فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران
سال شانزدهم شماره 1 (پیاپی 34، بهار 1388)
- 136 صفحه،
- تاریخ انتشار: 1388/05/25
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحات 1-10بررسی و تعیین مقاومت گیاهان به خشکی و همچنین شوری خاک ازجمله عوامل مهم در انتخاب گونه های مناسب برای اصلاح مراتع می باشد. بنابراین هدف کلی این تحقیق مقایسه دو گیاه از نظر مقاومت به خشکی و شوری و همچنین امکان مقایسه از نظر تولید ماده خشک آنها می باشد. گونه های انتخابی شامل Puccinellia distance و Aeluropus littoralis می باشند. این بررسی به صورت طرح آزمایشی دوبار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی به اجرا درآمد. دو گونه فوق تحت دو تیمار اصلی آبیاری با فواصل 7 و 14 روزه قرار گرفتند. تیمار فرعی شامل تیمارهای شوری به صورت شوری شاهد(آب معمولی)، 100،150، 200 میلی مولار کلروسدیم بود. بررسی های مرفولوژیک شامل تعیین درصد پژمردگی گونه ها، تعیین پتانسیل آب برگ و تعیین عملکرد (تولید) گونه های فوق بود. بررسی های آناتومی گیاهان شامل ساختار تشریحی برگ بود. نتایج این آزمایشها نشان داد که با افزایش زمان تنش درصد پژمردگی در گونه Ae-li بیشتر از گونه Pu-di افزایش یافت. همچنین با افزایش تنش میزان وزن خشک ساقه و وزن خشک کل گونه های فوق کاهش یافت که میزان کاهش عملکرد در Ae-li بیشتر از گونه Pu-di بود. در مجموع، نتیجه گیری شد که گونه Pu-di مقاومت بیشتری به خشکی و گونه Ae-li مقاومت بیشتری به شوری از خود نشان داد.
کلیدواژگان: مقاومت به خشکی، مقاومت به شوری، تیمار، عملکرد، ساختار تشریحی، پتانسیل آب برگ -
صفحات 11-21با توجه به نقش مؤثر اکوسیستمهای مرتعی در تامین علوفه مورد نیاز دامها و در نتیجه اهمیت آن در تولید فرآورده های دامی و سیر قهقرایی حاکم بر این عرصه ها در بسیاری از نقاط کشور، مقوله اصلاح و احیای مراتع از جایگاه مهمی برخوردار می باشد. بدین منظور باید ضمن مطالعه شرایط محیطی (شامل اقلیم، خاک و. .. )، گیاهان سازگار در هر ناحیه آب و هوایی را تعیین نموده و با توجه به آستانه بردباری این گیاهان در برابر شرایطی چون خشکی، گرما، سرما، شوری و. .. ، از آنها برای احیای مراتع مخروبه یا در حال تخریب استفاده نمود. مطالعه حاضر با هدف بررسی و معرفی چند گونه گراس سازگار با مراتع مناطق نیمه استپی به منظور افزایش تولید علوفه در مراتع کم بازده، در منطقه وشنوه با ارتفاع 2000 متر از سطح دریا و بارندگی سالانه 290 میلی متر اجرا شد. بدین منظور، پس از آماده سازی عرصه کاشت، بذرهای 12 گونه گراس مرتعی در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای 1377 تا 1379 به اجرا درآمد. طی این سالها سه مرحله کشت انجام شد که کشت اول و دوم در سالهای 77 و 78 به علت عدم بارندگی کافی و پراکنش نامناسب آن ناموفق بود. کشت سوم در سال 1379 و یادداشت برداری ها به مدت سه سال انجام شد. پس از سه سال، گونه های Festuca rubra، Festuca ovina، Elymus junceus وAgropyron trichophorum حذف شده و گونه هایAgropyron cristatum، Agropyron desertorum، Stipa barbata بین 25 تا 35 درصد و گونه های Bromus tomentellus، Hordeum bulbosum، Secale montanum و Psatyrostachys fragilis بین 55 تا 80 درصد مستقر شدند. گونه های Psatyrostachys fragilis و Secale montanum در سال اول، سایر گونه ها (بجز Stipa barbata) در سال دوم وStipa barbata در سال سوم وارد مرحله زایشی شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد، گونه های تحت بررسی از نظر درصد زنده مانی در سال سوم پس از کاشت با یکدیگر در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری دارند. همچنین مقایسه میانگین درصد زنده مانی گراسهای مختلف نشان داد، گونه های Psatyrostachys fragilis و Hordeum bulbosum به ترتیب بیشترین درصد زنده مانی را در بین گونه های مستقر شده داشته اند، بنابراین استقرار و سازگاری بهتری نسبت به شرایط اقلیمی و خاک منطقه در مقایسه با سایر گراس های تحت آزمایش داشتند.
