فهرست مطالب

پژوهش های جغرافیای طبیعی - پیاپی 68 (تابستان 1388)

فصلنامه پژوهش های جغرافیای طبیعی
پیاپی 68 (تابستان 1388)

  • 126 صفحه، بهای روی جلد: 20,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1388/06/28
  • تعداد عناوین: 9
|
  • مریم بیاتی، فریبا کرمی، معصومه رجبی، داود مختاری صفحات 1-13
    در نواحی نیمه خشک، تاثیرات ژئومورفولوژیکی (ریخت شناسانه) سدها بسیار شاخص است. این ساختارهای دست ساز انسانی، با وجود مزایایی که در تنظیم جریان رودخانه ها و کاستن از بزرگی و فرکانس وقوع سیلاب ها دارند، رژیم های مصنوعی از جریان آب در پایاب رودخانه ها پدید می آورند و در مسیر انتقال رسوبات از سراب ها، آشفتگی هایی ایجاد می کنند. تغییرات در عملکرد فرایندهای ژئومورفولوژیکی، با افزایش لغزش ها، به عمق رفتن بستر جریان و تغییر در آرایش جریان رودخانه ها و به طور کلی تغییر در فرایندهای فرسایشی و نهشته گذاری در پایاب و سراب سدها جلوه گر می شود. حوضه قرنقوچای (واقع در دامنه های شرقی سهند با مختصات جغرافیایی از تا طول شرقی و از تا عرض شمالی) که رودخانه های شور و قرنقو آن را زهکشی می کنند از حوضه های نیمه خشک با سدهای متعدد است که در دهه های اخیر با تغییرات عمده ای مواجه شده است. در این مقاله برای بررسی تغییرات ژئومورفولوژیکی رخ داده در اطراف سدها، آشفتگی های ایجاد شده در دامنه ها و همچنین شدت فرسایش، میزان رسوب دهی بخش های مختلف آن با استفاده از روش دومتغیره ارزیابی و با بهره گیری از امکانات سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، محدوده های حساس تعیین و پهنه بندی گردیده است. نقشه های ترسیمی نشان می دهند که بخش های بالادست حوضه از نظر شدت فرسایش، در وضعیت نسبتا بحرانی قرار دارند و فعالیت فرایندهای مختلف فرسایشی و وقوع لغزش های نسبتا بزرگ در کناره دره ها و در نزدیکی سدها، رسوبات زیادی را وارد آبراهه ها می کنند. بررسی ها همچنین حاکی از این است که واکنش های ژئومورفولوژیکی در اطراف سدها به صورت به عمق رفتن بستر جریان، ایجاد پیچان ها، افزایش فرسایش خطی، فرسایش کناره ای، لغزش ها و در قالب افزایش میزان رسوبات منعکس شده است.
    کلیدواژگان: تاثیرات ژئومورفولوژیکی، تاثیرات سدها، فرسایش، حوضه قرنقو، کوهستان سهند، پیچان، رودخانه شور، رودخانه قرنقو
  • حسین علی قنبری، قاسم عزیزی صفحات 15-32
    در نوشتار حاضر رفتار آلودگی هوا در سطح شهر تهران با در نظر گرفتن الگوی باد با استفاده از یک مدل میان مقیاس موسوم به مدل آلودگی هوا (TAPM) شبیه سازی شده است. در این زمینه سه دامنه با تفکیک افقی 30، 15 و 5 کیلومتر در نظر گرفته شده و خروجی های آن با درجه تفکیک 5 کیلومتر لحاظ شده است. شبیه سازی براساس آلاینده های PM-10 و CO و داده های باد در تراز ده متری از پنج نقطه شهر با در نظر گرفتن دو حالت (با حضور شرایط سینوپتیک و بدون حضور شرایط سینوپتیک) انجام گرفته است. نتایج حاصل از این شبیه