکه اینگونه بیماران در سنین کودکی مراجعه می نمایند، لذا بافت کافی و مناسبی جهت بازسازی و استفاده از فلاپ های پیچیده مثل فلاپ پیشانی در دسترس نیست، بدین جهت نتوانستیم به نتیجه مطلوبی که در نظر داشتیم دست یابیم.
اعتقاد ما بر این است که بازسازی مرحله ای (stage reconstruction) برای بدست آوردن نتیجه بهتر، در سنینی که بافت بیشتری در دسترس باشد، ادامه یابد.

حتما خوانندگان گرامی این مجله، مقاله بسیار جالب و ارزنده استاد گرامی جناب آقای دکتر فرخ سعیدی را تحت عنوان نامه به سردبیر با مضمون (نقش یک استاد جوان در یک بخش آموزشی جراحی چیست؟) را در فصلنامه شماره یک دوره 26 مطالعه کرده اند و اگر هم آنرا نخوانده باشند توصیه می شود که حتما برگردند و مطالعه کنند.این مقاله حاوی نکات بسیار بحث انگیزی است که جای آن دارد که هرکدام به نوبه خود مورد بحث و ارزیابی صاحب نظران قرار گیرد.