کلیدواژگان: سازگاری، گراس های مرتعی، منطقه نیمه استپی قم -
صفحات 22-33به منظور بررسی عملکرد علوفه خشک و سودمندی کشت مخلوط شبدر و فستوکای بلند در مقایسه با کشت خالص آنها، 7 اکوتیپ شبدر قرمز و یک اکوتیپ فستوکای بلند بصورت تک کشتی و کشت مخلوط با نسبت 50 درصد شبدر و 50 درصد فستوکا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مراتع ییلاقی استان مازندران در سالهای 84-1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های مربوط به هر سال مورد تجزیه ساده و داده های 2 سال در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان تجزیه شدند و میانگین تیمارها توسط آزمون دانکن دسته بندی شدند و برای سودمندی کشت مخلوط از نسبت برابری زمین استفاده شد. نتایج بدست آمده در سال اول نشان داد که تفاوت بین کشت خالص و مخلوط معنی دار بود. میانگین عملکرد علوفه خشک در کشت های خالص شبدر، فستوکا و کشت مخلوط به ترتیب 5199، 2078 و2981 کیلوگرم در هکتار بود. در سال دوم تفاوت معنی داری بین تیمارها مشاهده نشد و میانگین عملکرد تک کشتی در شبدر قرمز، فستوکا و کشت مخلوط آنها به ترتیب 3059، 3014 و 3024 کیلوگرم در هکتار بود که نشان دهنده غالب بودن فستوکا در سال دوم آزمایش بود. در مقایسه بین هفت اکوتیپ شبدر قرمز در شرایط تک کشتی، اکوتیپ های 1568، 1753، 618 و 2086 با میانگین 4300 تا 4800 کیلوگرم در هکتار عملکرد علوفه بیشتری داشتند. در بین آنها اکوتیپ 1753 با منشا ارومیه به دلیل شکل رویشی خوابیده، از مزیت نسبی بهتری در رابطه با مقاومت به چرای دام برخوردار بود و جهت احداث چراگاه در منطقه توصیه شد. برای کشت مخلوط شبدر 2086 و فستوکا، با متوسط محصول علوفه مخلوط 4047 و 3987 کیلوگرم در هکتار و نسبت برابری زمین 09/1 و 18/1 به ترتیب در سال اول و دوم نسبت به بقیه اکوتیپ ها سودمندی بیشتری برای کشت مخلوط با فستوکا داشت.
کلیدواژگان: کشت مخلوط، عملکرد علوفه، شبدر قرمز، فستوکای بلند -
صفحات 34-43تاثیر تنش خشکی بر برخی از خصوصیات مورفولوژیکی گیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) با استفاده از لایسیمترهای وزنی زهکش دار از سال 1380 لغایت 1384 در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی شهید صدوقی یزد مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای رطوبتی شامل ظرفیت گلدانی(شاهد)، یک سوم ظرفیت گلدانی و تنش خشکی بود که در قالب طرح پایه کاملا«تصادفی و با سه تکرار اعمال شد. با کنترل رطوبت خاک، آب مورد نیاز برای رسیدن به رطوبت مورد نظر در اختیار گیاهان قرار گرفت، ضمن اینکه در تیمار تنش خشکی، پس از استقرار کامل نهالها، آبیاری قطع شد. تیمارهای رطوبتی طی دو فصل رویش اعمال شد و تاثیر آن بر فاکتورهای مورفولوژیکی شامل ارتفاع، قطر و حجم تاج پوشش، طول برگ و تعداد گره در واحد طول برگ و وزن تاج پوشش مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که میزان رطوبت خاک بر فاکتورهای مورد اندازه گیری شامل ارتفاع، حجم تاج پوشش، تعدادگره در واحد طول برگ تاثیر معنی داری نداشت، در حالی که بر وزن خشک اندام هوایی (004/0=P)، قطر تاج پوشش (030/0=P) و طول برگ (010/0=P) تاثیر معنی داری داشت.