سازی حاکی از آن است که الگوی باد در شرایط در نظر گرفتن سینوپتیک همگن تر است و با افزایش ارتفاع، سرعت نیز افزایش می یابد. در مقابل، در وضعیت بدون حضور شرایط سینوپتیک الگوی باد ناهمگن است و با افزایش ارتفاع، سرعت نیز کاهش می یابد، همچنین غلظت عناصر آلاینده از شمال به جنوب و از شرق به غرب افزایش می یابد. حداکثر غلظت در مناطق شهری 11 و 12 و حداقل آن در مناطق 4 و 21 مشاهده شده است، که این مسئله با جهت باد در مدل و نیز از طریق رسم گلباد، همخوانی دارد. خروجی مدل نشان می دهد که از لحاظ جهت باد، شبیه سازی با شرایط واقعی همخوانی خوبی دارد. از لحاظ سرعت نیز شاخص توافقی 60 درصد وجود دارد. مدل به کار گرفته شده، در خصوص آلودگی تا 51 درصد شبیه سازی را به درستی انجام داده است، ضمن اینکه مدل برای یک سطح شبیه سازی انجام می دهد در صورتی که اندازه گیری های واقعی به صورت نقطه ای هستند. سرانجام آنالیز واریانس بین مناطق مختلف شهر، حاکی از آن است که میانگین آلودگی در مناطق 11 و 12 اختلاف معنی داری با سایر مناطق نشان می دهد. با توجه به اینکه سرعت باد جز در موارد بسیار محدود از 20 گره (10 متر بر ثانیه) کمتر بوده است، درنتیجه آلودگی در سیکل بسته ای در تهران گرفتار می آید و برای مدت طولانی از سطح شهر تخلیه نمی شود.
    کلیدواژگان: آلودگی هوا، الگوی باد، شبیه سازی عددی، مدل TAPM، تهران
  • علی نصیری، مجتبی یمانی صفحات 33-44
    برآورد و تعیین رواناب مستقیم رودخانه ها در عمل کار پیچیده ای است و تاکنون روش های متفاوتی برای محاسبه آن پیشنهاد شده است. یکی از روش های جدید در حل مسائل مهندسی آب و رودخانه ها و همچنین برآورد دبی رودها، استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی است که با الگوبرداری از شبکه عصبی مغز انسان، ضمن اجرای فرایند آموزش، روابط درونی بین داده ها را کشف می کند و آن را به موقعیت های دیگر تعمیم می دهد. هدف عمده پژوهش حاضر نیز برآورد رواناب از طریق تجزیه و تحلیل روابط بارش رواناب براساس داده های کمی ژئومورفولوژی و با استفاده از تکنیک شبکه های عصبی مصنوعی ژئومورفولوژیکی (GANN) در حوضه امامه (از زیرحوضه های جاجرود) است. در مطالعه حاضر بر مبنای ساختمان ژئومورفولوژی شبکه هیدرولوژی حوضه مورد نظر، یک سامانه شبکه عصبی ژئومورفولوژیکی سه لایه با تعدادی نودهای میانی برابر تعداد مسیرها یا وضعیت های ژئومورفولوژیکی شبکه هیدرولوژی حوضه به منظور برآورد رواناب مستقیم ایجاد گردید. وزن های مربوط به اتصالات درون شبکه ای ساختمان آن مدل با استفاده از متغیرهای ژئومورفولوژی تعیین شد. نتایج به دست آمده از مدل شبکه ای مذکور با اطلاعات حاصل از مشاهدات مستقیم به منظور نشان دادن کارایی آن مقایسه شد. ارزیابی نتایج، حاکی از عملکرد بسیار خوب (97/0=2R) مدل شبکه ژئومورفولوژیکی در تعیین پاسخ های هیدرولوژیکی حوضه مورد مطالعه است. بدین وسیله، برتری مدل مذکور بر روش های رایج و معمول نشان داده می شود.