کلیدواژگان: تاغ، تنش خشکی، خصوصیات مورفولوژیکی -
صفحات 44-54در این تحقیق داده های بارش سالانه یک دوره آماری 26 ساله (1384- 1359) برای ایستگاه هایی از استان مازندران به منظور تحلیل آماری بارش و تعیین سالهای مرطوب و خشک مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تعیین و تفکیک سالهای مرطوب، نرمال و خشک از نمایه های مختلف رطوبتی استفاده شد. از نظر تفکیک سالهای مرطوب و خشک، در ایستگاه های مورد مطالعه اغلب بارش نرمال بوده و سالهای خشک و مرطوب نیز بصورت دوره ای قابل مشاهده می باشند که سالهای دارای بارش نرمال از فراوانی و استمرار بیشتری نسبت به سالهای مرطوب و خشک برخوردارند. از میان نمایه های بارش استاندارد شده (SPI)، درصد بارش نرمال ((PNPIو نیچه (Nitzche) که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته اند، مدل بارش استاندارد شده (SPI) به دلیل داشتن قابلیتهای بیشتر ازجمله تفکیک دقیقتر طبقه ها در هر یک از پدیده های ترسالی و خشک سالی، دقت بالاتر در جداسازی دوره های مرطوب و خشک و حساسیت بیشتر به تغییرات بارش بهترین مدل به منظور تعیین خصوصیات آماری بارش (شدت و فراوانی) و تفکیک ترسالی ها و خشک سالی ها در استان مازندران شناخته شده است.
کلیدواژگان: بارش استاندارد شده (SPI)، درصد بارش نرمال (PNPI)، مدل نیچه، ترسالی، خشک سالی، مازندران -
صفحات 55-64
مدیران مرتع باید در خصوص عوامل اکولوژیکی که سلامت مرتع را تعیین می نمایند، آگاهی داشته باشند. در این تحقیق از مدل آنالیز عملکرد چشم انداز برای ارزیابی سلامت مرتع در سه چشم انداز استفاده شد. نمونه برداری در سه ترانسکت 50 متری انجام شد و 11 فاکتور مربوط به خاک بر روی آنها اندازه گیری شد. سه مشخصه عملکردی شامل نفوذپذیری، پایداری و چرخه غذایی عناصر در سه چشم انداز 1- مرتع قرق کامل 2- مرتع قرق نیمه رهاشده 3 - مرتع قرق رهاشده و مناطق مجاور آنها برآورد شد. نتایج نشان داد که بین سه مشخصه عملکردی اختلاف معنی دار وجود دارد. همچنین بین مقادیر سه مشخصه عملکردی در سه چشم انداز و مناطق مجاور آن تفاوت معنی دار وجود دارد. مقادیر میانگین سه ویژگی عملکرد در «قطعات اکولوژیکی» نسبت به بین قطعات بالاتر می باشد. بر اساس نتایج بالا، عملیات اصلاحی مرتع باعث کنترل چرا شده و شاخص های سلامت مرتع در قرق کامل را ارتقاء داد.
کلیدواژگان: سلامت مرتع، عملیات اصلاحی و قرق مرتع -
صفحات 66-78به منظور بررسی عملکرد دانه و محصول علوفه در ژنوتیپ های علف گندمی تاجدار ((Agropyron cristatum، 18 ژنوتیپ در دو آزمایش آبی و دیم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1382 در ایستگاه تحقیقات بروجرد برای صفات تاریخ ظهور سنبله، تاریخ گرده افشانی، تاریخ شیری شدن، تاریخ رسیدن بذر، تراکم ساقه، طول سنبله، طول پدانکل، وزن هزار دانه، عملکرد بذر، شاخص برداشت، تعداد بذر در سنبله، وزن بذر در سنبله، عملکرد علوفه و ارتفاع بوته مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از بررسی وضعیت نرمال بودن توزیع داده ها، تجزیه واریانس مرکب روی داده های دو آزمایش آبی و دیم انجام شد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بجز تاریخ رسیدن بذر و وزن هزاردانه برای کلیه صفات معنی دار بود. اثر متقابل ژنوتیپ×محیط بجز برای تاریخ شیری شدن و تاریخ رسیدن بذر، تراکم ساقه، طول سنبله و شاخص برداشت برای سایر صفات معنی دار بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ ها برای صفات مورد مطالعه به روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که ژنوتیب های S208 و P71727 با تولید 256 و 269 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ های S619 و M619 با تولید1730 و 1703 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار دارای عملکرد بیشتری بودند. برای عملکرد همزمان هر دو صفت دانه و علوفه ژنوتیپ های S619، S208، M208، P14056 وP44056 با عملکردهای 230 تا 260 کیلوگرم بذر و1480 تا 1730 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار برای هر دو محیط آبی و دیم توصیه شدند. ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه خشک با صفات تاریخ سنبله دهی، تاریخ گرده افشانی، تاریخ شیری شدن و رسیدن بذر و شاخص برداشت، منفی و معنی دار و با صفت ارتفاع بوته، مثبت و معنی دار بود که نشان دهنده ی قابلیت سازگاری ارقام زودرس و پرمحصول می باشد. رابطه بین عملکرد بذر با صفات شاخص برداشت، تعداد بذر در سنبله و وزن بذر در سنبله مثبت و معنی دار بود.
کلیدواژگان: علف گندمی تاجدار (Agropyron cristatum)، عملکرد بذر و علوفه -
صفحات 79-84گونه گون علوفه ای با نام علمی Astragalus cyclophyllon گیاهیست چندساله از تیره نخود Papilionaceae با فرم رویشی علفی پهن برگ که برای دام سبک و بسیار خوش خوراک است. طی سالهای 83-1382 در ایستگاه شهید حمزوی حناء سمیرم این آزمایش به منظور بررسی بهترین روش کاشت گونه گون علوفه ای در شرایط دیم اجرا گردید. این تحقیق در قالب دو آزمایش انجام شد. در آزمایش اول شکست خواب بذرها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد خراش دهی بذر در جوانه زنی آنها اثر مطلوبی دارد. در آزمایش دوم، در فصل پائیز اقدام به کاشت بذرها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی گردید. تیمارهای آزمایش شامل کاشت بذرها به روش های چاله، فارو و کاشت معمولی یا سطحی بود. در فصل بهار با آغاز سبز شدن گیاهان درصد بوته های سبز شده، تعداد برگ ساده و تعداد برگ مرکب تک بوته های هر کرت شمارش گردید. براساس نتایج بدست آمده بین روش های مختلف کاشت از نظر درصد بوته های سبز شده و درصد برگ ساده اختلاف معنی داری وجود داشت. بیشترین مقدار بوته های سبز شده مربوط به روش چاله با متوسط 2/58 درصد و کمترین میزان مربوط به روش کاشت معمولی با متوسط 3/38 درصد می باشد. بر این اساس، به نظر می رسد برای کاشت گون در مرتع برای بقا بیشتر آن بهتر است از روش چاله استفاده نمود.
کلیدواژگان: خواب بذر، کاشت سطحی، کاشت چاله، کاشت فارو Astragalus cyclophyllon -
صفحات 86-95آگاهی از ارزش غذایی گونه های مختلف تشکیل دهنده علوفه مرتع در زمانهای مختلف جهت مدیریت بهره برداری و رسیدن به اهداف تولیدی ضروریست. به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی و ارزش غذایی شش گونه مهم مرتعی مربوط به مراتع نیمه استپی گرم خوزستان شامل:Astragalus gypsicolus، Astragalus sieberi، Medicago laciniata، Medicago polymorpla، Hyparrhenia hirta و Onobrychis gypsicola در دو مرحله رشد فنولوژیک (رشد رویشی و گلدهی) نمونه برداری انجام شد. نمونه ها در شرایط سایه خشک شدند و پس از آن شاخص های مهم ارزش غذایی آنها (پروتئین خام، الیاف خام، ADF، ماده خشک قابل هضم، انرژی قابل متابولیسم، خاکستر، کلسیم و فسفر) در دو مرحله فنولوژیک اندازه گیری شد و در یک طرح آماری اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی به کمک نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل آماری و میانگین ها به کمک آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. بررسی نتایج نشان می دهد که کیفیت علوفه در کلیه گونه ها در مرحله رشد رویشی بالاتر از مرحله گلدهی بود؛ بنحوی که با پیشرفت مراحل فنولوژیک از میزان پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم، انرژی قابل متابولیسم، درصد خاکستر، کلسیم و فسفر کاسته شد، در حالی که بر میزان الیاف خام و دیواره سلولی منهای همی سلولز (ADF) افزوده می شود. در میان گونه های مورد مطالعه بالاترین درصد پروتئین خام و کمترین درصد ADFمربوط به گونه Astragalus gypsicolus و کمترین درصد پروتئین خام و بیشترین درصد ADF به گونه Hyparrhenia hirta اختصاص داشت. اگرچه لگومهای مرتعی از نظر ماده خشک قابل هضم از لحاظ آماری در 5 گروه مجزا قرار گرفتند اما مقدار هضم پذیری آنها بین 4/68 تا 8/75 درصد تعیین گردید، در حالی که تنها گراس مورد مطالعه دارای 42 درصد ماده خشک قابل هضم بود.