    کلیدواژگان: شبکه های عصبی مصنوعی (ANN)، شبکه های عصبی مصنوعی ژئومورفولوژی (GANN)، حوضه آبخیز جاجرود، زیرحوضه امامه
  • پرویز ضیاییان فیروزآبادی، لیلا صیاد بیدهندی، محمد اسکندری نوده صفحات 45-58
    سیاست گذاری و برنامه ریزی در زمینه رشد کشاورزی و بهبود اوضاع و احوال روستاها و روستاییان نیازمند آمار و اطلاعات درست و بهنگام است. در ایران به دست آوردن آمار مربوط به کشاورزی، بیشتر از طریق کارشناسی و روش های سنتی صورت می پذیرد. بررسی ها نشان داده است که این روش ها دارای خطاهای زیادی است. در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از روش های جدید ازجمله بهره گیری از تصاویر ماهواره ای و فناوری های سنجش از دور با خطای کمتری به تولید آمار و اطلاعات کشاورزی بپردازد. از درهم آمیختن داده ها در قالب سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) می توان ضمن رسیدن به نتایجی با دقت و صحت بیشتر، امکان ذخیره و بازیابی، تجزیه و تحلیل، اندازه گیری، ترکیب و مدل سازی فعالیت های مختلف مدیریت منابع زمینی را فراهم آورد. در این پژوهش از تصاویر ماهواره ای رادارست دریافتی در سال 1998 و مقایسه آن با تصاویر اپتیکی لندست برای تهیه نقشه و تخمین سطح زیر کشت برنج در شهرستان ساری استفاده شده است. بعد از همسان سازی مختصاتی داده های موجود، از روش های متفاوت پردازش تصویر ازجمله طبقه بندی تصاویر برمبنای روش حداکثر مشابهت (MLC) برای شناسایی و تمییز زمین های برنجکاری استفاده شد. مقایسه نتایج به دست آمده با نقشه های کشت برنج موجود بیانگر آن است که روش های کسب آمار کشاورزی از طریق فناوری های سنجش از دور، بسیار دقیق تر از روش های سنتی کسب آمار و اطلاعات مکانی است.
    کلیدواژگان: فناوری های سنجش از دور، تصاویر ماهواره ای رادارست، آمارگیری، شهرستان ساری، برنج
  • حسن حیدری، رشید سعدآبادی صفحات 59-70
    امروزه استفاده از شاخص های اقلیمی برای ارائه گروه بندی های مستدل نواحی کشت محصولات کشاورزی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر این اساس، در ناحیه بندی مناطق کشت انگور نیز عوامل آب وهوایی، به ویژه در کیفیت محصول ثابت شده است. هر چند که تاکیدات در این زمینه عمدتا مبتنی بر شاخص حرارتی بوده است ولی اصولا استفاده از روش های تک پارامتری کفایت لازم را برای ناحیه بندی ندارد. بر این مبنا از مقادیر ماهانه دمای حداقل، دمای حداکثر، مقدار بارش، درصد رطوبت نسبی، میانگین سرعت باد، تعداد ساعات آفتابی، و همچنین مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل پنمن در 45 ایستگاه هواشناسی کشور طی ماه های ژانویه تا سپتامبر از 2005-1985 که مطابق با سایت مرکز آمار ایران نواحی کشت انگور بودند مقادیر 3 شاخص حرارت خورشیدی هاگلین، خنکی شبانه، خشکی (تراز آبی ریو) محاسبه شد. شاخص های مذکور تنوع اقلیم کشت انگور را در ایران نشان داد. آنگاه 16 گروه اقلیمی نواحی کشت انگور مطابق با روش تونیتو و کاربونئو (2004) به تفکیک مشخص شدند و سپس مشخصات آنها مورد بررسی قرار گرفت. در این گروه بندی، مناطق مرکزی و شرق ایران در گروه مناطق خیلی گرم با هوای گرم شبانه و نیز با خشکی خیلی زیاد قرار گرفت، در صورتی که سایر مناطق کشور دارای تنوع اقلیمی بود. با تکیه بر الگوهای ارائه شده در پژوهش حاضر، می توان مناطق جدید با پتانسیل رشد انگور را همراه با در نظر گرفتن کیفیت محصول شناسایی کرد و با استفاده از گونه های کشت شده در نواحی مختلف اقلیمی، حداکثر موفقیت را در کشت محصول در مناطق جدید به دست آورد.
    کلیدواژگان: انگور، اقلیم، طبقه بندی، ایران
  • منصور جعفربیگلو فرامرز خوش اخلاق، روح الله اوجی صفحات 71-84
    مطالعه انجام شده بر روی 66 سامانه چرخندی در دوره های ترسالی غرب میانی ایران (2003-1973) نشان داد که مراکز چرخندزایی مدیترانه، سودان و دریای سرخ و نیز بین النهرین در ترسالی های شدید منطقه، به شدت فعال اند و بیشترین نقش را در بارش های دوره مرطوب منطقه ایفا می کنند. به طور کلی، سامانه های مذکور با توجه به الگوهای همدیدی حاکم، از سه مسیر عمده زیر وارد منطقه می شوند:الف) از مناطق چرخند زایی غرب و مرکز مدیترانه و نیز شمال قبرس در ترکیه که به سمت شمال شرق حرکت می کنند و غالبا با تقویت در شرق دریای خزر به طرف دریاچه آرال ادامه مسیر می دهند.