کلیدواژگان: ارزش غذایی، گونه های مرتعی، نیمه استپی گرم، پروتئین خام، الیاف خام، خوزستان -
صفحات 96-113بسیاری از دانشمندان اقلیم شناس برای مشخص کردن مناطق بیابانی از بین عناصر اقلیمی، دما و میزان بارندگی را به کار گرفته اند که در این زمینه به دلیل تفرق و تفاوت دامنه اعداد پیشنهادی برای تعیین بیابانهای جهان اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد. در این مقاله برای تفکیک مناطق بیابانی ایران، عناصری از داده های نیواری انتخاب شده است که بطور متعارف در بیان ویژگی های اقلیم های بیابانی از آنها بیشتر یاد می شود. این شاخص ها شامل: میزان بارندگی، ضریب تغییرپذیری بارندگی، ضریب تمرکز فصلی و ماهانه بارش، ضریب بی نظمی بارش، شدت میانگین باران روزانه، میزان دما و تبخیر است که به تفکیک برای کلیه ایستگاه های مورد مطالعه در استانهای منتخب محاسبه شد. پس از محاسبه کمی عناصر یادشده، لایه های مطالعاتی مورد نیاز در محیط GIS برای کلیه استانهای مورد مطالعه تهیه و رقومی شد. کنترل مناطق تعیین شده با نقشه توپوگرافی در آزمایشگاه و صحرا برای بررسی صحت و سقم مناطق تفکیک شده ازجمله امور تکمیلی دیگری بود که بصورت استانی و ستادی انجام شد. با تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف، نواری انتقالی بوجود آمد که حد داخلی آن واجد ویژگی های بیابان و حد خارجی آن را مناطق غیربیابانی تشکیل داد. ناحیه انتقالی که ویژگی های هر دو منطقه را در بر داشت بنام منطقه گذر از بیابان به غیر بیابان (نیمه بیابان) نام گذاری شد. با تعیین سیستم مختصات کشوری و زمین مرجعی و انتخاب نقاط کنترل و راهنما در نقشه های استانی و پیدا کردن مختصات آن نقاط در نقشه سراسری ایران، هر یک از نقشه های استانی مربوطه در محل جغرافیایی خود قرار گرفت و نقشه قلمرو بیابانهای اقلیم شناسی ایران تهیه و ترسیم شد. به استناد نقشه تهیه شده 700991 کیلومتر مربع معادل 5/42 درصد از مساحت ایران را بیابانهای اقلیم شناسی در بر می گیرند.
کلیدواژگان: بیابان، اقلیم شناسی، GIS، ایران -
صفحات 114-123از آنجا که کاهش طول مسیری که باد می تواند آزادانه طی نماید یکی از مهمترین روش های کنترل فرسایش بادی است، لازم می باشد تا تغییرات میزان فرسایش با طول زمین در مسیر حرکت باد و حداکثر ظرفیت انتقال باد به طور کمی بررسی شود. معمولا با افزایش طول مزرعه (اراضی)، مقدار مواد منتقله نیز فزونی می یابد تا میزان آن به حد اشباع ظرفیت انتقال برسد. از آن به بعد باد با محدودیت انتقال مواجه می شود. طولی که لازم است تا باد به حداکثر ظرفیت انتقال برسد، تابعی از سرعت باد و ویژگی های سطح خاک است. دشت یزد- اردکان به عنوان نمونه ای از دشت های ایران مرکزی، مناسب برای مطالعات فرسایش بادی است؛ بنابراین بخشی از اراضی آیش کشاورزی آن انتخاب و ایستگاه اندازه گیری فرسایش بادی با استفاده از تله های رسوب گیر BSNE در آن احداث شد. از اردیبهشت ماه 1385 به مدت یکسال، 12 رخداد فرسایش بادی (طوفان) در ایستگاه ثبت و نمونه های رسوب رخدادها در آزمایشگاه تجزیه و با استفاده از نرم افزارهای رایانه ای تحلیل شد. به منظور تعیین حداکثر ظرفیت انتقال از دو روش برازش منحنی رشد و روش انتخاب حداکثر اندازه گیری شده، استفاده شد. تجزیه واریانس و مقایسه جفت شده نتایج دو روش، اختلاف معنی داری را بین دو روش نشان نداد.
کلیدواژگان: فرسایش بادی، تله های رسوب گیر، یزد، حداکثر ظرفیت انتقال -
صفحات 124-136بررسی اثرهای مالچ نفتی روی جوانه زنی بذر و استقرار نهال و قلمه همواره یکی از سؤالاتی است که استفاده از مالچ نفتی به دنبال داشته است. یکی از موادی که ادعا می شود می تواند در تثبیت شن های روان مورد استفاده قرار گیرد، پلیمری به نام پلی لاتیس است. پلی لاتیس، پلیمری طبیعی است که با برخورداری از یک شبکه پلیمری، امکان چسبانیدن ذرات جامد خاک را فراهم می آورد. هدف این تحقیق بررسی میزان کارایی پلیمر پلی لاتیس در جوانه زنی بذر و استقرار گیاهان و مقایسه آن با مالچ نفتی بود. بدین منظور طرح در دو فاز گلخانه ای و صحرایی انجام شد. در بخش آزمایشهای گلخانه ای، اثر این پلیمر در مقایسه با مالچ نفتی در جوانه زنی و استقرار بذرتاغ در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (مالچ نفتی، محلول پلی لاتیس با آب، مخلوط پلی لاتیس- شن و شاهد) در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. سه هفته بعد از کاشت، کمترین میزان سبز شدن مربوط به تیمار مخلوط پلی لاتیس- شن (دوغ آب به ضخامت 2 تا 3 میلیمتر) و بیشینه تعداد سبز شدن مربوط به تیمار مالچ نفتی بود. کمینه و بیشینه تعداد بذرهای سبز شده بعد از 50 روز از تاریخ کاشت به ترتیب مربوط به تیمار مخلوط پلی لاتیس- شن و تیمار شاهد بود. در بخش عملیات صحرایی نیز همین تیمارها روی استقرار نهال تاغ و قلمه اسکنبیل مورد آزمون قرار گرفت، ولی هیچ یک از تیمارها تفاوت معنی داری با شاهد (بدون خاک پوش) در استقرار گیاه نشان ندادند.