    ب) از منطقه چرخندزایی قبرس و شمال بین النهرین شروع می شوند و با جهت شمال شرقی جنوب غربی به طرف منطقه مورد مطالعه در شرق زاگرس کشیده می شوند.
    ج) از قبرس و نیمه شمالی دریای سرخ و بین النهرین به طرف شمال خلیج فارس حرکت می کنند و با عبور از زاگرس به طرف شمال شرق و گاهی اوقات به جنوب شرق ایران کشیده می شوند.
    تعداد چرخند ها و نیز مسیرهای چرخندی فصل پاییز به علت وجود وردش در عقب نشینی کمربند پرفشار جنب حاره دارای وردایی زیادی است. چرخند های فصل زمستان دارای عمر طولانی تری نسبت به فصول دیگر و نیز فشار مرکزی کمتری در مقایسه با پاییز و فشار بالاتری در مقایسه با فصل بهار هستند. چرخند های این فصل عمدتا به علت غلبه حالت دینامیکی علاوه بر شرایط پیش گفته دارای جابه جایی بیشتری نیز هستند. اگرچه پراکندگی تقریبا زیادی در مسیرهای چرخندی بهار مشاهده می شود ولی دو مسیر مشخص شده در فصل زمستان با کمی تغییر در این فصل نیز مشاهده می شود.
    کلیدواژگان: ترسالی، موقعیت چرخند، فراوانی فصلی چرخندی، غرب میانی ایران
  • محمدباقر چوخاچی زاده مقدم، داود امینی قشلاقی صفحات 85-104
    یکی از اصول جنگ در اکثر ارتش های دنیا، مانور است. تحرک و مانور نیروهای عملیاتی و پشتیبانی جبهه های جنگ در بستر عوامل طبیعی و فرهنگ جغرافیا، یعنی محورهای مواصلاتی و شبکه های ارتباطی مرزی صورت می پذیرد. به همین علت، مطالعه و تجزیه و تحلیل این عوامل جغرافیایی در آموزشی با نام محورشناسی در سطوح تاکتیک و عملیات، از سوی فرماندهان و افسران اطلاعاتی و عملیاتی صورت می گیرد. استان آذربایجان شرقی یکی از 16 استان مرزی کشور است که همواره به عنوان استانی مهم مورد توجه بوده است. گسترش شرقی غربی و موازی بودن ارتفاعات این استان موجب شده است که ارتباط شهرهای مهم و مرکزی آن با مناطق پیرامونی و مرزی از طریق محورهای محدود و خاصی برقرار شود. هر محور وصولی بدون جاده ارتباطی مناسب در بستر آن، فاقد ارزش خاص در فعالیت ها و حرکات نظامی است. به همین دلیل، مطالعه دقیق شبکه های ارتباطی مرزی این استان، به منظور تجزیه و تحلیل نظامی، برای برنامه ریزان و فرماندهان نظامی دارای اهمیت است. نوشتار حاضر برای تجزیه و تحلیل های مختلف نظامی با تولید لایه های اطلاعاتی رقومی در محیط نرم افزار ARC GIS9.2 و تشکیل لایه ارتفاعی، راه های مهم مرزی شناسایی شده و ابعاد مختلف تاکتیکی آنها مانند نقاط کنترلی، مواضع پدافندی، دیده بانی، اختفا، استتار، ظرفیت تناژ روزانه و موقعیت جغرافیایی مورد بررسی قرار گرفته است. نقشه های متعددی نیز از مناطق دیده بانی، دید مستقیم و غیرمستقیم، نیمرخ های طولی، مسیرهای جایگزین و بهینه جاده های مرزی تهیه شده است. سرانجام با تجزیه و تحلیل نظامی بر روی نقشه های تولید شده، به پرسش های موردنظر پاسخ داده شده است و فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: جغرافیای نظامی، راه های مرزی، مانور، عملیات افندی و پدافندی، محور
  • پرویز رضایی صفحات 105-118
    در پژوهش حاضر به بررسی سیل در حوضه ماسوله پرداخته شده است. ابعاد مطالعه به دبی ایستگاه کمادول در دوره 18 ساله 2003-1984 (81-1363) و بررسی علل سیلاب های دوره موردنظر و الگوهای همدیدی ایجاد سیل محدود می شود. به منظور تحلیل سیل، دبی های متوسط روزانه و حداکثر لحظه ای ایستگاه کمادول بررسی شده و برای کنترل صحت داده ها از ایستگاه چومثقال در پایین دست حوضه و گزارش های ستاد حوادث غیرمترقبه استان کمک گرفته شده است. در دوره مطالعاتی 181 سیل استخراج گردید و از بین سیلاب های موردنظر 61 سیل در فاصله زمانی 81-1375 به منظور بررسی انتخاب شد. پس از بررسی سیلاب ها با توجه به عوامل مؤثر در ایجاد آنها به دو گروه اصلی تقسیم شدند. گروه اول، سیلاب های ناشی از ناپایداری هوا و استقرار سامانه باران زا در سطح حوضه است و گروه دوم سیلاب هایی است که میزان بارش در آنها اندک است اما دبی در فاصله کوتاهی از آبراهه اصلی طغیانی و وحشی قرار دارد، که البته در ایستگاه کمادول میزان آن حتی کمتر از میانگین دوره است. 49 درصد سیلاب های حوضه مربوط به این دسته است. برای بقیه سیل ها نیز با بررسی نقشه های سینوپتیکی مربوط به سطح زمین و تراز 700 و 500 هکتوپاسکال 3 الگوی سیل زا شناسایی گردید. تفاوت عمده این الگوها از نظر موقعیت سامانه های چرخندی و واچرخندی نسبت به حوضه و مسیر حرکت آن از روی منابع رطوبتی است. منشا مدل های چرخندی، دریای مدیترانه و سیاه است و مدل های واچرخندی نیز عمدتا بر روی دریای خزر و به ندرت نیز از دریای سیاه است. نتایج مطالعه نشان می دهد که سامانه های مذکور برحسب ویژگی و یا توقف خود بر روی حوضه ماسوله از یک تا حداکثر سه روز پی در پی ایجاد سیل کرده اند. و از کل سیلاب های انتخابی 34 مورد آن یک روزه، 13 مورد دو روزه و 14 مورد آن سه روزه است. از نظر توزیع زمانی نیز بیشترین سیل ها در فاصله ماه های سپتامبر (شهریور) تا اکتبر (مهر) و در اواخر زمستان تا اوایل بهار به ثبت رسیده است.
    کلیدواژگان: سیل، حوضه ماسوله، سامانه های سینوپتیک
|
  • M. Khatibi Tayati, F. Karami, D. Mokhtari Pages 1-13
    In semi arid area geomorphological impacts of dams are very major. Dams, as man- made structures, have major impacts on river hydrology, primarly through in the timing, magnitude, and frequency of low and high flows, ultimately producing a hydrologic regime differing significantly from the pre-impoundment natural flow regime. Despite the profiles of dams on river regulation for water resources management, they create artificial flow regimes downstream and also interrupt the transfer of sediments from headwater source area. These changes are started on acts of the fluvial processes at below dams, and caused adjustments of channel form. For study of effects of dams on upstream and downstream of semi arid catchments, Garangoo,s catchments is selected.This catchment is located on eastern slopes of Sahand Mt., (from 46°. 27' to 47°. 42 E., from 36°. 58´ to 37°. 44´N). In this paper emphasizes the downstream effects of Shand,s dam on Garangoo river, on the sedimentatation,s rate of dam and also, on the effects of dam of Sahand on downstream geomorphology. For assessing of rate of erosion, amount of sediment, is used of bivariated method and GIS and then produced map of suitable area for erosion, sedimentation and landslides. The mapping is often performed through the identification and analysis instability factors. For mapping, firstly distribution map of factor produce and digitized of factors and then analyzed by bivariated methods and the next stage, weighted to factors and final stage, produced hazard donation map by using of Arc/View. This map shows that, upper part of Garangoo,s catchment, erosion is critical and about of all products of erosion processes and materials of resulted by the landslides occurrence, remove into streams, and the final stage, deposit in sea of dam. The results of study also show that, responses of rivers to damming are as linear erosion, lateral erosion, meander and deeping river's beds.