کلیدواژگان: تثبیت شن، پلیمر، پلی لاتیس، مالچ نفتی، استقرار قلمه و نهال، جوانه زنی بذر
-
Pages 1-10Determination of plant resistance to drought and salinity is very important for selecting the favorable plant species in rangelands. The aim of this study was to compare the salinity and drought tolerance of the two rangeland species namely puccinelia distance and Aeluropus Littoralis. In this study biomass production of these two species was also compared. The Experimental design of split-split plot in randomized block was excuted for the study. The main plots were allocated to the treatments of 7 and 14 days irrigation periods. The subplot were 4 level of salinity including 100, 150, 200 mmolar Cl.Na and normal irrigation water as control respectively. The morphological criterias such as water potential, wilting percentage of the plants and also dry biomass were evaluated in this study. In the context of plant anatomy, The density of stomata per unit area of leaves, vesicular structure, mesophyt tissues and epidermis were also investigated. The results showed that wilting percentage increased with increasing salinity and water deficit(drought). With increasing the time of drought and salinity stress, the weight of dry stem and total dry mass were decreased. The wilting percentage and reduction of total dry biomass in Aeluropus Littoralis was more than puccinelia distance. It was concluded that puccinelia distance is more resistante compare to Aeluropus Littoralis while Aeluropus Littoralis is more tolerate to salinity stress.
-
Pages 11-21This research plan was accomplished for introducing suitable plant species in semi-steppic regions of Qom province for increasing of the forage production in destroyed rangelands. The study area was in Veshnaveh with altitude of 2000 m above sea level and the annual rate of precipitation about 290 mm. The seeds of range species were cultivated in complete randomized block design. Three times of cultivation were done during 1377-80 that the first and second cultivations were unsuccessful due to insufficient quantity and distribution of precipitation. The third cultivation was done in 1379 and data recorded for 3 years. Of twelve cultivated species only four species of Festuca rubra, Festuca ovina, Elymus junceus,and Agropyron trichophorum did not germinated. 25 to 35 percent of Agropyron cristatum, Agropyron desertorum, Stipa barbata and 55 to 85 percent of Bromus tomentellus, Hordeum bulbosum, Secale montanum and Psatyrostachys fragilis were established. Psatyrostachys fragilis and Secale montanum reached to seed stage at first year and other species excluding Stipa barbata reached to flowering stage in the second year. Stipa barbata flowered in the third year. The percentage of flowering was different in all of the species. Analysis of variance of data showed survival of species had a significant difference in third year after inplanting (p=0.01).The means comparison of survival in grasses indicated that Psatyrostachys fragilis and Hordeum bulbosum had the most survival percentage so these species had the best adaptation into climatic and edaphic conditions of the area under study.
-
Pages 22-33In order to study of forage yield, and land equivalent ratio efficiency in pure stands and mix crop of red clover and tall fescue, 7 ecotypes of red clover (Trifolium pratense) and 1 ecotype of tall fescue (Festuca arundinacea) were sown in pure stand and 50% clover+50% tall fescue mix cropping using complete block design with 3 replications during 2004 to 2006 in northern Alborz rangelands, Iran. Data were collected and analyzed for each year and combined over two years, using split plot in time design with years as sub plot. Duncan multiple test were used for comparison among treatments. Efficiency of mix cropping was assessed by land equivalent ratio. Results showed significant differences between pure stand and mixture in the fist year, but no significant differences were observed in the second year. The forage production of pure clover, pure fescue and mix crop were 5199, 2078 and 2981 Kg/h in the first year and 3059, 3014 and 3024 in the second year, respectively. Result indicated that tall fescue growth was lower than clover in the first year, but it was dominant to clover in the second year. For pure clover, ecotypes of 1568, 1753, 618 and 2086 with average values of 4300 to 4800 kg/h hadhigher annual production over two years. The ecotype 1753 originated from Orumieh; with having prostrate growth habit was recognized as the best one for pasture regeneration in northern Alborz rangelands. The mix cropping of clover (2086) and tall fescue, with average values of 4047 and 3987 kg/h forage yield and with average values of 1.09 and 1.18 land equivalent ratios for the first and second year, respectively, introduced for mix cropping ith tall fescue.
-
Pages 34-43The effects of drought stress on some saxual‘s (Haloxylon aphyllum) morphologicalcharacteristics was studied by weight and drainage lysimeters from 1380 to 1384 in yazdShahid-Sadughy desertification research station. The moisture treatments included pot capacity (control), one-third pot capacity and drought that carried out in randomize complete block design (RCBD) with three replicate. After the control of soil moisture, the moisture treatments were irrigated, on the other hand after seedling establishment in drought treatment irrigation was stopped. The moisture treatments were carried out in two growth season and its effects on morphological characteristic such as height, crown diameter, canopy cover volume, leaf length, number of ties in leaf length unit and canopy cover weight was studied. The results showed that the amount of soil moisture were not significant on height, canopy cover volume and number of ties in leaf length unit, but it had significant effects on crown diameter (p=0.030), leaf length (p=0.010) and canopy cover weight (p=0.004).
-
Pages 44-54Annual rainfall data related to a 26 year period from a number of Mazandaran climatologicalstations were employed to analyze and model the precipitation toward a determination ofdrought as well as wet years. Results indicate the occurrence of different intensity drought phenomenon in all stations. As regards the classification of the annual wet and dry years, normal precipitation among various alternate dry and wet years can be observed with the normal years having more stability and continuity as compared to wet and dry years. The Standardized precipitation Index (SPI) was recognized better and more accurate model compared to the other models because of more potential such as high sensitivity to precipitation variation and more punctual separating of drought and wet year classes in every events.
-
Pages 55-64
Rangeland managers must have knowledge about ecological factors that determine therangeland health. In this study used Landscape Function Analysis method for assessment the rangeland health in three landscapes. Sampling done in the three transects of 50 meters length and eleven soil parameters was measured on them. Three attribute functions including infiltration; stability and nutrition recycle measured in three landscapes: 1- complete exclusive rangeland, 2-semi exclusive rangeland, 3- freed exclusive rangeland and contiguous zones of them. Results show that there was significant difference between three attribute functions in three landscapes. Also three attribute functions were higher in three landscapes than contiguous zones. Three attribute functions were higher in "patches" than "inter patches". According to above results, improvement operations controlled the livestock grazing of rangeland and health indices were promoted in the complete exclusive rangeland.
-
Pages 66-78In order to study of variation for both seed and forage production and relationships amongyield and its components, 18 genotypes of Crested wheatgrass (Agropyron cristatum) were examined under two normal and drought stress conditions using complete block design with 3 replications during 2003 in Broujerd, Iran. Data were collected for ear emergence date, pollination date, milky date, seed mature date, stem density, spike length, peduncle length, 1000 grain weight, seed weight per spike, seed number per spike, plant height, dry matter yield, seed yield and harvest index. Data were analyzed over two normal and drought stress conditions. The results showed that the effects of genotypes were significant for all traits except seed maturity date and 1000 grain weight. The genotypes by environment interaction effects were significant for all of traits except seed milky, seed maturity date, stem density, spike length and harvest index. Results showed that 208S, 1727P12 having 256 and 269 Kg/h and 619S and 619M withhaving 1730 and 1703 Kg/h had higher seed and forage production respectively. The genotypes 4056P4, 4056P1, 208S, 619S 208M with average values of 230 to 260 Kg/h seed and 1480 to 1730 kg/h dry matter yield were introduced for sowing under both irrigation and non irrigation areas.The results of correlation analysis showed that dry matter yield was negatively correlated with ear emergence date, pollination date, milky date, seed mature date and harvest index and positively with plant height. Seed yield had a positive relationship with harvest index, seed weight and seed number per stem.
-
Pages 79-84Astragalus cyclophyllon is a perennial herb, a member of the family Papilionaceae, withvegetative form that is palatable for light animals. This experiment was done to investigate the best planting method for establishment of Astragalus cyclophyllon in Shahid Hamzavi station in Semirom. The study was carried out at two experiments. In first experiment, seed dormancy was broken using scarification. The results showed that stratification had the highest effect on seeds germination. In second experiment, seeds were planted based on a randomized complete block design in the spring. The methods of seed planting were pitting, furrow and surface planting.Some characteristics including percentage of plant emergence and number of simple andcompound leaves were measured in the spring. There were significant differences among three methods in view point of understudy characteristics. Maximum percentage of plant emergence was related to pitting planting with 58.2% and minimum one for surface planting with 38.3%.On the basis of these results, pitting method is better than others for establishment of this plant.