  • Gh Azizi, H.A. Ghanbari Pages 15-32
    Through this article, the distribution of air pollutants in Tehran have been simulated based on wind patterns with and without the presence of synoptic by TAPM (a meso-scale model). The simulation covers three horizontal resolution domains 30, 15 and 5 kilometers. The pollutants chosen for this are CO and PM10 and wind data is 10 meter height level. The result has shown that the model simulated the wind direction with an index of agreement 90 percent, the wind speed with 60 percent and the emission about 51 percent. This can be acceptable, because the station measures the pollution based on point sources while the model does simulation in the surface level.The statistical result also has shown that concentration of pollutants increases from north to south and east to west. The variance analysis shows that two city zones (11, 12) are the most polluted areas and the zone 21 is the cleanest one. This is due to the wind direction ruling in Tehran. With the presence of synoptic conditions, the wind speed increases in height level and the contours show harmony while in conditions without the presence of synoptic, the wind speed decreases and the contours do not show any harmony. Since the wind speed is almost always less than the Tu. Coefficient, it is not expected that the wind refine the air in Tehran.
  • A. Nasiri, M. Yamani Pages 33-44
    Estimation of pure runoff is a house virtually is complex and different methods of calculation have been proposed. Modern methods of solving problems in river engineering and water homes and assess the flow method is used, is that the artificial network pattern of human brain neural network training process, while implementation of the internal relationships between the data and discover for other situations will generalize. The main objective of this study to estimate the runoff through the analysis of relations rainfall-runoff by geomorphology and quantitative data and using geomorphologic artificial neural networks technique in Amameh sub basin in Jajrood basin. This study based on geomorphologic stracture and ed Hydrologic network, a geomorphologic system with three-layer neural network with the number of intermediate nodes or the number of paths situations hydrology network in order to estimate direct runoff was established. The weights of system input connections within the network structure model determined with using geomorphologic variables. Results from the above network model with information derived from direct observations to indicate the efficiency was compared. Assessment results, indicate a very good function (R2=0.97) geomorphologic network model to determine the response of hydrological basin is studied. Means, this model shows the preference of them than the other common procedure methods.
  • P. Ziaiean Firouzabadi, L. Sayyad Bidhendi, M. Eskandari Nodeh Pages 45-58
    Policy making and planning for agricultural development and conditional improvement of rural and farmers requires accurate and real time information and statistics. In Iran, accessing relevant agriculture statistics is mainly gained through expert knowledge and traditional methods. Studies show that these have a high percent of error. This research has been aimed so to, by using new methods including RADARSAT data and Remote Sensing techniques, meet agricultural statistics and information with minimum error. using data integration in Geographic Information System, not only leads to the results with high accuracy, but also it will be possible to input, save, retrieve, and analyze complex data for modeling different resources activities. In this research, RADARSAT data acquired in 1998 and TM LANDSAT images used to map and estimate paddy Rice agricultural lands in SARI suburb. After geo-referencing of data, different image processing techniques such as data classification based of MLC have been used. Results show that statistics generated from remote sensing techniques are much more accurate than those reported from traditional methods.
  • H. Heidari, R. Saeidabadi Pages 59-70
    Nowadays researchers are paying due attention to climatic parameters in order to offer justifiable grouping for farm products cultivation areas. Accordingly, the influence of climatic factors has already been proven in regard with the regionalization of vineyards. Although the temperature parameter has been emphasized so far, it seems that relying on single-parameter techniques has not been such effective in regionalization. Based on such an assumption from quantities of monthly minimum temperature, maximum temperature, precipitation, relative humidity, mean wind speed, and besides amount Penman potential evapotranspiriation in 45 synoptic stations of Iran in January-September from 1985-2005 that according SCI. Organization site were grape-growing regions, 3 index "Huglin's heliothermal, cool night, potential water balance index of Riou" have been calculated. These indices are representative of variability of viticultural climate of Iran. Then 16 climatic groups of grape-cultivation areas were identified using Tonietto and Carbonneau (2004) technique and their specifications were studied. Central and eastern regions of Iran were included in the hot region with hot nights and high aridity; while other regions enjoyed climatic variations. Based on the patterns introduced in this paper, it is possible identify new areas with higher potential for grouping grapes and achieving the highest yield in production, using different varieties of the cultivated grapes in different climatic areas.