-
Pages 86-95Awareness about forage nutritional values of range species in different stages is necessaryfor range forage management. In order to evaluate nutritional values of six important range plant species: Astragalus gypsicolus,Astragalus sieberi,Medicago polymorpha, Medicago laciniata, Onobrychis gypsicola, Hyparrhenia hirta at two phenological stages (Vegetative growth and full flowering) the study carried out in semi warm steppe rangeland of Khouzestan.The samples were dried and then the important nutritional parameters: crude protein, crude fiber, ADF, digestible dry matter, metabolisable energy, ash, phosphorus and calcium were measured. The split plot experiment at random complete block design was used for data analysis and the mean values were compared using Dunkan Test. The results showed that the forage quality in all of species were higher in vegetative growth than full flowering stage. Amount of crude protein, digestible dry matter, metabolisable energy, ash, calcium and phosphorus were decreased with development of growth but amont of crude fieber and ADF were increased. The highest percentage of crude protein and the lowest percentage of ADF obtained in Astragalu gypsicolus but the lowest percentage of crude protein and the highest percentage of ADF were in Hyparrhina hirta. The DMD in range legumes were %63.4 to %75.8 but in the only range grass under study was %42.
-
Pages 96-113Many climatology scientist adopted temperature and precipitation among all climaticparameters to identify desert regions from non-desert areas. There is no one definition of a desert that is accepted by all. The boundaries of a desert change radically depend on the variance in the range of proposed criteria definition accepted. Thus this study was carried out to identify the boundaries of a desert territory from non-desert regions using climatic data such as total precipitation, average intensity of daily precipitation, annual average temperature and evaporation together with the coefficient of variance and seasonal concentration. For each climatic factor a digital map was produced for all studied provinces using Geographical Information System (GIS). By overlaying all digitized climatic factors a transitional strip of boundary was recognized and then its accuracy was checked with field data and topographic map. Based on this boundary strip, three zones were recognized as 1- true desert zone located inside the strip of boundary.2- non-desert area, outside of the boundary and 3-Semi-true desert zone located in the boundary strip itself. It was concluded that true or natural desert that known as climatology desert are 700991 km2 or 42.5 % of the Iran map.
-
Pages 114-123Reducing the length of field along the wind path can be a major factor in providingprotection against wind erosion. Therefore, the study of sediment transported by wind versus the field length and maximum transport capacity is necessary. As the wind passes over eroding soil surface, the quantity of sediment transported by wind increases until the wind stream becomes saturated. In the other word the mass transported is limited by the emission rate of materials from the soil surface to the air flow, known as transport limiting. The field length required for the wind to reach its maximum capacity depends on the wind velocity and the components of the soil surface. The field data were collected from 1.9ha fallow lands of Yazd-Ardakan plain.Big Spring No Eight (BSNE) samplers were set up to collect samples of horizontal sedimentdischarge passing through a point. Twelve events data were collected and analyzed started from May 2006 to may 2007. Two methods were adopted to determine the maximum transport capacity; 1) Fitting the mathematic equation of (1 []) maxx b x f = f − e − and 2) Direct measurement of transport capacity. Variance analysis and t-test paired data results showd that, there was no significant difference between the results of these two methods.
-
Pages 124-136Using petroleum mulch to fix shifting sand dunes in Iran historically refers to 40 years ago.Investigation of the impacts of the petroleum mulch on seed germination and seedling and cutting establishment is always a big dilemma. To reduce or eliminate the negative effects of the petroleum mulch, polylatice polymer is introduced as a substitution. Polylatice is a natural polymer, which due to forming a polymeric network can bond solid materials together. This study was carried out to compare the effectiveness of the Polylatice polymer and petroleum mulch for sand dune stabilization and plant growth establishment. The research was conducted in two phases: greenhouse and field work. In greenhouse phase, the effect of Polylatice on seed germination and establishment of Haloxylon persicum was investigated in comparison with the petroleum mulch in a completely randomized design with four treatments and three replications (petroleum mulch, soluble Polylatice, polylatice- sand, and blank). Two dependent variables ofgermination “three weeks after seeding” and “seven weeks after seeding” were chosen to investigate the treatment's effects. In three weeks after seeding, the least germination percentage belonged to Polylatice-sand treatment, and the maximum belonged to petroleum mulch.Minimum and maximum germination in seven weeks after seeding was obtained on Polylaticesandand blank treatments, respectively. In field experiment, the effectiveness of the treatmentson dependent variables (establishment of Haloxylon persicum and Caligonom sp) wereinvestigated in a completely randomized design. Data were subjected to analysis of variance(ANOVA) and means were classified using the Duncan multiple-range test. One way ANOVAshowed no significant effect of treatments on establishment of seedlings and cuttingsestablishment.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.