  • M. Jafarbeglou, F. Khoshakhlagh, R. Ouji Pages 71-84
    This research that was made on 66 cyclones in wet periods of Midwest of Iran in a given period (1973-2003) shows that in intense wet periods, cyclogensis centers of Mediterranean sea, Sudan, Red sea and Mesopotamia were severely active and have been very effective in rainfall of study area. Such systems in general, with respect to dominant synoptic patterns, enters into study area from three main tracks: A) From west and central Mediterranean cyclogensis centers and also north of Cyprus island toward northeast of study area. These systems with reinforcing in east of Caspian Sea follow to Aral's lake. B) From cyclogenesis area of Cyprus and north of Mesopotamia toward study area in east of Zagros ranges extended to northeast and Aral's lake. C) From Cyprus and north part of Red sea and Mesopotamia toward north Persian Gulf and by passing from Zagros ranges extended to southeast and northeast of Iran. Cyclone's frequency and tracks have change very much in autumn because of variation in equatorward motion of STHP. Winter cyclones have long duration than the other seasons and their central pressures are higher than spring and lower than autumn ones. In addition, these cyclones- because of their dynamic conditions- have longer tracks. Although spring's cyclonic tracks have more variety, but with slight change two marked tracks of winter are also shown in spring.
  • M.B. Moghaddam M.B., D Amini Gheshlaghi Pages 85-104
    Manoeuvre, is One of the principles of war in most of the world’s armies. Mobility and manoeuvre of the operational and support forces in the battle fields occur in bed of natural and cultural geographic factors, i.e, avenue approach and frontier transportation networks. So for this reason analyzing this geographical Factors in skills such as line identification in tactical and operational levels will perform by communicational and operational commanders and officers. East-Azarbyjan is one of the 16 frontier province of Iran, which is always considered as a chief of all frontier provinces. Its extension from East to West and the parallel form of its mountains areas limit civic relations with outpost areas just from especial axises. Axisis without proper road-connections is deficient in military activitites. So, a deep survey on the importance of transportation system in this province is quite necessary for militarist. In this research for military analysis digital information pads were created with the use of Arc gis 9.2 software to format pad for east Azarbayjan, the leading frontier accesses were recognized and various tactical dimensions like control points, defence positions, beacon zones, concealment, camouflage, daily tonnage capacity and geographical positions were analyzed. After ward, numerous maps from beacon zones, straight and non straight scopes, linear profiles, proper and substitutional strands for frontier roads were prepared and the posed questions were responded and the research hypothesis was tested.
  • P. Rezaei Pages 105-118
    The main aim of the current paper is to discuss the important effective variables, particularly synoptic patterns, in creating flood in Masoule basin using flood discharge data in Komadoul station during 20 year period (1984-2003). To achieve the aim, daily average and instantaneous maximum of discharge in mentioned station were used. Data accuracy was done using the data for Chomesghal station and technical report from the unexpected events section in the area. In the study period, among the 181 identified flash flood events, 61 events were chosen between years 1996-2003. Then, based on the most effective creator parameters, they were classified into two main groups; events which were due to atmospheric instability and synoptic patterns and those occurred as a result of combination rainfall and short length of main channel. About 51% and 49% of destructive floods in the study area belong to the first and second groups, respectively. Using the synoptic maps of surface level, 700 and 500 HP, and based on the position of cyclone and anticyclone on basin and their movement over the moisture resources, three specified patterns was distinguished. The cyclonic systems come from Mediterranean Sea and Black Sea, while the anti-cyclonic models mainly come from Caspian Sea and rarely from Black Sea. The result of the research also showed that mentioned systems, based on their characteristics or establishment period on the basin, have been made flood with different magnitude. Among the sampled events, 34, 13, and 14 events were adjusted with one, two and three consecutive day rainfall, respectively. From the temporal point of view, distribution of flood shown that most of them were occurred between Sept. and Oct., late winter and early spring.